ضرورت بازتعریف نقش دانشگاه‌ها در رفع مشکلات مدیریت شهری

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره گفت: دانشگاه‌ها باید به‌عنوان مراکز ارائه راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات شهری عمل کنند، اما در ایران، ضعف عملکرد دانشگاه‌ها در این زمینه به چشم می‌خورد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، ناصر براتی در هفتادوهفتمین نشست از سلسله نشست‌های وبیناری بازآفرینی شهری با موضوع «پیوند بین نظر و عمل در مدیریت بازآفرینی شهری» که به همت محمدعلی ایزدخواستی، مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان، به‌عنوان رئیس دبیرخانه انتقال تجربیات بازآفرینی منطقه دو کشور برگزار شد، با اشاره به ناکارآمدی‌های تاریخی در این حوزه، انتقاداتی را نسبت به شیوه‌های مدیریتی و کپی‌برداری از روش‌های غربی اظهار کرد: تناقض بین ماهیت پایدار و بلندمدت شهر و نگاه کوتاه‌مدت مدیران شهری، یکی از اصلی‌ترین مشکلات مدیریت شهری در ایران است.

وی افزود: شهرداری‌ها با دوره‌های مدیریتی کوتاه‌مدت خود، رویکردی مقطعی به مسائل شهری دارند و این باعث می‌شود برنامه‌های بلندمدت به درستی اجرا نشود و شهردارهای ما برنامه‌های خود را برای همان دو یا سه سالی که در سمت خود هستند، تنظیم می‌کنند، در حالی که شهر موجودی پایدار با تاریخی چند صدساله است.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره با اشاره به تجربه کشورهای غربی تاکید کرد: در این کشورها برنامه‌های شهری مستقل از مدیران طراحی و اجرا می‌شود؛ در غرب شهردارها همچون مسافران یک قطار هستند که مسیر مشخصی را طی می‌کنند، اما در ایران، هر شهردار با برنامه‌ای جدید وارد می‌شود و این نشان‌دهنده نبود برنامه‌ریزی منسجم و هماهنگ در نظام مدیریت شهری است.

براتی گفت: غفلت از نیازهای گروه‌های محروم در برنامه‌ریزی شهری یکی از نکات حائز اهمیت است.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی وکالتی به‌عنوان راه‌حلی مؤثر ادامه داد: این نوع برنامه‌ریزی که در غرب مرسوم است، به نیازهای گروه‌های حاشیه‌نشین و محروم توجه دارد، اما در ایران، اغلب برنامه‌ها برای طبقه متوسط طراحی می‌شود و اقشار آسیب‌پذیر فراموش می‌شود.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره با بیان اینکه یکی از معضلات مهم شهرسازی ایران وابستگی فکری و تکنیکی به غرب است، خاطرنشان کرد: ما به جای آنکه ماهیگیری یاد بگیریم، تنها از روش‌های غربی کپی‌برداری می‌کنیم و این موجب شده بسیاری از پروژه‌های شهری، همچون مسیرهای دوچرخه‌سواری در تهران، پس از صرف هزینه‌های گزاف، بی‌نتیجه رها شود.

براتی با بیان اینکه تمدن‌سازی اولویت اصلی برنامه‌ریزی شهری است، گفت: تمدن به معنای یافتن راه‌حل‌های منحصربه‌فرد برای مشکلات مشترک بشری است پ تا زمانی که ما صرفاً مصرف‌کننده روش‌ها و تکنیک‌های غربی باشیم، نمی‌توانیم ادعای تمدنی داشته باشیم.

وی با اشاره به ماهیت پویای مسائل شهری افزود: مشکلات شهری همچون مسائل شرور، دائم در حال تغییر است و نمی‌توان با رویکردی مکانیکی به آن‌ها پاسخ داد و برای موفقیت در مدیریت شهری، باید این پویایی را درک کرد و متناسب با آن اقدام کرد.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره با تاکید بر اهمیت بازنگری در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران تصریح کرد: طرح‌های جامع کنونی تنها درصد محدودی از مسائل شهری را پوشش می‌دهد و بخش عمده‌ای از مشکلات اساسی شهرها از دید این طرح‌ها پنهان مانده است.

براتی گفت: طرح‌های جامع، با وجود اهمیت خود، قادر به پاسخگویی به حدود ۳۰ درصد از مشکلات شهر هستند و مسائل کلیدی همچون آلودگی هوا، تخریب محیط‌زیست و نیازهای خاص گروه‌های آسیب‌پذیر را نادیده می‌گیرد.

وی با بیان اینکه این طرح‌ها انعطاف و پویایی لازم را ندارد، ادامه داد: تدوین نظام برنامه‌ریزی بومی و منطبق با شرایط خاص ایران باید مورد توجه قرار گیرد.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره خاطرنشان کرد: شهر نه‌تنها محصول فرهنگ است، بلکه خود بستری برای بازتولید آن محسوب می‌شود و نگاه محدود به فرهنگ، به‌عنوان بخشی جداگانه از شهر، موجب شده که بسیاری از ابعاد مهم فرهنگی در مدیریت شهری نادیده گرفته شود.

براتی گفت: حتی نحوه ایستادن مردم در ایستگاه‌های اتوبوس، نحوه رانندگی و تعاملات روزمره شهری، بخشی از فرهنگ شهری است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به تجاربی از ژاپن و دیگر کشورها و با تاکید بر اهمیت پیاده‌سازی راهکارهای فرهنگی در مدیریت شهری ادامه داد: به‌طور مثال سیاست‌های ژاپن در کاهش چاقی از طریق ایجاد امنیت اجتماعی برای کودکان و تشویق به فعالیت بدنی اشاره دارد.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره با بیان اینکه پدیده «تصادفات نرم‌افزاری» مرتبط با تنش‌های فرهنگی در شهرها است، عنوان کرد: بسیاری از تعاملات روزمره مردم همچون مشاجرات در ترافیک یا برخوردهای ناشایست در پیاده‌روها، نمادی از مشکلات فرهنگی است که باید به‌عنوان بخشی از مسائل مدیریت شهری مورد توجه قرار گیرد و این موارد به‌دلیل نبود نگاه فرهنگی به شهر نادیده گرفته می‌شود.

براتی با تاکید به اهمیت برنامه‌ریزی وکالتی اظهار داشت: این رویکرد با تمرکز بر توانمندسازی شهروندان، به‌ویژه در مناطق محروم، به‌جای تمرکز صرف بر زیرساخت‌های کالبدی، تلاش دارد تا با بهبود کیفیت زندگی و افزایش مشارکت اجتماعی، ریشه‌های فقر و نابرابری را کاهش دهد.

وی با اشاره به لزوم تغییر اساسی در نگاه مدیریت شهری به شهر و برنامه‌ریزی اضافه کرد: اگر شهر به‌عنوان یک موجود فرهنگی درک شود، بسیاری از مشکلات و چالش‌های شهری به‌طور ریشه‌ای رفع خواهد شد.

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی سوره ابراز امیدواری کرد: با تغییر این نگاه، شهرداری‌ها بتوانند اعتماد متقابل مردم را جلب کنند و زندگی شهری را برای همه اقشار جامعه آسان‌تر و دلپذیرتر سازند.

کد خبر 830931

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.