هلال ترافیکی شرق اصفهان؛ معادله‌ای برد-برد برای شهر، اقتصاد و محیط‌زیست

بخش نخست پروژه کلان رینگ چهارم ترافیکی اصفهان، موسوم به «هلال ترافیکی شرق» با سرمایه‌گذاری ۲۲۰۰ میلیارد تومانی به‌تازگی به بهره‌برداری رسید؛ معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار ایمنا به جزئیات این پروژه عظیم پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، با توجه به نیاز روزافزون به بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل در اصفهان، پروژه رینگ چهارم ترافیکی به‌عنوان یک طرح کلان و استراتژیک در حال شکل‌گیری است و هلال ترافیکی شرق این مجموعه به‌عنوان یکی از بخش‌های مهم و حیاتی آن به بهره برداری رسید.

این پروژه با هدف جداسازی ترافیک درون‌شهری از ترددهای برون‌شهری و کاهش آلودگی ناشی از وسایل نقلیه، در دست اجراست.

هلال ترافیکی شرق اصفهان، به‌عنوان یکی از اجزای مهم این پروژه، با سرمایه‌گذاری نزدیک به ۲.۲ هزار میلیارد تومان، گامی بلند به سوی تکمیل شبکه معابر است. این هلال به طول ۱۴ کیلومتر، به‌عنوان بخشی از حلقه بزرگراهی حفاظتی اصفهان، به توسعه و بهبود ترافیک در این منطقه کمک شایانی خواهد کرد.

هلال ترافیکی شرق کلان‌شهر اصفهان یکی از بخش‌های مهم به‌طول ۱۴ کیلومتر است که مناطق ۱۰و ۱۴ و ۱۵، ۴ و۶ شهرداری را شامل می‌شود، این پروژه امکان دسترسی راحت شهروندان از محورهای دستجردی به سمت نقاط شرقی اصفهان و استفاده از این شبکه معابر برای رسیدن به معابر شمالی شهر را تسهیل می‌کند

این کاهش به معنای تسهیل تردد و افزایش ایمنی در شبکه بزرگراهی و ترددی خواهد بود و به کاهش تصادفات و تأخیر در شبکه معابر شهری منجر خواهد شد. این پروژه نه‌تنها به اصفهان بلکه به شهرهای مجاور از جمله دولت آباد، خورزوق، ابریشم، خمینی شهر و درچه نیز کمک خواهد کرد. این شهرها به‌عنوان شهرهای مشترک‌المنافع در اجرای این پروژه، از مزایای اقتصادی، اجتماعی و گردشگری آن بهره‌مند خواهند شد.

این پروژه، با هدف ایجاد نظم و انضباط در ترافیک شهری، به زودی به واقعیتی ملموس تبدیل خواهد شد و بر تارک این شهر درخشان خواهد درخشید. حمایت‌های سیستمی و اداری برای تحقق کامل این پروژه از اصول و فصول برنامه‌ریزی شهری است که می‌تواند چالش‌های ترافیکی را به فرصتی برای توسعه پایدار تبدیل کند.

آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با سعید ساکت، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان در راستای بررسی ظرفیت‌های حمل‌ونقلی و ترافیکی پروژه رینگ چهارم ترافیکی شهر اصفهان است.

هلال ترافیکی شرق اصفهان؛ معادله‌ای برد-برد برای شهر، اقتصاد و محیط‌زیست

ایمنا: سهم آلایندگی خودروها در آلودگی هوای شهر اصفهان چه میزان است؟

ساکت: هنگامی که بخواهیم در رابطه با شهر اصفهان صحبت کنیم باید ابعاد و اندازه‌های ترافیکی را داشته باشیم، شهری که سالانه بیش از یک‌ونیم میلیارد سفر در آن انجام می‌شود، سهم سفر با خودروها بیش از ۴۳ درصد است، در شهری زندگی می‌کنیم که براساس آمار مرکز شماره‌گذاری به ازای هر هزار اصفهانی ۳۸۴ نفر دارای مالکیت خودرو هستند.

