به گزارش خبرگزاری ایمنا، شب گذشته، توماس باراک، فرستاده ویژه آمریکا به بیروت، بار دیگر چهرهای آشکار از غرور و سلطهطلبی واشنگتن را نمایان ساخت. او در نشست خبری خود رسانههای لبنان را «بیتمدن» خواند و رفتار خبرنگاران را با حیوانات مقایسه کرد؛ اظهاراتی که نه تنها نشاندهنده نگاه از بالا به پایین آمریکا است، بلکه تضادی آشکار با پرونده تاریخی این کشور ایجاد میکند. کشوری که خود عامل مرگ صدها هزار کودک در عراق، ویرانی افغانستان و شریک کشتار روزانه در غزه است، حالا دیگران را به بیفرهنگی متهم میکند.
ادب و شجاعت ایران دو هفته پیش در بیروت
اگر به دو هفته قبل بازگردیم، نشست خبری علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران که در بیروت برگزار شد به خوبی تفاوت بنیادین سیاست خارجی ایران و آمریکا در مواجهه با دیگر کشورها را نشان میدهد. لاریجانی با ادب، متانت و سعه صدر به پرسشهای سخت خبرنگاران پاسخ داد و نشان داد که گفتوگو و احترام به رسانهها بخشی از استراتژی ایران در تعامل با جهان است. این رفتار نمونهای از دیپلماسی هوشمند و متین است؛ دیپلماسیای که در عین صراحت، احترام به مخاطب را حفظ میکند و بر اخلاق و کرامت انسانی تأکید دارد. علاوه بر این او در پاسخ به این شبهه که آیا ایران قصد مداخله در سیاست داخلی کشور لبنان دارد پاسخی هوشمندانه داد و به خبرنگاران لبنانی یادآور شد که ردپای نفوذ و مداخله را باید در جایی دیگر جستوجو کرد. او در واکنش به سوالی در خصوص قصد ایران برای دخالت در لبنان تاکید کرد: «تلاش نکنید موضع ایران را عوض کنید، من مسئول امنیت کشورم هستم. ایران قصدی برای دخالت در امور کشورها از جمله لبنان ندارد. دولت لبنان با طوایف مختلف صحبت کند و به نتیجه برسد. دخالت در امور لبنان را کسی میکند که از هزاران کیلومتر آن طرفتر به شما طرح و زمانبندی برای اقدام میدهد، ما طرحی به شما ندادهایم.»
دو هفته بعد، نحوه برخورد باراک بر صحبتهای لاریجانی صحه گذاشت. فرستاده ویژه واشنگتن در لحظهای که خود را بذلهگو تصور میکرد، رسانههای لبنانی را «بیتمدن» خواند و حتی رفتار روزنامهنگاران را به حیوانات تشبیه کرد.
رفتاری متناقض که مقامات آمریکایی در آن استاد شدهاند، از یک سو صبحها ملتی را بمباران میکنند و عصرها همان ملت را به رعایت آداب اجتماعی پند میدهند. بسیاری معتقدند که نمایش باراک یک لغزش زبانی نبود، بلکه دریچهای به ذات استکباری ایالات متحده آمریکا بود. برای او و همفکران غربیاش، لبنان و کشورهای منطقه کشوری مستقل با رسانههای آزاد نیستند، بلکه زمینی برای تسلط و قدرت نمایی بیشترند، جایی که مردم این کشورها باید لبخند بزنند و در حالی که به آنها درس دموکراسی و مدرنیته داده میشود، مطیع باشند. در این نگاه عربها نه انسانهای هوشمند و برابر، بلکه گلههایی بیعقلاند که باید تحت سلطه قرار گیرند.
تضاد رفتاری و پیام اخلاقی
تقابل رفتار دو طرف، تفاوت ماهوی سیاستها را روشن میکند. ایران بر احترام، شجاعت و پاسخگویی متین تأکید دارد؛ آمریکا بر غرور، تحقیر و سلطهطلبی. لاریجانی با آرامش و متانت خود، نه تنها اعتبار ایران را در صحنه بینالمللی تقویت کرد، بلکه استانداردی برای تعامل حرفهای و اخلاقی با رسانهها ارائه داد. در حالی که نماینده آمریکا با سخنان سخیف و رفتار حقبهجانب، تصویر کشورش را به عنوان مدعی اخلاق و حقوق بشر زیر سوال برد.
پرونده شخصی توماس باراک، فرستاده آمریکا، نیز بر تناقض رفتاری او میافزاید. فردی با سوابق فساد و حبس خانگی، حالا در لبنان نقش «مرجع اخلاقی» را بازی میکند و خبرنگاران را تحقیر میکند. این همان الگویی است که بسیاری از مقامات آمریکایی دنبال میکنند: حقبهجانب بودن، هم در سیاست و هم در زندگی شخصی. در مقابل، لاریجانی نه تنها به عنوان مقام رسمی، بلکه به عنوان نماد اخلاق و عقلانیت دیپلماتیک، نشان داد که شجاعت و ادب میتواند همزمان وجود داشته باشد.
سکوت رسانهها؛ فرصتی از دست رفته
اما نکته مهم اینجاست که واکنش رسانهها نیز در کانون توجه است. سکوت در برابر توهین، نشانهای از ضعف و ناتوانی در دفاع از کرامت ملی است. رسانهها نه تنها ناظر وقایع، بلکه سنگر دفاع از حقیقت و شجاعت هستند. تاریخ روزنامهنگاری لبنان گواه بر تلاش و مبارزه خبرنگاران در شرایط دشوار است، اما در این مورد، بسیاری بر این باورند که سکوت خبرنگاران، فرصتی از دست رفته برای ایستادگی در برابر تحقیر بود.
این تقابل رفتاری، نمایانگر دو مدل قدرت و تأثیرگذاری در جهان است؛ ایران با تکیه بر دیپلماسی متین و رعایت اصول اخلاقی، میکوشد بر عقلانیت و احترام متقابل تکیه کند؛ آمریکا با غرور و سلطهطلبی، تلاش میکند بر دیگران تسلط یابد و آنها را تحقیر کند. تفاوت در همین نگاه است؛ یکی احترام و شجاعت در برابر سختیها را ملاک قرار میدهد، دیگری حقبهجانب بودن و توهین به دیگران را.
در نهایت، پیام اصلی این تقابل فراتر از نشست خبری و اظهارات دو طرف است. ایران با رفتار خود نشان داد که قدرت واقعی نه در تحقیر دیگران، بلکه در حفظ اخلاق، احترام به استقلال ملتها، شجاعت و پاسخگویی در برابر پرسشها و انتقادات نهفته است. فرستاده آمریکا مهمانی گذراست و با پایان مأموریت سیاسیاش به حاشیه رانده خواهد شد، اما اثر رفتار و شجاعت لاریجانی و تیم ایرانی، تصویری ماندگار از رویکردی متین و مدبرانه ارائه میدهد؛ تصویری که در تقابل با غرور و توهین آمریکا، ارزش و اهمیت احترام، ادب و شجاعت را برای جهان و رسانهها به نمایش میگذارد.
نظر شما