به گزارش خبرگزاری ایمنا از تهران، تهران با چالشهای جدی در تأمین منابع از جمله آب روبهرو است و میان نهادهای شهری و کارشناسان درباره ادامه ساختوساز در پایتخت اختلاف نظر وجود دارد؛ سخنگوی صنعت آب خواستار توقف توسعه در حومه تهران شده است در حالی که شورای اسلامی شهر تهران رویکردهای جایگزین رفع کمبود آب را منطقیتر میداند.
تابستان سال جاری ذخایر سدهای اطراف پایتخت به پایینترین سطح در دو دهه اخیر رسید و مصرف آب در این کلانشهر به مرز هشدار مطلق نزدیک شد.
طبق اعلام استاندار تهران، میزان مصرف سالانه آب در این شهر حدود چهار میلیارد مترمکعب است که بیش از پنج برابر متوسط مصرف در سایر استانها است، پیشتر شرکت آب و فاضلاب هشدار داده بود که منابع موجود تنها تا پایان شهریور پاسخگوی نیاز شهروندان خواهد بود و پس از آن، سناریوی مدیریت اضطراری مصرف و کاهش فشار در دستور کار قرار خواهد گرفت.
در چنین شرایطی بحث توسعه شهری و ساختوساز در تهران به نقطهای حساس رسیده است، این سوال مطرح میشود که آیا میتوان در شهری که منابع آبیاش در حال تهی شدن است، همچنان به توسعه کالبدی ادامه داد یا باید سیاستهای توسعهای را با واقعیتهای زیستمحیطی همراستا کرد.
برای عبور از بحران مجموعهای از راهکارهای عملی پیشنهاد شده است؛ نخست مدیریت مصرف آب شهری از طریق کاهش سرانه مصرف، آموزش عمومی و نصب تجهیزات کاهنده در ساختمانها است که میتواند نقش مؤثری ایفا کند.
دوم کاهش تلفات در شبکه آبرسانی با نوسازی خطوط انتقال و استفاده از فناوریهای هوشمند است که ظرفیت ذخیرهسازی را افزایش میدهد؛ سوم راهکار نیز استفاده از منابع جایگزین همچون پساب تصفیهشده برای آبیاری فضای سبز است که میتواند تا ۴۰ درصد مصرف آب شهری را کاهش دهد.
توسعه تصفیهخانهها و بازچرخانی آب خاکستری در مجتمعهای مسکونی و تجاری بهویژه مناطق پرمصرف نیز راهی برای کاهش وابستگی به منابع آب شیرین است.
چالش آب در تهران بهویژه در حومههای در حال توسعه یک مسئله است، به همین دلیل مدیریت شهری بر اصلاح زیرساختها و توسعه هوشمندانه تأکید دارد و موضوع بهرهمندی از تصفیهخانه در سطح شهر تهران را به صورت جدی دنبال کرده است
راهکار پنجم به اجرای پروژههای تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی و کنترل برداشت از چاههای غیرمجاز مربوط میشود که میتواند به احیای سفرههای زیرزمینی کمک کند؛ در نهایت اصلاح ساختار مدیریت منابع آب با ایجاد هماهنگی میان وزارت نیرو، شهرداری، شورای شهر و نهادهای محیطزیستی ضرورتی اجتنابناپذیر است.
بحران آب تهران تنها یک هشدار زیستمحیطی نیست، بلکه تهدیدی برای پایداری اجتماعی، اقتصادی و امنیتی پایتخت است و راهکارهای ارائهشده اگر بهصورت هماهنگ، شفاف و با مشارکت عمومی اجرا شود، میتواند مسیر عبور از این بحران را هموار کند.
بدون اقدام عاجل، تهران در سالهای آینده با خطر تبدیل شدن به شهری غیرقابل سکونت روبهرو خواهد بود و آینده این کلانشهر در گرو تصمیماتی است که میان واقعگرایی زیستمحیطی و نیازهای توسعهای، تعادل برقرار کند.
تهران با کاهش شدید منابع آب زیرزمینی روبهرو است
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب کشور با اشاره به اینکه تهران دیگر ظرفیت افزایش جمعیت را ندارد به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: توسعه شهری بدون تأمین منابع آب پایدار، اقدامی غیرمسئولانه است.
