به گزارش خبرگزاری ایمنا ،۳۰ اردیبهشت در تقویم رسمی کشور به عنوان «روز ملی جمعیت» نامگذاری شده است؛ روزی که در سال جاری با شعار «همه برای ایران جوان» برگزار میشود. در سالهای اخیر، نرخ باروری در کشور کاهش پیدا کرده است و ادامه این روند میتواند پیامدهایی همچون کاهش جمعیت فعال، افزایش بار تکفل سالمندان و تهدید بنیانهای اقتصادی و اجتماعی را به دنبال داشته باشد.
در این راستا، طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده با هدف حفظ تعادل جمعیتی و تقویت بنیان خانوادهها به تصویب رسیده است. تحقق اهداف این طرح نیازمند همافزایی نهادهای اجرایی، فرهنگی، آموزشی و مدنی و شکلگیری ارادهای ملی برای بازسازی نگرش جامعه به مسئله فرزندآوری و خانواده است.
در فرهنگ ایرانی-اسلامی نیز خانواده همواره کانون عشق، امید و استمرار حیات جمعی بوده است، با این وجود با چالشهایی همچون مشکلات معیشتی، اشتغال، مسکن و نبود زیرساختهای حمایتمحور مواجه هستیم و رفع این موانع، نیازمند سیاستگذاری دقیق، حمایت مالی و تسهیلگری فرهنگی است که توجه بیش از پیش نسبت به اجرایی کردن قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده را طلب میکند که نهتنها مسئولان بلکه مردم نیز باید برای تحقق آن پا به میدان عمل بگذارند.
روز ملی جمعیت، نه یک مناسبت تقویمی، بلکه یادآور مسئولیتی ملی و همگانی است؛ مسئولیتی که اگر امروز به درستی به آن پرداخته شود، فردای کشور را تضمین خواهد کرد. آینده ایران، نیازمند نسلی جوان، خلاق و توانمند است؛ نسلی که امروز، در آغوش خانوادههایی شکل میگیرد که با حمایت هدفمند و عزتمندانه، فرزندآوری را بهعنوان سرمایهای برای خویش و کشور میدانند. در این مسیر، هر گام آگاهانهای از سوی دولت، نهادهای اجتماعی و مردم، گامی به سوی فردایی روشنتر و جامعهای زندهتر خواهد بود.
«توقف شیب نزولی روند کاهش جمعیت کشور»، دستاوردی از قانون جوانی جمعیت که کمتر مورد توجه قرار گرفته است
فرشته سادات هاشمی، مسئول سابق رسیدگی به شکایات مردمی در ستاد ملی جمعیت، عضو میز ازدواج شورای عالی انقلاب فرهنگی و کنشگر حوزه جوانی جمعیت درباره دستاوردهای قانون جوانی جمعیت در دولت سیزدهم و چهاردهم به خبرنگار ایمنا میگوید: دستاوردهای این قانون به دو دسته تقسیم میشوند، نخست ورود قانون است به این شکل که بیش از ۱۰ سال این قانون در مجلس شورای اسلامی قرار داشته است و تنها ۱۰ ماده برای آن تعریف شده بود که بررسی، تصویب و احیا نشده بود.
وی میافزاید: بعد از گذشت سالها در دولت شهید رئیسی، این قانون اصلاح و احیا شد و از ۱۰ ماده به ۷۳ ماده رسید، بهگونهای که وظایف تمام دستگاهها و سازمانها در آن دیده میشود و به صورت جزئی به مباحث مختلف حوزه جوانی جمعیت پرداخته است، سپس توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و توسط دولت به سازمانها و دستگاهها ابلاغ شد.
دبیر سابق مجمع ملی فعالان جمعیت استان اصفهان با اشاره به دستاورد دیگر قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده ادامه میدهد: پس از تصویب این قانون در ایران، برخی از افراد مدعی شدند که این قانون موجب رشد جمعیت نشده و تأثیری نداشته است، اما باید توجه داشته باشیم که پیش از تصویب این قانون، شیب نزولی کاهش جمعیت زیاد بود و به محض تصویب و اجرای این قانون، این شیب نزولی، متوقف شد و خط نموداری کاهش جمعیت کشور به صفر رسید و این دستاوردی بزرگ در این قانون است که سرعت کاهش جمعیت کشور را متوقف کرد.
