به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، هر ساله بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از سراسر جهان در ماه مارس، برای گرامیداشت نوروز در جشن‌هایی شرکت می‌کنند که شامل پریدن از روی آتش، اجرای موسیقی محلی و خواندن اشعار، تمیز کردن خانه‌های خود و خوردن غذای خانگی است. نوروز که معمولاً به عنوان سال نوی ایرانی شناخته می‌شود، یادآور بهار و باروری و نشانه غلبه بر اندوه و تاریکی است. این جشن نه‌تنها در ایران، بلکه در کشورهایی مانند آذربایجان، افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی و همچنین مهاجران آنها در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود.
نوروز به معنای «روز نو»، اولین روز از تقویم ایرانی است که همزمان با اعتدال بهاری (معمولاً در بیستم یا بیست و یکم مارس) رخ می‌دهد. اعتقاد بر این است که این جشن ریشه در دین زرتشتی دارد و تاکنون به قوت خود باقی مانده است. در سال ۲۰۱۶، یونسکو این جشن را به فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت اضافه کرد و این جشن را به رسمیت شناخت. اگرچه اصول نوروز یکسان است، اما هر کشوری سنت‌های منحصربه‌فرد خود را دارد و به شیوه‌ای کمی متفاوت از کشورهای دیگر آن را برگزار می‌کند که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.
نوروز در ایران، اساس سنت و فرهنگ است
نوروز بزرگترین تعطیلات ایران است و معمولاً با رسم پاک کردن بهاری به نام خانه‌تکانی آغاز می‌شود که به معنای تمیز کردن تمام قسمت‌های خانه است. پس از آن، در آخرین چهارشنبه قبل از نوروز، ایرانیان خیابان‌ها را برای چهارشنبه‌سوری یا «جشن سرخ» با نمایش‌های آتش‌بازی روشن می‌کنند و به عنوان نمادی از تجدید زندگی از روی آتش می‌پرند و فانوس‌های موسوم به امید و رؤیا را برای سال پیش رو در آسمان رها می‌کنند. فرا رسیدن سال جدید را معمولاً حاجی فیروز، شخصیتی خیالی آوازه‌خوان اعلام می‌کند.
از غذاهای سنتی نوروزی می‌توان به کوکو سبزی و سبزی‌پلو با ماهی اشاره کرد. در شهرهایی مانند یزد و اصفهان، ۵۰ شبانه‌روز قبل از نوروز جشنی به نام سده برگزار می‌شود. اما شاید نمادین‌ترین مراسم، هفت‌سین باشد، رسم چیدن سفره‌ای با هفت عنصر که با حرف س شروع می‌شود چرا که باور دارند هفت عدد خوش شانسی است. این سفره شامل سبزه نماد تولد دوباره، سیر برای سلامتی، سرکه برای صبر، سیب برای زیبایی و سمنو، سنجد، سیب و سماق است. این سفره همچنین به طور سنتی دارای ماهی قرمز (نماد زندگی)، آینه، شمع و کتاب مقدس قرآن است.
برای آذربایجانی‌ها، نوروز نشانه‌ای از دین زرتشت آنهاست
یادگاری‌های گذشته زرتشتی آذربایجان در همه جای این کشور، چه در آتشکده‌های آن، چه در دامنه تپه‌های سوزان یانار داغ و چه در آسمان‌خراش‌های به شکل شعله دیده می‌شود. اگرچه نوروز در این کشور توسط رژیم شوروی ممنوع شد، اما خانواده‌ها به صورت مخفیانه به برگزاری جشن ادامه دادند و امروز، شادترین تاریخ در تقویم آذری به نوروز تعلق دارد. مراسم نوروز در این کشور زود شروع می‌شود و آنها چهار سه‌شنبه قبل از نوروز، چهار عنصر آب، آتش، خاک و هوا را جشن می‌گیرند.
در طول این دوره از جشن‌ها، خانواده‌ها برای تهیه شیرینی‌های سنتی مانند باقلوا، شکربورا و گوقال که به ترتیب نمادی از ستاره‌ها، ماه و خورشید هستند، گرد هم می‌آیند. همچنین غذاهای اصلی آنها برای این ایام شامل پلو (گوشت و برنج دم‌کرده با زعفران)، دلمه (برگ تاک پر شده با گوشت بره، برنج و سبزی) و کبابی خوش عطر است. در آذربایجان نیز مانند ایران، لیستی از هفت عنصر وجود دارد که همگی در اطراف سمنی (شاخه‌های گندم سبز شده که با روبان قرمز به هم گره خورده‌اند) چیده می‌شوند.
این تعطیلات بسیار مورد علاقه کودکان است که در چهارشنبه آخر سال در مراسم کلاه‌گردانی شرکت می‌کنند و کلاه خود را پشت در همسایه‌ها پرت می‌کنند با این امید که کلاهشان پر از شیرینی و شکلات برگردد. فستیوال‌های خیابانی شامل آواز و رقص سنتی، طناب‌زنی و نمایش شخصیت‌های طنز کچل و کوزه می‌شود که مبارزات بین زمستان و بهار را نشان می‌دهد. بزرگترین جشن‌های خیابانی در باکو، پایتخت این کشور برگزار می‌شود. از دیگر سنت‌های آذری می‌توان به رنگ‌آمیزی تخم‌مرغ، پریدن از روی آتش، فال‌گوش ایستادن برای پیش‌بینی اینکه آیا و چه زمانی دختران ازدواج خواهند کرد و زیارت قبور خویشاوندان اشاره کرد.
