نوآوری ایرانی در خدمت تابستان‌های بدون خاموشی

بحران ناترازی برق در روزهای گرم سال، سال‌هاست به معضلی جدی برای ایران و بسیاری از کشورهای منطقه بدل شده است، اما یک شرکت دانش‌بنیان کرمانی با نوآوری در سیستم‌های تهویه مطبوع و ذخیره‌سازی انرژی، نشان داده که پاسخ به این چالش می‌تواند نه در واردات، بلکه در دل فناوری بومی جست‌وجو شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، مدیریت انرژی و کاهش مصرف برق در سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، به‌ویژه در مناطق گرمسیری و در فصل تابستان، تبدیل شده است، رشد جمعیت، افزایش استفاده از کولرها و تجهیزات سرمایشی و تغییرات اقلیمی فشار زیادی بر شبکه‌های برق وارد کرده و ضرورت یافتن راه‌حل‌های نوآورانه بیش‌ازپیش احساس می‌شود، در این میان، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان داخلی نقش مهمی در ارائه راهکارهای هوشمند و بومی ایفا می‌کنند. یکی از نمونه‌های موفق این تلاش‌ها، شرکت کرمانی «سرماوران داتیسکیان» است که با طراحی و تولید دستگاه تهویه مطبوع مجهز به سیستم ذخیره‌سازی انرژی، قدمی ارزشمند در مسیر بهینه‌سازی مصرف برق برداشته است.

این دستگاه نوآورانه با استفاده از فناوری تغییر فاز مواد (PCM) و الهام از روش‌های ساده ذخیره سرما -مانند یخ‌سازی در ظروف- توانسته راهکاری عملی برای جابه‌جایی پیک مصرف برق ارائه دهد. به این ترتیب، انرژی سرمایشی در ساعات کم‌مصرف ذخیره می‌شود و در ساعات اوج مصرف، بدون نیاز به برق مستقیم، سرمایش مورد نیاز ساختمان تأمین می‌شود. این قابلیت نه‌تنها فشار بر شبکه برق را کاهش می‌دهد، بلکه صرفه‌جویی اقتصادی برای خانوارها و سازمان‌ها را نیز ممکن می‌کند.

علاوه‌بر این، قیمت رقابتی، قابلیت سفارشی‌سازی متناسب با اقلیم و شرایط فرهنگی کشور و بومی‌سازی فرایند تولید، موجب شده این دستگاه جایگاه ویژه‌ای در بازار تهویه مطبوع پیدا کند، به این ترتیب، محصول سرماوران داتیسکیان نمونه‌ای روشن از پیوند فناوری، نوآوری و نیازهای واقعی جامعه در حوزه انرژی محسوب می‌شود.

موانع ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران - گروه صنعتی پاکشو

راهکار بومی کاهش فشار برق تابستانی با مانع کمبود پژوهش دانشگاهی روبه‌روست

کریم اسماعیل‌پور، کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: ما در مسیر توسعه این محصول با مشکلات متعددی روبه‌رو هستیم که مهم‌ترین آن، نبود ارتباط سازنده و ساختاریافته با دانشگاه‌ها است؛ این مسئله موجب شده فرایند تحقیق و توسعه طولانی‌تر و پرهزینه‌تر شود.

وی افزود: مزیت‌های محصولات شامل قیمت مناسب و قابلیت سفارشی‌سازی مطابق با اقلیم، شرایط ساختمان‌ها و فرهنگ مصرف کشور است، محصول ما نخستین تجهیز تهویه مطبوع داخلی است که امکان ذخیره‌سازی انرژی را دارد؛ با این حال، فقدان همکاری‌های علمی و پژوهشی موجب شده بسیاری از ایده‌ها و قابلیت‌های بالقوه هنوز به‌طور کامل عملیاتی نشده و بسیاری از فرایندها با آزمون و خطای داخلی انجام شود که نه‌تنها زمان توسعه را افزایش می‌دهد، بلکه هزینه‌ها را نیز به میزان قابل توجهی بالا برده است.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان گفت: مشکلی که در تابستان‌ها با آن روبه‌رو هستیم، افزایش مصرف برق ناشی از روشن شدن هم‌زمان دستگاه‌های تهویه مطبوع است که فشار زیادی به شبکه وارد می‌کند و موجب خاموشی‌های موقت می‌شود، این دستگاه قابلیت دارد در ساعات غیرپیک مصرف کار کند و انرژی را ذخیره کند، اما برای توسعه کامل چنین محصولی نیازمند همکاری مستقیم و علمی با دانشگاه‌ها هستیم که این بستر هنوز فراهم نشده است، ما بارها تلاش کرده‌ایم از طریق مکاتبات و جلسات رسمی وارد فاز تحقیقاتی مشترک شویم، اما پاسخ‌ها ناقص، کند و غیرشفاف بوده و این موضوع موجب شده شرکت ناچار شود تمام مسیر تحقیق و توسعه را با منابع داخلی پیش ببرد.