هاشمی با تاکید بر اینکه مسئله جمعیت، موضوعی چند بعدی است و میطلبد از جهات مختلف مورد بررسی و حمایت قرار بگیرد تا به صورت کامل مشوق خانوادهها باشد، عنوان میکند: نیاز است در هر فعالیت اجتماعی به ویژه در برنامهها و مراسمها به پیوست جمعیتی توجه شود، بدین صورت این کار ارزشمند موجب تقویت ارزش چند فرزندی خانوادهها میشود.
فرهنگسازی اجتماعی و تلاش مسئولان با همکاری مردم، کلید ایجاد وفاق ملی برای ایران جوان
وی با اشاره به راهکار ایجاد وفاق ملی برای ایران جوان اضافه میکند: بخشهای قابل توجهی از قانون جوانی جمعیت اجرایی نشده است و آن بخشی که اجرا شده است نیز در شأن مردم اجرایی نشد، ازاینرو میطلبد مسئولان اهتمام بیشتری بر اجرای وظایف دستگاه خود از نگاه قانون جوانی جمعیت داشته باشند و مردم نیز با توجه به فرهنگسازی و تفکر اجتماعی خود نیز به این نتیجه برسند که تعدد فرزند نهتنها مزایای فردی دارد، بلکه مزیتهای جمعی و خانوادگی را نیز به همراه خواهد داشت.
فعال و کنشگر حوزه جوانی جمعیت با بیان اینکه وفاق ملی زمانی شکل خواهد گرفت که مسئولان حاکمیت در کنار مردم به این باور دست پیدا کنند و در عمل نیز بدان پایبند باشند، خاطرنشان میکند: در نتیجه تمام این موارد، وفاق ملی را برای ایران جوان شکل خواهد گرفت.
اهمیت توجه به نهاد خانواده و پیوست جمعیت در تصویب و اجرای قوانین کشور
حجتالاسلام محمد مطلبی فشارکی، دکترای اقتصاد، استاد حوزه و دانشگاه و مشاور اقتصادی مرکز مشاوره حوزه علمیه در پاسخ به این سوال که اگر اختیار تصویب یا اصلاح یک قانون را داشته باشید، چه اقدامی انجام میدهید؟ به خبرنگار ایمنا میگوید: این بحثی مفصل است، زیرا مجموعه قانونهایی وجود دارد که در یک موضوع مؤثر هستند، اما مهم است که قوانین دارای پسوند عدالت باشد و موجب کمک به مردم جامعه شود.
وی میافزاید: در قانون جوانی جمعیت نیز به همینگونه باید بنگریم که این قانون موجب رفاه مردم میشود یا موانعی را بر سر راه آنها قرار میدهد، به عنوان مثال اشتغال در خانواده از مسائل مهم این حوزه است که در قانون نیز بدان پرداخته شده و فرایندی برای آن تعریف شده است، اما طی کردن این فرایند گاهی برای افراد دشوار است و اینجاست که توجه به پیوست خانواده در مسائل مربوطه اهمیت دوچندانی پیدا میکند.
عضو انجمن اقتصاد اسلامی حوزههای علمیه قم ادامه میدهد: بعضی از قوانین نیاز به اصلاح دارد و هر قانونی مصوب میشود، باید نهاد خانواده را به عنوان نهادی الهی مورد توجه قرار دهد؛ بحث اشتغال خانوارها نیز در چند سال اخیر بهبود پیدا کرده است، اما همچنان جای تغییر و بهبود دارد.
حجتالاسلام مطلبی با اشاره به طرح واگذاری زمین به خانوادههای چند فرزند عنوان میکند: این اقدام خوبی در حوزه حمایت از خانوادهها بود، اما خانههای بدون سکنه در شهرها وجود دارد که میشد از ظرفیت آن استفاده کرد، با این وجود اگر در قانون تنها شرایط تأمین مسکن برای خانواده تسهیل شود و امکانات لازم در اختیار آنها قرار بگیرد، خودشان چالش مسکن را مرتفع میکردند، ازاینرو در دل قوانین باید پسوند خانواده در نظر گرفته شود تا قوانین در مسیر تسهیل و رفع نیازهای مردم بیش از پیش مؤثر باشد، به علاوه موانع را برای خانوادهها کاهش دهد، بدین صورت خانوادهها میتوانند به راحتی نیازهای خود را رفع کنند.
