توسعه فرهنگ شهروندی با «شهر من» زیربنای شهر زیست‌پذیر و مشارکت‌محور

شعار «اصفهان من، شهر زندگی» تنها یک جمله‌ تبلیغاتی نیست، بلکه نگاهی عمیق به هویت و آینده‌ این شهر است که زندگی در آن، با فرهنگ، هنر، همدلی و مشارکت معنا پیدا می‌کند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در مباحث فرهنگ شهروندی، میان انسان ساکن، شهرنشین و شهروند تفاوت مهمی وجود دارد و انسان ساکن کسی است که فقط در محدوده‌ی یک شهر زندگی می‌کند؛ حضورش در شهر تنها فیزیکی است، بی‌آنکه ارتباط یا مسئولیتی نسبت به محیط اطراف خود احساس کند.

شهرنشین یک گام فراتر می‌رود؛ او با ساختار شهر، خدمات و امکانات آن ارتباط دارد و از آن‌ها استفاده می‌کند، اما نقش فعالی در بهبود محیط شهری ندارد، اما شهروند فراتر از هر دو مفهوم است؛ شهروند کسی است که علاوه بر زندگی در شهر، خود را در برابر آن مسئول می‌داند. او در حفظ نظم، قانون‌مداری، پاکیزگی، مشارکت اجتماعی و رعایت حقوق دیگران سهم خود را ایفا می‌کند.

به بیان دیگر، فرهنگ شهروندی یعنی تربیت و تقویت این حس مسئولیت در میان همه‌ی افراد جامعه؛ اینکه هر ساکن شهر، به شهروندی آگاه و مشارکت‌جو تبدیل شود؛ این همان مسیری است که شهرهایی چون اصفهان، برای رسیدن به جایگاه «شهر زندگی»، باید با همکاری مردم و مدیریت شهری در آن گام بردارند.

توسعه فرهنگ شهروندی از وظایف ذاتی شهرداری است و مفهوم فرهنگ شهروندی با مفاهیمی همچون فرهنگ شهرنشینی، فرهنگ شهری، حقوق شهروندی، تعهدات شهروندان همپوشانی دارد، وقتی واژه فرهنگ کنار واژه شهروندی می‌نشیند، این مفهوم ابعاد مختلفی پیدا می‌کند و در کشورهای توسعه یافته این واژه با مفاهیمی همچون شهروند خوب یا شهروند فعال سنجیده می‌شود که پیش از این در سطح شهری بود و هم اکنون اصطلاح شهروند جهانی مطرح است.

فرهنگ شهروندی در واقع زبان مشترک ما برای زندگی در کنار یکدیگر است؛ مجموعه‌ای از رفتارها، ارزش‌ها و مسئولیت‌هایی که سبب می‌شود شهر، نه فقط مکانی برای سکونت، بلکه فضایی برای زیستن و رشد باشد و شهروندی صرفاً به داشتن نشانی در یک شهر محدود نمی‌شود، بلکه به معنای مشارکت آگاهانه در حفظ نظم، پاکیزگی، احترام متقابل و احساس تعلق به شهر است.

در اصفهان، شهری با پیشینه‌ای غنی از فرهنگ، هنر و تمدن، فرهنگ شهروندی معنا و جلوه‌ای ویژه دارد که اگر شهر ما امروز زیبا و پویاست، نتیجه همین همدلی و همکاری مردم و مدیریت شهری است و رعایت حقوق دیگران، حفظ فضای سبز، توجه به قوانین ترافیکی و برخورد مهربانانه با یکدیگر، از نشانه‌های شهروند مسئول و فهیم اصفهانی است.

هفته فرهنگ عمومی و روز فرهنگ شهروندی، فرصتی است برای یادآوری این حقیقت که پیشرفت شهر، تنها با تلاش شهرداری ممکن نیست، بلکه با همراهی تک‌تک شهروندان تحقق پیدا می‌کند و هر حرکت کوچک ما، از تفکیک زباله تا صرفه‌جویی در آب، گامی در مسیر ساخت شهری انسانی‌تر و زیباتر است که با همدلی، می‌توانیم اصفهان را همچنان به‌عنوان الگوی شهر فرهنگی و زیست‌پذیر ایران حفظ کنیم.

