به گزارش خبرگزاری ایمنا، پیوست فرهنگی یکی از مفاهیم مهم در حوزه برنامهریزی و مدیریت شهری است که به بررسی تأثیرات فرهنگی و اجتماعی پروژههای عمرانی و توسعهای میپردازد و در شهرهایی همچون اصفهان که دارای پیشینه فرهنگی و تاریخی غنی هستند، ضرورت تدوین و اجرای پیوست فرهنگی بیش از پیش احساس میشود.
پیوست فرهنگی مجموعهای از مطالعات و الزامات است که در فرایند طراحی، اجرا و بهرهبرداری از پروژههای توسعهای در نظر گرفته میشود تا این پروژهها با هویت فرهنگی و اجتماعی منطقه هماهنگ باشند؛ این پیوست شامل تحلیل اثرات فرهنگی پروژهها، پیشنهاد راهکارهای کاهش اثرات منفی و تقویت ارزشهای فرهنگی و اجتماعی در فرایند توسعه است.
اصفهان بهعنوان یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران، دارای بافت اجتماعی و فرهنگی منحصربهفردی است که هرگونه مداخله عمرانی میتواند بر آن تأثیرات قابلتوجهی داشته باشد؛ بسیاری از بناها، محلات و فضاهای شهری اصفهان دارای ارزش فرهنگی بالایی است و اجرای پروژههای توسعهای بدون توجه به این مؤلفه میتواند به تخریب تدریجی هویت شهر منجر شود.
شهروندان اصفهان دارای سبک زندگی و باورهای فرهنگی خاصی هستند که توسعه شهری بدون پیوست فرهنگی میتواند موجب گسست اجتماعی و بروز نارضایتی عمومی شود.
اگر بعضی پروژههای شهری بدون در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی اجرا شود، ممکن است با مخالفتها و اعتراضات مردمی مواجه شود، از اینرو «پیوست فرهنگی» بهعنوان راهکاری برای پیشگیری از چنین تعارضاتی عمل میکند.
اصفهان یکی از قطبهای گردشگری ایران است و هرگونه تغییر در بافت شهری بر جذابیتهای فرهنگی و گردشگری آن اثر میگذارد، در این راستا پیوست فرهنگی کمک میکند تا توسعه شهری در راستای تقویت گردشگری پایدار حرکت کند.
نوزدهم آذر سال جاری یکی از تصمیمهای ماندگار و به تعبیر یکی از علمای بزرگ یکی از اقدامات زیربنایی شورای ششم اصفهان رقم خورد و طرح اجراییشدن پیوست فرهنگی-اجتماعی برای پروژههای شهری تصویب شد تا بعد از گذشت ۱۵ سال از تاکید اسناد بالادستی، پروژههای شهرداری در اصفهان دارای پیوست فرهنگی و اجتماعی شود.
برخی برنامهریزان شهری معتقدند که برای تقویت پیوست فرهنگی و بهرهگیری از آن در مدیریت شهری، راهکارهایی از جمله تدوین چارچوب قانونی و اجرایی برای پیوست فرهنگی، ایجاد کمیتههای تخصصی پیوست فرهنگی در مدیریت شهری و اختصاص بودجه مشخص برای این بخش، تقویت تعامل میان مدیران شهری، پژوهشگران و جامعه محلی برای تدوین برنامههای توسعهای هماهنگ با ارزشهای فرهنگی، استفاده از فناوریهای نوین در تحلیل اثرات فرهنگی پروژهها همچون مدلسازی سهبعدی، هوش مصنوعی و دادهکاوی اجتماعی و افزایش آگاهی عمومی و مشارکت شهروندان در فرایند تصمیمگیریهای توسعه شهری باید در نظر گرفته شود.
نباید اجازه دهیم اجرای پروژههای شهری موجب کند شدن روند توسعه فرهنگی شود
حجتالاسلام منوچهر مهرویپور، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با تأکید بر اهمیت پیوست فرهنگی در پروژههای شهری به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: پیوست فرهنگی یکی از نیازها، رویکردها و تأکیداتی است که همواره مدنظر ما بوده و خواهد بود.
وی ادامه میدهد: بدون شک، هنگامی که یک پروژه تعریف میشود؛ چه در حوزه حملونقل، چه عمرانی و سایر بخشها، لازم است که پیوست فرهنگی آن نیز بهدرستی دیده شود.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اقدامات انجامشده در این زمینه تاکید میکند: در دوره چهارم شورای اسلامی شهر اصفهان، اعضای شورای شهر با استناد به اسناد بالادستی، موضوع پیوست فرهنگی در پروژههای شهری را در دستور کار خود قرار دادند و آن را به تصویب رساندند که در دوره ششم نیز این موضوع را مجدداً مورد پیگیری قرار دادیم و بازبینیهایی انجام شد که منجر به تأکید بر بعضی موارد کلیدی شد.
مهرویپور درباره یکی از مهمترین نکات مطرحشده در این بازبینیها میگوید: با توجه به جایگاه اصفهان بهعنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی، نباید اجازه دهیم که اجرای پروژههای شهری موجب کند شدن روند توسعه فرهنگی شود.
وی اضافه میکند: شهروندان هنگام اجرای یک پروژه عمرانی یا ورزشی، انتظار دارند که در سریعترین زمان ممکن شاهد تکمیل آن باشند، از اینرو ما بهجای ایجاد موانع، باید در راستای تسریع این پروژهها گام برداریم.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به نقش پروژههای عمرانی در بهبود وضعیت فرهنگی و اجتماعی خاطرنشان میکند: پروژههای عمرانی نباید صرفاً جنبه کالبدی داشته باشند، بلکه باید در راستای تقویت فرهنگ عمومی و بهبود شرایط اجتماعی نیز عمل کنند که این مسئله یکی از تأکیدات اصلی ما در شورای اسلامی شهر بوده است.
مهرویپور با اشاره به بررسی بودجه سال ۱۴۰۴ شهرداری اصفهان میگوید: در زمان بررسی بودجه سال ۱۴۰۴، ما و سایر اعضای شورا بر لزوم توجه به پیوست فرهنگی در کنار سایر ملاحظات تأکید داشتیم که در طرحهای ارائهشده توسط سازمانهای طراحی شهری، الزامات فرهنگی نیز بهطور مشخص دیده شده است و در سال ۱۴۰۴ شاهد اجرای این ملاحظات در حوزههای مختلفی همچون احداث مساجد، توسعه محیط زیست و دیگر بخشهای شهری خواهیم بود.
وی میافزاید: توجه به پیوست فرهنگی، نهتنها موجب هماهنگی پروژهها با نیازهای جامعه میشود، بلکه موجب ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی شهر خواهد شد، از اینرو همچنان این موضوع را در اولویت برنامههای خود قرار دادهایم و بر اجرای دقیق آن نظارت خواهیم داشت.
به گزارش ایمنا، پیوست فرهنگی یکی از ابزارهای کلیدی برای حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی شهرها در برابر موج توسعه و مدرنیزاسیون است و در شهری همچون اصفهان که دارای پیشینهای ارزشمند در حوزه فرهنگ، هنر و معماری است، اجرای این پیوست اهمیتی دوچندان دارد.
با وجود چالشهای موجود، میتوان با تدوین سیاستهای مناسب، ایجاد ساختارهای اجرایی و جلب مشارکت شهروندان، پیوست فرهنگی را به عنوان یکی از ارکان اصلی مدیریت شهری در اصفهان به کار گرفت.
نظر شما