به گزارش خبرگزاری ایمنا، تودههای گردنی یکی از مسائل پیچیده و متنوع در حوزه سلامت است که عوامل مختلفی میتواند در بروز آنها دخیل باشد، این تودهها به سه دسته اصلی التهابی، مادرزادی و تومورها تقسیم میشود و در افراد زیر ۴۰ سال، تودههای گردنی بیشتر ماهیت التهابی یا مادرزادی دارد و به دلیل عفونتها یا اختلالات ساختاری در بدن به وجود میآید، اما با افزایش سن، ویژگیهای تودهها تغییر میکند و احتمال بروز تودههای بدخیم افزایش مییابد و در نتیجه، سن به عنوان یک فاکتور مهم در تشخیص این تودهها شناخته میشود.
با توجه به اهمیت سن، در افراد بالای ۴۰ سال نگرانیها درباره احتمال تومورهای گردنی جدیتر میشود و بعضی علائم مانند کاهش وزن بدون علت، بیاشتهایی، تعریق شبانه و تب بیدلیل، زنگ خطری برای شناسایی تودههای بدخیم است؛ علاوه بر این، عوامل خطرزای دیگری مانند داشتن سابقه فامیلی سرطان، مصرف دخانیات و الکل نیز میتواند خطر بروز تودههای گردنی را افزایش دهد و وجود زخمهای مشکوک در دهان، سر یا صورت و خالهای غیرطبیعی در ناحیه سر و گردن نیز از دیگر عواملی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
علائم بالینی مشخصی مانند اختلال بلع، مشکلات تنفسی، گرفتگی صدا و خلط خونی میتواند نشاندهنده وجود تودههای گردنی باشد و این علائم به ویژه در افراد سالمند نیاز به بررسی دقیقتری دارد، چراکه تأخیر در تشخیص میتواند به پیامدهای جدیتری منجر شود؛ در این میان، استفاده از روشهای تشخیصی مانند سونوگرافی میتواند ابزار بسیار مؤثری باشد و سونوگرافی به پزشکان کمک میکند تا تصویر دقیقی از ماهیت و محل قرارگیری تودهها به دست آورند، بر اساس آمار موجود، حدود ۵ درصد از زنان و یک درصد از مردان ممکن است به صورت تصادفی در ناحیه تیروئید تودهای را احساس کنند که نیازمند ارزیابی بیشتر است.
انواع تودههای گردنی / چه عواملی خطر بروز تودههای گردنی را افزایش میدهد؟
افروز اسحاقیان، متخصص گوش، حلق و بینی، فلوشیپ جراحی سر و گردن و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه تودههای گردنی میتواند به انواع التهابی، مادرزادی و تومورها تقسیمبندی شود، اظهار کرد: به طور معمول، در سنین کمتر از ۴۰ سال بیشتر تودههای التهابی و مادرزادی مطرح میشود.
وی با بیان اینکه در سنین بالاتر از ۴۰، باید بیشتر نگران تومورهای گردنی باشیم، افزود: بعضی از عوامل، به عنوان عوامل خطر شناخته و باعث میشود نگرانی بیشتری وجود داشته باشد که جمله این عوامل میتوان به داشتن سن بالای ۴۰، تعدد تودهها، کاهش وزن، بیاشتهایی، تعریق شبانه و تب بدون علت، اشاره کرد.
متخصص گوش، حلق و بینی، فلوشیپ جراحی سر و گردن و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه اگر فرد سابقه فامیلی سرطان داشته باشد، نگرانی از بابت ابتلای وی به تومورهای گردنی افزایش پیدا میکند، تصریح کرد: مصرف دخانیات، سیگار و الکل، زخم در حفره دهان، سر یا صورت و داشتن خال غیرطبیعی در ناحیه سر و گردن، از جمله دیگر عوامل خطر برای افراد به شمار میرود.
۷ تا ۱۵ درصد تودههای گردنی بدخیم است
اسحاقیان با بیان اینکه اختلال بلع، اختلال تنفس، گرفتگی صدا و خلط خونی از جمله علائمی است که نسبت به بروز تودههای گردنی نگرانی بیشتری ایجاد میکند، ادامه داد: برای تشخیص تودههای گردنی، سونوگرافی میتواند کمککننده باشد و ۵ درصد زنان و یک درصد از مردان ممکن است به صورت اتفاقی در ناحیه قرارگیری تیروئید، تودهای احساس کنند.
وی با بیان اینکه درصد اندکی از تودههای گردنی بدخیم است و بین ۷ تا ۱۵ درصد تودههای گردنی بدخیم و بیشتر این تودهها قابل درمان است، گفت: قسمت بالایی گردن و در ناحیه زاویه فک، غدد لنفاوی قرار گرفته است که تخلیه لوزهها و ناحیه پشت بینی را برعهده دارد و در عفونتهای دستگاه تنفسی، بزرگتر میشود و بسته به شرایط حال و مدت زمان علائم، میتوان تشخیصهای افتراقی برای فرد مشخص کرد.
متخصص گوش، حلق و بینی، فلوشیپ جراحی سر و گردن و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه شرح حال و معاینه فیزیکی میتواند تأثیر بسزایی در تشخیصهای افتراقی داشته باشد، اضافه کرد: سوالات مختلفی از فرد پرسیده و علائم و مدت زمان بروز آنها بررسی میشود و محل آناتومیک تودههای گردنی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و بسته به گمان بالینی پزشک، برای فرد اسکن یا سونوگرافی درخواست میشود.
یکی از نواحی مهم برای بررسی تودههای گردنی، منطقه زاویه فک است که غدد لنفاوی در آنجا قرار دارد، این غدد وظایف مهمی مانند تخلیه لوزهها و پشت بینی را بر عهده دارد و در صورت عفونتهای دستگاه تنفسی ممکن است بزرگتر شود و اندازه و وضعیت این غدد میتواند در تشخیص افتراقی نقش کلیدی ایفا کند و شدت و مدت زمان علائم نیز به پزشکان کمک میکند تا علت تودهها را به درستی تعیین کنند.
اهمیت معاینه بالینی و گرفتن شرح حال دقیق از بیمار در فرایند تشخیص افتراقی بسیار برجسته است و پزشک با پرسیدن سوالات مرتبط با علائم بیمار، بررسی محل دقیق توده و ارزیابی مدت زمان بروز آنها، میتواند تصمیمگیری مؤثری داشته باشد و بسته به اطلاعات اولیه، ممکن است اسکن یا سونوگرافی برای بیمار درخواست شود تا تصویر کاملتری از وضعیت بیمار به دست آید.
درصد کمی از تودههای گردنی بدخیم و در عین حال، بسیاری از آنها قابل درمان است، درمانپذیری این تودهها به تشخیص سریع و مدیریت صحیح بستگی دارد و به همین دلیل، آگاهی از علائم هشداردهنده و مراجعه زودهنگام به پزشک اهمیت زیادی دارد و با رویکردهای پیشرفته پزشکی، میتوان بیشتر این موارد را با موفقیت مدیریت و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
نظر شما