توسعه فرهنگ شهروندی با «شهر من» زیربنای شهر زیست‌پذیر و مشارکت‌محور

اصفهان پیشگام ترویج آموزش‌های شهروندی در کشور

سیدمهدی سجادزاده، رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان با اشاره به اهمیت و جایگاه فرهنگ شهروندی در نظام مدیریت شهری به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: یکی از مقولات مهمی که امروز در حوزه فرهنگ به‌ویژه در شهرداری‌ها و نهادهای مرتبط با مدیریت شهری، جایگاه ویژه‌ای دارد، بحث فرهنگ شهروندی است که تعاریف مختلفی دارد، اما یکی از جامع‌ترین تعاریف آن به رابطه دوسویه میان شهروندان و مدیریت شهری اشاره می‌کند؛ رابطه‌ای که در آن هم شهروند وظایفی در قبال شهر و مدیران شهری دارد و مدیریت شهری نیز نسبت به شهروند مسئولیت‌هایی را بر عهده گرفته است.

وی ادامه می‌دهد: دغدغه فرهنگی همواره یکی از محورهای اصلی فعالیت سازمان‌های شهری بوده است، اما در این میان حوزه فرهنگ شهروندی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، چراکه شهرداری‌ها می‌توانند در این حوزه به‌صورت مستقیم ایفای نقش کنند و قالب‌های گوناگون فرهنگی و هنری همچون سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی، و حتی هنرهای محیطی می‌توانند ابزارهایی مؤثر برای آموزش و ترویج مؤلفه‌های فرهنگ شهروندی باشند.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: به‌عنوان نمونه، می‌توان با ساخت فیلم‌ها یا نمایش‌هایی با موضوعاتی همچون مدیریت پسماند، حفاظت از محیط زیست، یا مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر، شهروندان را به شکل غیرمستقیم با اصول مسئولیت‌پذیری شهری آشنا کرد، همچنین ساخت مجسمه‌ها و احجام شهری با استفاده از مواد بازیافتی یا اجرای پرفورمنس‌هایی با محوریت استفاده از دوچرخه و حمل‌ونقل پاک، از جمله روش‌هایی است که می‌تواند در ترویج فرهنگ زیست‌پذیری شهری مؤثر واقع شود.

سجادزاده با اشاره به اینکه فرهنگ شهروندی در ایران پدیده‌ای نو است و کمتر از سه دهه از ورود آن به حوزه مدیریت شهری کشور می‌گذرد، می‌گوید: امروز در کلان‌شهرهایی با جمعیت بالای دو میلیون نفر، بسیاری از چالش‌های اجتماعی و زیست‌محیطی ناشی از ضعف در نهادینه‌سازی مؤلفه‌های فرهنگ شهروندی است.

وی اضافه می‌کند: یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های این فرهنگ، تعلق خاطر شهروندی است؛ اگر هر فرد شهر خود را به‌عنوان موجودی زنده و ارزشمند دوست داشته باشد، بسیاری از رفتارهای نادرست همچون تخریب اموال عمومی، بی‌توجهی به تفکیک پسماند یا آسیب به گیاهان شهری دیگر رخ نخواهد داد؛ این حس تعلق خاطر موجب می‌شود شهروندان در امور مختلف شهری مشارکت فعال‌تری داشته باشند؛ از پرداخت عوارض و قبوض شهری گرفته تا مشارکت در نگهداری از فضاهای عمومی و آموزش غیرمستقیم به دیگران و حتی رفتارهایی همچون کنترل خشم یا رعایت نظم در آپارتمان‌نشینی می‌تواند به الگویی آموزشی برای اطرافیان تبدیل شود و در نهایت به شکل‌گیری شهری زیست‌پذیر و برخوردار از تعامل مثبت اجتماعی بینجامد.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان با بیان اینکه شهر زیست‌پذیر نیازمند شهروندانی سالم، آگاه و مسئولیت‌پذیر است، تصریح می‌کند: سلامت شهروند نه‌تنها در بعد جسمانی، بلکه در ابعاد روحی و روانی نیز حائز اهمیت است و ورزش، خودمراقبتی، تزکیه نفس و سلامت روان از ارکان اصلی جامعه‌ای است که می‌تواند اصول فرهنگ شهروندی را در زندگی روزمره جاری سازد.

