یافتن رگ برای تزریق سرم یا دارو گاهی به یک چالش تبدیل میشود. این وضعیت که به آن «دسترسی دشوار به رگ» (DIVA) میگویند، میتواند هم برای بیمار و هم برای کادر درمان استرسزا باشد.
به طور خلاصه، پیدا نشدن رگ برای سرم میتواند به عوامل مختلفی مثل کمآبی بدن، چاقی، سن بیمار، فشار خون یا حتی مهارت فرد تزریقکننده مربوط باشد. اما این مشکل رفع میشود اگر راهحلهای ساده تا پیشرفته را بشناسیم و به موقع اقدام کنیم. در ادامه جزئیات این روشها را با هم بررسی خواهیم کرد.
علتهای پیدا نشدن رگ برای سرم مربوط به بدن بیمار
| علت |
توضیح |
راهکار |
| کمآبی یا کاهش حجم خون |
کاهش مایعات باعث جمع شدن و پنهان شدن رگها میشود. |
نوشیدن آب کافی، گرم کردن دست، استفاده از رگیاب. |
| چاقی و وجود بافت چربی زیاد |
لایه ضخیم چربی، رگها را پوشانده و دسترسی به آنها را سخت میکند. |
استفاده از سوزن بلندتر، رگیاب نوری یا اولتراسوند. |
| سن بیمار (کودک یا سالمند) |
رگها در کودکان نازک و در سالمندان شکننده یا پیچخورده هستند. |
انتخاب سوزن ظریفتر، آرامسازی بیمار، استفاده از اولتراسوند. |
| بیماریها یا آسیبهای وریدی |
رگها به دلیل تزریق مکرر، شیمیدرمانی یا بیماری سفت میشوند. |
انتخاب محلهای سالمتر، استفاده از کاتتر مرکزی یا پورت. |
| فشار خون پایین یا شوک |
در افت فشار، رگها خالی و نامشخص میشوند. |
بالا بردن فشار خون، تزریق از مسیرهای جایگزین (مانند تزریق استخوانی). |
کمآبی یا کاهش حجم خون
کمبود مایعات در بدن باعث میشود که حجم خون کاهش یابد. با کاهش حجم خون، رگها انقباض پیدا کرده و کوچکتر میشوند تا بدن بتواند فشار خون را حفظ کند. در نتیجه، رگها به سختی قابل مشاهده و لمس هستند و رگگیری دشوار میشود.
چاقی و وجود بافت چربی زیاد
در افراد دارای اضافه وزن، لایه ضخیمی از بافت چربی زیر پوست وجود دارد. این لایه چربی مانند یک عایق عمل میکند و رگها را میپوشاند، بهطوری که پیدا کردن آنها با چشم یا لمس بسیار سخت میشود. برای این افراد، اغلب از تجهیزات پیشرفته مانند رگیاب یا سونوگرافی استفاده میشود.
سن بیمار (کودک یا سالمند)
رگهای کودکان بسیار ظریف و کوچک هستند، به همین دلیل پیدا کردن آنها به مهارت و تجربهی بالایی نیاز دارد. در سالمندان هم به دلیل کاهش انعطافپذیری و شکنندگی دیواره رگها، احتمال پارگی رگ و کبودی افزایش مییابد.
آنی آزما با بهرهگیری از کادر مجرب و تجهیزات بهروز، خدمات تزریقات و تزریق سرم در منزل را ارائه میدهد تا نگرانیهای مربوط به رگگیری را به حداقل برساند.
بیماریها یا آسیبهای وریدی
بیماریهایی مانند دیابت یا شیمیدرمانیهای مکرر میتوانند به دیواره رگها آسیب بزنند. این آسیبها باعث سفت شدن، اسکلروزه شدن یا انسداد رگها میشوند و استفاده از آنها را برای تزریقات بعدی غیرممکن میسازند.
فشار خون پایین یا شوک
در شرایطی مانند افت فشار خون یا شوک، حجم خون در بدن به شدت کاهش یافته و باعث میشود رگها کاملاً خالی و اصطلاحاً «کلاپس» کنند. در این حالت، حتی با لمس نیز نمیتوان رگها را پیدا کرد و نیاز به اقدامات فوری پزشکی برای تثبیت وضعیت بیمار وجود دارد.

