هوش مصنوعی، نگهبان جدید گنجینه حافظ/ فناوری در خدمت صیانت از میراث ادبی است

به گزارش خبرگزاری ایمنا از فارس، سید ستار هاشمی شامگاه _شنبه نوزدهم مهر_ در مراسم بزرگداشت یادروز حافظ که در جوار آرامگاه این شاعر بلندآوازه ایرانی برگزار شد، جایگاه «لسان‌الغیب» را فراتر از یک شاعر برجسته، و در حد یک فیلسوف ژرف‌اندیش و عارف بزرگ توصیف کرد و با استناد به تأکیدات رهبر معظم انقلاب، اظهار کرد: غزلیات حافظ سرشار از معارف بلند است که صرفاً بر پایه هنر نیست، بلکه ریشه در پشتوانه‌ای عظیم فلسفی و معرفتی دارد.

وی افزود: پیام جاودان حافظ، سخن از عشق، معرفت و امید است و ما در مسیر پیشرفت علمی و فرهنگی کشور به همان نور نیازمندیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر ضرورت پیوند فناوری‌های نوین و فرهنگ ایرانی، نقش هوش مصنوعی را در معرفی گنجینه‌های ادب فارسی به نسل‌های جدید و جهانیان حیاتی دانست.

هاشمی به دو روی سکه این فناوری در حوزه میراث ادبی اشاره کرد و افزود: هوش مصنوعی می‌تواند در بازسازی و دیجیتال‌سازی نسخه‌های خطی و کهن ادبیات فارسی مانع از نابودی آثار ارزشمند شود. الگوریتم‌های پیشرفته قادرند متون مخدوش را بازخوانی کرده و دسترسی پژوهشگران بین‌المللی به آثار حافظ و دیگر بزرگان را تسهیل کنند. همچنین، این فناوری با تحلیل الگوهای زبانی و معنایی، به فهم دقیق‌تر مضامین عرفانی و فلسفی اشعار کلاسیک یاری می‌رساند. فراتر از تحلیل، هوش مصنوعی حتی می‌تواند آثاری الهام‌گرفته از شعر کلاسیک خلق کند تا پیام حافظ با روحی فارسی به نسل امروز منتقل شود. از این رو، پلتفرم‌های هوشمند می‌توانند به عنوان معلم و مروج، با تفسیر غزل‌ها یا گفت‌وگوی تعاملی، نسل جوان را به ادبیات پیوند زنند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: باید مراقب بود؛ گاهی این فناوری چنان در نقش شاعر فرو می‌رود که ابیاتی تازه می‌سراید و آن را به حافظ نسبت می‌دهد؛ باید مراقب بود که شعر جعلی هوش مصنوعی، جای شعر اصیل را نگیرد.

هاشمی اظهار کرد: هیچ فناوری‌ای نمی‌تواند جایگزین روح انسانی و عاطفه ناب شعر حافظ شود و هدف اصلی باید این باشد که هوش مصنوعی صرفاً در خدمت تعالی فرهنگ و ادب فارسی باشد.

وی از آمادگی وزارت ارتباطات برای حمایت از سکوهایی که با محوریت هوش مصنوعی به ترویج این ادبیات می‌پردازند خبر داد و افزود: همکاری با دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های زبان و ادبیات فارسی برای بومی‌سازی مفاهیم هوش مصنوعی، پلی میان فناوری و فرهنگ ایجاد خواهد کرد تا میراث ادبی ایران در جهان دیجیتال نیز بدرخشد.