افغانستان زادگاه معنوی نوروز است
افغانستان سال جدید را به شیوه مشابه همسایگان خود با شروع بهار اعلام می‌کند و باور عمومی بر این است که شهر بلخ، وطن معنوی نوروز است. اگرچه جای بحث وجود دارد، اما گفته می‌شود که زرتشت، پیامبر ایران باستان که دین زرتشت را پایه‌گذاری کرد، ابتدا در بلخ، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان، زندگی و موعظه می‌کرد. برگزاری جشن نوروز در دوران حکمرانی طالبان در دهه ۱۹۹۰ ممنوع بود، زیرا آنها آن را یک جشن بت‌پرستی می‌دانستند.
در گذشته، افغان‌ها برای شرکت در جشنواره گل سرخ به شهر مزارشریف در استان بلخ سفر می‌کردند که رویداد اصلی نوروز بود و یادآور ۴۰ روز اول سال بود، زمانی که دشت‌های سبز مملو از لاله‌های قرمز است. بزکشی، ورزش ملی افغانستان، یک رسم رایج در نوروز است که تا حدودی شبیه چوگان است، اما به جای توپ، اسب‌سواران روی بدن شکافته شده و بدون سر بز مانور می‌دهند. در ضیافت نوروزی افغانی، کلوچه نوروزی (بیسکویت‌های تهیه شده با آرد برنج)، چلو سبزی (بشقاب اسفناج و بره با برنج) و هفت‌میوه (سالاد میوه‌ای شامل هفت میوه خشک و آجیل خیس‌شده در شربت مانند کشمش، توت، پسته، فندق، آلو، گردو و بادام) برای پذیرایی از مهمانان وجود دارد.
نوروز در آسیای مرکزی، آغشته به سنت چادرنشینی است
نوروز در هر پنج منطقه آسیای مرکزی شامل قزاقستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و ازبکستان جشن گرفته می‌شود. مانند آذربایجان، در این منطقه نیز برگزاری جشن در زمان شوروی سرکوب شد و بعد از دهه ۱۹۹۰ نوروز دوباره به صورت عمومی جشن گرفته شد. سنت‌های نوروزی در سراسر منطقه ویژگی‌های مشابهی از جمله غذای فراوان، مهمانی‌های خانوادگی، جشنواره‌های خیابانی رنگارنگ و ورزش‌های عشایری دارند، هرچند ممکن است از کشوری به کشور دیگر و گاهی حتی از شهری به شهر دیگر کمی متفاوت باشند.
در قزاقستان، نوروز با ساختن چادرهای نمدی (خانه‌های عشایری سنتی) مشخص می‌شود که در آن دستارخان (سفره غذا) چیده شده است. نوروز کوژه، یک سوپ مقوی که با هفت ماده درست می‌شود، تقریباً همیشه روی میز است زیرا نمادی از ثروت در سال آینده است.
در قرقیزستان، در آستانه نوروز ظروف بزرگ آب را به خانه می‌آورند تا نماد سلامتی باشد. ورزش‌های سنتی مانند کشتی، اسب‌سواری و بازی‌های تخته‌ای همگی برای برگزاری جشن‌ها در این منطقه مرسوم هستند.
نوروز برای مردم کرد نماد هویت و آزادی است
جشن نوروز در میان ۳۰ میلیون جمعیت کرد در سراسر عراق، ترکیه و سوریه و همچنین قوم کرد ایران برگزار می‌شود که علاوه بر جشن عمومی، جشن یک اسطوره کردی نیز هست؛ آهنگری به نام کاوه که در آستانه عید نوروز بر ضحاک شیطان‌صفت پیروز شد و قوم او را آزاد کرد.
نوروز در سایر نقاط جهان
بیشتر زرتشتیان ایرانی در قرن هفتم به هند رفتند و امروز، نوادگان آنها، پارسی‌ها، هنوز آئین زرتشتی را انجام می‌دهند و نوروز را جشن می‌گیرند. سایر اقلیت‌ها از جمله قوم اویغور ترک چین و لزگی‌ها و تاتارها در جنوب روسیه و همچنین اقلیت‌هایی در بخش‌هایی از بالکان، مغولستان، پاکستان و بنگلادش نیز این مناسبت را جشن می‌گیرند. کشورهای دیاسپورا (جوامع دور از وطن) در سرتاسر جهان نیز میزبان جشن‌های مفصلی از جمله آب‌پاشی هستند. ایرانی‌های مقیم ارمنستان نیز در نوروز جشن برپا می‌دارند و مانند ایران، مراسم پریدن از روی آتش دارند. در بنگلادش، مردم هنگام نوروز برای محافظت از خود در برابر بیماری، آب را در اطراف خانه خود می‌پاشند و آن را می‌نوشند. در سرتاسر کردستان عراق خانواده‌ها با برپایی دورهمی این روز نو را جشن می‌گیرند.
نظر شما