سجادزاده ادامه می‌دهد: در نظام مدیریت شهری، فرهنگ شهروندی در سه محور اصلی تعریف می‌شود: محیط زیست و خدمات شهری، حمل‌ونقل و ترافیک و اخلاق شهروندی که در محور نخست، توجه به فضای سبز، استفاده از گیاهان خانگی، تفکیک پسماند و کاهش مصرف پلاستیک از وظایف اساسی شهروندان است، همچنین جداسازی زباله‌های خطرناک نظیر شیشه و قطعات برقی مستهلک می‌تواند از آسیب‌های بلندمدت به محیط زیست جلوگیری کند.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان با اشاره به نقش مهم مصرف بهینه انرژی تاکید می‌کند: در سال‌های اخیر، با توجه به ناترازی انرژی در کشور، استفاده از فناوری‌های نوین و انرژی‌های تجدیدپذیر همچون انرژی خورشیدی، اهمیت دوچندان یافته است و در شهرهایی چون اصفهان که از اقلیم آفتابی برخوردارند، بهره‌گیری از پنل‌های خورشیدی می‌تواند به‌عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در حفظ محیط زیست و کاهش هدررفت انرژی مورد توجه قرار گیرد.

سجادزاده می‌گوید: در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک نیز استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی، دوچرخه و اسکوترهای شهری از جمله اقداماتی است که به کاهش آلودگی هوا و ارتقای سلامت عمومی کمک می‌کند، اما یکی از مهم‌ترین و البته ظریف‌ترین بخش‌های فرهنگ شهروندی، حوزه اخلاق شهروندی است.

وی اضافه می‌کند: اگرچه این حوزه به‌راحتی قابل اندازه‌گیری نیست، اما بی‌توجهی به آن می‌تواند موجب بروز بسیاری از معضلات اجتماعی شود و مدیریت خشم، احترام به بزرگ‌ترها، رعایت حقوق همسایگان، مسئولیت‌پذیری و روحیه مشارکت از جمله مباحث محوری در اخلاق شهروندی به شمار می‌روند.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان، با تبلیغات محیطی گسترده و برگزاری مسابقات و پویش‌های گوناگون، تلاش دارد تا این اصول را در قالب آموزش‌های مستمر در جامعه نهادینه کند.

سجادزاده می‌گوید: سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات سالیانه بر اساس اسناد بالادستی، از جمله برنامه پنج‌ساله توسعه کشور، سند شورای اسلامی شهر اصفهان و افق ۱۴۱۰ این شهر انجام می‌شود که در این راستا سه محور اصلی محیط زیست، حمل‌ونقل و اخلاق شهروندی مبنای برنامه‌ریزی‌ها و اجراها قرار گرفته‌اند.

وی ادامه می‌دهد: فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی شهرداری اصفهان از طریق مجموعه گالری‌های شهری، مترو، پایانه، بی‌آرتی و بازیافت به‌صورت مستمر انجام می‌شود و از سوی دیگر، طرح «کلاس شهر» که با همکاری اداره‌کل آموزش‌وپرورش استان اصفهان ویژه دانش‌آموزان ابتدایی اجرا می‌شود، از موفق‌ترین برنامه‌های آموزشی در این حوزه است.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: در این طرح دانش‌آموزان پایه‌های اول و ششم کتاب‌های آموزشی مرتبط با فرهنگ شهروندی دریافت می‌کنند و برای پایه‌های دوم تا پنجم نیز برنامه‌هایی همچون تور بازدید، اجرای تئاتر، پخش فیلم و برگزاری پویش‌های فرهنگی ترتیب داده می‌شود.

