به گزارش خبرگزاری ایمنا، سلامت ستون فقرات ارتباطی تنگاتنگ با تغذیه روزانه دارد و رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی میتواند به حفظ استحکام استخوانها و جلوگیری از تحلیل تدریجی بافتهای اسکلتی کمک کند، اهمیت این موضوع زمانی پررنگتر میشود که بدانیم ستون فقرات نه تنها مسئول پایداری قامت است، بلکه نقشی کلیدی در انتقال پیامهای عصبی و تعادل بدن ایفا میکند و بدون دریافت کافی ریزمغذیها بهویژه کلسیم، ساختار ستون فقرات در برابر آسیبپذیری ناشی از سبک زندگی بیتحرک یا افزایش سن مقاوم نخواهد بود.
محصولات لبنی با دارا بودن غلظت بالای کلسیم، جایگاهی ممتاز در میان مواد غذایی حفظ سلامت استخوان دارد و مصرف روزانه شیر، ماست، پنیر و دیگر فراوردههای لبنی نقش غیرقابل انکاری در تأمین نیاز بدن به کلسیم دارد؛ در مواردی که افراد بهدلیل آلرژی یا نداشتن تحمل لاکتوز نمیتوانند لبنیات مصرف کنند، گزینههایی مانند شیر بدون لاکتوز، ماست پروبیوتیک و مکملهای دارویی میتواند جایگزین مناسبی باشد و پایبندی به این الگوی تغذیهای، از بروز زودهنگام عوارضی مانند کاهش تراکم استخوانی پیشگیری میکند.
گاهی اوقات بعضی غذاها بهطور سنتی بهعنوان تقویتکننده استخوانها معرفی میشوند که پایه علمی ندارد و غذاهایی مانند کلهپاچه با وجود محبوبیت بالا، دارای مقادیر فراوانی چربی و کلسترول هستند که مصرف زیاد آنها میتواند تعادل تغذیهای بدن را بههم بزند، همچنین نحوه پخت با حرارت بالا موجب کاهش ارزش تغذیهای آنها بهویژه در مورد عناصر معدنی همچون کلسیم میشود و اصلاح باورهای نادرست و توجه به مطالعات جدید، در شکلگیری عادات غذایی صحیح اهمیت زیادی دارد.
کلسیم بدون وجود ویتامین D قدرت جذب کافی در بدن ندارد و همین موضوع نقش مکمل ویتامین D را برجسته میسازد، منابعی همچون نور خورشید، تخممرغ، ماهیهای چرب و مکملهای دارویی میتواند نیاز بدن به این ویتامین را برطرف کند؛ در زندگی شهری امروزی که تابش مستقیم نور آفتاب به بدن کاهش یافته است، توصیه میشود با تغییرات کوچک در سبک زندگی و بهرهگیری از منابع غذایی مناسب، تعادل مورد نیاز بین ویتامین D و کلسیم حفظ شود.
تأثیر تغذیه سالم بر سلامت ستون فقرات / کلهپاچه برای سلامت استخوانها مفید است؟
مهدی محمودخانی، متخصص و برد جراحی مغز و اعصاب، دیسک و ستون فقرات در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه به منظور حفظ سلامت ستون فقرات، یکی از مواردی که در کنار اهمیت داشتن ورزش منظم باید مد نظر قرار داشته باشد، داشتن رژیم غذایی صحیح است، اظهار کرد: رژیم غذایی سالم از چهار گروه اصلی مواد غذایی تشکیل میشود و افراد در رژیم غذایی خود باید به مصرف لبنیات توجهی ویژه داشته باشند، چراکه ستون فقرات از کلسیم تشکیل میشود.
وی با بیان اینکه رساندن مواد مغذی بهویژه کلسیم به ستون فقرات ضروری است، افزود: کلسیم میتواند با مصرف مواد غذایی مانند تخم مرغ، شیر و لبنیات به استخوانها و ستون فقرات برسد و در مرحله آخر، در صورتی که افراد در پی داشتن زندگی شهری یا مشکلاتی دیگر توان مصرف کافی این مواد غذایی را ندارند، میتوانند از مکملهای کلسیم استفاده کنند.
