به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در عصر تحولات دیجیتال، تغییرات اقلیمی و رشد جمعیت شهری، مفهوم «شهر هوشمند» به واقعیت ضروری و در حال تحقق تبدیل شده است. شهرهای پیشرو با رویکردهای نوآورانه، زیرساختهای هوشمند و مشارکت فعال شهروندان، به آزمایشگاههای زندهای برای آینده شهرنشینی بدل شدهاند و در این میان، شهرهای کره جنوبی بهعنوان نمونههای برجسته در عرصه شهرسازی نوین شناخته میشوند.
کره جنوبی با برخورداری از تراکم بالا، فرهنگ مبتنیبر فناوری پیشرفته و زیرساختهای دیجیتال گسترده، به بستری منحصربهفرد برای آزمودن مدلهای آیندهنگر شهری تبدیل شده است که بر پایه داده، مشارکت شهروندی و طراحی تطبیقپذیر بنا شدهاند. در رویکرد نوین شهرسازی این کشور، زیرساختها دیگر ساختارهایی ثابت و غیرقابل تغییر نیستند، بلکه بهعنوان موجوداتی زنده و پویا تعریف میشوند. ترکیب حسگرهای تعبیهشده، فیبر نوری و شبکههای دیجیتال، امکان خلق بافت شهری را فراهم کرده است که میتواند به تغییرات محیطی واکنش نشان دهد و با نیازهای شهروندان همگام شود. این نوع زیرساختها که با عنوان «زیرساختهای یادگیرنده» شناخته میشوند، میتوانند در تعامل با کاربران خود تکامل پیدا کنند و بهصورت مستمر بهینهسازی شوند.
زیرساختهای یادگیرنده با تحلیل دادههای لحظهای از رفتار شهروندان، الگوهای ترافیکی، مصرف انرژی و شرایط محیطی، میتوانند تصمیمات مدیریتی را بهصورت خودکار اصلاح و خدمات شهری را بهینه کنند. برای مثال، در شهر سئونگنام، سیستم حملونقل عمومی با استفاده از دادههای لحظهای، مسیرها و زمانبندی اتوبوسها را متناسب با تراکم مسافران تنظیم میکند. بوسان شبکهای از حسگرهای محیطی در سراسر شهر نصب کرده است که بهطور مداوم کیفیت هوا، دما، رطوبت و سطح آلایندهها را پایش میکنند. دایجون زیرساختهای خود را بهگونهای طراحی کرده است که در برابر تغییرات اقلیمی واکنشپذیر باشند.
سئول: همزیستی فناوری و رفاه اجتماعی در قلب کره جنوبی
سئول، پایتخت کره جنوبی، بهعنوان یکی از نمونههای جهانی در شهرسازی مبتنیبر هوش مصنوعی شناخته میشود. این شهر با جمعیتی بالغ بر ۱۰ میلیون نفر، در سالهای اخیر بهطور مستمر در حال بازآفرینی زیرساختهای خود بوده است تا بتواند همزمان با رشد جمعیت، کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا دهد. مقیاس بزرگ، سرعت اجرای بالا و فرهنگ پذیرش فناوری در این شهر، آن را به میدان آزمایشی منحصربهفردی برای توسعه مدلهای هوشمند شهری تبدیل کرده است.
یکی از پروژههای نوآورانه و آیندهنگر سئول، طرح «طبیعتی که درمان میکند» است که با بهرهگیری از هوش مصنوعی و تحلیل بصری شهری، به بررسی رابطه میان فضای سبز، سلامت روان و کیفیت زندگی شهروندان میپردازد. در این طرح، هزاران تصویر شهری از مناطق مختلف سئول از خیابانهای پررفتوآمد تا پارکهای محلی، با استفاده از الگوریتمهای بینایی رایانهای پردازش میشوند. این الگوریتمها قادرند عناصر طبیعی همچون درختان، پوشش گیاهی، مسیرهای پیادهروی و چشماندازهای باز را شناسایی و طبقهبندی کنند. نتایج با اطلاعات سلامت روانی شهروندان شامل میزان اضطراب، افسردگی و رضایت از زندگی تلفیق میشوند که از طریق نظرسنجیهای دیجیتال و اپلیکیشنهای سلامت جمعآوری شدهاند. هدف این تحلیل، یافتن همبستگیهای آماری میان نوع و تراکم فضای سبز با شاخصهای روانی افراد است.