سجادزاده با اشاره به جشنواره شعر و داستان کودک و نوجوان شهروندی می‌گوید: این جشنواره که تاکنون چهار دوره برگزار شده، از سال جاری به دلیل موفقیت‌های چشمگیر خود، به سطح ملی ارتقا یافته است.

وی اضافه می‌کند: خروجی‌های فرهنگی این جشنواره در قالب شعر و داستان‌های آموزشی، در کتاب‌های طرح «کلاس شهر» مورد استفاده قرار می‌گیرد و به گسترش ادبیات فرهنگ شهروندی در میان نسل جدید کمک می‌کند.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان با اشاره به همکاری‌های اخیر با شورای فرهنگ عمومی کشور اظهار می‌کند: در چند ماه گذشته، فرهنگ شهروندی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای سیاست‌گذاری فرهنگی کشور در سطح وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شده و اکنون در دستور کار شورای فرهنگ عمومی قرار دارد.

سجادزاده با اشاره به اینکه در آغاز این دولت سه اولویت اساسی برای شورای فرهنگ عمومی تعیین شده که یکی از آن‌ها فرهنگ شهروندی است، می‌گوید: شهرداری اصفهان به واسطه تجربه طولانی و موفق خود در این عرصه، نقش مؤثری در ارائه تجربیات زیسته و انتقال دانش به سایر شهرها ایفا کرده است و این تجربیات می‌تواند زمینه‌ساز تدوین سند ملی آموزش‌های فرهنگی شهروندی در کشور باشد.

وی ادامه می‌دهد: اداره توسعه فرهنگ شهروندی اصفهان طی ۲۰ سال گذشته اقدامات متنوعی در حوزه آموزش، فرهنگ‌سازی و مشارکت اجتماعی انجام داده و اکنون این تجربه‌ها در اختیار شورای فرهنگ عمومی کشور قرار گرفته است تا در تدوین سند بالادستی فرهنگ شهروندی به‌کار گرفته شود.

رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: هدف نهایی از تدوین و اجرای این سند، کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش سرمایه اجتماعی در شهرهای کشور است؛ موضوعی که امروزه از مهم‌ترین نیازهای مدیریت شهری در ایران محسوب می‌شود که با نهادینه‌شدن فرهنگ شهروندی، میزان اعتماد عمومی به نهادهای خدمت‌رسان افزایش پیدا می‌کند و حس مسئولیت اجتماعی شهروندان در قبال شهر و جامعه تقویت می‌شود.

سجادزاده ابراز امیدواری می‌کند: با گسترش نگاه ملی به مقوله فرهنگ شهروندی و افزایش همکاری میان شهرداری‌ها، شورای فرهنگ عمومی و نهادهای فرهنگی کشور، بتوان شاهد شهری انسانی‌تر، آگاه‌تر و مسئولانه‌تر بود و شهرداری‌ها و دهیاری‌ها باید فرهنگ شهروندی را به‌عنوان مأموریت اصلی فرهنگی خود تلقی کنند، چرا که هیچ برنامه توسعه شهری بدون حضور و مشارکت آگاهانه شهروندان به ثمر نخواهد نشست.

توسعه فرهنگ شهروندی با «شهر من» زیربنای شهر زیست‌پذیر و مشارکت‌محور

فرهنگ شهروندی؛ فرهنگ زیستنِ آگاهانه

احسان کاظمی، دکترای روان‌شناسی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: فرهنگ شهروندی مجموعه‌ای از ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهایی است که افراد را قادر می‌سازد در جامعه‌ای منظم، مسئول و مشارکت‌جو زندگی کنند و این فرهنگ به‌عنوان ستون توسعه اجتماعی پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهری شناخته می‌شود و آموزش آن به کودکان اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا آن‌ها پایه‌های آینده جامعه را شکل می‌دهند.

