به گزارش خبرگزاری ایمنا، سیزدهبدر، یکی از کهنترین و زیباترین آئینهای ایرانی است که هر سال در سیزدهمین روز فروردین، همزمان با پایان جشنهای نوروزی، برگزار میشود و این روز، نماد آشتی با طبیعت، شادی و دوری از نحسی است که ایرانیان با رفتن به دامان طبیعت، این روز را به جشن و سرور میگذرانند و با انجام رسوم زیبا، پیوند خود را با زمین و آسمان تجدید میکنند.
سیزدهبدر ریشه در باورهای کهن ایرانی دارد و در فرهنگ ایران باستان، عدد ۱۳ نهتنها نحس نبود، بلکه مقدس بود و نماد باروری و زایش به شمار میرفت و برخی بر این باورند که این آئین به ایزدبانوی آبها، آناهیتا، پیوند خورده است، زیرا در این روز مردم برای طلب باران و فراوانی به دشت و صحرا میرفتند.
در اسطورهها نیز آمده است که جمشید، پادشاه اساطیری ایران، در این روز به جنگ با دیو خشکسالی رفت و پیروز شد؛ از اینرو سیزدهبدر نماد پیروزی روشنایی بر تاریکی و زندگی بر مرگ است.
سخن پیرامون جشن سیزده بدر همچون دیگر جشنهای ملی و باستانی ایران، نیاز به پژوهش زیاد و مقدمه چینی طولانی دارد، بهویژه جشنی همچون سیزدهبدر با این گستره برگزاری و سابقه طولانی که این پهنه و زمان تغییراتی ژرف در آئینها و مراسم ویژه این روز ایجاد کرده است.
برخی پژوهشگران بر این باورند که سیزدهبدر ریشه در باورهای باستانی ایران دارد و با اعتقادات زرتشتیان دربارهٔ طبیعت و اعداد مرتبط است.
عدد ۱۳ در فرهنگهای مختلف معانی گوناگونی دارد و در فرهنگ ایرانی، عدد سیزده همیشه با طبیعت پیوند خورده است و برخلاف برخی فرهنگها که آن را نحس میدانند، ایرانیان این روز را با جشن و سرور در دل طبیعت سپری میکنند و از سوی دیگر، برخی معتقدند که این روز بخشی از آئینهای نوروزی بوده که پس از دوازده روز جشن، روز سیزدهم را برای بدرقهٔ نوروز و استقبال از سال جدید در طبیعت سپری میکردند.
یکی از نکات مهم در سیزدهبدر، توجه به محیط زیست است، هرچند این روز فرصتی برای لذت بردن از زیباییهای طبیعت است، اما در بعضی موارد با تخریب محیط زیست همراه میشود و انداختن زباله در طبیعت، آتش زدن درختان و گیاهان و آسیب رساندن به منابع طبیعی از جمله مواردی است که باید از آنها پرهیز کرد، زیرا سیزدهبدر روزی است که مردم با طبیعت آشتی میکنند، بنابراین حفظ پاکیزگی و سلامت طبیعت وظیفهای همگانی است.
در دنیای مدرن که طبیعت هر روز بیشتر مورد بیمهری انسان قرار میگیرد، سیزدهبدر یادآور پیوند دیرینه ما با زمین است و این روز به ما میآموزد که طبیعت را پاس بداریم، زبالهها را در دشت و جنگل رها نکنیم و با احترام به محیط زیست، این میراث را برای نسلهای آینده حفظ کنیم.
حفظ محیط زیست اولویت نخست سیزدهبدر است
مهدی بقایی، جانشین رئیس ستاد اجرایی خدمات سفر شهر اصفهان با تاکید بر اهمیت حفاظت از محیط زیست روز سیزدهبدر به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: از عموم شهروندان درخواست میشود ضمن لذت بردن از سیزدهبدر، توجه ویژهای به حفظ و نگهداری فضای سبز، درختان و محیطهای طبیعی داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه سیزدهبدر بهعنوان روز طبیعت نامگذاری شده است، ادامه میدهد: انتظار داریم شهروندان در حفظ و نگهداری درختان و فضاهای طبیعی دقت کافی داشته باشند، همچنین توصیه میشود که سبزههای نوروزی در مکانهای تعیینشده رها شوند تا به محیط زیست آسیب نرسد و نظافت شهر مختل نشود.
جانشین رئیس ستاد اجرایی خدمات سفر شهر اصفهان با اشاره به محدودیتهای ترافیکی و تردد در بعضی اماکن شهری تاکید میکند: در باغ فدک، تردد خودرو تنها برای مسافران مجاز خواهد بود و شهروندان اصفهانی میتوانند از مسیرهای ویژه پیادهروی برای ورود به این مجموعه استفاده کنند و این مقررات تا بعدازظهر ادامه دارد، چراکه ستاد خدمات سفر باید امکان پذیرش مسافران را نیز فراهم کند.
بقایی میگوید: سایر اماکن تفریحی و گردشگری شهر از جمله ناژوان، باغ گلها و باغ پرندگان در روز طبیعت باز و آماده پذیرایی از شهروندان و مسافران هستند.
وی ضمن آرزوی رقمخوردن روزی خاطرهانگیز برای شهروندان اضافه میکند: امیدواریم که مردم در کنار یکدیگر، روزی شاد و لذتبخش را در طبیعت سپری کنند و احترام به طبیعت را سرلوحه حضور خود در این روز قرار دهند.
