به گزارش خبرگزاری ایمنا، معرفی مفاخر ملی و شهدا به دانشآموزان از اهمیت بسزایی برخوردار است، چراکه آنها بخش مهمی از هویت و تاریخ ملت ایران را تشکیل میدهند و نقش ویژهای در تربیت نسلهای آینده ایفا میکنند. آشنایی با این افراد فداکار کمک میکند تا دانشآموزان با ریشهها و ارزشهای فرهنگی و تاریخی کشورشان بیشتر آشنا شوند و حس وطنپرستی و افتخار ملی در آنها تقویت شود.
با شناخت دستاوردها و فداکاریهای مفاخر ملی و شهدا، دانشآموزان انگیزه بیشتری کسب میکنند تا در زندگی فردی و اجتماعی خود نیز اهداف والا و ارزشمندی را دنبال کنند، همچنین این فرایند شناخت و الگوگیری بر روی تربیت شخصیتی و تقویت هویت ملی آنها تأثیر مثبت و برجستهای میگذارد.
علاوه بر این، مفاخر ملی و شهدا الگوهای زندهای از ایثار و تلاش بیوقفه هستند و آگاهی از زندگانی و دستاوردهای ایشان میتواند به دانشآموزان کمک کند تا مرزهای شناخت و ادراک خود را گسترش دهند، این امر به ویژه در دورههای بحرانی و گذار اجتماعی اهمیت بیشتری پیدا میکند، چراکه پیوندی عمیقتر بین نسلهای گذشته و آینده ایجاد میکند.
تدوین کتابها و جزوات آموزشی متناسب با نیاز دانشآموزان درباره زندگینامه، دستاوردها و ماجراهای مفاخر ملی و شهدا، گفتگوهای تعاملی، استفاده از فیلمهای سینمایی، مستندهای آموزشی و تاریخی، برگزاری مسابقات و فعالیتهای هنری، بازدیدهای میدانی در محیطهای مرتبط مانند موزهها، یادمانها و محلهای تاریخی که احساس واقعیتری از تاریخ و هویت ملی به دانشآموزان منتقل میکند و تشویق دانشآموزان به انجام پروژههای پژوهشی و مقالهنویسی دربارهی زندگی و دستاوردهای مفاخر ملی و شهدا از انواع روشهای آموزشی و فعالیتهای پرورشی مؤثر در این زمینه است.
همان گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت سال گذشته در دیدار شمار زیادی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور، معلمان را پرورشدهندگان جواهر قیمتی نسل نوجوان و جوان و معماران آینده کشور خواندند و با تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش گفتند: «ارزش و اهمیت پرورش نسلی آگاه، عالم، اهل فکر و منطق، مؤمن، با اراده و برخوردار از اخلاق اسلامی و تعهدات ملی برای ساختن آینده کشور، با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست.»
ایشان زنده کردن احساس هویت ایرانی-اسلامی و شخصیت ملی در نوجوانان و جوانان کشور را وظیفهای اساسی دانستند و افزودند: «در این روند، مسئله زبان فارسی، پرچم کشور و احساس عزت و افتخار به ایرانی بودن مهم است که البته این مسائل با توصیه و حرف حاصل نمیشود، بلکه باید مفاخر و سوابق فرهنگی، علمی و تاریخی را به دانشآموز تعلیم حقیقی داد.»
نقش بیبدیل کتابهای درسی در انتقال ارزشهای فرهنگی جامعه به نسلهای آینده / نقش کلیدی آموزشوپرورش و نهاد خانواده در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
حجتالاسلام مرتضی عباسی، کارشناس ارشد مشاور کودک و نوجوان و فعال فرهنگی به خبرنگار ایمنا میگوید: در ایران، شهدا همواره به عنوان الگوهای ارزشمند و منبع الهامبخش برای جامعه شناخته میشوند؛ برای انتقال این ارزشها به نسلهای آینده و دانشآموزان، کتابهای درسی نقش بسزایی دارند، بهویژه درسهای مربوط به علوم و ریاضی میتوانند زمینهای برای معرفی زندگینامه شهدای علمی و شهدای مدافع سلامت فراهم کنند.