علتهای پیدا نشدن رگ برای سرم مربوط به شرایط و محیط
علاوه بر وضعیت جسمانی بیمار، عوامل خارجی هم میتوانند در رگگیری موفق تأثیرگذار باشند. به طور مثال:
| علت |
توضیح |
راهکار |
| دمای محیط یا بدن |
سرما باعث تنگ شدن رگها میشود تا بدن گرمای کمتری از دست بدهد. |
استفاده از کمپرس گرم، پوشاندن دستکش یا قرار دادن دست در آب گرم. |
| نور و تجهیزات نامناسب |
نبود نور کافی دیدن رگهای ظریف را سخت میکند. |
استفاده از نور مستقیم یا دستگاههای رگیاب نوری. |
| تجربه و مهارت فرد تزریقکننده |
کمتجربگی باعث تلاشهای ناموفق و آسیب به رگ میشود. |
سپردن رگگیری به فرد با تجربهتر یا استفاده از وسایل کمکی. |
دمای محیط یا بدن
سرما یکی از مهمترین عوامل محیطی است. زمانی که بدن سرد میشود، برای حفظ گرمای داخلی، عروق سطحی منقبض میشوند تا جریان خون به سمت اندامهای حیاتی هدایت شود. این انقباض باعث میشود رگها باریکتر و کمتر قابل دیدن شوند.
نور و تجهیزات نامناسب
نبود نور کافی در محل تزریق یا استفاده از تجهیزات قدیمی و نامناسب میتواند به خطاهای انسانی منجر شود. در بسیاری از موارد، رگهای ظریف و کوچک تنها با استفاده از نور مستقیم یا دستگاههای پیشرفته رگیاب قابل مشاهده هستند.
سوالات بیشتر خود دربارهی رگ گرفتن را میتوانید از «آنی آزما» بپرسید؛ جایی که با ارائهی خدمات پزشکی و ویزیت پزشک در منزل روند درمان را برای شما سادهتر میکند.
تجربه و مهارت فرد تزریقکننده
مهارت و تجربه فرد تزریقکننده، اصلیترین عامل در موفقیت رگگیری است. یک فرد ماهر با لمس و مشاهده دقیق میتواند بهترین رگ را انتخاب کرده و با یک بار تلاش موفق به رگگیری شود. در مقابل، یک فرد کمتجربه ممکن است چندین بار تلاش کند که این امر باعث درد و آسیب به رگ بیمار میشود.
چه زمانی باید روش جایگزین امتحان شود؟
دقت کنید در برخی شرایط، اصرار بر رگگیری از یک محل خاص، منطقی نیست و باید به سراغ روشهای جایگزین رفت.
- بعد از ۲ تا ۳ بار تلاش ناموفق: تلاشهای مکرر باعث آسیب به رگ و درد شدید بیمار میشود. در این حالت، باید از فرد دیگری کمک گرفت یا به سراغ روشهای جایگزین رفت.
- وقتی بیمار درد یا اضطراب شدید دارد: استرس و ترس بیمار باعث انقباض بیشتر رگها میشود. در این شرایط، بهتر است به جای اصرار، روشی را انتخاب کرد که به کاهش استرس بیمار کمک کند.
- در شرایط اورژانسی: در شرایط اورژانسی که زمان اهمیت زیادی دارد، نباید وقت را با تلاشهای ناموفق هدر داد. در این مواقع از روشهای سریع مانند تزریق داخل استخوانی استفاده میشود.

سؤالات متداول
- برای کودکان و سالمندان که رگ نازک یا شکننده دارند چه باید کرد؟
برای کودکان باید از سوزنهای ظریفتر (مانند اسکالپوین) استفاده کرد و برای سالمندان با احتیاط بیشتری عمل نمود. در هر دو گروه، گرم کردن محل و استفاده از رگیاب میتواند کمککننده باشد.
- در شرایط اورژانسی که رگ پیدا نمیشود چه کار میکنند؟
در موارد اورژانسی، اگر رگگیری وریدی امکانپذیر نباشد، از تزریق داخل استخوانی (IO) استفاده میشود. در این روش، دارو یا مایعات مستقیماً به مغز استخوان تزریق میشوند که سرعت جذب بسیار بالایی دارد.
- آیا مصرف داروها روی پیدا کردن رگ تاثیر دارد؟
بله، برخی داروها میتوانند روی وضعیت عروق تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، داروهای شیمیدرمانی باعث سخت شدن و آسیب به رگها میشوند. این تأثیر به دلیل آسیب به دیواره رگها و سفت شدن آنهاست که رگگیری را به یک چالش تبدیل میکند.
- آیا پیدا نشدن رگ خطرناک است؟
پیدا نشدن رگ به خودی خود خطرناک نیست، اما تأخیر در تزریق دارو یا مایعات ضروری میتواند روند درمان را به تعویق بیندازد. به همین دلیل، در شرایط اورژانسی، استفاده از روشهای جایگزین اهمیت پیدا میکند.
جمع بندی
علت پیدا نشدن رگ برای سرم که یک مشکل رایج در خدمات درمانی است؛ میتواند به دلایل مختلفی مانند کمآبی، چاقی، سن بیمار یا عوامل محیطی اتفاق بیفتد. با این حال، با استفاده از راهکارهای مناسب مانند گرم کردن محل، استفاده از تجهیزات پیشرفته و در صورت نیاز، انتخاب روشهای جایگزین، میتوان این مشکل را به طور موثری حل کرد. اگر به دنبال راهی برای دریافت خدمات درمانی بدون استرس و نگرانی هستید، آنی آزما با ارائه خدمات تزریقات در منزل، تجربهای متفاوت و مطمئن را برای شما فراهم میکند.



نظر شما