حمایت نهادها و سازمانهای متولی طرح جوانی جمعیت از خانوادههای دوقلو و چندقلو
نسیم نفر، معاون سلامت اجتماعی بهزیستی استان اصفهان بهعنوان دغدغهمندی از یکی از سازمانهای متولی طرح جوانی جمعیت با اشاره به حمایتهای سازمان بهزیستی از خانوادههای چند فرزند به خبرنگار ایمنا میگوید: سازمان بهزیستی بهعنوان یکی از نهادهای متولی طرح جوانی جمعیت، برنامهای را در دستور کار دارد که به حمایت از خانوادههای دوقلو و چندقلو اختصاص پیدا کرده است.
وی میافزاید: این سازمان از بدو تولد تا پایان هفت سالگی، مجموعهای از خدمات حمایتی را به این خانوادهها ارائه میدهد که این خدمات شامل مستمری، وام اشتغال برای پدرانی که به کار مشغول نیستند و سایر خدمات مشابه است.
معاون سلامت اجتماعی بهزیستی استان اصفهان ادامه میدهد: خدمات ارائهشده به تناسب دهک درآمدی خانوادهها تنظیم شده است، بهطوری که خانوادههای دوقلو تا دهک ۵ و خانوادههای سهقلو و بیشتر تا دهک ۷ مشمول این خدمات سازمان بهزیستی میشوند.
نفر با اشاره به خانوادههای تحت پوشش این سازمان عنوان میکند: بر اساس آمارهای موجود، حدود ۲۳۰۰ خانواده چندقلو تحت پوشش خدمات سازمان بهزیستی در استان اصفهان قرار دارند که از این تعداد، حدود ۱۸۰۰ خانوار دوقلو و ۵۰۰ خانوار نیز شامل خانوادههای سهقلو، چهارقلو و پنجقلو هستند که از این خدمات بهرهمند میشوند.
قانون جوانی جمعیت، راهبردی مؤثر برای ایران جوان
با توجه به اهمیت مسئله جمعیت در کشور، ضرورت حمایت از خانوادههای دارای چند فرزند بیش از پیش احساس میشود، زیرا این خانوادهها بهعنوان رکن اصلی پویایی و تداوم نسل در جامعه، نیازمند توجهی ویژه در حوزه سیاستگذاری، خدمات اجتماعی و فرهنگی هستند.
در راستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، دستگاههای اجرایی و نهادهای مردمی گامهایی را در جهت تسهیل شرایط فرزندآوری و ارتقای کیفیت زندگی خانوادههای پرجمعیت برداشتهاند. مشارکت هدفمند و هوشمندانه این نهادها، نقشی کلیدی در تحقق اهداف این طرح ملی ایفا میکند؛ سازمانهای مردمنهاد نیز با نقشآفرینی در عرصه فرهنگسازی، آگاهیبخشی و ارائه خدمات مکمل توانستهاند در کنار دستگاههای حاکمیتی، بخش مهمی از مسئولیت اجتماعی در این حوزه را به دوش بکشند.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، به عنوان یکی از مهمترین قوانین راهبردی کشور در دهه اخیر، با هدف مقابله با روند نزولی نرخ زاد و ولد، حفظ ساختار جوان جمعیتی و تقویت بنیان خانواده به تصویب رسیده است که با نگاهی جامع، تلاش دارد تا با ارائه بستههای حمایتی در حوزه مسکن، اشتغال، خدمات درمان ناباروری، مرخصی زایمان و تسهیلات مالی، مسیر فرزندآوری را برای خانوادهها و رشد جمعیت را برای کشور هموار سازد.
اجرای این قانون، تاکنون منجر به اختصاص تسهیلات قرضالحسنه به خانوادههای فرزنددار، و ارائه مشوقهای آموزشی و رفاهی شده است، همچنین در حوزه فرهنگسازی، اقدامات مؤثری برای تغییر نگرش جامعه نسبت به فرزندآوری و نقشآفرینی نهادهای مردمی صورت گرفته است.
در نهایت، قانون جوانی جمعیت، حرکتی آیندهساز برای حفظ پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران است؛ گامی هوشمندانه برای ساختن ایرانی جوان، پرنشاط و بالنده، گامی مؤثر برای ایران جوان.
نظر شما