وی میافزاید: یکی از این شهدای علمی، شهید احمدی روشن است که در کتابهای دینی میتواند بهعنوان الگوی اخلاقی و علمی برای دانشآموزان معرفی شود، همچنین استفاده از زندگینامه شهدایی همچون شهید طهرانیمقدم در کتابهای علوم و ریاضی میتواند به ارتقای سطح آگاهی و شناخت نوجوانان کمک کند.
کارشناس تشکلها و انجمنهای اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی استان اصفهان با بیان اینکه آشنایی با این الگوها و مفاخر ملی، باید در خانواده شکل بگیرد، ادامه میدهد: گفتوگوها، مباحثهها و حتی وجود کتابهایی پیرامون زندگینامه شهدا در کتابخانههای خانگی میتواند اثرات بلندمدتی در تربیت جوانان با ارزشهای والای انسانی داشته باشد، چرا که داشتن کتابهایی درباره شهدا و مفاخر ملی در خانه میتواند کودکان و نوجوانان را به مطالعه و کنجکاوی در مورد زندگی این قهرمانان ترغیب کند.
حجتالاسلام عباسی عنوان میکند: این مهم با همکاری نهادهای آموزش و پرورش، اصلاح و بهروزرسانی درسنامهها و طرحهای درسی میسر میشود؛ علاوه بر مدارس، خانوادهها نیز نقش کلیدی در ترویج این فرهنگ دارند و ایجاد گفتمانهایی در درون خانواده که به شناخت و احترام به شهدای فداکار میپردازد، میتواند دانشآموزان را به سمت مطالعه و درک ارزشهای ایثار، فداکاری و انسانیت هدایت کند.
وی اضافه میکند: در مقابله با فرهنگ خودمحوری که دشمنان تلاش برای ترویج آن دارند، ترویج فرهنگ ایثار و فداکاری در رسانهها و داستانهای خانوادگی میتواند نقشی مؤثر در تربیت نسلهایی با ارزشهای متعالی داشته باشد.
کارشناس ارشد مشاور کودک و نوجوان با تاکید بر اینکه شهدا، در جبهههای جنگ برای حفاظت از مرزهای کشور و در عرصههای علمی و فرهنگی برای پیشرفت کشور، همواره بهعنوان الگوهای برجسته مطرح بودهاند، خاطرنشان میکند: با گسترش و ترویج این الگوها و ارزشها در محیط خانه و نظام آموزشی، میتوانیم شهدا را بهعنوان الگوی اصلی جامعه به نوجوانان معرفی کنیم و در نهایت به یک جامعه با فرهنگ، ایثار و فداکاری افتخار کنیم.
دانشآموزان و دانشجویان به میزان کافی با شهدای معاصر و دوران دفاع مقدس آشنا نشدهاند / محتوای کتابهای درسی نیاز به تغییر دارد
مسعود ناجی، رزمنده، جانباز و راوی دفاع مقدس در پاسخ به این سوال که آیا توانستهایم شهدای معاصر را به نحوی که شایسته است به دانشآموزان معرفی کنیم؟ به خبرنگار ایمنا میگوید: پاسخ به این سوال به طور قطع مثبت نیست و به رغم تلاشهای فراوان همچون کلاسهای آموزشی در مدارس و دانشگاهها، همچنان دانشآموزان و دانشجویان به میزان کافی با شهدای معاصر و شهدای دوران دفاع مقدس آشنا نشدهاند؛ یکی از دلایل این امر را میتوان به کمبود سواد رسانهای نسبت داد، زیرا در عصر حاضر، دانشآموزان بیش از همیشه به موبایل و اینترنت دسترسی دارند و این گاهی منجر به دوری آنها از محتوای فرهنگی غنی میشود.
