به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، در مطالعهای مشترک از دانشگاه آلتو و دانشگاه هلسینکی، پژوهشگران به سرپرستی نیکی پنهنانن و کریستیان گوکلسبرگر تلاش کردند تا دریابند چرا و چگونه مردم به یک سیستم هوش مصنوعی، خلاق میگویند، پژوهشگران برای این منظور از رباتهایی استفاده کردند که پیشاپیش توسط انسانها برنامهنویسی شده و نقاشیهای طبیعت بیجان را بازتولید میکردند. این نقاشیها در سه مرحله مختلف به داوطلبان نمایش داده شد:
- محصول نهایی: تنها تصویر نهایی نقاشی شده نمایش داده شد.
- فرایند خلق: تصویر نهایی همراه با ویدئویی از خطوطی که روی کاغذ ظاهر میشوند. (بدون نمایش خود ربات)
- نمایش کامل: محصول، فرایند خلق و خود ربات هنگام کار
نتایج نشان داد که با افزایش اطلاعات ارائه شده درباره فرایند و عامل تولید، سطح خلاقیت درکشده توسط شرکتکنندگان بهطور معنیداری افزایش پیدا میکند؛ این یافتهها میتوانند در طراحی سیستمهای مشارکتی با هوش مصنوعی اهمیت پیدا میکند، زیرا ممکن است طراحان با آشکارسازی فرایند و «خالق» سیستم، احساس خلاقیت و درگیری کاربران را بالا ببرند، اما این موضوع در کنار فواید احتمالی، هشداری نیز به همراه دارد: اگر جلوهسازی فرایند بدون تغییر واقعی عملکرد سیستم انجام شود، ممکن است کاربران دچار برداشت نادرست از تواناییهای هوش مصنوعی شوند، از سوی دیگر این پژوهش دستاویز مهمی برای بازنگری در مطالعات گذشته است؛ چراکه مقایسه خلاقیت سیستمهای مختلف بدون کنترل نحوه نمایش آنها میتواند به نتایج غیرقابل اتکا منتهی شده باشد.
در مرحلهای دیگر، تیم تحقیق شکل فیزیکی دو نوع ربات را نیز مقایسه کردند: یک ربات شبیه بازوی انساننما و یک ربات مکانیکی خطی (Plotter) بود که مورد مقایسه قرار گرفت، با وجود تفاوتهای ظاهری، هیچ تفاوت معنیداری در ارزیابی خلاقیت ایجاد نشد؛ نتیجهای که خود پژوهشگران را شگفتزده کرد و مسیر پژوهشهای آینده درباره تأثیر بایاسهای بصری بر ادراک خلاقیت را هموار ساخت.
پژوهشگران بر این باورند که باید این آزمایشها را در حوزههای هنری متنوعتر و قالبهای خلاقانه دیگر تکرار کرد و ضمن رعایت دقیق اصول علم باز (Open Science)، ابعاد تازهای از ارزیابی خلاقیت در هوش مصنوعی و انسان را روشن ساخت.
نظر شما