وی ادامه می‌دهد: رفتارها و نگرش‌هایی که کودکان امروز می‌آموزند، چارچوب اخلاقی و اجتماعی فردای شهروندان را تعیین می‌کند و آشنا کردن کودکان با اصول شهروندی، رعایت حقوق دیگران، مسئولیت‌پذیری، همدلی و احترام به محیط پیرامون، باعث می‌شود از همان سنین پایین، مهارت‌های اجتماعی و اخلاقی لازم برای زندگی جمعی را کسب کنند و در رویارویی با چالش‌های شهری تصمیمات بهتری بگیرند.

دکترای روان‌شناسی تاکید می‌کند: آموزش فرهنگ شهروندی می‌تواند به شیوه‌های متنوع انجام شود؛ آموزش مستقیم در مدارس، فعالیت‌های گروهی، بازی‌های آموزشی و همچنین بهره‌گیری از ابزارهای خلاقانه همچون هنر و ادبیات و شعر، داستان و دیگر فعالیت‌های هنری به دلیل جذابیت بصری و احساسی، امکان انتقال مفاهیم عمیق اجتماعی و اخلاقی را به کودکان فراهم و پیام‌ها را به شکل ماندگار در ذهن آنان ثبت می‌کنند.

کاظمی می‌گوید: جشنواره‌هایی همچون «شهر من» نمونه موفقی از استفاده از هنر برای آموزش شهروندی به کودکان و نوجوانان است و این جشنواره با محوریت شعر و داستان، کودکان را با ارزش‌هایی همچون احترام به محیط زیست، حمل‌ونقل پاک، ایمنی شهری، بازیافت، بهینه‌سازی مصرف انرژی و تعلق به شهر آشنا می‌کند و آثار برگزیده جشنواره در قالب کتاب یا برنامه‌های آموزشی منتشر می‌شوند و بدین ترتیب، هنر به یک ابزار آموزشی عملی تبدیل شده است و مفاهیم شهروندی به شکل ملموس و خلاقانه به کودکان منتقل می‌شوند.

وی اضافه می‌کند: ضرورت آموزش فرهنگ شهروندی در کودکی نه تنها به شکل‌گیری رفتارهای مثبت فردی کمک می‌کند، بلکه تأثیرات گسترده اجتماعی و محیط‌زیستی نیز دارد و کودکان آموزش‌دیده در زمینه شهروندی، نسبت به محیط پیرامون خود حساس‌تر بوده و در حفظ و نگهداری فضاهای عمومی، منابع طبیعی و قوانین شهری مسئولیت بیشتری دارند که این امر به کاهش تخلفات اجتماعی، ترافیک، آلودگی و دیگر مشکلات شهری منجر می‌شود و شهر را به محیطی امن‌تر، سالم‌تر و منظم‌تر برای همه شهروندان تبدیل می‌کند.

دکترای روان‌شناسی خاطرنشان می‌کند: علاوه بر این، آموزش شهروندی از طریق هنر و فعالیت‌های خلاقانه، مهارت‌های شناختی، هیجانی و اجتماعی کودکان را نیز تقویت می‌کند و کودکان با شرکت در فعالیت‌های ادبی و هنری، مهارت‌هایی همچون حل مسئله، تفکر انتقادی، بیان ایده‌ها و همکاری گروهی را تجربه می‌کنند و این مهارت‌ها در کنار تقویت همدلی، احترام به دیگران و مسئولیت‌پذیری، باعث می‌شوند کودکان به شهروندانی فعال، مسئول و خلاق تبدیل شوند که می‌توانند در توسعه پایدار جامعه نقش مؤثری ایفا کنند.

کاظمی می‌گوید: آموزش فرهنگ شهروندی به کودکان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای جامعه است و ایجاد نسل آینده‌ای آگاه، مسئول و خلاق، نه تنها به بهبود کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند، بلکه پایه‌ای برای جامعه‌ای هماهنگ، اخلاق‌مدار و پایدار فراهم می‌آورد.

