به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، بر اساس دادههای سازمان ملل متحد در زمینه طول عمر متوسط افراد در جهان در سال ۲۰۲۵، میانگین جهانی امید به زندگی برای هر دو جنسیت زن و مرد، ۷۳.۴ سال است، البته زنان بهطور کلی چند سال بیشتر از مردان عمر میکنند؛ بهطور میانگین تفاوت جنسیتی در طول عمر حدود پنج سال است. عوامل غیرژنتیکی همچون دسترسی به مراقبتهای بهداشتی، رژیم غذایی، زیرساختها و سطح درآمد نقشی تعیینکننده در تعیین امید به زندگی کشور ایفا میکنند.
طول عمر در سطح جهانی در حال افزایش است، اما تفاوت میان کشورها بسیار زیاد است و به مجموعهای از عوامل محیطی، اقتصادی و بهداشتی بستگی دارد. ترکیب سیاستهای سلامت عمومی، دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی، رژیم غذایی مناسب، کاهش شکافهای اجتماعی-اقتصادی و بهبود زیرساختها میتواند به کاهش این شکاف جهانی کمک کند.
افزایش امید به زندگی در جهان
کشورهای کوچک و ثروتمند با اقتصادهای توسعهیافته در شرق آسیا و اروپا در صدر جدول قرار دارند. موناکو با ۸۶.۵ سال، سانمارینو با ۸۵.۸ سال، هنگکنگ با ۸۵.۶ سال و ژاپن با ۸۴.۸ سال بالاترین مقادیر را نشان میدهند. این جایگاهها در کشورهایی با سیستم بهداشت کارآمد و سبک زندگی سالم بیش از پیش نمایان است. در سطح کشورهای بزرگ، استرالیا با ۸۴.۱ سال، کرهجنوبی با ۸۴.۴ سال و ایتالیا با ۸۳.۹ سال در ردههای بالا قرار دارند؛ اما ایالات متحده آمریکا با ۷۹.۵ سال در مقایسه با دیگر اقتصادهای بزرگ، جایگاه پایینتری دارد.
زنان در جهان بهطور معمول طول عمر بیشتری نسبت به مردان دارند و تفاوت میانگین حدود پنج سال است. در روسیه این شکاف به حدود ۱۲ سال میرسد که شدیدترین تفاوت در میان کشورهاست. در بخشهای جنوبی صحرای آفریقا هنوز طول عمر متوسط کمتر از ۶۰ سال است. نیجریه با میانگین ۵۴.۶ سال، چاد با ۵۵.۲ سال و جمهوری آفریقای مرکزی با ۵۷.۷ سال در پایینترین سطوح قرار دارند. این مناطق با چالشهایی همچون دسترسی محدود به مراقبتهای بهداشتی، سوءتغذیه و نرخ بالای مرگومیر نوزادان روبهرو هستند.
با وجود افزایش پیوسته امید به زندگی جهانی، تفاوت قابلتوجهی بین بلندترین و کوتاهترین طول عمر وجود دارد که بیش از ۳۰ سال فاصله بین موناکو و نیجریه میشود. با سرمایهگذاریهای اقتصادهای در حال توسعه در زمینه بهداشت و آموزش، این فاصله میتواند کاهش پیدا کند. در کشورهای ثروتمند، بیماریهای مرتبط با سبک زندگی ازجمله بیماریهای قلبی و دیابت همچنان چالشهای جدی برای افزایش طول عمر به همراه دارند.
نمایی از امید به زندگی در ایران
ایران در این گزارش جایگاهی میانی تا رو به بالا دارد. طول عمر متوسط در ایران طی دهههای اخیر بهبود داشته، اما همچنان با چالشهایی مشابه بسیاری از کشورهای در حال توسعه روبهروست. عوامل کلیدی اثرگذار بر طول عمر در ایران ابتدا شامل دسترسی به خدمات بهداشتی میشود که در سطح ملی بسیار گسترده است، اما تفاوتهای منطقهای و مناطقی با دسترسی محدود در آن دیده میشود.
عامل اثرگذار دیگر رژیم غذایی و سبک زندگی محسوب میشود که گاهی با مصرف بالای نمک و فستفود و کمتحرکی همراه است. نرخ مرگومیر مادران و کودکان که در سالهای اخیر بهبودهای چشمگیری داشته نیز همچنان نیازمند توجه است و آلودگی محیطزیست ازجمله آلودگی هوا که ممکن است اثر منفی بر طول عمر داشته باشد نیز از دیگر عوامل محسوب میشوند.
با وجود این چالشها، ایران در مسیر ارتقای سلامت عمومی و دسترسی به مراقبتهای اولیه گامهای موفق قابلتوجهی برداشته و شاهد افزایش سن امید به زندگی بوده است. فاصله طول عمر ایران با کشورهای جهان با بالاترین امید به زندگی در حال حاضر نشاندهنده نیاز به سیاستهای گستردهتر در حوزه بهداشت عمومی، تقویت زیرساختهای بهداشتی شهری و روستایی و بهبود شاخصهای سلامت مادر و کودک برای کاهش این فاصله است.
نظر شما