این آمار نشان‌دهنده حجم زیاد خودروها است که باید سطح آلایندگی و تنش آن مدیریت و کنترل شود، همچنین باید برای توسعه حمل‌ونقل عمومی و پاک و مدیریت خودروها برنامه داشته باشیم.

در رابطه با سطح تحمیل آلایندگی خودروها باید بگویم، تقریباً هر لیتر بنزین هنگام سوختن ۲.۳ کیلوگرم گاز دی‌اکسید کربن تولید می‌کند، در شهر اصفهان ۲۲۰ تقاطع وجود دارد که تحت کنترل فرماندهی است، میزان تأخیر هر اصفهانی پشت چراغ قرمز یا در مسیر تقاطع‌ها، ۶۵ هزار ساعت در هرروز است، مصرف بنزین وسایل نقلیه در حالت توقف ۱‌.۵ لیتر بر ساعت است.

درواقع سالانه ۸۲ هزار تن CO2 ناشی از تردد و توقف خودروها در ترافیک به شهر تحمیل می‌شود. می‌توانیم تنها با کاهش یک درصد از میزان تأخیر از طریق بهبود زمان‌بندی و اجرای طرح‌هایی همچون هلال ترافیکی شهر سالانه از انتشار CO2 ۸۱۸ تن جلوگیری کنیم؛ این موارد نشان‌دهنده اهمیت ظرفیت ترددی متناسب با شبکه معابر است که یکی از آن‌ها هلال ترافیکی شرق اصفهان است.

ایمنا: اجرای پروژه‌هایی همچون رینگ چهارم چه تأثیری در کاهش آلایندگی هوا می‌گذارد؟

ساکت: با اجرای پروژه‌ای همچون رینگ چهارم که جزو ابرپروژه‌های کلان‌شهر اصفهان است، شاهد کاهش روزانه ۲۷۰ تن گازهای گلخانه‌ای هستیم که اثرات تخریبی آن چند بعدی است.

اجرای این پروژه ۵.۵ درصد آلودگی هوا و آلودگی صوتی را در معابر شهر کاهش می‌دهد، همچنین از لحاظ صرفه‌جویی در مصرف بنزین، به‌طور تقریبی روزانه ۲۰ تا ۲۱ هزار لیتر و سالانه ۳۵۰ تانکر سوخت صرفه‌جویی می‌شود.

درواقع با احتساب ارزش بنزین به قیمت فوب خلیج فارس فقط از ناحیه صرفه‌جویی بنزین و تنش‌های آلودگی به شهر در این پروژه حدود سه ساله بازگشت سرمایه اتفاق می‌افتد.

ایمنا: حلقه حفاظتی چهارم چه تأثیری بر کاهش حجم ترافیک شهر اصفهان دارد؟

ساکت: ببینید باید رشد و توسعه کاربری‌ها به واسطه فراهم شدن امکان جابه‌جایی را در ذهن تصور کنیم حالا اگر در سطح منطقه‌ای فکر کنیم، ایجاد رینگ‌های ترافیکی مناطق و نواحی اطراف یک کلان‌شهر را به یک دیگر مرتبط می‌کند و می‌تواند مضاف بر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، خودش هم یکی از محرک‌های اقتصادی باشد.

ایمنا: یعنی بازهم صنعتی‌تر بشویم؟

ساکت: اصلاً؛ اتفاقاً وقتی صحبت از محرک‌های اقتصادی می‌شود، باید توجه داشت که اصفهان ظرفیت صنعتی شدنِ بیش از این را ندارد.

