اقتصاد نامزدها را به چالش کشید

به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانه‌های آزاد، روزنامه‌ها و مطبوعات در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی به‌شمار می‌آید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را به‌صورت روزانه در دستور کار خود دارد.

روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «تحول‌گرا باشید مثل رئیسی» نوشت: دولت آینده با هر جناح و گرایش سیاسی که باشد، نمی‌تواند از رویکرد و محور تحول بی‌نیاز باشد؛ رویکردی که بر اساس آن، نه تنها به آنچه هست قانع نباید بود، بلکه باید با بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های موجود، تحولات راهبردی و سرنوشت ساز را بنا نهاد و تعقیب کرد، چرا که در غیاب تحول و تحول‌گرایی، دولت و ارکان مختلف نظام اجرایی دچار سکون و روزمرگی شده و متعاقب آن، آسیب‌هایی متوجه جامعه، مردم و کشور می‌شود. اکنون این واقعیت پیش‌روی دولت آینده است که تحول‌گرایی، به عنوان یک راهبرد دگرگونی ماندگار و تغییرات مثبت پایدار، پیش از این تجربه شده و از آزمون سربلند بیرون آمده است. با استفاده از راهبرد تحول گرایی از سوی شهید آیت‌الله رئیسی، این تجربه آزمون خود را پس داده است.

نخستین تجربه مهم و عینی تحول‌گرایی شهید رئیسی در دوران تولیت آستان قدس رضوی رقم خورد. شهید رئیسی در دوره کوتاه مدیریت در این آستان مقدس، علاوه بر اجرای منویات رهبر معظم انقلاب، مانند توجه به فقرا و نیازمندان و بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی آستان قدس، تحولات مهم دیگری را هم در دستور کار قرار داد. مهم‌ترین این تحولات، ایجاد انضباط مالی در شرکت‌ها و نهادهای زیرمجموعه آستان قدس رضوی است.

هنگامی که شهید رئیسی به عنوان رئیس قوه قضائیه منصوب شد، رهبر انقلاب در متن حکم انتصابی وی به سند تحولی پیشنهاد شده از سوی شهید رئیسی اشاره کردند و خواستار پیگیری جدی آن شدند. گویا این پیگیری به‌گونه‌ای بوده است که پس از حضور شهید رئیسی در مقام رئیس‌جمهور، رهبر انقلاب در تأکیدات به رئیس بعدی دستگاه قضائی یا در ملاقات رئیس و کارکنان دستگاه قضائی، همچنان بر پیگیری و اجرای سند تحول قضائی ارائه و دنبال شده از سوی شهید رئیسی تأکید کردند. این امر نشان می‌دهد که رویکرد و سند تحولی شهید رئیسی برای قوه قضائیه، در عمل به نقشه راه این نهاد مهم و تأثیرگذار تبدیل شده است.

روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «میراث پربار شهید رئیسی برای دولت آینده» نوشت: دولت سیزدهم پس از هشت سال معطل نگه‌داشتن کشور به امید برجام، روی کار آمد. کشور در برخی حوزه‌ها ۴۰ سال عقب‌گرد کرده بود و قطع مکرر برق، تشکیل صف‌های طویل مرغ و روغن و…، سختی‌های دهه ۶۰ را در یادها زنده می‌کرد. تورم ۴۷.۱ درصدی سال ۹۹، جهش هشت برابری قیمت مسکن در هشت سال، رشد اقتصادی پایین و حتی منفی، کسری بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی، خزانه بدهکار که در تأمین حقوق کارکنان دولت هم مشکل داشت در کنار انبارهای در حال خالی شدن کالاها در عین هزینه‌کرد کل بودجه ارزی مربوط به تأمین کالاهای اساسی سال ۱۴۰۰ در چهار ماه و نیم آخر دولت حسن روحانی، سختی‌های دهه ۷۰ را پیش چشم مردم می‌آورد. به همین دلیل عناوینی چون دهه از دست رفته و دهه سوخته اقتصاد، بر دهه ۹۰ گذاشته شد.

کشور به مثابه کامیونی بود که با بار سنگین به ته دره افتاده باشد و بیرون کشیدن آن، به کسانی نیاز داشت که گرده زیر بار خدمت بدهند و مرد میدان و اهل نوآوری باشند. شاید کسی باور نمی‌کرد ابراهیم رئیسی با آن روحیه لطیف و اخلاق‌مدار و دولت جوان او بتوانند از پس مشکل بربیایند اما اکنون با گذشت نزدیک به سه سال از آغاز خدمت دولت سیزدهم، با تلاش خستگی‌ناپذیر رئیسی و نوآوری نیروهای اغلب جوان، کشور در کلان اقتصاد از ته آن دره بیرون آمده و در سربالایی پیشرفت و توسعه به حرکت درآمده است. این در حالی است که تحریم‌های حاصل از برجام بیش از گذشته شد اما بدون برجام و FATF‌، کشور در حال پیشرفت است.

روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «اقتصاد نامزدها را به چالش کشید» نوشت: چراغ اول مناظرات به‌گونه‌ای کمی تا قسمتی شعاری برگزار شد. البته بحث اقتصادی نه تخصص هیچ‌یک از نامزدهاست و نه اگر تخصصی و فنی باشد، برای مردم قابل استفاده کامل است. با این حال تا آن بخش از مناظره که روزنامه جوان پوشش داد چیزی به نام لجن‌پراکنی دیده نشد و این از امتیازهای مناظره اول بود.

علی‌الظاهر و بنا بر سابقه، نامزدها در بخش مناظره سه دسته کلی بودند. هرچند در واقع شش نفر مجزا و بی‌ارتباط به هم دیده شدند! مصطفی پورمحمدی ظاهراً به هیچ‌کدام از نامزدها نزدیک نیست، هرچند هیچ‌کدام از نامزدها نیز تلاش نکردند که او را بخشی از جریان یا همسوی خود بدانند. مسعود پزشکیان به‌نظر می‌رسید که در این مناظره یک قطب تنها بود. هرچند این تنهایی ظاهری، از جهاتی هم به‌نفع او تمام شد و هم آن چهار نامزد دیگر برای پرهیز از ایجاد دوقطبی با او، کمتر تلاش کردند که پاسخ پزشکیان را بدهند یا خود را طرف او قرار دهند و این نیز کمک بیشتری به پزشکیان کرد تا از گزند روزگار مناظره‌ها در امان باشد!

تا اینجای کار برخی ایرادات به نامزدها از هر دسته و گروه وارد بود که با چه برنامه اجماع یا تشکیلاتی به مناظره آمدند. در سویی که به نامزدهای اصولگرا معروفند، تناقضات و سخنان پراکنده درباره اجماع یا حضور تا پایان، شنیده می‌شود! هرچند آنان معمولاً از نام اصولگرا برای خود استفاده نمی‌کنند و گاهی با عنوان کلی جبهه انقلاب از خود یاد می‌کنند و این در حالی است که نامزد وابسته به اصلاح‌طلبان نیز خود را متعلق به انقلاب می‌داند. به‌هر حال نامزدهای اصولگرا در این روزها با پرسش مردم و حتی کارشناسان میزگردهای تلویزیونی روبه‌رو بودند که آیا اجماع می‌کنید یا نه؛ و هرچند از پاسخ صریح طفره رفته‌اند، اما باز هم آنچه وعده داده‌اند، نسبت به آنچه ساعاتی بعد مشاوران و رسانه‌های وابسته به آنان می‌گویند و هر چیز از جنس اجماع را به کل تکذیب می‌کنند، به اجماع نزدیک‌تر است. حال اگر قرار بر اجماع است، مناظره به چه معنا و با کدام هدف است؟

روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز تیتر «مشارکت به ۵۰ درصد رسید» را برگزید و نوشت: میانگین داده‌های نظرسنجی‌های مراکز مختلف افکارسنجی نشان می‌دهد مشارکت مردم برای شرکت در انتخابات پیش رو به ۵۰ درصد رسیده است. رقم ۵۰ درصد در حالی است که ۱۰ روز تا زمان رأی‌گیری باقی مانده است. از سوی دیگر رقابت‌های انتخاباتی کاندیداها به مرحله حساس خود نزدیک شده است. مناظره‌های انتخاباتی دیشب آغاز شد و ۴ دور دیگر نیز ادامه دارد. بر همین اساس، پیش‌بینی می‌شود میزان مشارکت در انتخابات، در روزهای آینده بیشتر نیز شود. کما اینکه تجارب انتخابات پیشین ریاست‌جمهوری نیز حاکی از افزایش مشارکت در روزهای منتهی به موعد انتخابات است.

به هر حال میزان مشارکت بر اساس نظرسنجی‌های فعلی، به ۵۰ درصد رسیده است. مشارکت ۵۰ درصدی که ۱۰ روز مانده به انتخابات دوره چهاردهم ثبت شده، از مشارکت نهایی در دوره پیشین انتخابات ریاست‌جمهوری بیشتر است. در انتخابات دوره سیزدهم ریاست‌جمهوری در سال ۱۴۰۰ میزان مشارکت کل ۴۸.۸۸ درصد بود. به عبارتی در حالی که رقابت جدی کاندیداهای دوره چهاردهم انتخابات ریاست‌جمهوری تازه آغاز شده است؛ میزان مشارکت قطعی در انتخابات از دوره سیزدهم بیشتر شده و احتمال بیشتر شدن این میزان مشارکت هم وجود دارد.

