به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از مرکز رسانه قوه قضائیه، حجتالاسلام محمد موحدی آزاد در هفتمین نشست دادستانهای کل کشورهای عضو بریکس که بهصورت وبیناری و با حضور اعضا و به میزبانی برزیل برگزار شد، اظهار کرد: گروه بریکس یک اتحادیه اقتصادی است که با هدف افزایش همکاریهای اقتصادی، تجاری و سیاسی بین اعضا تشکیل شده است و تأکید آن بر توسعه اقتصادی، تقویت نقش کشورهای عضو و افزایش تأثیرگذاری آنها در امور بینالملل است و به عنوان یک نهاد مهم در صحنه جهانی شناخته میشود.
وی افزود: موضوعی که امروز برای آن گرد هم آمدهایم تا در ارتباط با آن تشریک مساعی کنیم، هوش مصنوعی و عدالت راهبردهایی برای امنیت حقوقی حاکمیت قانون و همکاری بینالمللی است، امروز در عصری گرد هم آمدهایم که فناوری نه تنها ابزار، بلکه بستر تحول در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و حقوقی شده است و در این میان، هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای بشر فرصتها و چالشهایی بیسابقه را پیش روی عدالت و حاکمیت قانون قرار داده است؛ تحولی که نه تنها شیوههای زندگی ما را دگرگون کرده، بلکه بنیانهای حقوقی اخلاقی و قضائی را نیز با چالشها و فرصتهای نوین مواجه ساخته است.
دادستان کل کشور با اشاره به اینکه ایجاد نهادهای نظارتی مستقل برای ارزیابی و کنترل استفاده از هوش مصنوعی در دستگاه قضائی ضرورتی اجتنابناپذیر است، گفت: حاکمیت قانون باید نه تنها در برابر سرعت فناوری عقبنشینی نکند، بلکه با بهرهگیری از هوش مصنوعی عدالت را فراگیرتر، دقیقتر و در دسترستر کند، این امر مستلزم آن است که قوانین نه تنها با فناوری هماهنگ شوند، بلکه آن را هدایت کنند.
حجتالاسلام موحدی آزاد با تاکید بر اینکه هوش مصنوعی با توان تحلیل دادههای عظیم و تصمیمگیری سریع از پیشبینی جرم گرفته تا تحلیل پروندهها و حتی صدور توصیههای قضائی، میتواند در فرایندهای قضائی نقش مؤثری ایفا کند، اعلام کرد: این قدرت نیازمند نظارت دقیق و چهارچوبهای قانونی شفاف است، زیرا بدون نظارت اخلاقی و حقوقی توسعه این فناوری ممکن است به ابزاری برای تبعیض نقض حریم خصوصی و تضعیف حقوق بنیادین تبدیل شود.
وی تصریح کرد: به عنوان مدافعان عدالت باید با نگاهی راهبردی به این فناوری بنگریم و به همین دلیل لازم است مقررات شفاف و الزامآور برای استفاده از هوش مصنوعی در فرایندهای قضائی و پلیسی تنظیم شود، حق اعتراض به تصمیمات خودکار و فراهمسازی امکان بررسی انسانی در موارد حساس ضروری است و در نظامهای حقوقی مبتنی بر حاکمیت قانون هیچ فرد یا نهادی فراتر از قانون نیست این اصل باید در برابری فناوریها نیز جریان پیدا کند.
دادستان کل کشور با تاکید بر اینکه الگوریتمها باید قابل حسابرسی باشند یعنی بتوان عملکرد آنها را بررسی نقد و اصلاح کرد، افزود: مسئولیت حقوقی در صورت بروز خطا یا آسیب ناشی از تصمیمات هوش مصنوعی باید مشخص باشد که چه کسی پاسخگو است؟ کاربر یا نهاد قضائی؟
فناوری بدون اخلاق میتواند به ابزاری خطرناک بدل شود
حجتالاسلام موحدی آزاد اظهار کرد: فناوری بدون اخلاق میتواند به ابزاری خطرناک بدل شود، در حوزه قضائی رعایت اصول اخلاقی اهمیت چندانی دارد به همین دلیل باید اطمینان حاصل کنیم که هوش مصنوعی کرامت انسانی را حفظ میکند و به حقوق بنیادین افراد حترام میگذارد.