این را بسیاری از اسناد بالادستی از جمله سند آمایش سرزمین نشان می‌دهد؛ یعنی اصفهان زیرساخت اینکه صنایع سنگین و آب بَر و آلوده ساز را در خود جای دهد نخواهد داشت

ایمنا: پس مزیت راهبردی اصفهان چه می‌شود؟

ساکت: اصفهان باید به دنبال مزیت رقابتی خودش باشد یعنی مرکزیت برای همین، به‌واسطه قرارگرفتن در شاهراه ارتباطی شمال و جنوب و غرب و شرق، حلقه ترافیکی می‌تواند نقش اقتصادی حمل‌ونقل را تکمیل کند. اگر شبکه راه‌ها را یکی از زیرساخت‌های اصلی توسعه عمرانی یک کشور تلقی کنیم فصل ارتباط حمل‌ونقل درون شهری و برون شهر از حلقه‌های ترافیکی می‌گذرد.

ایجاد رینگ‌های ترافیکی در نواحی اطراف یک کلان‌شهر، علاوه بر اینکه منجر به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها می‌شود، دستاوردهای ترددی نیز ایجاد می‌کند، درواقع سطح تحمیل تردد خودروهایی که الزاماً مقصد سفر آن‌ها اصفهان نیست را مدیریت می‌کند و آلودگی و تنش ترافیکی به شهر وارد نمی‌شود.

این رینگ به تردد نظم می‌دهد، حلقه حفاظتی این اجازه را می‌دهد تا مسافرانی که مقصد سفر آن‌ها اصفهان نیست، شبکه معابر را دور بزنند و با تنش تزاید ترافیک روبه‌رو نشویم، این مورد یکی از دستاوردهای پنهان پروژه است که اثرات آن به سختی قابل محاسبه است، اما بسیار ارزشمند است و می‌توانیم در کنار سایر دستاوردهای زیست‌محیطی و ترافیکی قرار دهیم

ایمنا: نمونه‌ای از این موضوع داریم؟

ساکت: بسیاری از کلانشهرهای مهم دنیا حلقه‌های ترافیکی دارند لاهور ۸۵ کیلومتر، بانکوک ۶۴ کیلومتر، بروکسل ۷۵ کیلومتر، لندن ۱۸۸ کیلومتر، مسکو ۱۰۹ کیلومتر. اما نسخه‌ای که برای اصفهان در نظر گرفته شده طراحی، اجرا، تأمین مالی و سیاست‌گذاری شهرداری و شورای اسلامی شهر در دوره جاری به گونه‌ای است که برای طرح، افق بلندمدت در نظر گرفته شده است.

به‌عنوان مثال در همین قطعه هلال ترافیکی شرق اصفهان در هر جهت رینگ، ظرفیت عبور ۱۲ هزار خودرو در ساعت وجود دارد که این موضوع کاهش ۱۰ درصدی زمان سفر را در معابر شهر به ارمغان می‌آورد.

مهم‌ترین دستاورد این حلقه، سبک‌سازی بار ترافیکی رینگ سوم است چرا که اجازه می‌دهد مردم مسیر خود را انتخاب کنند.

ایمنا: این شاخص‌ها چقدر مهم است؟

ساکت: شهری با بیش از ۲.۲ میلیون نفر جمعیت را همیشه و همه حال در شرایط عادی تصور نکنید؛ حداقل تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد زیرساخت‌ها و شبکه‌های معابر ما نیاز به جایگزینی دارند. یعنی معابری که از ظرفیت جابه‌جایی قابل ملاحظه‌ای برخوردار باشند تا در صورت وقوع بحران‌ها، امکان مدیریت حرکت‌های جمیعتی اضطراری را فراهم کنند.

شبکه‌های بزرگراهی به‌طور دقیق یکی از همین کارکردها را دارد؛ برای همین است که کاهش ۱۹ درصدی طول تقاطع‌های بحرانی شبکه بزرگراهی اصفهان از دیگر دستاوردهای تکمیل رینگ چهارم است.

این کاهش بار ترافیکی در محورهایی همچون خیابان جی و رینگ سوم تأثیر مستقیم دارد و سطح تردد در شهر را بهبود می‌بخشد.