نتایج اولیه این پروژه نشان دادهاند که در مناطقی با پوشش گیاهی بالای ۳۰ درصد، میزان اضطراب و افسردگی تا ۴۰ درصد کمتر از میانگین شهری است. همچنین، در مناطقی که چشماندازهای طبیعی همچون کوهها یا رودخانهها در میدان دید روزانه شهروندان قرار دارند، شاخص رضایت از زندگی تا ۲۵ درصد بالاتر است. دادهها به برنامهریزان شهری کمک میکنند تا در طراحی آینده شهر، اولویت بیشتری به عناصر طبیعی بدهند و مسیرهای روزانه شهروندان را بهگونهای تنظیم کنند که بیشترین تماس بصری با طبیعت را داشته باشند.
سئول در زمینه شفافیت داده و حفظ حریم خصوصی پیشگام است. با توجه به حساسیت بالای شهروندان کرهای نسبت به دادههای دیجیتال، شهرداری سئول سیاستهایی مبتنیبر «شفافیت رادیکال» به کار گرفته و پلتفرمهایی طراحی کرده است که دادههای شهری از جمله اطلاعات ترافیک، مصرف انرژی، کیفیت هوا و وضعیت خدمات عمومی را بهصورت تجمیعشده، ناشناس و قابل دسترسی برای عموم منتشر میکنند.
بهمنظور حفظ حریم خصوصی، تمام دادهها پیش از انتشار از طریق الگوریتمهای حذف شناسههای فردی و رمزنگاری پردازش میشوند. در پروژههایی همچون «میدان داده سئول» شهروندان میتوانند در جلسات مشورتی آنلاین شرکت کنند، اولویتهای خود را اعلام کنند و در طراحی خدمات شهری نقش مستقیم داشته باشند. این پلتفرم بهعنوان یک مرکز داده باز، اطلاعات گستردهای از حوزههای مختلف شهری همچون حملونقل، انرژی، محیطزیست، سلامت عمومی و خدمات شهری را بهصورت تجمیعشده و ناشناس در اختیار عموم قرار میدهد.
شهروندان، پژوهشگران و استارتآپها میتوانند از طریق این سامانه به دادههای بهروز و قابل تحلیل دسترسی داشته باشند و داشبوردهای شخصیسازیشده برای رصد شاخصهای مورد علاقه خود ایجاد کنند. یکی از ویژگیهای برجسته این پلتفرم، امکان مشارکت مستقیم شهروندان در سیاستگذاری شهری است؛ بهطوریکه کاربران میتوانند از طریق ابزارهای تعاملی، پیشنهادهایی برای بهبود خدمات ارائه دهند و در نظرسنجیهای مربوط به سیاستگذاری شهری شرکت کنند.
سئونگنام؛ آزمایشگاه زنده شهرهای آینده در کره جنوبی
سئونگنام شهری در حومه سئول است که با بهرهگیری از زیرساختهای دیجیتال پیشرفته، الگوریتمهای یادگیری ماشین و سرمایهگذاری هدفمند، به یکی از نمونههای موفق شهر هوشمند در آسیا تبدیل شده است. این شهر نهتنها خدمات شهری را دیجیتالی کرده است، بلکه با اجرای پروژههای واکنشپذیر و دادهمحور، به آزمایشگاهی زنده برای آزمودن مدلهای آیندهنگر شهری بدل شده است که در آن فناوری، مشارکت شهروندی و طراحی تطبیقپذیر در تعامل پویا قرار دارند.
سئونگنام برنده جایزه نوآوری در «World Smart City Awards ۲۰۲۵» شد که تأییدی جهانی بر رویکرد پیشگامانه این شهر در پیادهسازی مدلهای نوین حکمرانی شهری، زیرساختهای یادگیرنده و مشارکت دادهمحور شهروندان بود. این جایزه نهتنها بهدلیل استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوظهور همچون اینترنت اشیا، یادگیری ماشین و تحلیل دادههای بدون درنگ، بلکه بهدلیل توانایی این شهر در تبدیل خود به یک «آزمایشگاه زنده شهری» بود که در آن سیاستگذاری، طراحی فضا و ارائه خدمات بر پایه بازخورد مستمر شهروندان و دادههای محیطی شکل میگیرد.
