به گزارش خبرگزاری ایمنا، کتاب «نفحات نفت: جستاری در فرهنگ نفتی و مدیریت دولتی» اثر رضا امیرخانی، اثری است جسورانه که با زبانی روشن، نقدی جدی بر وابستگی تاریخی اقتصاد و قدرت در ایران به نفت ارائه میدهد. این کتاب که در قالب «جستار» نوشته شده است نه گزارش خشک و علمی است، نه رمان؛ بلکه تلفیقی است از تحلیل، تجربه، طنز و تأمل به قصد بیدار کردن ذهن خواننده نسبت به ساختار اقتصادی مدیریتی بر پایه نفت.
نفت؛ نعمتی که به طناب دار بدل شد
نویسنده با وسواس و دقت نشان میدهد که نفت برای ایران تنها یک منبع درآمد نبوده، بلکه پایه و اساس شکلگیری یک «فرهنگ نفتی» یعنی انضباط مدیریتی، ساختار حکمرانی، رابطه دولت با مردم و حتی سبک زندگی شده است. این وابستگی، به گفته نویسنده نفت، موجب رشد تنپروری، تضعیف بخش خصوصی، رکود خلاقیت، تعطیلی تولید، فساد و بیمسئولیتی اجتماعی شده است. آنچه «نفحات نفت» نقد میکند، نه نفت بهتنهایی، بلکه ساختاری است که نفت را بدل به عصب حیات اقتصادی و سیاسی کشور کرده است.
زبانی زنده، نقدی صمیمی و تأملی اجتماعی
ویژگی مهم کتاب، زبان و لحن آن است: امیرخانی با نثری ساده اما تأثیرگذار، گاه طنزآمیز و کنایهزن، گاه تأملآمیز و گزنده، خواننده را دعوت به تأمل میکند. او از قالب خشک مقاله و گزارش رسمی عبور کرده و با قلمی ادبی اجتماعی، مخاطب عام را نیز درگیر میکند. به همین دلیل است که «نفحات نفت» توانسته فراتر از حلقه متخصصان، برای عموم مردم قابل فهم و اثرگذار باشد.
مخاطبان: از نسل جوان تا اهل سیاست
نفحات نفت بیش از آنکه خطاب به سیاستمداران یا متخصصان باشد، روی نسل جوان و شهروندان عادی حساب کرده است. نویسنده امید دارد که با بیدار کردن ذهن جوانان نسبت به ساختار اقتصادی بر پایه نفت، زمینه همت، تولید و استقلال اقتصادی فراهم شود، نه وابستگی و منت نفت. به همین دلیل این کتاب را میتوان جرقهای برای بازاندیشی در جامعه دانست.
با گذشت سالها از انتشار نخستین چاپ «نفحات نفت»، معضل وابستگی به نفت و آثار اجتماعی آن همچنان موضوعی زنده است. کتاب امیرخانی با تأمل در تاریخ و نقد ساختارهای تکرارشونده، به ما یادآوری میکند که نفت اگر بهصورت ساختاری و فرهنگی به پشتوانه قدرت و دولت تبدیل شود، نه نعمت بلکه بارِ سنگینی است بر دوش جامعه. در این میان، «نفحات نفت» نهتنها یک اثر ادبی یا تحلیلی، بلکه هشداری است جدی برای امروز و فردا.
درباره نفحات نفت
- چون «نفحات نفت» با زبانی که برای عامه قابل فهم است، نقدی جسورانه بر ساختار اقتصادی و مدیریتی کشور ارائه میدهد؛ این یعنی موضوعی که رسانه باید دربارهاش بگوید.
- چون این نقد، نهتنها اقتصادی، بلکه اجتماعی و فرهنگی است و تأثیر نفت در زندگی روزمره مردم، سیاست، اقتصاد و امید به آینده را به پرسش میکشد.
- چون در شرایط کنونی که بحث درباره منابع، تولید ملی، استقلال اقتصادی و فساد ساختاری مهم است، «نفحات نفت» میتواند نقطه شروع گفتوگویی جدی در سطح جامعه باشد.
- چون این کتاب نسل جوان را خطاب قرار میدهد کسانی که ممکن است با روشهای خاموش و تحلیل عمیق، با تغییر ساختار و فرهنگ به سمت آزادی اقتصادی و عدالت اجتماعی تلاش کنند.
نظر شما