«افزایشی بودن مشارکت» در انتخابات پیش رو نیز در نظرسنجی‌های انجام‌شده، تأیید شده است. مؤسسات افکارسنجی با توجه به روند توجه به انتخابات طی یک هفته گذشته، پیش‌بینی می‌کنند میزان مشارکت تا ۸ تیر، افزایشی خواهد بود. بر همین اساس، عبدالله مرادی، مدیرکل سیاسی وزارت کشور تصریح کرد: نتایج نظرسنجی‌ها نشان از آن دارد که اقبال عمومی در انتخابات ریاست‌جمهوری فراتر از دوره قبل خواهد بود.

روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «تبلیغات گنگ» را برگزید و نوشت: نامزدهای اصولگرای چهاردهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری همچنان درباره اقتصاد مورد پرسش قرار می‌گیرند اما پاسخ‌ها بسیار مبهم و کلی ‌گویانه است. برخی نامزدها مانند سعید جلیلی در حدی از اصطلاحات گنگ استفاده کرده است که برخی کاربران ایرانی با کلیدواژه‌های او مانند «عمق راهبردی» شوخی کرده و گفته‌اند که متوجه نمی‌شوند جلیلی چه می‌خواهد بگوید؟ در پاسخ به پرسش‌های اقتصادی جلیلی همین دست فرمان را پیش گرفت و در برنامه یکشنبه شب میزگرد اقتصادی باز هم کلی ‌گویانه و مبهم پاسخ داد و در پایان این برنامه مشخص نشد که سعید جلیلی در نهایت چه طرحی برای اقتصاد کشور دارد؟ دو نامزد دیگر اصولگرا یعنی مصطفی پورمحمدی و علیرضا زاکانی هم روز یکشنبه میهمان اتاق بازرگانی و فعالان بخش خصوصی بودند. در این نشست هرچند مواضع پورمحمدی شفاف‌تر بود، اما در نهایت این سه نامزد اصولگرا طرح روشن و شفافی برای عبور از وضعیت فعلی اقتصاد ارائه نکرده‌اند و تنها به ابراز نارضایتی از شرایط موجود اقتصاد کشور بسنده کرده‌اند. در نهایت اینکه به نظر می‌رسد نامزدهای اصولگرا درباره یک موضوع مهم تقریباً سکوت کرده‌اند؛ سیاست خارجی کشور که این روزها دغدغه اصلی فعالان اقتصادی است. آن‌ها در پاسخ به پرسش‌هایی درباره سیاست خارجی کشور به روشنی مشخص نکرده‌اند که چه برنامه‌ای برای رفع تحریم‌ها دارند و اصولاً اینکه آیا سیاست خارجی بناست با همین فرمول فعلی پیش برود؟

روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «۸ چالش دولت چهاردهم» نوشت: رالی انتخابات ریاست‌جمهوری، به روزهای آخر نزدیک می‌شود. حال سوال مشخص این است که رئیس دولت چهاردهم با چه ابرچالش‌هایی روبه‌رو است و از چه ابزاری می‌تواند برای مدیریت این ابرچالش‌ها بهره ببرد؟ مسعود نیلی، اقتصاددان در گفت‌وگو با گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» به ۸ چالش مهم کشور در شرایط کنونی اشاره کرد. این چالش‌ها شامل مواردی نظیر «ناترازی انرژی»، «بحران منابع طبیعی»، «کسری بودجه»، «بحران نظام بانکی»، «وضعیت بخش واقعی اقتصاد به‌ویژه در بنگاه‌ها»، «وضعیت نظام‌های حمایتی»، «تحریم‌ها» و «نظام بودجه‌ای غیر منضبط» می‌شوند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد ۵ مانع در روابط داخلی، روابط خارجی، کیفیت نظام حکمرانی، ذی‌نفعان شکست چاره‌جویی‌ها و نبود سرمایه اجتماعی، رفع چالش‌ها را با مشکل روبه‌رو کرده است. به گفته این اقتصاددان، نقطه کانونی این است که دولت آینده مورد اعتماد جامعه باشد؛ زیرا بدون رشد آگاهی جامعه و اعتماد، رفع این چالش‌ها شدنی نیست.