به گزارش خبرگزاری ایمنا از تهران، شهرداری تهران در یک سال گذشته با هدف ارتقای سلامت عمومی، بهبود چهره شهری و کاهش آسیبهای اجتماعی، مجموعهای از اقدامات گستردهای را برای جمعآوری متکدیان، زبالهگردها، کودکان کار و معتادان متجاهر در سطح شهر اجرا کرد.
این طرح که با همکاری نهادهای قضائی، انتظامی و سازمانهای خدمات اجتماعی انجام شد، در مدت زمان کوتاه توانست بیش از ۲۸۵۰ نفر از افراد آسیبدیده را از سطح شهر جمعآوری و به مراکز حمایتی منتقل کند، در این میان ۱۵۸۷ نفر از زبالهگردها شناسایی شدند که وسایلشان ضبط و به ایستگاههای رسمی بازیافت منتقل شد.
همزمان با این اقدامات، شهرداری تهران مراکز غیرمجاز تفکیک زباله در مناطقی همچون باقرشهر و کهریزک را شناسایی و با حکم قضائی پلمب کرد؛ این مراکز که بیشتر آنها استانداردهای بهداشتی نداشتند، نهتنها تهدیدی برای سلامت عمومی محسوب میشدند، بلکه بستری برای توزیع مواد مخدر، بهرهکشی از کودکان و فعالیت اتباع غیرمجاز فراهم کرده بودند.
با جمعآوری این مراکز و محدودسازی زبالهگردی، میزان فعالیتهای غیررسمی در حوزه پسماند بهطور چشمگیری کاهش پیدا کرد و چهره شهر پاکتر و زیستپذیرتر شد، از منظر سلامت عمومی، کاهش زبالهگردی به معنای کاهش تماس مستقیم افراد با پسماندهای آلوده، کاهش احتمال شیوع بیماریهای واگیردار و بهبود بهداشت محیطی در محلات آسیبپذیر است.
با اجرای طرح تفکیک پسماند از مبدأ و استفاده از پلتفرمهایی مانند «شهرزاد» و «نوماند»، مشارکت شهروندان در مدیریت پسماند افزایش پیدا کرده و زبالهگردی بهطور سیستماتیک محدود شده است.
این اقدامات نهتنها به ارتقای سلامت و امنیت اجتماعی کمک کردهاند، بلکه گامی مؤثر برای بازگرداندن حس تعلق و اعتماد به فضای شهری بودهاند و میتوان گفت شهرداری تهران در سال ۱۴۰۴، با جراحی اجتماعی، تومورهای پنهان در بافت شهری را بیرون کشید تا تنفس شهر دوباره سالم شود.
این طرح اگرچه مؤثر بوده، اما برای پایداری آن نیازمند اصلاحات ساختاری در سیاستگذاری پسماند، حمایت اجتماعی و توانمندسازی افراد آسیبدیده است.

