شکستن ایمپلنت دندان

یکی از جدی‌ترین مشکلاتی که ممکن است رخ دهد، شکستن ایمپلنت دندان است.

شکستگی ایمپلنت دندان معمولاً در یکی از اجزای آن از جمله پایه، پیچ، تاج یا روکش رخ می‌دهد. وارد کردن فشار بیش‌ازحد به دندان ایمپلنت‌شده، استفاده از مواد نامرغوب یا کاشت غیراصولی از مهم‌ترین علل شکستن ایمپلنت به‌شمار می‌روند. این اتفاق نه‌تنها دردناک و هزینه‌بر است، بلکه اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند سلامت استخوان فک و دندان‌های اطراف را نیز به خطر بیندازد.

آیا ممکن است ایمپلنت دندان بشکند؟

بله. ایمپلنت‌های دندانی از نظر استحکام، معمولا از دندان‌های طبیعی قوی‌تر هستند و دلیل این امر، جنس ماده‌ای است که ایمپلنت از آن ساخته می‌شود. فیکسچر ایمپلنت، یعنی همان قسمت ریشه‌مانند که داخل استخوان فک قرار می‌گیرد، معمولا از جنس تیتانیوم خالص ساخته می‌شود. تیتانیوم فلزی بسیار مقاوم، سبک و سازگار با بدن انسان است. با این حال در صورت عدم مراقبت صحیح از ایمپلنت دندان و تکرار عادات غلط (مانند جویدن با فشار زیاد یا دندان قروچه) احتمال شکستن پیچ ایمپلنت، پایه یا حتی روکش آن وجود دارد.

با این حال، ایمپلنت بهتر است یا کامپوزیت؟

این مقایسه چندان درست نیست؛ چراکه ایمپلنت دندان برای جایگزینی کامل یک دندان کشیده شده طراحی شده است و به دلیل جنس تیتانیومی خود، استحکام بسیار بالایی دارد و در استخوان فک جوش می‌خورد. در مقابل، کامپوزیت دندان بیشتر برای ترمیم یا اصلاح فرم، رنگ و فاصله دندان‌های طبیعی به کار می‌رود و روی دندان طبیعی اعمال می‌شود، نه به‌عنوان جایگزین ریشه دندان. بنابراین:

1. اگر دندان به‌طور کامل کشیده شده یا از بین رفته باشد، ایمپلنت انتخاب مناسب‌تری است.
2. اما اگر دندان هنوز در جای خود وجود دارد و فقط از نظر زیبایی نیاز به اصلاح دارد، کامپوزیت دندان کاربردی‌تر خواهد بود.

علت شکستن پایه ایمپلنت چیست؟

ایمپلنت دندان از اجزایی تشکیل شده است که هر کدام در معرض آسیب‌های خاص خود قرار دارند. یکی از مهم‌ترین این اجزا، پایه ایمپلنت است که به‌عنوان ستون اصلی درون استخوان فک قرار می‌گیرد. اگر این پایه دچار شکستگی شود، معمولاً درمان آن دشوارتر از سایر قسمت‌ها خواهد بود. اصلی‌ترین دلایل شکستگی پایه ایمپلنت عبارتند از:

• فشار زیاد ناشی از جویدن یا دندان‌قروچه

افرادی که حین غذا خوردن، فشار زیادی به دندان‎‌های خود وارد می‌کنند یا دچار براکسیسم (دندان‌فشاری در خواب) هستند، بیشتر در معرض شکستن پایه یا حتی پیچ ایمپلنت قرار دارند.

• زاویه‌گذاری نادرست هنگام کاشت دندان

اگر ایمپلنت به درستی در استخوان فک قرار نگیرد یا زاویه نصب آن مناسب نباشد، ممکن است تحت فشارهای معمولی دچار آسیب شود. این مشکل معمولا به دلیل تجربه کم دندانپزشک یا عدم برنامه‌ریزی دقیق قبل از جراحی رخ می‌دهد. برای اطمینان از انجام صحیح جراحی ایمپلنت، توصیه می‌کنیم بهترین دکتر ایمپلنت در تهران را برای این کار انتخاب کنید.