ایمنا: همه انتظارمان از رینگ در همین هلال ترافیکی خلاصه شود؟

ساکت: اصلاً این موارد مزایای ارزشمندی است که اجرای این هلال به ما گوشزد می‌کند و الزام اجرای مابقی طرح در محورهای شمالی، جنوبی و غربی را یادآوری می‌کند.

امیدوارم در ادامه سایر شهرهای اطراف اصفهان که رینگ چهارم از آن‌ها عبور می‌کند، برای تکمیل این پروژه‌ها همکاری کنند و شاهد ثمرات آن باشند برای همین من به شهرهای اطراف رینگ می‌گویم شهرهای مشترک‌المنافع، زیرا همه از اثرات مثبت اجرای این رینگ حفاظتی بهره می‌برند.

ایمنا: اقدامات مهمی در زمینه تأمین مالی، آزادسازی و فعالیت عمرانی پروژه شده است ولی بدون اجرای طرح‌های ایمنی نمی‌توان قضاوت دقیقی درباره اثربخشی پروژه داشت.

ساکت: نکته درستی است؛ از منظر ایمنی، اقدامات انجام شده در این پروژه قابل توجه بوده است، هلال ترافیکی با ۱۴ کیلومتر طول و هفت تقاطع جدید و سه پل باید ایمن سازی شود تا خدمات ایمن بدهد.

بنابراین ۸۰ سازه راهنمایی مسیر، بیش از ۱۵۰ تابلوی بالاسری، سه هزار تابلو انتظامی و راهنمایی، سه هزار عدد گل‌میخ، بشکه‌های ضربه‌گیر، ده‌ها کاشن‌تانک و چراغ‌های هشدار در طول مسیر نصب و اجرا شده است که این تجهیزات نقش بسزایی در افزایش ایمنی رانندگان دارند.

ایمنا: برای نظارت بر سرعت و تخلفات چه تدبیری اندیشه شده؟

ساکت: برای رصد و نظارت دقیق بر ترافیک این محور، ۲۱ دوربین نظارت تصویری و ۱۰ دوربین ثبت تخلف سرعت در نظر گرفته شده تا از همان ابتدای بهره‌برداری، هرگونه تخلف کنترل و مدیریت شود، همچنین ۱۲۰ هزار متر خط‌کشی ترافیکی در طول مسیر اجرا شده است.

تجربه موفق رینگ سوم در زمینه استقرار تیم نت تخصصی شبکه بزرگراهی نیز در رینگ چهارم پیاده‌سازی خواهد شد تا ایمنی و پایداری این مسیر تضمین شود.

هلال ترافیکی شرق اصفهان به‌عنوان بخشی از رینگ چهارم، نه‌تنها در به بود تردد و کاهش بار ترافیک شرق شهر مؤثر بوده بلکه با ارتقای سطح ایمنی و ایجاد یک شبکه ارتباطی پایدار، آینده حمل‌ونقل کلان‌شهر اصفهان را متحول کرده و به نقطه عطفی در تاریخ توسعه زیرساخت‌های شهری تبدیل شده است.

ایمنا: با توجه به اجرای پروژه چه جایگاهی برای شبکه راه‌ها در توسعه شهری قائل باشیم؟

ساکت: شبکه معابر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های توسعه، نقش مهمی در تحقق دو شاخص دسترس‌پذیری و امکان جابه‌جایی روان دارد. در هسته مرکزی شهر به دلیل محدودیت‌ها امکان اجرای طرح‌های کلان توسعه شبکه معابر وجود ندارد، اما این موضوع دلیلی برای نداشتن برنامه در شبکه پیرامونی نیست و به‌همین دلیل تأکید مدیریت شهری در دوره جاری شورا و شهردار اصفهان، اجرای رینگ حفاظتی به‌ویژه در شرق شهر بود.

اجرای هلال ترافیکی شرق اصفهان علاوه بر آثار زیست‌محیطی، دستاوردهای ترافیکی قابل توجهی داشته است و طبق مطالعات و بازخورد شهروندان، این پروژه موجب کاهش ۱۰ درصدی زمان تأخیر سفر در معابر شرق شهر شد و دسترسی به مراکز تفریحی، مذهبی، خدماتی و صنعتی این محدوده به‌طور محسوسی تسهیل شده است.

