به گزارش خبرگزاری ایمنا، بیشفعالی یا اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD) یکی از رایجترین اختلالات عصبی-رشدی در کودکان است که بر رفتار، تمرکز و کنترل تکانههای آنها تأثیر میگذارد، این اختلال به طور معمول در دوران کودکی آشکار میشود و میتواند بر عملکرد تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی کودک تأثیرگذار باشد.
کودکان مبتلا به ADHD به طور معمول رفتارهای پرتحرک و بیقرار دارند و ممکن است نتوانند به مدت طولانی روی یک فعالیت تمرکز کنند، بهطور مداوم حرکت کنند و بدون توجه به عواقب، دست به کارهای ناگهانی بزنند و این ویژگیها ممکن است در محیطهای آموزشی و اجتماعی مشکلاتی ایجاد کند.
یکی از ویژگیهای اصلی بیشفعالی، دشواری در تمرکز و توجه پایدار است؛ این کودکان بیشتر اوقات نمیتوانند به جزئیات توجه کنند، بهراحتی درگیر حواسپرتی میشوند و انجام تکالیف مدرسه یا وظایف روزمره را نیمهکاره رها میکنند که این مشکل میتواند بر عملکرد تحصیلی آنها تأثیر منفی بگذارد.
کودکان بیشفعال اغلب بدون فکر کردن به پیامدهای کارهای خود عمل میکنند و ممکن است وسط صحبت دیگران بپرند، قبل از پایان سوال پاسخ دهند یا در موقعیتهای اجتماعی قوانین را نادیده بگیرند و همین رفتارها میتواند باعث مشکلات ارتباطی با همسالان و بزرگسالان شود.
کودکان بیش فعال هوش بالاتری دارند؟ / ویژگیهای کودکان بیش فعال
افسانه کرباسی، فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه کودکانی که اختلالات یادگیری دارند، به طور شایعتری درگیر بیشفعالی میشوند، اظهار کرد: این کودکان از دو حیطه دچار مشکلات تحصیلی میشوند و اختلال یادگیری و بیشفعالی و نداشتن تمرکز بر عملکرد تحصیلی آنها تأثیرگذار است.
وی با بیان اینکه هوش کودکان بیشفعالی برابر با هوش سایر کودکان و در محدوده نرمال است، افزود: گاهی احساس میشود که هوش کودکان درگیر با بیشفعالی بیشتر از سایر کودکان است، چراکه این کودکان جسورتر و نترس هستند و بسیار زودتر از دیگر کودکان راه رفتن را میآموزند و جسور بودن آنها باعث میشود در بعضی فعالیتها پیشرفت بهتری داشته باشند.
فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان با بیان اینکه به عنوان مثال، کودکان درگیر با بیشفعالی در یادگیری ورزش اسکیت بهتر عمل میکنند، تصریح کرد: یادگیری بهتر این کودکان به این معنا نیست که آنها کودکان باهوشتری نسبت به دیگر کودکان هستند و هوش آنها در محدوده طبیعی است.
اختلال بیشفعالی روند تکاملی کودک را به تأخیر نمیاندازد
کرباسی با بیان اینکه کودکان بیشفعال خونگرمتر هستند، ادامه داد: این کودکان به طور معمول پرحرف هستند، راحتتر دوست پیدا میکنند و در مجموع، در صورتی که پرخاشگری و لجبازی آنها در نظر گرفته نشود، از نظر اجتماعی میتوانند برای بیشتر افراد جذاب باشند و دوستیابی راحتی داشته باشند.
وی با بیان اینکه اختلال بیشفعالی هیچگاه روند تکاملی کودک را به تأخیر نمیاندازد، گفت: کودکان بیشفعال، در مواقعی که تمایل و علاقه به انجام یک فعالیت داشته باشند، از توجه و تمرکز خوبی برخوردار هستند و گاهی اوقات همین موضوع باعث میشود والدین به اشتباه تصور کنند که فرزند آنها مشکل تمرکز ندارد
فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان با بیان اینکه گاهی اوقات والدین تصور میکنند که فرزند آنها به عمد در انجام یک فعالیت کوتاهی میکند و مشکل تمرکز ندارد، اضافه کرد: کودکان بیشفعال در انجام فعالیتهای سرگرمکننده که برای آنها جذاب است، تمرکز خوبی دارند و بیشتر اوقات، نداشتن تمرکز برای دیگر فعالیتها، از عمد یا لجبازی نیست.
کودکان درگیر با بیشفعالی ممکن است احساسات خود را بهسختی مدیریت کنند، زود عصبانی و به سرعت هیجانزده شوند یا در موقعیتهای استرسزا واکنشهای شدید نشان دهند و این ویژگیها میتواند بر روابط آنها با دوستان و خانواده تأثیر منفی بگذارد.
به دلیل دشواری در تمرکز و مدیریت زمان، کودکان بیشفعال بیشتر اوقات در مدرسه با چالشهای زیادی روبهرو میشوند، ممکن است نمرات پایینی کسب و تکالیف را فراموش کنند یا نتوانند دستورالعملهای معلم را بهطور کامل دنبال کنند، از همین رو حمایتهای آموزشی خاص میتواند به موفقیت آنها کمک کند.
والدین کودکان مبتلا به ADHD اغلب با چالشهای زیادی روبهرو هستند که از جمله این چالشها میتوان به مدیریت رفتار کودک، ایجاد یک محیط پایدار و برقراری ارتباط مؤثر، اشاره کرد، تربیت این کودکان نیازمند صبر، درک و استفاده از راهکارهای رفتاری مناسب است تا بتوانند در محیط خانواده بهتر عمل کنند.
اگرچه بیشفعالی یک اختلال مزمن است، اما با روشهای مناسب میتوان آن را مدیریت کرد و درمانهای رفتاری، مشاوره، تکنیکهای آموزشی ویژه و در بعضی موارد داروهای خاص میتواند به کودکان کمک کند تا بهتر تمرکز و رفتارهای خود را کنترل کنند و حمایت خانواده و معلمان نقش مؤثری در موفقیت آنها دارد.
نظر شما