چین در دوراهی انرژی؛ وداع دشوار با زغال‌سنگ

چین که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده و تولیدکننده زغال‌سنگ در جهان است، تلاش‌های چشمگیری برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داده است و در این مسیر با چالش‌های جدی و تضادهای اقتصادی و زیست‌محیطی روبه‌رو است.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده و تولیدکننده زغال‌سنگ در جهان، با چالش‌های پیچیده‌ای در مسیر گذار به انرژی پاک روبه‌رو است. این کشور در سال ۲۰۲۴ حدود ۴.۹ میلیارد تن زغال‌سنگ مصرف کرد که نسبت به سال قبل ۰.۳ درصد افزایش داشته است. با این حال، سرعت رشد مصرف زغال‌سنگ در بخش برق به پایین‌ترین حد خود از سال ۲۰۱۵ رسیده و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ برای نخستین بار پس از سال ۲۰۱۶ شاهد کاهش باشد.

یکی از دلایل این روند، توسعه سریع انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه خورشیدی و بادی است که سهم قابل‌توجهی در تأمین برق چین پیدا کرده‌اند. بارش‌های فراوان سال جاری موجب افزایش تولید برق آبی شده و فشار بر مصرف زغال‌سنگ را کاهش داده است. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده است که تقاضای زغال‌سنگ چین در بخش برق در سال آینده ۱.۱ درصد کاهش پیدا کند، هرچند این پیش‌بینی به عوامل مختلفی همچون میزان تقاضای برق و شرایط آب‌وهوایی وابسته است.

چین در دوراهی انرژی؛ وداع دشوار با زغال‌سنگ

با وجود کاهش واردات زغال‌سنگ به چین در سال ۲۰۲۵ که طی چهار ماه نخست سال حدود ۱۵۲ میلیون تن بوده و نسبت به سال قبل کاهش ۵.۳ درصدی داشته، تولید داخلی زغال‌سنگ افزایش پیدا کرده است. در مارس ۲۰۲۵ تولید داخلی به رکورد ۴۴۰.۵۸ میلیون تن رسیده است و چین قصد دارد تولید خود را تا پایان سال جاری ۱.۵ درصد افزایش دهد و به بیش از ۴.۸ میلیارد تن برساند. این افزایش تولید داخلی موجب کاهش واردات و تقویت خودکفایی انرژی می‌شود.

دولت چین همچنین برنامه‌هایی برای ساخت و ارتقای نیروگاه‌های زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۷ دارد. این نیروگاه‌ها باید ۱۰ تا ۲۰ درصد کمتر از نیروگاه‌های فعلی کربن تولید کنند و توانایی تنظیم تولید برای پاسخ به نیازهای اوج مصرف را داشته باشند. این سیاست‌ها نشان‌دهنده تلاش چین برای بهبود کارایی و کاهش آلایندگی نیروگاه‌های زغال‌سنگ در عین حفظ امنیت انرژی است.

با این حال، گزارش‌ها حاکی است که مصرف زغال‌سنگ در بعضی بخش‌ها همچون بخش‌های نیروگاهی و صنایع شیمیایی افزایش داشته، در حالی که در صنایع فولاد و مصالح ساختمانی کاهش داشته است. این تغییرات ترکیبی موجب شده است که پیش‌بینی‌ها درباره زمان رسیدن به اوج مصرف زغال‌سنگ در چین به سال ۲۰۲۸ یعنی دیرتر از پیش‌بینی‌های قبلی موکول شود.

چین در دوراهی انرژی؛ وداع دشوار با زغال‌سنگ

قیمت زغال‌سنگ در بازارهای جهانی در سال ۲۰۲۵ نوساناتی داشته و به پایین‌ترین سطح چهار ساله خود نیز رسیده است. در بازار داخلی چین نیز قیمت‌ها کاهش داشته و در ماه مه به حدود ۶۴۸ یوان (حدود ۸۹.۵۵ دلار) در هر تن رسیده است. این کاهش قیمت‌ها ناشی از افزایش تولید، رکود بازارهای وارداتی و شرایط آب‌وهوایی است.

با وجود تعهدات چین به کاهش اتکا به زغال‌سنگ و افزایش ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر، این کشور همچنان به تولید و استفاده از زغال‌سنگ به‌عنوان منبع اصلی تأمین انرژی ادامه می‌دهد تا نیازهای رو به رشد مصرف برق خود را برآورده کند. این وضعیت نشان‌دهنده تعادلی پیچیده میان توسعه اقتصادی، امنیت انرژی و حفاظت محیط زیست در چین است. آینده زغال‌سنگ در چین را می‌توان ترکیبی از کاهش تدریجی مصرف در بخش برق، افزایش بهره‌وری نیروگاه‌ها، رشد تولید داخلی و توسعه انرژی‌های پاک دانست که همگی در چهارچوب برنامه‌های بلندمدت این کشور برای کاهش انتشار کربن و مقابله با تغییرات اقلیمی قرار دارند.

کد خبر 883684

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.