به گزارش خبرگزاری ایمنا، خزندگان دریایی، به عنوان یکی از شاخههای مهم خزندگان با قدمتی چندصد میلیون ساله، از دیرباز مورد توجه پژوهشگران زیستشناسی و زمینشناسی بودهاند، دانش امروز درباره سازوکارهای تولیدمثل این گروه از خزندگان بیشتر بر پایه نمونههای فسیلی و مطالعات مقایسهای است، کشف فسیل تخم خزندهای به نام Antarcticoolithus bradyi، واقع در نواحی قطب جنوب، موجب تغییر نگرش علمی درباره روشهای تولیدمثل خزندگان دریایی شده است؛ این گزارش به بررسی دقیق ویژگیهای این فسیل، تأثیر آن بر بازنگری فرضیههای تولیدمثلی خزندگان دریایی و اهمیت زیستمحیطی آن میپردازد.
پیش از کشف این فسیل، فرض رایج بر این بود که خزندگان دریایی بیشتر زندهزا بودهاند، این باور بر پایه شواهد محدود و نمونههای فسیلی قدیمیتر بود که نشان میدادعموم این خزندگان تخمهای خود را در خشکی گذاشته یا به جای تخمگذاری، جنینهای خود را در بدن حفظ میکردهاند، با این حال نبود نمونههای تخمگذاری واضح در زیستگاههای دریایی موجب تردید در این فرض شده بود.
Antarcticoolithus bradyi نخستین بار در سالهای اخیر توسط تیمی از زمینشناسان و دیرینشناسان در مناطق جنوبگان کشف شد، این فسیل مربوط به تخم خزندهای دریایی از دوره ژوراسیک است و ویژگیهای منحصر به فردی دارد که آن را از سایر تخمهای فسیلی متمایز میسازد. ابعاد تخم حدود ۱۲ سانتیمتر قطر دارد و پوستهای با ساختار دو لایه، متشکل از لایه خارجی سخت و لایه داخلی متخلخل، دارد که بهاحتمالزیاد نقش محافظتی و تبادل گاز را همزمان ایفا میکرده است.
ساختار میکروسکوپی پوسته این تخم حاکی از سازگاری ویژه برای حفظ جنین در محیطهای مرطوب و دریایی است؛ یعنی تخم توانایی مقاومت در برابر فشار آب و شرایط نمکی اقیانوس را داشته است. همچنین، وجود برخی رگهها و ناهمواریهای سطحی پوسته نشاندهنده امکان انتقال گاز و تبادل رطوبت در شرایط متغیر محیطی است.
این یافته، برخلاف تصور رایج که خزندگان دریایی عمدتاً زندهزا بودهاند، نشان داد که این گروه توانایی تخمگذاری در محیط دریایی را نیز داشتهاند. این موضوع به معنای وجود سازوکارهای تطبیقی پیچیدهتر در تولیدمثل خزندگان دریایی است که تا پیش از این به آن توجه نشده بود.
دانشمندان با تحلیل ساختار و شرایط محیطی کشف فسیل تخم Antarcticoolithus bradyi، فرضیههای قدیمی که خزندگان دریایی را فقط یا بیشتر زندهزا میدانستند، بازنگری کردهاند، این بازنگری منجر به پذیرش این نکته شده است که خزندگان دریایی میتوانستهاند در شرایط اقلیمی و زیستی مختلف، از روشهای تولیدمثل متنوعی بهره ببرند، که شامل تخمگذاری مستقیم در زیستگاههای آبی نیز بوده است.
کشف این فسیل در مناطق قطبی جنوبگان اهمیت زیستمحیطی و اقلیمی ویژهای دارد، شرایط سخت و سرد قطب جنوب، همواره به عنوان محدودیتی جدی برای حیات جانداران دریایی محسوب میشود. وجود تخم خزنده دریایی در چنین منطقهای، حاکی از سازگاری بالای این گروه خزندگان با تغییرات اقلیمی و محیطی است.
از سوی دیگر، این فسیل اطلاعاتی مهم درباره دورههای تغییرات اقلیمی زمین در گذشتههای دور ارائه میدهد و نشان میدهد که خزندگان دریایی توانستهاند در شرایطی که به نظر سخت و نامساعد میرسیده، نسل خود را ادامه دهند، این موضوع به درک بهتر پویاییهای زیستی و روند تکامل خزندگان دریایی کمک میکند.
Antarcticoolithus bradyi به عنوان یک شاهد فسیلی ارزشمند، فهم تکامل خزندگان دریایی را غنیتر کرده است. ساختار تخم، روش تولیدمثل و تطابق آن با شرایط محیطی، پنجرهای نو به سوی سازگاریهای زیستی این موجودات باز کرده است، این کشف نشان میدهد که خزندگان دریایی، برخلاف تصور پیشین که محدود به یک شیوه تولیدمثل بودند، طیف وسیعی از استراتژیهای تولیدمثلی را برای بقای نسل خود اتخاذ کردهاند.
این اطلاعات میتواند روند تکامل خزندگان دریایی را به صورت دقیقتر و با جزئیات بیشتر تبیین کند و به عنوان مرجعی مهم برای مطالعات آینده در زیستشناسی تکاملی، زمینشناسی و دیرینشناسی مورد استفاده قرار گیرد، کشف فسیل تخم Antarcticoolithus bradyi نه تنها دانش ما را درباره خزندگان دریایی غنی کرده، بلکه مسیر جدیدی برای بازنگری فرضیههای قدیمی باز کرده است، این یافته تأکید میکند که خزندگان دریایی دارای روشهای تولیدمثل متنوع و سازگار با شرایط محیطی متفاوت بودهاند؛ این موضوع میتواند در درک بهتر تغییرات زیستی در طول تاریخ زمین و پیشبینی تأثیرات احتمالی تغییرات اقلیمی آینده مؤثر باشد.
پژوهشها در آینده باید با تمرکز بر یافتن نمونههای مشابه در مناطق مختلف و مطالعات تخصصی میکروسکوپی و شیمیایی پوسته تخم، به بررسی دقیقتر سازوکارهای تولیدمثل خزندگان دریایی بپردازند، همچنین بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی گذشته بر تولیدمثل این خزندگان میتواند به پیشبینی پاسخهای آنها به شرایط تغییر اقلیم فعلی کمک کند.
نظر شما