وی ادامه داد: شفافیت در نحوه تصمیمگیری الگوریتمها اصل اخلاقی مهمی است، اعتماد عمومی را تقویت میکند، آموزش قضات و دادستانها درباره اصول اخلاقی مرتبط با فناوریهای نوین باید در دستور کار قرار گیرد به همین دلیل این منشور میتواند شامل مواردی مانند اصول عدالت محور در طراحی الگوریتمها، ممنوعیت استفاده از هوش مصنوعی در سرکوب سیاسی و تبعیض نهادینه شده و تعرض به حریم اشخاص، تبادل تجربیات و دادگاههای حقوقی در چارچوب احترام به حاکمیت ملی اشخاص و ایجاد دادگاههای تخصصی بریکس برای رسیدگی به جرایم سایبری و تخلفات هوش مصنوعی، باشد.
دادستان کل کشور افزود: با توجه به تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه در حوزه هوش مصنوعی، دادستانی کل جمهوری اسلامی ایران نیز گامهای ارزشمندی را در بهرهگیری از این ابزار و راهاندازی سامانههای هوشمند برای شناسایی مجرمان سایبری برداشته است، این سامانهها نتایج بسیار شگفتآوری در حوزه شناسایی الگوی تراکنشهای مجرمانه و ردیابی مالی جرایم سازمانیافته داشته و در بعضی موارد صدها و هزاران برابر نسبت به استفاده از عوامل انسانی در کشف و مقابله با جرم، مؤثرتر بودهاند و استفاده از هوش مصنوعی در تشخیص چهره متهمان، جمعآوری، تجزیه، تحلیل و بهرهبرداری از اطلاعات آشکار موجود در شبکههای اجتماعی از جمله تشخیص ارتباطات پنهان و آشکار اعضای شبکه مجرمین سایبری نقش بسزایی دارد.
هوش مصنوعی مرز نمیشناسد
حجتالاسلام موحدی آزاد گفت: همکاریهای بینالمللی برای تنظیم مقررات جهانی امری ضروری است، زیرا هوش مصنوعی مرز نمیشناسد، الگوریتمی که در یک کشور توسعه مییابد میتواند در کشور دیگر مورد استفاده قرار گیرد؛ بنابراین نیازمند همکاریهای بینالمللی با یکدیگر هستیم.
وی خطاب به سایر اعضا حاضر در این نشست گفت: پیشنهاد میشود، دادستانهای کل کشورهای عضو بریکس نسبت به تدوین استانداردهای جهانی برای استفاده از هوش مصنوعی در نظامهای قضائی، تبادل تجربیات و دانش میان کشورها برای ارتقای عدالت دیجیتال، مشارکت فعال در نهادهای بینالمللی برای تنظیم چارچوبهای اخلاقی و حقوقی با یکدیگر همکاری و مساعدت کنند.
دادستان کل کشور با تاکید بر اینکه هوش مصنوعی نه دشمن عدالت است و نه ناجی آن، تصریح کرد: هوش مصنوعی ابزاری است که بسته به نحوه استفاده میتواند عدالت را تقویت یا تضعیف کند، همانگونه که رژیم ظالم و متجاوز صهیونی اسرائیل با استفاده از این امکان جنایات بیشمار و متنوعی مرتکب میشود.
حجتالاسلام موحدی آزاد تصریح کرد: هوش مصنوعی فرصتی بینظیر برای ارتقای عدالت کاهش خطاهای انسانی و افزایش بهرهوری در دستگاه قضائی فراهم کرده است، اما این فرصت تنها زمانی به ثمر مینشیند که با راهبردهای دقیق در حوزه امنیت حقوقی حاکمیت قانون و اخلاق و همکاریهای بینالمللی همراه شود و وظیفه ما بهعنوان دادستانهای کشورهای بریکس، هموار کردن مسیر استفاده مسئولانه از این فناوری با تکیه بر خرد جمعی، اخلاقمداری و همکاری فرامرزی است تا آیندهای عادلانهتر، امنتر و انسانیتر در عصر دیجیتال رقم بخورد.
نظر شما