وی ادامه میدهد: ساختوساز جدید در حومه تهران باید متوقف شود، مگر آنکه منابع آب برای جمعیت جدید پیشبینی و تأمین شود، این هشدار در شرایطی مطرح میشود که تهران با کاهش شدید منابع آب زیرزمینی، افت بارندگی و افزایش مصرف روبهرو است.
سخنگوی صنعت آب کشور عنوان میکند: بازسازی و بهسازی در مناطق قدیمی شهر بهدلیل افزایش نداشتن جمعیت، مشکلی از نظر تأمین آب ایجاد نمیکند، این تفکیک میان توسعه افقی و نوسازی عمودی نشاندهنده تلاش برای کنترل فشار جمعیتی بر منابع طبیعی است.
واکنش مدیریت شهری؛ توقف ساختوساز راهحل نیست
در مقابل مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران با رد توقف ساختوساز بهدلیل بحران آب خواستار ارائه راهکارهای عملی برای رفع مشکل شد، وی معتقد است توسعه شهری نباید قربانی ضعف در مدیریت منابع شود و باید با اصلاح زیرساختها، ارتقای بهرهوری و استفاده از فناوریهای نوین، بحران آب را کنترل کرد.
وی با اشاره به ضرورت نوسازی شهری به خبرنگار ایمنا عنوان میکند: تهران نیازمند بازآفرینی درونزا است و نمیتوان با توقف کامل ساختوساز، مانع از رشد طبیعی شهر شد؛ این دیدگاه توسعه کنترلشده و هوشمندانه نیست.
انتقال پایتخت؛ راهحلی پرهزینه
سال گذشته رئیسجمهور پیشنهاد انتقال پایتخت به جنوب کشور را مطرح کرد، پیشنهادی که با واکنشهای منفی گستردهای از سوی کارشناسان روبهرو شد، منتقدان این طرح آن را بسیار پرهزینه و غیرعملی دانستند و تأکید کردند: انتقال پایتخت نهتنها زیرساختهای تهران را جابهجا نمیکند، بلکه موجب ایجاد بحرانهای جدید در مناطق مقصد خواهد شد.
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران به خبرنگار ایمنا میگوید: موضوع انتقال پایتخت بارها مطرح شده است، اما در عمل امکانپذیر نیست، امکانات، زیرساختها، نهادهای اداری و ظرفیتهای انسانی تهران قابل انتقال نیست و چنین طرحی بیشتر جنبه نمادین دارد.
وی ادامه میدهد: چالش آب در تهران بهویژه در حومههای در حال توسعه یک مسئله است، به همین دلیل مدیریت شهری بر اصلاح زیرساختها و توسعه هوشمندانه تأکید دارد و موضوع بهرهمندی از تصفیهخانه در سطح شهر تهران را بهصورت جدی دنبال کرده است.
سخنگوی شهرداری تهران تصریح میکند: بهطور قطع مهمترین راهکار برای عبور از چالش آب در تهران به مدیریت مصرف آب و بهینهسازی نیاز است که موضوع تصفیه آب را بهصورت جدی اجرایی کرد.
به گزارش ایمنا، به نظر میرسد راهحل واقعی نه در توقف کامل توسعه و نه در جابهجایی پایتخت، بلکه در تدوین یک سیاستگذاری چندلایه، هماهنگ و بر پایه دادههای واقعی است، سیاستی که بتواند هم چالش منابع طبیعی را مدیریت و هم مسیر توسعه پایدار شهری را حفظ کند.
آینده تهران در گرو تصمیماتی است که میان واقعگرایی زیستمحیطی و نیازهای اجتماعی و اقتصادی تعادل برقرار کند، بنابراین در مقطع کنونی باید راهکارهای مدیریت منابع آب و توسعه تصفیهخانه بهصورت جدی در پایتخت دنبال شود؛ هرچند پروژه انتقال آب طالقان نیز بهعنوان یک راهکار جانبی در حال اجرا است.
این شرایط ضرورت بازنگری در سیاستهای توسعه شهری را بیشازپیش آشکار کرده و پرسشهایی بنیادین درباره پایداری آینده پایتخت را پیشروی مدیران شهری و تصمیمگیران قرار داده است.
نظر شما