پلتفرم هوشمند شهری سئونگنام بر پایه معماری چندلایه طراحی شده است. این معماری شامل لایه حسگرها، لایه ارتباطی و لایه تحلیل مرکزی است. بیش از ۱۲ هزار حسگر محیطی در سطح شهر نصب شدهاند که دادههایی از کیفیت هوا، دما، رطوبت، ترافیک و مصرف انرژی را بهصورت لحظهای جمعآوری میکنند. این دادهها از طریق شبکه فیبر نوری و پروتکلهای ارتباطی امن به مرکز داده منتقل میشوند. در این مرکز، الگوریتمهای یادگیری ماشین برای تحلیل الگوهای رفتاری و پیشبینی وضعیتهای بحرانی بهکار گرفته میشوند، همچنین زیرساختهای ابری برای ذخیرهسازی و پردازش دادهها استفاده شدهاند تا مقیاسپذیری، امنیت و دسترسی بدون درنگ تضمین شود.
حسگرهای نصبشده در تقاطعها، بزرگراهها و مسیرهای پرتردد، دادههایی از حجم خودروها، سرعت متوسط و زمان توقف را جمعآوری میکنند. دادهها به مرکز پردازش داده منتقل میشوند و توسط الگوریتمهایی برای پیشبینی تراکم ترافیکی و تحلیل الگوهای رفتوآمد بهکار گرفته میشوند. بر اساس خروجی این تحلیلها، سامانه حملونقل بهطور خودکار زمانبندی چراغهای راهنمایی را تنظیم میکند تا جریان خودروها روانتر شود، همچنین تابلوهای دیجیتال در سطح شهر مسیرهای جایگزین را به رانندگان پیشنهاد میدهند و اپلیکیشنهای موبایلی اطلاعات لحظهای از وضعیت ترافیک ارائه میکنند.
زیرساختهای هوشمند سئونگنام در حوزه انرژی و محیطزیست عملکردی واکنشپذیر و بهینه دارند. حسگرهای محیطی در ساختمانهای عمومی، پارکها و مناطق صنعتی نصب شدهاند که دادههایی از مصرف برق، دمای داخلی، رطوبت و کیفیت هوا را ثبت میکنند. این دادهها به سامانه مرکزی منتقل و با استفاده از الگوریتمهای تحلیل انرژی، الگوهای مصرف شناسایی و بهینهسازی میشوند. برای مثال، در ساختمانهای اداری، سیستم تهویه و روشنایی بهصورت خودکار بر اساس حضور افراد و شرایط محیطی تنظیم میشود، همچنین در روزهایی که سطح آلایندهها بالا باشد، سیستمهای تهویه در ایستگاههای حملونقل عمومی فعال و هشدارهایی برای کاهش فعالیتهای بیرونی صادر میشود.
یکی از بخشهای حیاتی زیرساخت هوشمند سئونگنام، سامانه هشدار لحظهای برای شرایط اضطراری است. این سامانه با اتصال به حسگرهای لرزهنگار، سنجش کیفیت هوا و دوربینهای نظارتی، قادر است وقوع حوادثی همچون زلزله، آتشسوزی، نشت گاز، یا آلودگی شدید را در لحظه شناسایی کند. پس از تشخیص، هشدارها از طریق اپلیکیشنهای موبایلی، پیامک، تابلوهای شهری و بلندگوهای عمومی به شهروندان ارسال میشود. این هشدارها شامل مسیرهای امن، توصیههای بهداشتی و اطلاعات لحظهای از وضعیت منطقه هستند.
سامانه هشدار با مراکز امداد، آتشنشانی و بیمارستانها یکپارچه شده است تا واکنشهای اضطراری بهصورت هماهنگ و سریع انجام شود. در سال ۲۰۲۴، میانگین زمان واکنش به حوادث شهری در سئونگنام به کمتر از چهار دقیقه کاهش پیدا کرده است که یکی از پایینترین نرخها در سطح آسیا محسوب میشود.
پروژه شهر هوشمند سئونگنام در قالب برنامه «نوآوری در مسیر امید» با بودجهای بالغ بر ۸۵ میلیون دلار اجرا شده است. این بودجه از طریق ترکیب منابع دولتی بهویژه وزارت زمین، زیرساخت و حملونقل کره جنوبی و مشارکت عمومیخصوصی تأمین شده است. بخش عمدهای از این سرمایهگذاری صرف توسعه زیرساختهای دیجیتال، آموزش نیروی انسانی، طراحی پلتفرمهای مشارکتی و پیادهسازی سامانههای هشدار بدون درنگ شده است. بخشی از بودجه نیز به ایجاد مراکز نوآوری شهری اختصاص پیدا کرده است که در آنها استارتآپها و دانشگاهها میتوانند پروژههای آزمایشی خود را در محیط واقعی شهر اجرا کنند. طبق گزارش رسمی، بازگشت سرمایه این پروژه از طریق کاهش هزینههای عملیاتی شهری، افزایش بهرهوری انرژی و جذب سرمایهگذاران خارجی در حوزه فناوری شهری تا ۲۷ درصد در سال اول تخمین زده شده است.