پاکسازی کامل شهر از متکدیان و زبالهگردها بدون حضور مردم شدنی نیست
محمدامین توکلیزاده، معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه باید ریشههای آسیبهای اجتماعی را به درستی بشناسیم و آنها را اصلاح کنیم به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: طبق دستور شهردار تهران قرارگاه اجتماعی در سطح محلات تشکیل میشود تا در سطح محلات برای آسیبها تصمیم گیری میشود.
وی میافزاید: درواقع شهرداری در کنار سایر نهادها ریشه آسیبها را شناسایی میکند و در این زمینه تمام ظرفیتها و امکانات را به کار گرفته شود.
معاون شهردار تهران با بیان اینکه پذیرش افرادی است که بی پناه هستند میتواند در جلوگیری از بروز ناهنجاریهای اجتماعی آینده کمک کند، تاکید میکند: ساماندهی کودکان کار، زباله گرد و متکدیان به سرعت دنبال میشود، در این راستا با همت تمام دستگاهها چهره شهر تغییر کرده است.
توکلیزاده اضافه میکند: پاکسازی کامل شهر از متکدیان و زبالهگردها بدون حضور و اراده مردم شدنی نیست؛ امروز سازمان بهزیستی و دستگاههای قضائی ظرفیتهای جدی برای حل این مسأله را فراهم کردهاند و شهرداری با افزایش کیفیت بخشی خدمات به دنبال رفع این مشکل است.
وی با بیان اینکه مردم باید این افراد را به سمت مراکز خدماترسان هدایت کنند تا خدمات درستی دریافت کنند، میگوید: ۸۰۰۰ ظرفیت خالی در مراکز وجود دارد و تعدادی معتاد متجاهر هم در خیابانها حضور دارند، مردم میتوانند آنها را به سمت مراکز هدایت کنند و در این راستا کمکرسان ما باشند.
معاون شهردار تهران با تاکید بر اینکه مردم باید وجود متکدیان و کودکان کار در فضاهای مختلف را به ما اعلام کنند، اضافه میکند: در مسیر ساماندهی آسیبدیدگان سوداگران وجود دارند، این افراد باید در فضاهای پیش بینی شده حضور یابند تا بتوانند به جامعه بازگردند.
اگر درآمدزایی از پسماند خشک توسط زبالهگردها همچنان وجود داشته باشد، زبالهگردی بهعنوان یک حلقه سودآور باقی خواهد ماند، بنابراین تغییر این نگاه و حذف انگیزههای مالی گام نخست در مسیر مقابله با این آسیب اجتماعی است
توکلیزاده با تاکید بر اینکه مأموریت بزرگی که قرارگاه اجتماعی برعهده گرفته است به بهترین شکل به سر منزل مقصود خواهد رسید اظهار میکند: در این مراکز به آسیب دیدگان اجتماعی خدماترسانی میشود، همچنین یکی از اقدامات در حوزه ساماندهی معتادان، توانمندسازی آنها در حوزه اشتغال بوده که در حال انجام است.
وی با بیان اینکه یکی از ۹ گام مورد توجه در این حوزه، مهارت آموزی و اشتغال آفرینی است ادامه میدهد: با ایجاد زمینه ظهور و بروز مهارتها ریشههای فقر خشک میکند. در حال حاضر در گامهای اولیه هستیم و این روند ادامه دارد.
معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه ظرفیت سازی خوبی برای ساماندهی ایجاد شده است، خاطرنشان میکند: در ابتدا حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار تخت برای اسکان ماده ۱۶ وجود داشت و بسیار نگران بودیم که کسی در بیرون نماند و برای تهیه یک تخت به چندین جا زنگ میزدیم. با همکاری و همیاری بین دستگاههای مختلف امکانی در حال ایجاد کردهایم تا بتوان برخورد با کودکان زباله گرد در راستای هدایت به زندگی جدید باشد.
توکلیزاده با اشاره به اینکه با بخشی زیادی از این افراد که اتباع هستند، ساماندهی و بازگردانده میشوند، میافزاید: برخورد با خریداران ضایعات که منشأ تشویق به زباله گردی دارد نیز، در دستور کار قرار دارد.
وی خاطرنشان میکند: منع پذیرشیها که شامل آلزایمر، بیماری خاص، کم سن و سال و کهنسال هستند، مشکل داشتیم؛ امروز با همت مسئولان که با هم همدل شدند چیزی به اسم منع پذیرشی نداریم و ظرفیت ۲۴ هزار نفری برای پذیرش تمام افراد آسیبپذیر تأمین شده است.
معاون شهردار تهران ادامه میدهد: ۱۵ دستگاه به صورت مستقیم و ۲۰ دستگاه به شکل غیر مستقیم کمک کردند تا ۲۴ هزار ظرفیت برای این گروه ایجاد شود.

قطع چرخه مالی زبالهگردی
مهدی پیرهادی، عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به پدیده زبالهگردی بهعنوان یکی از چالشهای اساسی در مدیریت پسماند اظهار میکند: از آنجا که بیتوجهی به تفکیک زباله از مبدأ در سالهای گذشته در طرحهای اجرایی مغفول مانده بود پیامدهای اجتماعی، مانند زباله گردی و مافیای پسماند را به همراه داشت. هرچند در بخشهای فرهنگی و خدماتی نیز تبعات گستردهای به همراه داشته است.
وی با اشاره به تغییر رویکرد شهرداری برای قطع جربان مالی پسماند برای زبالهگردها در سالهای اخیر اضافه میکند: در گذشته شهرداری از محل فروش پسماند خشک به پیمانکاران درآمدی کسب میکرد، اما اکنون هیچ پیمانکاری مجاز نیست از زبالهها پسماند خشک برداشت کند و شهرداری نیز دیگر به دنبال کسب درآمد از این مسیر نیست که این تصمیم با هدف قطع ارتباط مالی میان شهرداری و زبالهگردها در نظر گرفته شده است تا زمینه سوءاستفاده از این چرخه حذف شود.
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه میدهد: مأموریت اصلی، جمعآوری کامل زبالهگردها و ساماندهی این پدیده است، در همین راستا حذف مافیای زباله در قطع چرخه زبالهگردی مؤثر شده است.
پیرهادی با تاکید بر اینکه حل این مسئله نیازمند اصلاح ساختارهای موجود است، خاطرنشان میکند: اگر درآمدزایی از پسماند خشک توسط زبالهگردها همچنان وجود داشته باشد، زبالهگردی بهعنوان یک حلقه سودآور باقی خواهد ماند، بنابراین تغییر این نگاه و حذف انگیزههای مالی گام نخست در مسیر مقابله با این آسیب اجتماعی است.
به گزارش ایمنا، اجرای طرحهای ساماندهی شهری با همراهی همه نهادهای دخیل در مدیریت شهری ممکن میشود؛ ساماندهی زبالهگردها نیز در بازه زمانی بلندمدت و با همراهی مدیریت شهری و سایر دستگاههای دخیل اجتماعی ممکن است.




نظر شما