به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزگاری که صفحههای روشن تلفنهای همراه جای بازیهای کودکانه را گرفتهاند، «برکه» چون آینهای از دنیای امروز میدرخشد. فیلمی که از دغدغه شخصی یک کارگردان برآمده و با زبانی لطیف، روایتگر کودکی است که میان وسوسه دنیای مجازی و گرمای خانواده در نوسان است.
علیرضا قرباننیا در این اثر کوتاه، نه هشدار میدهد و نه قضاوت میکند؛ او تنها دستی از احساس به سوی مخاطب دراز میکند تا یادمان بیاورد در پشت هر صفحهی گوشی، دختری، پسری یا خانوادهای منتظر بازگشت است.
علیرضا قرباننیا کارگردان پویانمایی کوتاه برکه در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: فیلم «برکه» حاصل دغدغهای شخصی درباره ارتباط کودکان با فضای مجازی است. داستان درباره دختربچهای است که در جشن تولدش از خانواده خود یک گوشی هدیه میگیرد. همین هدیه، مسیر زندگی او را تغییر میدهد! او به مرور درگیر فضای مجازی میشود و از خانواده فاصله میگیرد. در این میان، دو کاراکتر مجازی در ذهنش شکل میگیرند؛ یکی مثبت و دیگری منفی. این دو، نماد کشمکش درونی کودکاند و چالش اصلی قصه همین انتخاب میان خیر و شر است.
کارگردان برکه بیان کرد: در سیر داستان، دختر بهتدریج به سمت شخصیت منفی تمایل پیدا میکند و در دنیایی فراواقعگرایی فرو میرود؛ گویی وارد فضای درونی موبایل شده است و در نهایت، در لحظهای احساسی و با یادآوری خانوادهاش، متوجه اشتباه خود میشود و بازمیگردد. فیلم در سکانس پایانی با بازگشت او به آغوش خانواده پایان مییابد.
قرباننیا افزود: از آنجایی که در خودم معلم هستم و با کودکان زیاد در ارتباطم، به چشم دیدهام که فضای مجازی تا چه حد در روحیه و سبک زندگی بچهها اثر گذاشته است. از زمان کرونا به بعد این وابستگی شدیدتر شده و خانوادهها متوجه شدند که حضور دائم کودکان در این فضا چه آسیبهایی دارد… بر همین اساس دغدغه فیلم دقیقاً از همینجا آمده است.
کارگردان برکه درباره دلیل نامگذاری این پویانمایی گفت: اسم اولیه فیلم «پناهگاهی در شب» بود، چون درواقع کودک به فضای مجازی پناه میبرد اما بعد با توجه به اسم شخصیت اصلی، یعنی «برکه»، تصمیم گرفتیم این عنوان را تغییر دهیم؛ چراکه این دختر مرکز روایت قرار دارد و خودش استعارهای از دنیای آرام ولی دروناً آشفته کودک امروز است.
قرباننیا اظهار کرد: نگاه فیلم بیشتر احساسی است تا آموزشی؛ ما نخواستیم درباره فضای مجازی بهصورت نظری یا روانشناختی صحبت کنیم بلکه هدف این بود که کودک در احساسِ فاصله و بازگشت شریک شود؛ بر همین اساس وقتی فیلم تمام میشود، کودک حس میکند خودش هم میتواند مسیر درست را انتخاب کند.
وی ادامه داد: ما نباید پیامی را مستقیم به کودک تحمیل کنیم، باید به او اجازه دهیم که خودش انتخاب کند. در این فیلم، کودک میان دو نیروی مثبت و منفی قرار میگیرد و در نهایت خودش تصمیم میگیرد که کدام را برگزیند. این نوع تصمیمگیری، رشد آگاهی را در کودک تقویت میکند.
کارگردان پویانمایی کوتاه برکه تصریح کرد: از نظر فنی، بزرگترین چالش برای انیمیشنسازها حفظ سلامت فرهنگی اثر است چراکه ما برای کودک کار میکنیم و باید دقت کنیم که حتی رنگ یا فرم کاراکتر، پیام غلطی منتقل نکند. انیمیشن میتواند ابزار فرهنگسازی باشد یا بالعکس، اگر درست استفاده نشود، آسیب میزند.
