به گزارش خبرگزاری ایمنا در گلستان، بناهای تاریخی به عنوان شواهد زندهای از گذشته در قلب هر فرهنگ و تمدنی جای دارند، این آثار نه تنها بیانگر هنر و مهارتهای معماری گذشته هستند، بلکه به عنوان نمادهایی از هویت فرهنگی و اجتماعی جوامع، نقش حیاتی در شکلدهی به داستانهای محلی دارند با این حال دیوار دفاعی گرگان به عنوان دومین سد دفاعی دنیا در ایران به واسطه بیتوجهی نادیده گرفته شده در حالیکه احیای این اثر تاریخی بیشترین درآمد را برای مردم استان به همراه خواهد داشت.
دیوار دفاعی گرگان که آن را در کتب تاریخی با نام دیوار بزرگ اسکندر یا دیوار سرخ هم یاد کردهاند، بنایی است که به عقیده کارشناسان همچون دیوار چین به منظور دفاع از مرزهای کشور و با هدف مقابله در برابر نفوذ دشمنان، در یک زمان ساخته شده است.
گنجی مدفون در خاک
حسن محسنی، کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی از دیوار تاریخی گرگان به عنوان بزرگترین دیوار دفاعی جهان یاد میکند و به خبرنگار ایمنا میگوید: دیوار تاریخی گرگان بهعنوان یکی از بزرگترین و کهنترین سازههای دفاعی ایران و جهان، در صورت ثبت جهانی میتواند به موتور محرکهای برای اقتصاد محلی بدل شود.
وی ادامه میدهد: این دیوار تاریخی بسیار غنی و باارزش است اما در زیر خاک قرار دارد، درحالی که اگر این اثر تاریخی در هر نقطهای از دنیا قرار داشت با آن کسب درآمد میکردند ولی هنوز در استان نیز دیوار برای برخی هماستانیها شناخته شده نیست.
محسنی با تاکید بر اینکه ثبت جهانی این اثر، دروازهای بهسوی گردشگری بینالمللی باز میکند، میافزاید: آنچه اهمیت دارد، نقشآفرینی هوشمندانه مردم در جوار این میراث جهانی است، اگر مردم بومی بهدرستی آموزش دیده و در فرآیند بهرهبرداری از میراث تاریخی سهیم باشند، نه تنها معیشت آنها بهبود پیدا میکند، بلکه آنها به نگهبانان اصلی میراث تبدیل میشوند.
به گفته او، زیستگاه اصلی مردم در آن دوران حدفاصل دیوار و گرگانرود، یعنی مساحتی بیش از هزار کیلومتر مربع بود که بر اساس کاوشهای انجام شده بالغ بر ۳۳ قلعه در مجاور این دیوار شناسایی شده است.
این کارشناس ارشد مرمت آثار و بناهای تاریخی با بیان اینکه برای ۳۰۰ کیلومتر از دیوار کاوش انجام شده است، اضافه میکند: امیدواریم توسعه گردشگری در این منطقه بتواند به محرکی برای تداوم پژوهشها در دیوار تاریخی گرگان منجر شود، چراکه گام نخست، کسب درآمد از گردشگری این دیوار باستانی و ثبت جهانی آن است.
ثبت جهانی دیوار بزرگ گرگان، تحولی بزرگ در اقتصاد منطقه ایجاد میکند
حسام رجبلو، فعال حوزه گردشگری نیز ثبت جهانی دیوار بزرگ گرگان را تحولی بزرگ در اقتصاد منطقه میداند و به خبرنگار ایمنا میگوید: توانمندسازی جوامع محلی در کنار وجود میراث تاریخی در یک منطقه، به معنای خلق ارزش افزوده پایدار است، ضمن اینکه ثبت جهانی دیوار گرگان نیز ظرفیتهای نوینی را در حوزه گردشگری فرهنگی، صنایعدستی، بومگردی و خدمات محلی در گلستان ایجاد میکند.
او میافزاید: اگر زنان روستایی بتوانند محصولات بومی را با بستهبندی و بازاریابی مناسب عرضه کنند و جوانان نیز مهارت راهنمای گردشگری و کسبوکارهای دیجیتال را فرابگیرند، یک زیستبوم اقتصادی-فرهنگی شکل میگیرد که میتواند معیشت نسلهای آینده را تضمین کند.