• عدم تطابق ساختار استخوان فک با ایمپلنت

در برخی افراد، استخوان فک تراکم یا ارتفاع کافی ندارد و بدون پیوند استخوان، پایه ایمپلنت در معرض شکست است.

• ابتلا به بیماری‌های التهابی لثه

عفونت‌های اطراف ایمپلنت (پری‌ایمپلنتایتیس) می‌توانند موجب تحلیل استخوان و در نهایت شکست پایه شوند.

• مواد اولیه ضعیف یا نامرغوب

برخی ایمپلنت‌ها با آلیاژهای ارزان‌قیمت ساخته می‌شوند که تحمل فشار بالا را ندارند.

ترمیم ایمپلنت شکسته؛ آیا راهی برای ترمیم شکستگی ایمپلنت وجود دارد؟

زمانی که یکی از اجزای ایمپلنت دندان دچار شکستگی می‌شود، اغلب اولین سوال افراد این است که آیا امکان ترمیم ایمپلنت شکسته وجود دارد یا خیر؟ پاسخ به این سؤال به محل و شدت شکستگی بستگی دارد. در برخی موارد، تنها نیاز به تعویض یک قطعه ساده وجود دارد، اما در موارد دیگر، درمان پیچیده‌تر خواهد بود. انواع راهکارهای ترمیم شکستگی ایمپلنت عبارتند از:

درآوردن پیچ شکسته ایمپلنت

اگر شکستگی در پیچ اتصال بین پایه و اباتمنت رخ دهد، گاهی می‌توان با ابزارهای مخصوص اقدام به دراوردن پیچ شکسته ایمپلنت و جایگزین کردن آن با یک پیج جدید کرد. این روش نسبتاً ساده و رایج است، اما نیاز به مهارت بالای دندانپزشک دارد.

ترمیم یا تعویض تاج دندان ایمپلنت

شکستن تاج دندان ایمپلنت نیز شایع است. در مواردی که شکستگی در ناحیه تاج یا روکش باشد، معمولاً فقط همان قسمت تعویض می‌شود و پایه سالم باقی می‌ماند. لب پر شدن روکش ایمپلنت یا شکستن ساده‌تر از سایر مشکلات، قابل ترمیم است.

درمان شکستگی پایه ایمپلنت

اگر پایه درون استخوان دچار ترک یا شکست شود، معمولاً امکان ترمیم آن وجود ندارد. در این حالت، باید پایه به‌طور کامل از استخوان خارج شده و پس از یک دوره ترمیم استخوان، مجدداً کاشت انجام گیرد. گاهی نیاز به پیوند استخوان نیز وجود دارد.

استفاده از تکنولوژی CAD/CAM برای بازسازی دقیق

برخی کلینیک‌های پیشرفته برای ترمیم ایمپلنت شکسته از فناوری طراحی دیجیتال استفاده می‌کنند. با کمک این فناوری می‌توان قطعات ایمپلنت شکسته را به‌طور دقیق بازسازی و جایگزین کرد.

شکستن روکش یا تاج ایمپلنت؛ شایع‌ترین نوع شکستگی

در بین تمام اجزای ایمپلنت، تاج یا روکش دندان بیش از سایر قسمت‌ها در معرض شکستگی قرار دارد. این شکست معمولاً به دلیل ضربه، فشار بیش از حد یا استفاده از مواد نامرغوب رخ می‌دهد و برخلاف شکست پایه یا پیچ، معمولاً خطرناک نیست، اما نیازمند رسیدگی سریع است تا از آسیب به سایر بخش‌ها جلوگیری شود.