وی با اشاره به اینکه با روشهای مناسب میتوان به این چالشها فائق آمد، میافزاید: به عنوان مثال زمانی که معلمان و مربیان با روشهای جذاب و نزدیک به ذهن دانشآموزان وارد عمل شوند، شاهد تأثیرات مثبت و قابل توجهی خواهیم بود. یکی از تجربیات موفق در این زمینه مربوط به کلاسی است که در آن با روشهای داستانگویی درباره شهدای معاصر و دفاع مقدس، توجه دانشآموزان جلب شد و آنها با اشتیاق و علاقه بیشتری به موضوع پرداختند.
این معلم و فعال فرهنگی ادامه میدهد: به همین دلیل، باید با استفاده از روشهای نوین و جذاب وارد عمل شویم. به عنوان نمونه، تجربه شخصی در کلاسهای درس نشان میدهد هرگاه با روشهای جدید و نزدیک به ذهن دانشآموزان به تشریح زندگی و رخدادهای مربوط به شهدا پرداختهام، استقبال و توجه بیشتری از سوی آنها مشاهده شده است، به ویژه دانشآموزانی که با اتمام زمان کلاس، قصد ادامه دادن تدریس و شنیدن روایتهای شهدا را داشتند.
ناجی درباره فعالیتهای مورد نیاز برای معرفی مؤثر مفاخر ملی و تاریخی به دانشآموزان عنوان میکند: به نظر میرسد محتوای کتابهای درسی نیاز به تغییر دارد، حتی یکی از درسهای دانشآموزان باید به معرفی مدافعان حرم اختصاص پیدا کند تا دانشآموزان با این قهرمانان آشنایی بیشتر و عمیقتری پیدا کنند؛ این امر میتواند به درک بهتر و احترام بیشتر به شهدای معاصر کمک کند و اگر مدافعان حرم به عنوان یک درس به دانشآموزان معرفی شوند، توضیح و تبیین این موضوع برای معلمان و مربیان بسیار آسانتر خواهد بود.
وی اضافه میکند: باید به دانشآموزان نشان دهیم که شهدای معاصر و شهدای دفاع مقدس به خاطر دین، مملکت، ناموس و رهبر خود قدم پیش گذاشته و جنگیدهاند، این امر میتواند به کاهش مادیگرایی در میان دانشآموزان کمک کند و آنها را به افتخار به ایرانی بودن و افتخار به مرزوبوم کشور وادار کند.
به گزارش ایمنا، معرفی مفاخر ملی و شهدا به دانشآموزان تأثیرهای تربیتی، اجتماعی و فرهنگی بسیار مثبتی دارد و به عبارتی این اقدامات میتواند موجب رشد و توسعهی شخصیت و شکلگیری هویت فرهنگی و ملی دانشآموزان شود، چراکه آشنایی با زندگی و دستاوردهای مفاخر ملی به دانشآموزان کمک میکند تا با تاریخ و فرهنگ کشور خود بهتر آشنا شوند و این آشنایی موجب تعمیق هویت فرهنگی و ملی آنها میشود، همچنین مفاخر ملی و شهدا با ویژگیهای برجستهی خود میتوانند به عنوان الگوهای مثبت برای دانشآموزان مطرح شوند و انگیزهی بیشتری برای تلاش در مسیر دستیابی به اهداف والا در آنها ایجاد کنند.
آشنایی با داستانهای زندگی و فداکاریهای شهدا و مفاخر ملی احساس مسئولیت و وظیفهشناسی در دانشآموزان را تقویت میکند و آنها را به مشارکت فعالتر در جامعه و انجام وظایف خود تشویق میکند؛ اگرچه بسیاری از مفاخر ملی و شهدا با ارزشهای اخلاقی والای خود شناخته میشوند، آشنایی با زندگی این افراد به تقویت ارزشهای اخلاقی دانشآموزان کمک میکند و رفتارهای مثبت را در آنها ترغیب میکند.
نظر شما