متخصص و برد جراحی مغز و اعصاب، دیسک و ستون فقرات با بیان اینکه برخی افراد تصور میکنند مصرف کلهپاچه برای استحکام استخوانها مفید است، تصریح کرد: کلهپاچه حجم چربی بسیار بالایی دارد که خود مضر به شمار میرود و میزان دمایی که برای پخت این غذا استفاده میشود، دمایی بالا است که این موضوع میتواند کلسیم موجود در این غذا را تضعیف کند.
استرس و مشکلات روحی میتواند منجر به تشدید دردهای ستون فقرات شود
محمودخانی با بیان اینکه وجود ژلاتین در کلهپاچه و تأثیرگذاری آن برای بهبود سلامت استخوانها نیز باوری نادرست است، ادامه داد: ویتامین D در کنار مصرف شیر و لبنیات و مواد غذایی حاوی کلسیم میتواند در بهبود سلامت استخوانها و ستون فقرات تأثیرگذار باشد و در همین راستا، ترک سیگار و الکل نیز باید همواره مد نظر افراد قرار داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه ترک سیگار و الکل علائم بیماریهای مربوط به ستون فقرات را کاهش میدهد، گفت: در صورتی که سه ماه ترک سیگار ادامه داشته باشد، تأثیر این اقدام در بهبود دردهای ستون فقرات و ارتقای کلی کیفیت زندگی فرد دیده میشود و توصیه میشود افراد همواره به این موضوع توجه داشته باشند.
متخصص و برد جراحی مغز و اعصاب، دیسک و ستون فقرات با بیان اینکه استرس و مشکلات روحی میتواند منجر به تشدید دردهای ستون فقرات شود، اضافه کرد: استفاده از روشهای کنترل احساسات، تکنیکهای آرامسازی، ارتقای مهارتهای کاهش استرس و اضطراب و مصرف داروهای کاهنده استرس در صورت لزوم، میتواند بر بهبود علائم بیمار تأثیرگذار باشد.
مصرف دخانیات و مشروبات الکلی نهتنها به ریه و کبد آسیب میزند، بلکه سلامت استخوانها و سلامت کلی بدن را نیز تحت تأثیر قرار میدهد، این مواد با کاهش جریان خون و اختلال در جذب مواد مغذی، روند تحلیل ساختار اسکلتی را تسریع میکند و تحقیقات متعدد نشان داده است که ترک سیگار به مدت سه ماه میتواند بهصورت محسوس، دردهای مزمن ناحیه کمر و گردن را کاهش دهد و کیفیت زندگی را بهبود بخشد و این اقدام بهویژه در افراد میانسال و مسن میتواند از پیشرفت اختلالات جدی پیشگیری کند.
ارتباط میان روان و جسم بهویژه در اختلالات اسکلتی نمود پررنگی دارد و استرس، اضطراب و فشارهای روحی شدید میتواند تنش عضلات پشتیبان ستون فقرات را افزایش دهد و دردها را تشدید کند؛ استفاده از تکنیکهای آرامسازی، مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق و در صورت لزوم دارودرمانی، نقش چشمگیری در کاهش علائم جسمی ناشی از وضعیتهای روانی دارد و در نتیجه، حفظ تعادل روانی یکی از مؤلفههای اصلی در برنامههای پیشگیری و درمان دردهای مزمن ستون فقرات محسوب میشود.
ارتقای سواد سلامت در جامعه باید بهعنوان یکی از اولویتهای مهم در عرصه سلامت عمومی تلقی شود، چراکه بسیاری از آسیبهای اسکلتی ناشی از کمتوجهی به اصول صحیح تغذیه، سبک زندگی ناسالم و باورهای نادرست است و رسانهها، نظام آموزشی و نهادهای سلامتمحور میتوانند با ترویج محتواهای علمی و دقیق، مسیر انتخابهای آگاهانه را هموار کنند و اصلاح نگرش عمومی و سوق دادن جامعه بهسوی سبک زندگی سالم، نهتنها بار هزینههای درمانی را کاهش میدهد، بلکه سلامت پایدار و کیفیت زندگی را در سطح ملی تضمین میکند.
نظر شما