دلایل اصلی شکستن روکش دندان ایمپلنت

1. استفاده از مواد ضعیف یا غیراستاندارد در ساخت روکش: برخی روکش‌ها از جنس سرامیک یا زیرکونیا ساخته می‌شوند، اما اگر کیفیت متریال پایین باشد، احتمال شکستگی افزایش می‌یابد.
2. تنظیم نادرست تماس دندان‌ها (اکلوژن): اگر دندانپزشک به‌درستی ارتفاع تاج را تنظیم نکرده باشد، فشار بیشتری به آن وارد شده و احتمال ترک‌خوردگی یا شکست وجود دارد.
3. عادت به جویدن اجسام سخت: گاز زدن میوه‌های سفت، یخ، یا غذاهای بسیار سفت می‌تواند باعث ترک یا شکستن روکش شود.
4. سایش و فرسایش طولانی‌مدت: در افرادی که بیش از ۵ تا ۷ سال از ایمپلنت استفاده کرده‌اند، سایش سطح تاج به‌مرور زمان ممکن است به شکست منجر شود.

راهکارهای ترمیم تاج شکسته ایمپلنت

• تعویض روکش با متریال مقاوم‌تر (مثل زیرکونیا یا E.max)
• بررسی دقیق وضعیت بایت (اکلوژن) و اصلاح آن توسط دندانپزشک
• استفاده از نایت گارد برای افراد مبتلا به دندان‌قروچه

انتخاب دندانپزشک متخصص؛ کلید پیشگیری از شکستن ایمپلنت

یک دندانپزشک حرفه‌ای برای کاشت دندان باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

1. استخوان فک را قبل از کاشت دقیق ارزیابی کند تا تشخیص دهد که نیاز به پیوند استخوان یا سینوس لیفت هست یا نه.
2. در طراحی ایمپلنت، به منظور تعیین زاویه دقیق کاشت، از ابزارهای دیجیتال مانند اسکنر داخل دهانی و نرم‌افزارهای CAD/CAM استفاده کند.
3. برای شناسایی زودهنگام علائم شل شدن یا التهاب لثه اطراف ایمپلنت، اهمیت پیگیری و چکاپ منظم پس از درمان را به فرد گوشزد کند.

فراموش نکنید که حتی بهترین برندهای ایمپلنت هم اگر توسط دندانپزشک بدون تجربه نصب شوند، ممکن است در مدت کوتاهی دچار شکست یا عفونت شود.

هزینه ترمیم یا تعویض ایمپلنت شکسته چقدر است؟

تعویض تاج (روکش ایمپلنت): اگر فقط تاج یا روکش ایمپلنت شکسته باشد، هزینه تعویض آن معمولاً بین ۲ تا ۵ میلیون تومان (بسته به جنس تاج و کلینیک) است.

تعویض اباتمنت یا پیچ ایمپلنت: در صورتی که اباتمنت یا پیچ ایمپلنت نیاز به تعویض داشته باشد، هزینه ممکن است بین ۳ تا ۷ میلیون تومان باشد.

تعویض فیکسچر (پایه ایمپلنت): اگر پایه ایمپلنت شکسته باشد و نیاز به تعویض کامل ایمپلنت باشد، هزینه بسیار بالاتر خواهد بود. این هزینه معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان یا بیشتر است؛ زیرا ممکن است شامل جراحی، پیوند استخوان و نصب مجدد ایمپلنت شود.

مراقبت‌های بعد از کاشت دندان برای پیشگیری از شکستن ایمپلنت

• استفاده از نخ دندان، مسواک مخصوص ایمپلنت و دهان‌شویه آنتی‌باکتریال از التهاب و تحلیل لثه اطراف پایه ایمپلنت جلوگیری می‌کند.
• جویدن یخ، ناخن یا خوراکی‌های بسیار سفت می‌تواند به شکستن روکش ایمپلنت یا ترک برداشتن تاج منجر شود.
• اگر دچار دندان‌قروچه هستید، استفاده از محافظ شبانه مانع فشار بیش‌ازحد به پایه و پیچ ایمپلنت خواهد شد.
• معاینات دوره‌ای به‌خصوص در ماه‌های اول پس از کاشت ضروری است. دندانپزشک می‌تواند کوچک‌ترین نشانه‌های شکست یا التهاب را زودهنگام شناسایی و اصلاح کند.
• سیگار و قلیان روند ترمیم استخوان اطراف ایمپلنت را مختل کرده و ریسک شکستن آن را افزایش می‌دهند.

منبع: پزشک 24