به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ایبیسی، لایه اوزون، سپر حیاتی زمین در برابر پرتوهای فرابنفش خورشید، سالها تحت فشار مواد شیمیایی مخرب قرار داشت. اما در سال ۲۰۲۵ خبر خوشی منتشر شد: سوراخ اوزون بر فراز قطب جنوب به پنجمین کوچکترین اندازهی خود در بیش از سه دهه اخیر رسید. این دستاورد نتیجهی همکاری جهانی و اجرای دقیق پروتکل مونترال است که از سال ۱۹۹۲ آغاز شد.
بر اساس دادههای ناسا و NOAA، سوراخ اوزون در اوایل سپتامبر ۲۰۲۵ به بیشترین وسعت خود رسید؛ حدود ۸.۸۳ میلیون مایل مربع. این ۳۰ درصد کوچکتر از بزرگترین سوراخ ثبتشده در سال ۲۰۰۶ است. پژوهشگران تأکید کردند که اگر میزان کلر در استراتوسفر همچنان به اندازهی ۲۵ سال پیش بود، سوراخ امسال بیش از یک میلیون مایل مربع بزرگتر میشد.
اصطلاح «سوراخ اوزون» به معنای وجود یک حفره واقعی در جو نیست؛ بلکه به منطقهای وسیع در استراتوسفر اطلاق میشود که غلظت اوزون در آن بهشدت پیدا کرده است، این کاهش موجب میشود پرتوهای فرابنفش بیشتری به سطح زمین برسند و خطراتی همچون سرطان پوست، آب مروارید و آسیب به محصولات کشاورزی افزایش پیدا کند،
پروتکل مونترال، توافق بینالمللی برای حذف تدریجی مواد مخرب اوزون مانند کلروفلوئوروکربنها (CFCs)، نقطهی عطفی در حفاظت از محیط زیست بود. این مواد سالها در اسپریها، یخچالها و کولرها استفاده میشدند و به کاهش شدید اوزون منجر شدند. با جایگزینی این ترکیبات با مواد ایمنتر، روند ترمیم لایه اوزون آغاز شد و اکنون پیشبینی میشود که این لایه تا نیمهی قرن حاضر بهطور کامل بازیابی شود، علاوه بر اقدامات انسانی، شرایط طبیعی مانند دما و گردش جوی نیز بر اندازهی سوراخ اوزون تأثیر میگذارند. پژوهشگران معتقدند که بخشی از کوچکتر شدن سوراخ در سال ۲۰۲۵ ناشی از این عوامل طبیعی بوده است.
لایه اوزون بهعنوان «کرم ضدآفتاب سیاره» شناخته میشود، بدون آن زندگی بر روی زمین در معرض خطر جدی قرار میگیرد. کاهش اندازهی سوراخ اوزون نشان میدهد که همکاری جهانی میتواند نتایج ملموس و مثبت داشته باشد، این تجربه الگویی برای مقابله با چالشهای دیگر، از جمله تغییرات اقلیمی، محسوب میشود.دانشمندان تأکید دارند که مسیر بازیابی اوزون همچنان ادامه دارد و نیازمند پایبندی کشورها به تعهدات بینالمللی است. هرگونه بازگشت به استفاده از مواد مخرب میتواند روند ترمیم را متوقف کند، بنابراین حفظ این دستاورد نیازمند نظارت و همکاری مداوم است.
کاهش سوراخ اوزون در سال ۲۰۲۵، نشانهای روشن از موفقیت سیاستهای زیستمحیطی جهانی است که این دستاورد نهتنها امید به ترمیم کامل لایه اوزون را تقویت میکند، بلکه نشان میدهد که با ارادهی مشترک، میتوان بر چالشهای زیستمحیطی غلبه کرد.
نظر شما