اسماعیل‌پور بیان کرد: برای توضیح ساده‌تر، می‌توان آن را با نمونه‌ای ملموس تشبیه کرد؛ اگر یک لیوان آب را در فریزر قرار دهید، شب یخ می‌زند و شما در طول روز از آن بهره می‌برید. دستگاه ما با استفاده از مواد تغییر فازدهنده، مشابه همین فرایند عمل می‌کند و انرژی را ذخیره می‌کند، با این حال توسعه کامل این سیستم پیچیده نیازمند تحقیقات پیشرفته و آزمایش‌های علمی گسترده است که بدون دسترسی به دانشگاه‌ها، شرکت مجبور است تمام مراحل آزمایش و ارزیابی مواد، کمپرسورها و سیستم‌های ذخیره انرژی را به‌صورت داخلی انجام دهد که بسیار زمان‌بر و پرهزینه است.

وی ادامه داد: ساده‌ترین حالت این تکنولوژی تولید یخ است؛ کمپرسور دستگاه، آب را خنک می‌کند و در تانک ذخیره می‌کند. در طول روز این یخ به مرور ذوب می‌شود و سرمایش لازم برای ساختمان را فراهم می‌کند، همه این مراحل بدون همکاری دانشگاه‌ها با کندی پیش می‌رود و این موضوع تأثیر مستقیم بر زمان ورود محصول به بازار و کارایی آن دارد.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان تصریح کرد: سیستم قابلیت سفارشی‌سازی دارد؛ به‌عنوان نمونه، مناطق سردسیر ممکن است نیاز به چهار ساعت ذخیره انرژی داشته باشند و مناطق جنوبی تا ده ساعت، اما این قابلیت بدون دسترسی به داده‌ها، پژوهش‌ها و مشاوره‌های دانشگاهی محدود باقی مانده و امکان اجرای ایده‌آل آن وجود ندارد.

اسماعیل‌پور اظهار کرد: سهم مصرف برق ناشی از دستگاه‌های تهویه مطبوع در روزهای گرم سال نزدیک به ۵۰ درصد است و اختلاف تولید و مصرف برق حدود ۱۲ هزار مگاوات است، اگر تنها ۳۰ درصد بازار تهویه مطبوع به این فناوری مجهز شود، می‌توان ناترازی برق را کاهش داد، با این حال نبود تعامل ساختاریافته با دانشگاه‌ها بزرگ‌ترین مانع پیش روی شرکت است و بدون ورود تیم‌های علمی و آزمایشگاه‌های پیشرفته دانشگاهی، تحقق این ظرفیت با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد.

تحلیل سیستمی و طراحی سیاست های ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران - جامعه  اندیشکده ها

به گزارش ایمنا، با توجه به توضیحات ارائه‌شده، می‌توان دریافت که دستگاه تهویه مطبوع تولیدشده توسط شرکت سرماوران داتیسکیان، پاسخی به یکی از اساسی‌ترین مشکلات زیرساختی کشور یعنی ناترازی برق در روزهای گرم سال است، این فناوری با قابلیت ذخیره‌سازی انرژی و استفاده هوشمند از آن در ساعات اوج مصرف، نه‌تنها موجب کاهش خاموشی‌ها و فشار بر شبکه برق می‌شود، بلکه راهی برای مدیریت پایدار انرژی در سطح ملی به شمار می‌رود.

بر اساس آمار، نزدیک به ۵۰ درصد مصرف برق کشور در روزهای گرم به سیستم‌های سرمایشی اختصاص دارد که رقمی معادل ۳۵ هزار مگاوات است، بنابراین اگر تنها ۳۰ درصد از بازار تهویه مطبوع به این دستگاه‌های نوآورانه مجهز شوند، بخش بزرگی از مشکل ناترازی برق کشور برطرف خواهد شد. این چشم‌انداز نشان می‌دهد که محصول این شرکت نه‌تنها یک نوآوری فنی، بلکه راهکاری ملی برای تضمین امنیت انرژی است.

از سوی دیگر، قابلیت سفارشی‌سازی دستگاه برای شرایط مختلف اقلیمی، به‌ویژه در مناطق سردسیر یا جنوبی کشور، مزیت رقابتی ویژه‌ای محسوب می‌شود. این امر موجب می‌شود که کاربران بتوانند متناسب با نیاز واقعی خود، مدت زمان ذخیره‌سازی و بهره‌برداری از انرژی سرمایشی را انتخاب کنند، در کنار این مزایا، بومی‌سازی بخش عمده‌ای از فرایند تولید و اتکا به توان داخلی، ارزش‌افزوده بالایی برای صنعت کشور ایجاد کرده است. هرچند بخشی از قطعات هنوز وارداتی است، اما با توسعه همکاری‌ها و حمایت‌های لازم، می‌توان در آینده نزدیک به خودکفایی کامل در این حوزه دست پیدا کرد، می‌توان نتیجه گرفت که دستگاه تهویه مطبوع ذخیره‌ساز انرژی، نمونه‌ای درخشان از هم‌افزایی نوآوری، فناوری و مدیریت انرژی است، چنین محصولی می‌تواند نه‌تنها گره‌ی از مشکلات برق کشور بگشاید، بلکه الگویی برای توسعه پایدار و حرکت به سوی اقتصاد دانش‌بنیان نیز باشد.

کد خبر 902309

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.