وی ادامه می‌دهد: جشنواره‌هایی همچون «شهر من» نمونه عملی و مؤثری از تلاش برای نهادینه کردن فرهنگ شهروندی در کودکان و نوجوانان هستند و نشان می‌دهند که با بهره‌گیری از هنر، خلاقیت و فعالیت‌های گروهی می‌توان پیام‌های اجتماعی و اخلاقی را به شکل جذاب و تأثیرگذار منتقل کرد و نسل آینده را برای مشارکت فعال و مسئولانه در جامعه آماده ساخت و این رویکرد علاوه بر افزایش دانش شهروندی، حس تعلق، مسئولیت‌پذیری و مشارکت اجتماعی کودکان را نیز تقویت می‌کند و زمینه‌ساز جامعه‌ای پویا، خلاق و مسئول در آینده خواهد بود.

دکترای روان‌شناسی تاکید می‌کند: با توجه به اهمیت آموزش شهروندی به کودکان، برگزاری جشنواره شهر من کمک می‌کند تا توجه، تمرکز و استعدادهای کودکان به سمت موضوعات شهروندی معطوف شود و خودشان نیز با تولید آثار خلاقانه، سهمی اثربخش در توسعه فرهنگ شهروندی داشته باشند و به‌نوعی مهارت مشارکت، مسئولیت پذیری و احساس تعلق به جامعه شهری خود را به‌طور عملی تمرین کنند.

کاظمی می‌گوید: اهداف جشنواره شهر من شامل ارتقای سواد شهروندی کودکان و نوجوانان از طریق هنر و ادبیات (شعر و داستان)، ترویج ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی شهروندی، مانند احترام به محیط زیست، امنیت شهری، حمل‌ونقل پاک و تعلق به شهر، ایجاد تعامل بین دانش‌آموزان و مدیریت شهری برای تولید محتوای کاربردی و آموزنده درباره فرهنگ شهروندی و تبدیل آثار ادبی به محصولات نهایی قابل استفاده در جامعه، مانند کتاب، نمایشگاه یا برنامه‌های آموزشی می‌شود.

وی با اشاره به تأثیر این جشنواره بر توسعه فرهنگ شهروندی در جامعه اضافه می‌کند: جشنواره «شهر من» با هدف نهادینه کردن ارزش‌های شهروندی در کودکان و نوجوانان، نقش مهمی در توسعه فرهنگ اجتماعی و شهری ایفا می‌کند و این رویداد هنری با فراهم‌کردن محیطی خلاقانه و مشارکتی، آگاهی و مسئولیت‌پذیری نسل آینده را افزایش می‌دهد، حس تعلق و احترام به فضاهای شهری و محیط زیست را تقویت می‌کند، و انسجام اجتماعی و فرهنگی را در جامعه بهبود می‌بخشد که علاوه بر این، آموزش زودهنگام شهروندی به کاهش مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی بلندمدت کمک می‌کند و با پرورش خلاقیت و تفکر انتقادی در کودکان، آنان را به شهروندانی فعال، مسئول و مشارکت‌جو تبدیل می‌کند.

دکترای روان‌شناسی خاطرنشان می‌کند: تجربه جشنواره‌های شهری نشان می‌دهد که فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی، به‌ویژه در قالب رویدادهای تعاملی و مشارکتی، می‌توانند نقش مهمی در تقویت فرهنگ شهروندی ایفا کنند و این جشنواره‌ها نه تنها آگاهی کودکان و نوجوانان را نسبت به ارزش‌های اجتماعی و مسئولیت‌های فردی افزایش می‌دهند، بلکه زمینه‌های شکل‌گیری رفتارهای مثبت و احترام به محیط شهری را نیز فراهم می‌آورند.