قرباننیا در ادامه افزود: در انیمیشن، موسیقی عنصر جادویی است و تصویر بدون موسیقی ناقص است، بر همین اساس ما در «برکه» سعی کردیم موسیقی را طوری تنظیم کنیم که فضای ذهنی دخترک را بازتاب دهد؛ در لحظههای تنهایی، موسیقی مینیمال و خلوت است و در لحظههای مثبت، ضربآهنگ زندهتری دارد و این تغییر حس را کاملاً به کودک منتقل میکند.
وی گفت: جشنواره اصفهان فقط محل رقابت نیست، بلکه پناهگاهی است برای سینمای کودک ایران و بسیاری از استعدادهای واقعی از همین مسیر شناخته میشوند. من فکر میکنم این رویداد نقش بسیار مهمی در ارتقای سطح فنی و محتوایی آثار کودک دارد.
کارگردان فیلم کوتاه برکه اظهار کرد: «برکه» روایت دختری است که از دریای مجازی میگذرد تا دوباره به ساحل خانواده برسد.
وی افزود: در سکانس پایانی فیلم، زمانی که دخترک یاد خانوادهاش میافتد و از فضای مجازی فاصله میگیرد، این احساس بازگشت برای بیننده هم اتفاق میافتد؛ بدون اینکه پیام مستقیم داده شود، کودک در دل داستان یاد میگیرد که خانواده پناه واقعی اوست.
جشنواره اصفهان انگیزه بزرگی برای دیدهشدن آثار است
در ادامه محمدرضا پردل تهیه کننده فیلم کوتاه برکه اظهار کرد: بچههای امروز در خیالهایشان تنها هستند؛ برخلاف گذشته که بچهها با هم بازی میکردند و تعامل داشتند، حالا هرکسی در گوشی خودش غرق است؛ بر همین اساس فیلم سعی کرده همین تنهایی و بریدگی را نشان دهد.
وی ادامه داد: ما در «برکه» میبینیم که دختر در ظاهر مشغول بازی با گوشی است، اما در واقع در دنیایی پر از خلأ و جدایی از خانوادهاش زندگی میکند. این تصویر بسیار واقعی است. فیلم بهجای آنکه از زبان نصیحت و آموزش استفاده کند، با زبان احساس حرف میزند و به نظرم این روش برای مخاطب کودک خیلی اثرگذارتر است.
تهیه کننده فیلم کوتاه برکه تصریح کرد: ساخت انیمیشن همیشه با چالش زمان و گرافیک رایانهای همراه است و هر فریم ممکن است یک تا دو ساعت زمان ببرد؛ برای همین گاهی خروجی نهایی به موقع آماده نمیشود و در مورد «برکه» هم زمان گرافیک رایانهای نهایی طول کشید و فقط نسخهی پریویو به جشنواره رسید.
پردل افزود: از نظر من اثرگذاری نهایی مهمترین ویژگی است. یعنی بعد از تماشای فیلم، کودک حس کند چیزی در درونش تغییر کرده. «برکه» این ویژگی را دارد. کودک یاد میگیرد که استفاده از فضای مجازی باید محدود و آگاهانه باشد.
وی گفت: در «برکه» کارگردان به طور هوشمندانه از رنگ و نور استفاده کرده است و صحنههای مربوط به فضای منفی تیره و سرد هستند و صحنههای مثبت با رنگهای شاد و روشن طراحی شدهاند. موسیقی هم نقش مکمل را دارد و بیننده از طریق حس شنیداری هم تفاوت دو فضا را درک میکند.
تهیه کننده فیلم کوتاه برکه اظهار کرد: استفاده از فضای سورئال در طراحی صحنهها باعث شده جهان فیلم برای کودک جذابتر و قابل لمستر شود. کارگردان توانسته بین واقعیت و خیال تعادل خوبی ایجاد کند.
وی ادامه داد: بسیاری از فیلمسازان سالها زحمت میکشند و فرصت دیده شدن ندارند اما جشنواره اصفهان انگیزه بزرگی برایشان ایجاد میکند. تیم «برکه» هم تا آخر شب کار میکردند تا فیلم را به جشنواره برسانند، چون میدانستند این فرصت دیده شدن است.
نظر شما