نقش جوامع محلی در توسعه گردشگری پایدار
فریدون فعالی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان نیز نقش جوامع محلی در توسعه گردشگری پایدار را بسیار مؤثر و تعیینکننده میداند و به خبرنگار ایمنا میگوید: از این رو تشکیل انجمن حامیان دیوار بزرگ گرگان و انجمن دوستداران دیوار بزرگ گرگان با مشارکت فرهیختگان و همراهی جوامع محلی در دستور کار قرار گرفته است و امیدواریم با راهاندازی این انجمنها و در تعامل با دیگر گروههای فعال در حوزه میراث فرهنگی، شاهد تحولات مثبت و اثربخشی در قلمرو دیوار بزرگ گرگان باشیم.
وی از دیوار تاریخی گرگان به عنوان یک اثر باستانی یاد میکند و میافزاید: ثبت جهانی این اثر در دستور کار قرار گرفته است و تلاش داریم با وجود اینکه بیش از ۳۰ پرونده در نوبت ثبت جهانی قرار دارد با حمایت مسئولان و همکاری مردم، این میراث ارزشمند ثبت جهانی کنیم.
فعالی با بیان اینکه برای ثبت جهانی یک اثر تاریخی، مجموعهای از اقدامات باید انجام شود، ادامه میدهد: تاکنون اقداماتی در بخش مستندسازی، تعیین محدودههای دقیق و تأمین اسناد مالکیت انجام شده و طرحهایی برای ایجاد سایت موزههای مسیر دیوار در دستور کار قرار گرفته است، همچنین احیای دو قلعه تاریخی در مسیر دیوار را در برنامه داریم.
وی با اشاره به ساختوساز غیرمجاز در محدوده دیوار تاریخی گرگان در گذشته میافزاید: به دنبال راهکارهایی هستیم تا با مشارکت مردم ضمن محافظت از دیوار برای ساکنان این مناطق، ارزش افزوده ایجاد کنیم، چراکه ثبت جهانی دیوار نباید به محدودیت برای مردم تبدیل شود، بلکه باید فرصتی برای افزایش درآمد آنها باشد.
اهمیت توسعه گردشگری ناشی از ثبت دیوار تاریخی گرگان تا جایی است که پیش از این، آیتالله نورمفیدی، نماینده ولی فقیه در استان در رسانهها به آن تاکید کرده است و گفته این اثر باید احیا و تجدید بنای آن انجام شود، موضوعی که این روزها استاندار گلستان هم بر آن صحه گذاشته است و اجرای آن را منجر به توسعه گردشگری و افزایش درآمد مردم استان میداند.
علی اصغر طهماسبی، استاندار گلستان در این رابطه به خبرنگار ایمنا میگوید: با توجه به ظرفیتهای طبیعی و تاریخی این خطه، گلستان باید محور گردشگری باشد، به همین خاطر امیدوارم با توجه به تأکیدات نماینده ولی فقیه در استان گلستان توسعه گردشگری اتفاق بیفتد.
وی ثبت دیوار تاریخی گرگان در فهرست جهانی آثار تاریخی را یک الزام میداند و میافزاید: باید این اثر باستانی به محلی برای کسب درآمد استان از صنعت گردشگری تبدیل شود تا از این طریق توسعهنیافتگی سالهای اخیر استان به نوعی جبران شود.
طهماسبی با تاکید بر حمایت و تشویق سرمایهگذاران در حوزه گردشگری ادامه میدهد: باید بخش خصوصی برای ورود به این حوزه تشویق و از سرمایهگذاران این بخش حمایت شود اما موانع پیش پای بخش خصوصی در حوزه گردشگری زیاد است، در حالیکه با ایجاد طرحهای تفریحی و گردشگری اقتصاد استان رونق میگیرد و سرانه درآمد مردم افزایش پیدا میکند، ضمن اینکه اشتغال هم در همین راستا بیشتر میشود.
استاندار گلستان با بیان اینکه برای توسعه اقتصاد استان راهی به جز توسعه صنعت گردشگری نداریم، اضافه میکند: هر نقطه از استان دارای یک ظرفیت گردشگری است، به عنوان مثال جنوب استان با توجه به طبیعت زیبا و جاذبههای تاریخی بیشترین پتانسیل را دارد با این حال هنوز از این بستر آنگونه که باید برای توسعه استان استفاده نشده است، فارغ از اینکه مسیر اشتغال گلستان هم از این راه میگذرد.
به گزارش ایمنا، با توجه به کسب درآمد بسیاری از استانها از صنعت توریسم و با وجود جاذبههای تاریخی و طبیعی در گلستان به نظر میرسد آنگونه که باید به این حوزه در استان توجه نشده است اما امید میرود با توجه به تاکید مسئولان استانی به توسعه گردشگری، مردم بتوانند از این بخش، درآمد مناسبی را کسب کنند.
نظر شما