سعید پورعلی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در لرستان اظهار کرد: مراسم عزاداری امام حسین (ع) نه تنها پدیدهای مذهبی بلکه نهاد فرهنگی و اجتماعی مستقلی است که جایگاه خود را در لایههای مختلف جامعه ایرانی همواره به دور از مداخلات تحمیلی یا جهتدهی دولتها تثبیت کرده است.
وی افزود: این استقلال تنها یک شعار یا ادعا نیست، بلکه واقعیتی اثبات شده در رفتار جمعی ایرانیان بوده؛ واقعیتی که به ویژه در بحرانها و بزنگاههای تاریخی همچون جنگ هشت ساله آشکارتر و عمیقتر شده است.
معاون سیاسی، امنیتی و استانداری لرستان گفت: کشورمان در سالهای دفاع مقدس با شدیدترین فشارهای نظامی و روانی روبهرو بود، در این دوره بسیاری از نهادهای رسمی دولتی به دلیل فشار جنگ یا محدودیتهای بودجه و منابع قادر نبودند همه نیازهای جبهه و پشت جبهه را پوشش دهند.
وی افزود: در چنین شرایطی هیئتها دستههای عزاداری تکایا و حتی محافل کوچک روضه خوانی بدون تأثیرپذیری از سیاستهای دولتی به شبکههای واقعی پشتیبانی و تأمین کننده نیازهای اساسی جبهه و مردم بدل شدند.
پورعلی تصریح کرد: زنان و مردان در قالب نذر و وقف و با جمعآوری کمکهای خرد و کلان نقش خود را در تأمین مایحتاج رزمندگان ایفا کردند و حتی بسیاری از مداحان و بزرگان هیئتها به طور مستقیم در خط مقدم به روحیهدهی و امیدبخشی رزمندگان پرداختند.
وی گفت: نمونههای تاریخی بسیاری از اعزام دستهجمعی دستههای عزاداری از روستاها و شهرها به جبههها یا برگزاری شبهای عاشورا و تاسوعا حتی در سختترین شرایط و نزدیکترین مکانها به خط مقدم ثبت شده است.
پورعلی تصریح کرد: ویژگی مهم عزاداری امام حسین (ع) این بود که هیچ نهاد رسمی نمیتوانست آن را به طور کامل سازماندهی یا کنترل کند، ارزشهای درونی آن از جمله مقاومت ایثار، حقطلبی و عدالتخواهی، انگیزه و اشتیاقی ایجاد میکرد که فراتر از نظام اداری مردم را به کنش و مشارکت فعالانه وا میداشت، اگرچه دولتها گاه تلاش کردند با حمایت یا دخالت، مناسک را مدیریت یا مصادره کنند اما هیئتها مردمی همچنان نقطه اتکای پایدار و مستقل جامعه باقی ماندند و الگویی از سازماندهی مدنی مبتنی بر اعتماد همیاری و مشارکت خلق کردند.
وی افزود: از سوی دیگر مجالس عزاداری همواره بستری برای بیان نمادین آرمانها اعتراضها و حتی انتقاد از وضعیت موجود بودهاند، در دورهی جنگ ادبیات نوحهها اشعار روضه و بیانات مرثیهخوانان پر از اشارههای مستقیم و غیر مستقیم به ظلمستیزی، عدالتخواهی، وفاداری، فداکاری و مخالفت با تسلیم بود، بسیاری از خانوادههای شهدا و جانبازان در فضای همین مناسک دردهایشان را با جامعه و با یکدیگر در میان میگذاشتند، امید و تسلی پیدا میکردند و حتی گاهی پیامهای واضحی درباره رنجها و کاستیها یا ضرورت توجه به عدالت و روابط انسانی به گوش جامعه مسئولان و رزمندگان میرساندند.
معاون استاندار لرستان گفت: به عبارت دیگر آستان عزاداری امام حسین (ع) حریم امنی برای ابراز وجود و بیان آزادانه احساسات امیدها یا نقادیهای اجتماعی بدون هراس از مجازات یا سانسور سیاسی محسوب میشد.
وی گفت: در کنار این کارکردها نکته اساسی حفظ و انتقال سنتها و ارزشهای جوشیده از بطن جامعه بدون دخالت دولت است.
پور علی تصریح کرد: در سالهای پس از جنگ و حتی در مناطق محروم این هیئتها بودهاند که پایگاه هویت انسجام و ارزشهای ایثار و مقاومت را حفظ کردهاند، محتوای این مناسک با ساختار غیرمتمرکز و مستقل خود نه تنها سنت عزاداری را از گزند نوسانات سیاسی و فراز و فرود دولتها محفوظ داشته بلکه تداوم فرهنگ مقاومت و ایثار را به نسلهای بعد انتقال داده است.
وی افزود: نسلهایی که ممکن بود ارتباطی با جبهه یا جنگ نداشته باشند اما در فضای همین مراسم و از رهگذر مشارکت در نقل مداحی نذر، تعزیه و سینهزنی، ارزشهای اصلی عاشورا و خاطره مقاومت ملت را به شکل زنده و ملموس دریافت کردند.
معاون استانداری لرستان گفت: در نهایت باید گفت که عزاداریهای محرم و عاشورا نه فقط یک آئین دینی بلکه مکانیسمی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برای پایداری و تابآوری جامعه ایران بودهاند، این مراسم به عنوان نمایش جمعی و خودانگیخته، زمینهای فراهم کرده که مردم خارج از ساختارهای رسمی قدرت ارزشهای حیاتی و ستونهای مقاومت را بازسازی، بازتولید و منتقل کنند.
نظر شما