نتایج به دست آمده نشان میدهد که میزان تأخیر ترافیکی در ساعات اوج در سال ۲۰۲۴ تا ۳۲ درصد کاهش پیدا کرده و مصرف انرژی در ساختمانهای عمومی تا ۱۸ درصد بهینهسازی شده است، همچنین نرخ رضایت شهروندان از خدمات شهری دیجیتال به ۸۲ درصد رسیده است که نسبت به سال ۲۰۲۱، رشد ۲۴ درصدی را نشان میدهد. تعداد مشاورههای صادراتی شرکتهای فناوری مستقر در سئونگنام نیز تا سه برابر افزایش داشته است که نشاندهنده تأثیر مثبت این پروژه بر اقتصاد محلی و جایگاه بینالمللی شهر است.
بوسان: شهر آینده با تمرکز بر سلامت محیطی
بوسان بهعنوان دومین شهر بزرگ کره جنوبی، در زمینه محیط زیست هوشمند سرمایهگذاری گستردهای انجام داده و زیرساختهای هوشمند خود را با محوریت «پایش محیطی و سلامت عمومی» توسعه داده است. شبکهای از حسگرهای محیطی در سراسر شهر نصب شده است که بهصورت مداوم و لحظهای کیفیت هوا، دما، رطوبت و سطح آلایندهها و ذرات معلق را اندازهگیری میکنند. دادهها از طریق زیرساخت فیبر نوری با سرعت ۱۰ گیگابایت بر ثانیه به «مرکز عملیات یکپارچه بوسان» منتقل میشود که مسئول تحلیل دادهها و ارسال فرمانهای کنترلی به زیرسامانههای شهری است. سامانههای تهویه هوشمند در ایستگاههای مترو، مدارس و ساختمانهای عمومی، به این شبکه متصل هستند و در صورت افزایش سطح آلودگی، بهطور خودکار جریان تهویه را فعال و هشدارهایی برای کاهش فعالیتهای بیرونی صادر میکنند.
پروژه بزرگ «شهر هوشمند اکو دلتا» بهعنوان نماد توسعه پایدار بوسان مطرح شده و با بودجهای بالغ بر ۵.۶ تریلیون وون کره جنوبی (حدود چهار میلیارد دلار آمریکا) در حال اجراست. این پروژه بر پایه همگرایی فناوریهای اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و انرژی تجدیدپذیر طراحی شده و شامل سکونتگاهها، مراکز تحقیقاتی و زیرساختهای حملونقل هوشمند است. در فاز نخست این طرح، منطقهای موسوم به «روستای هوشمند» ساخته شد که تمام خانههای آن از سامانههای هوشمند کنترل انرژی و تهویه برخوردارند و با بهرهگیری از پنلهای خورشیدی، بیش از ۱۰۷ درصد انرژی مورد نیاز خود را تولید میکنند. این پروژه حاصل مشارکت شهرداری بوسان، شرکت توسعه شهری، شرکت ملی آب و فاضلاب و چند سرمایهگذار خصوصی است که مجموع سرمایهگذاری آنان به بیش از یک تریلیون وون میرسد.
فناوری اینترنت اشیا در زیرساختهای بوسان نقشی محوری دارد. چراغهای خیابان، تابلوهای دیجیتال شهری، ایستگاههای شارژ خودروهای الکتریکی و سامانههای مدیریت پسماند بهصورت یکپارچه از طریق پلتفرم ابری شهر به هم متصل هستند. این یکپارچگی نهتنها موجب صرفهجویی ۲۰ درصدی در مصرف انرژی شده، بلکه به بهینهسازی جریان ترافیک و واکنش سریعتر به رویدادهای اضطراری نیز کمک کرده است.
بوسان طی چند سال اخیر پیشرفت چشمگیری در شاخصهای بینالمللی شهرهای هوشمند داشته است. این شهر در گزارش سال ۲۰۲۵ مؤسسه مشاورهای زی / ین مستقر در لندن، رتبه دوازدهم جهان و دوم آسیا را در بین مراکز هوشمند به خود اختصاص داده است. در این ارزیابی، بوسان در شاخص «زیرساخت» رتبه ششم و در شاخص «تکنولوژی» رتبه دوازدهم را کسب کرده است.
نظر شما