هلال ترافیکی شرق اصفهان؛ معادله‌ای برد-برد برای شهر، اقتصاد و محیط‌زیست

ایمنا: و نقش اتصال شبکه‌های ترددی اطراف هم به‌خوبی ایفا شده است.

ساکت: بله، هلال ترافیکی شرق سه ورودی مهم شهر را به هم متصل کرده است، بزرگراه شهید آیت‌الله رئیسی به‌عنوان محور تشریفات شهر، جاده اصفهان–نایین که محور صنعت محسوب می‌شود و بزرگراه شهید دستجردی که یکی از معابر کلیدی اصفهان است، از طریق این پروژه به یکدیگر پیوند خورده‌اند.

ایمنا: این موضوع با نگاهی که انسان محوری را بر خودرو محوری ارجح می‌داند در تضاد نیست؟

ساکت: چه سوال خوبی پرسیدید؛ کاملاً درست است که درون کلان‌شهر اصفهان، امکان توسعه شبکه معابر به سختی فراهم است از طرفی معابر بیشتر به انجام سفرهای بیشتر با خودرو منجر می‌شود.

اما بدون تعارف بگویم این نباید با دور شدن از محدوده شهر به «بیراهی» منجر شود و ما را به سمت بی بزرگراهی، بی آزادراهی، بی راهی و حتی بی‌راهه هدایت کند.

پس دچار این خطای ادراکی نشویم که چون درون منطقه شهری، تمرکز و توجه بر گسترش حمل‌ونقل عمومی، انسان محور، پاک و فعال است این الگو به کل یک منطقه کلان‌شهری قابل تعمیم است؛ خیر، باید با نگاهی متوازن به الگوی توسعه منطقه‌ای نگاه کنیم؛ همان اصل تبعیت از الگوی برنامه‌ریزی شهری اینجا غلبه پیدا می‌کند.

باید بدانیم بنا به نسبت ما با نقطه اقدام در مرکز یا حریم شهر سناریو متفاوت می‌شود یک جا جابجایی اولویت است و یک جا دسترس پذیری.

ایمنا: سرعت اجرای طرح چقدر توانسته در اثربخشی هلال ترافیکی مؤثر باشد؟

ساکت: جا دارد به شهردار، اعضای شورای اسلامی شهر و مجموعه‌های مالی، عمران و برنامه‌ریزی و مناطقی که در میدان اقدام بودند به‌ویژه همکارانم در معاونت حمل‌ونقل و ترافیک و شرکت نیک‌اندیش و رؤسای ترافیک مناطق در مسیر اجرای پروژه ویژه خدا قوت بگویم.

سرعت اجرا در این پروژه بسیار عالی بود؛ با مثال توضیح می‌دهم، ببینید در مقاله‌ای خواندم سهم پروژه‌های عمرانی و زیرساختی کشور با عمر بالای ۱۰ سال، رو به افزایش است، به‌طوری که از میزان ۴۰ درصد در سال ۱۳۹۳ به حدود ۸۰ درصد در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور رسیده است.

این را هم حدودی می‌گویم، اما متوسط عمر طرح‌های عمرانی که در کشور اجرا می‌شود، از حدود هفت سال در سال ۱۳۹۳، به ۱۷ سال در سال ۱۴۰۴ رسیده است، از این‌رو، توسعه شهری و منطقه‌ای، نیازمند توجه بسیار زیاد در انتخاب پروژه‌هاست؛ انتخاب‌هایی که در این تله‌های فرسایشی نیفتند.

پس دو دو تا چهارتا کنیم می‌بینیم سرعت اجرای طرح و شیوه‌های تأمین مالی و همراهی مناطق و بخش‌های مختلف و حمایت کلانی که صورت گرفته این پروژه را از این منظر هم متفاوت کرده است که جای خدا قوت دارد.

کد خبر 898848

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.