همواره حافظ طبیعت باشیم
حسین عبیری گلپایگانی، فعال محیط زیست به خبرنگار ایمنا میگوید: چند سالی است که فعالان محیط زیست یک توصیه جدی به استفاده کنندگان از طبیعت، محیط زیست و میراث فرهنگی دارند که به شعار تبدیل شده و آن این است که هنگام ورود و استفاده از طبیعت و محیط زیست نباید از خود هیچ ردی به جا بگذاریم؛ جز رد پای خودمان و هنگام خروج از طبیعت و محیط زیست نیز نباید چیزی با خود از طبیعت خارج کنیم جز عکسهای گرفته شده، اما مسئله این است که تا چه اندازه به این موارد توجه میکنیم.
وی اضافه میکند: فعالان محیط زیست اعتقاد دارند اگر رفتار انسانهای امروزی در طبیعت و محیط زیست، رفتارهایی از روی حس مسئولیت طلبی باشد؛ موجب پایداری و ماندگاری طبیعت و محیط زیست خواهد شد که این ماندگاری هم برای نسل حاضر و هم برای نسلهای آینده بسیار مهم خواهد بود و حتی شاید بزرگترین هدیه نسل حاضر به نسلهای آینده باشد همانطور که نیاکان و پدران ما این میراث را سالم به ما تحویل دادند، هم نسلهای ما نیز باید امانتدار خوبی باشند.
فعال محیط زیست تاکید میکند: طی چند سال اخیر در ایام نوروز و حتی روز طبیعت برخورد خودروها با حیات وحش به معضلی برای محیط زیست تبدیل شده بنابراین بهتر است هنگام رانندگی سرعت مطمئنه را رعایت کنیم.
گلپایگانی میگوید: شواهد حاکم در طبیعت کشور گواه بر این است که بعضی از هموطنان با طبیعت و محیط زیست رفتارهای شایستهای نداشتند و شواهد این ادعا وجود رد پاهای بسیار زشت و ناپسند انسانها با وجود درختان نیمه سوخته، شاخههای شکسته، انبوه زبالهها و باقی مانده غذایی در طبیعت و محیط زیست کاملاً مشهود است.
وی ادامه میدهد: پس از پایان روز طبیعت؛ تا چشم کار میکند زباله در جای جای طبیعت دیده میشود؛ بنابراین توصیه میشود هنگام ورود به طبیعت کمترین زباله را ایجاد کنیم و همان مقداری که تولید میشود را همان جا رها نکنیم بلکه در پایان روز و زمانی که قصد ترک محل را داریم با خود خارج کنیم، البته بهتر است از همان ابتدا مخزنی را برای جمع کردن زبالههای خود اختصاص دهیم.
فعال محیط زیست خاطرنشان میکند: یکی از رسوم روز طبیعت، بستن تاب بر شاخه درختان است بهتر است برای این کار درختان جوان و کم سن و سال را انتخاب نکنیم، زیرا شاخههای آنها زود میشکند یا بدنشان به راحتی زخمی میشود.
گلپایگانی میگوید: یکی از عادات بدی که برخی از هموطنان دارند، کنده کاری بر روی تنه درختان و حتی نوشتن بر روی آثار باستانی است و وقتی روی تنه درخت با شیء تیز یادگاری مینویسیم به مرور موجب خشک شدن درخت میشود.
وی اضافه میکند: هنگام حضور در طبیعت از کندن بوتهها و خارها و آتش زدن آنها جدا خودداری شود و برای تهیه چای و پخت غذا استفاده از گازهای پیک نیکی یا از ذغال که از قبل تهیه شده است، استفاده شود.
فعال محیط زیست تاکید میکند: برای جلوگیری از آلودگی منابع آبی بهتر است هنگام شست و شو از مواد شوینده استاندارد که برای محیط زیست مضر نباشد، استفاده کنیم و مراقب چشمه سارها، نهرها، کانالها و رودخانهها و آبهای راکد همچون آب پشت سدها، دریاچهها و برکهها باشیم تا آلوده نشوند.
گلپایگانی میگوید: برخورد خودروها با حیات وحش در روزهای نوروز و سیزده بدر یکی از چالشهای این روزها است، بهویژه مسیرهایی که از مناطق حفاظت شده میگذرند؛ در این راستا یکی از مهمترین توصیهها به هموطنان این است که در سفرهای نوروزی سرعت مطمئنه را رعایت کنند، زیرا بیشترین آمار تلفات حیات وحش به واسطه پرحجم بودن تردد خودروها در این روزها اتفاق میافتد.
به گزارش ایمنا، سیزدهبدر، جشنی دیرینه است که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران دارد و این روز نمادی از شادی، نشاط، همدلی و احترام به طبیعت است که مردم در این روز با برگزاری آئینهای کهن و سپری کردن لحظاتی خوش در کنار خانواده و دوستان، سالی پر از امید و خوشبختی را برای خود رقم میزنند و با حفظ رسوم نیک و رعایت نکات محیط زیستی، میتوانیم این جشن را برای نسلهای آینده نیز ماندگار سازیم و همچنان از زیباییهای بینظیر طبیعت لذت ببریم.
سیزدهبدر تنها یک جشن نیست، بلکه نماد امید، زندگی، و عشق به طبیعت است؛ روزی که ایرانیان در کنار یکدیگر، با رقص باد، آواز پرندگان و زمزمه جویباران، زندگی را جشن میگیرند.
نظر شما