کاظمی می‌گوید: نکته قابل توجه این است که تأثیر این برنامه‌ها زمانی پایدار خواهد بود که به صورت منسجم و هدفمند در چارچوب آموزش‌های رسمی و غیررسمی جامعه اجرا شوند و در این مسیر، مدارس به‌عنوان نخستین محیط تربیتی، می‌توانند با آموزش مهارت‌های اجتماعی، کار گروهی، احترام به قوانین و ارزش‌های انسانی، پایه‌های فرهنگ شهروندی را در دانش‌آموزان نهادینه کنند که استفاده از روش‌های عملی، پروژه‌های مشارکتی و فعالیت‌های آموزشی در فضای مدرسه، یادگیری فعال و تجربه مستقیم مسئولیت‌پذیری را تقویت می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: والدین نقش بی‌بدیلی در انتقال ارزش‌های شهروندی دارند و رفتار و الگوی خانوادگی، گفت‌وگو درباره حقوق و مسئولیت‌ها، تشویق به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و جشنواره‌های محلی، می‌تواند حس تعلق و مسئولیت نسبت به جامعه را در فرزندان پرورش دهد و توجه والدین به آموزش مهارت‌های هیجانی، تصمیم‌گیری و حل مسئله در زندگی روزمره، مکمل آموزش رسمی مدارس است و اثرات بلندمدت بر رفتار شهروندی کودکان دارد.

دکترای روان‌شناسی تاکید می‌کند: مسئولان فرهنگی جامعه با برنامه‌ریزی هوشمندانه، ایجاد فرصت‌های مشارکت عمومی، و طراحی جشنواره‌ها و رویدادهای متنوع فرهنگی، می‌توانند انگیزه و نیاز به فعالیت‌های خلاقانه و مشارکتی را در شهروندان تقویت کنند و سرمایه‌گذاری در این حوزه نه‌تنها کیفیت زندگی شهری را ارتقا می‌دهد، بلکه جامعه‌ای مسئول، همدل و آگاه به حقوق و وظایف خود شکل می‌دهد.

کاظمی می‌گوید: هم‌افزایی میان مدارس، والدین و مسئولان فرهنگی، همراه با برنامه‌ریزی مستمر و فعالیت‌های عملی می‌تواند فرهنگ شهروندی را به‌عنوان یکی از پایه‌های توسعه پایدار جامعه، در نسل‌های آینده نهادینه کند و جشنواره‌ها و فعالیت‌های مشابه، تنها نقطه آغاز این مسیر هستند و با حمایت سیستماتیک، به تجربه‌ای اثرگذار و پایدار تبدیل می‌شوند.

وی می‌افزاید: مسئولان فرهنگی جامعه با برنامه‌ریزی هوشمندانه، ایجاد فرصت‌های مشارکت عمومی، و طراحی جشنواره‌ها و رویدادهای متنوع فرهنگی، می‌توانند انگیزه و نیاز به فعالیت‌های خلاقانه و مشارکتی را در شهروندان تقویت کنند، بنابراین هم‌افزایی میان مدارس، والدین و مسئولین فرهنگی، همراه با برنامه‌ریزی مستمر و فعالیت‌های عملی، می‌تواند فرهنگ شهروندی را به‌عنوان یکی از پایه‌های توسعه پایدار جامعه، در نسل‌های آینده نهادینه کند؛ باید دانست که جشنواره‌ها و فعالیت‌های مشابه، تنها نقطه آغاز این مسیر هستند و با حمایت سیستماتیک، به تجربه‌ای اثرگذار و پایدار تبدیل می‌شوند.

به گزارش ایمنا، شهر زندگی، شهری است که مردمش با رفتار و مسئولیت‌پذیری خود، در ساختن و زیباتر کردنش نقش دارند و وقتی شهروندان با احساس تعلق و احترام به هم زندگی کنند، خیابان‌ها، فضاهای عمومی و حتی کوچک‌ترین کوچه‌های شهر نیز رنگ زندگی و آرامش می‌گیرد.

برای تحقق شعار «اصفهان، شهر زندگی»، همه ما باید سهم خود را بشناسیم؛ مدیریت شهری می‌کوشد زیرساخت‌ها و امکانات لازم برای زیست بهتر را فراهم کند، اما روح شهر را شهروندانش می‌سازند. رعایت حقوق دیگران، حفظ محیط‌زیست، همکاری با برنامه‌های شهری و مهربانی در رفتارهای روزمره، کلیدهایی هستند که این شعار را از کاغذ به واقعیت تبدیل می‌کنند و اصفهان با مشارکت مردمش، می‌تواند نه فقط شهر زندگی، بلکه الگوی زندگی شهری در ایران باشد.

کد خبر 924086

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.