به گزارش خبرگزاری ایمنا، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، پنجم اسفند ۱۴۰۳ بهمنظور شرکت در پنجاهوهشتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد (UNHRC) به ژنو سفر کرد. این سفر شامل حضور در بخش عالیرتبه «کنفرانس خلع سلاح» و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد بود.
از کنفرانس خلع سلاح تا شورای حقوق بشر
عراقچی در سخنرانی خود در کنفرانس خلع سلاح، بر اهمیت خلع سلاح هستهای تأکید کرد و آن را یک اولویت جهانی دانست.
وی از تهدیدهای جدی ناشی از سلاحهای هستهای رژیم اسرائیل سخن گفت و بر لزوم نظارت بینالمللی بر این رژیم تأکید کرد.
عراقچی همچنین بر ضرورت انعقاد یک کنوانسیون جامع برای تسلیحات هستهای تأکید کرد و از جامعه بینالمللی خواست تا کشورهای دارای تسلیحات هستهای را در قبال تعهدات حقوقی خود پاسخگو کند.
وزیر امور خارجه با اشاره به موضوع جنگ در غزه، اسرائیل را به «نسلکشی، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» متهم کرد و خواستار پاسخگو کردن این رژیم شد.
وی همچنین بر ضرورت غیرتسلیحاتیسازی ماورای جو تاکید کرد و هرگونه تلاش برای تحمیل اقدامات قهری یکجانبه که حقوق مسلم ملتها برای بهرهبرداری صلحآمیز از فضا را نقض میکند، رد کرد.
کنفرانس خلع سلاح که در مقر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو برگزار شد، یکی از مهمترین رویدادهای بینالمللی در حوزه امنیت جهانی و کنترل تسلیحات است. این نشست با سخنرانی «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد آغاز شد و در جریان آن، اهداف و اولویتهای این دوره مشخص شد. برنامه کاری پیشنهادی برای سال ۲۰۲۵ شامل موضوعاتی همچون خلع سلاح هستهای، منع تولید مواد شکافتپذیر، مناطق عاری از سلاح و کنترل تسلیحات نوین است که تصویب آن اجماع ۶۵ کشور عضو را نیاز دارد.
چالشها و فرصتها
سفر عراقچی به ژنو در شرایطی انجام شد که روابط بینالمللی ایران با کشورهای مختلف در حال گسترش است. این سفر نشاندهنده تلاشهای ایران برای تعامل سازنده با جامعه بینالمللی و بیان دیدگاههای رسمی ایران در عرصه بینالمللی است. حضور فعال در این نشستهای چندجانبه، نقش مهمی در پیشبرد دیپلماسی ایران و تقویت موضع کشور در مسائل مربوط به امنیت جهانی و حقوق بشر ایفا میکند.
در این سفر، عراقچی با چالشهای مختلفی روبهروست، از جمله این چالشها میتوان به فشارهای بینالمللی برای محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران، همچنین انتقادات از عملکرد حقوق بشر در ایران اشاره کرد، با این حال، این سفر فرصتهایی را نیز برای ایران فراهم میآورد تا مواضع خود را در مسائل بینالمللی تبیین کند و روابط دیپلماتیک خود را با کشورهای مختلف گسترش دهد.
سخنرانیهای وزیر خارجه ایران در کنفرانس خلع سلاح نشاندهنده تلاشهای ایران برای تبیین مواضع خود در مسائل مهم جهانی است. ایران با تأکید بر خلع سلاح هستهای و نقد دوگانگی استانداردهای حقوق بشر، تلاش میکند تا در صحنه بینالمللی نقش فعالتری ایفا کند. این دیدارها و سخنرانیها نشاندهنده تلاش ایران برای گسترش روابط دیپلماتیک و تبیین مواضع خود در مسائل منطقهای و جهانی است.
عراقچی در نشست شورای حقوق بشر، بر این نکته تأکید کرد که تحریمها بهویژه تحریمهای دارویی، نقض حقوق بشر است و به مردم ایران و زیرساختهای کشور آسیب رسانده. است.
وی بر این باور است که حقوق بشر نباید ابزاری برای فشارهای سیاسی و اقتصادی یا دخالت در امور داخلی کشورها قرار گیرد.
عراقچی از جامعه بینالمللی خواست تا به این موضوع توجه و از استفاده ابزاری از حقوق بشر جلوگیری کند.
استفاده ابزاری از حقوق بشر و تحریمها؛ موضع ایران در اجلاس ژنو
علی امیدی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: دیدگاهی که آقای عراقچی در اجلاس ژنو در شورای حقوق بشر مطرح کرد، تازگی ندارد. جمهوری اسلامی ایران همیشه این موضوعات را در مجامع بینالمللی مطرح میکند. وی چند نکته را بیان کرد؛ یکی از آنها این بود که از حقوق بشر بهصورت ابزاری استفاده میشود.
وی افزود: متأسفانه حقیقت دارد که برای ایران یک گزارشگر ویژه حقوق بشر تعیین شده است، اما برای بسیاری از کشورهایی که حقوق بشر بهصورت فاحش نقض میشود، چنین اقداماتی انجام نمیشود، بهعنوان مثال، در آمریکا، دانشجویان در محوطه دانشگاه حق ندارند علیه جنایات و نسلکشی اسرائیل اعتراض کنند، زیرا آنها را اخراج یا نفی بلاد میکنند، همچنین در کانادا، بهدلیل لابی صهیونیستی، بحث حقوق بشر در سازمان ملل به رأیگیری میانجامد یا در سازمان ملل، کشورهایی که الگوی رأیدهی آنها مشابه است، ایران را محکوم میکنند.
کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: عراقچی تاکید کرد که حقوق بشر بهصورت ابزاری استفاده میشود، بهعنوان مثال، نمایندگان آمریکا از جنایات اسرائیل حمایت میکنند و قاتل کودکان غزه را تحسین میکنند. عراقچی گفت که غربیها باید خجالت بکشند که دوباره کلمه حقوق بشر را به زبان بیاورند. وی همچنین به نقش تحریمها در نقض حقوق بشر اشاره کرد، بهویژه تحریمهای یکجانبه آمریکا که موجب محدود شدن دارو، امکانات بهداشتی و غذایی میشود.
وی ادامه داد: این تحریمها بهدلیل حمایت از رژیم صهیونیستی و کینهورزی با ایران بهویژه در دولت جدید ترامپ تشدید شده است. در نتیجه، حق بهداشت، دسترسی به غذا و سایر حقوق بشر نقض میشود و منابع مالی دولت نیز کاهش پیدا میکند و بهتبع آن دولت نخواهد توانست در مسائل بهداشتی، مسکن و اشتغال سرمایهگذاری کند.
امیدی یادآور شد: سیاست یک بام و دو هوا قابل قبول نیست. ما برنامه صلحآمیز هستهای داریم، اما از هر جهت محکوم و تحریم میشویم، در حالی که رژیم غاصب صهیونیستی هم جنایت میکند و هم بمب اتم دارد، اما هیچکس به آن اعتراض نمیکند و این نظم جهانی را مختل میکند، در نتیجه توصیه میشود که سازمان ملل و شورای حقوق بشر جامعه جهانی اقدامات مقتضی را در این موارد انجام دهند.
وی تاکید کرد: عراقچی پیشنهاد انعقاد یک کنوانسیون جامع درباره تسلیحات هستهای داد که البته این پیشنهاد همیشه مطرح میشود. اگر منظور از طرح چنین پیشنهادی این است که خاورمیانه باید عاری از سلاحهای هستهای باشد، این موضوع از مدتها پیش مطرح بوده است، اما غربیها از اسرائیل حمایت میکنند و گوش شنوایی وجود ندارد، اما اگر منظور از کنوانسیون، توصیه برای داشتن یک کنوانسیون جهانی است، امکان تحقق آن بعید به نظر میرسد.
آسیب کمتر با قدرتمندتر شدن
کارشناس مسائل بینالملل ابراز کرد: عراقچی به نحو احسن موضوعات مهم بینالمللی را در این اجلاس مطرح کرد و سخنانش بهنوعی درددل ایران با جامعه بینالمللی بود. دنیا به دنیای زور تبدیل شده است بهویژه با بازگشت دونالد ترامپ، نوعی قانون جنگل و هرج و مرج بر جهان حاکم شده است. در مجامع بینالمللی، کشورها ممکن است موضوعاتی را مطرح و درددل کنند، اما مبنای اصلی روابط بینالمللی، قدرت است، بنابراین اگر میخواهیم کمتر آسیب ببینیم، باید منابع قدرت خود را تقویت کنیم.
وی گفت: با توجه به اینکه عراقچی بزرگترین مانع حقوق بشر را سیاستهای اعمال تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی دانسته است، استدلال او این است که تحریمهای یکجانبه غیرقانونی و نقض فاحش حقوق بشر است و نوعی هرج و مرج را بر جامعه جهانی حاکم میکند، به عبارتی تحریمها بهندرت سیاست یک کشور را تغییر میدهد و فقط مردم آن کشور آسیب میبینند.
امیدی یادآور شد: عراقچی غیرمستقیم میگوید که شما سالها ما را تحریم کردهاید، اما سیاست ما تغییر نکرده است. ما برنامههای اصلی خود را ادامه دادهایم و حتی تقویت کردهایم؛ ما حمایت خود از محور مقاومت و نهضتهای رهاییبخش فلسطین و نیز سیاست تغییر نظام بینالمللی از تکقطبی به چندقطبی را ادامه میدهیم.
وی خاطرنشان کرد: عراقچی بر این موضوع تاکید کرد که شرایط زندگی مردم ایران تحت تأثیر این تحریمها قرار گرفته است. تحریمها حتی شرایط دسترسی به دارو را دشوار میکند، زیرا هیچ بانکی حاضر نیست با کشور تحریمشده همکاری کند و هیچ داروسازی هم حاضر نیست دارو را بهصورت اعتباری بفروشد یا مشکلاتی برای شیرخشک نوزادان بهوجود میآورد، بنابراین تحریمها نقض فاحش حقوق بشر است و کشورهایی که این تحریمها را وضع میکنند، نباید از حقوق بشر سخن بگویند.
به گزارش ایمنا، سخنان عراقچی در ژنو نشاندهنده تلاشهای ایران برای نقد دوگانگی استانداردهای حقوق بشر در جهان است. ایران با تأکید بر لزوم یکسانبودن استانداردهای حقوق بشر برای همه کشورها، تلاش میکند تا در این زمینه نیز نقش فعالتری ایفا کند. این تلاشها نشاندهنده درک ایران از اهمیت حقوق بشر در روابط بینالملل است.
در نهایت، سفر عراقچی به ژنو گامی مهم در جهت تعامل سازنده ایران با جامعه بینالمللی بود. این سفر نهتنها فرصتهایی را برای تبیین مواضع ایران در مسائل جهانی فراهم آورد، بلکه نشاندهنده تلاشهای ایران برای گسترش روابط دیپلماتیک خود با کشورهای مختلف است. با توجه به اهمیت این نشستها در تبیین مواضع ایران در مسائل جهانی، این سفر میتواند نقش مهمی در پیشبرد دیپلماسی ایران ایفا کند.
نظر شما