به گزارش خبرگزاری ایمنا، تا چند سال گذشته پیک‌های نوروزی به عنوان تکالیف و فعالیت نوروزی دانش‌آموزان ابتدایی در نظر گرفته می‌شد که به یکی از دغدغه‌های دانش‌آموزان و اولیا تبدیل شده بود، ضمن اینکه برخی از معلمان علاوه بر پیک‌های نوروزی، تکالیف و برنامه‌های فوق‌العاده دیگری نیز برای دانش‌آموزان تعیین می‌کردند.
درواقع هدف از ایده تکالیف نوروزی دانش‌آموزان یادگیری، مرور درس‌ها و دور نشدن آن‌ها از فضای کلاس و درس بود، با این حال بیشتر دانش‌آموزان قبل از شروع تعطیلات نوروزی و در واپسین روزهای اسفند ماه بدون هیچ میل و رغبتی و به صورت فشرده تمامی تکالیف نوروزی خود را انجام می‌دادند و در نهایت انجام تکالیف و پیک‌های نوروزی هیچ بازدهی و ثمره‌ای برای دانش‌آموزان و پیشرفت تحصیلی آن‌ها نداشت.
به منظور آموزش هدفمند و ایجاد علاقه‌مندی دانش‌آموزان به فعالیت‌های نوروزی در قالب تکلیف نوروزی، در چندسال سال اخیر صحبت از حذف تکالیف عید و پیک‌های نوروزی شده و به‌جای آن طرح‌های مهارتی و کاربردی وارد مدارس می‌شود، یعنی فعالیت‌هایی برعهده دانش‌آموز می‌گذارند که در طی انجام آن آموزشی غیرمستقیم به دانش‌آموز ارائه شود که بتواند علاوه بر اینکه باعث رشد مهارت‌های فردی و اجتماعی او می‌شود، ذوق او را برانگیزد.
بعد از شیوع بیماری کرونا نیز برخی معلمان تصمیم گرفتند در ایام تعطیلات عید نوروز از طریق فضای مجازی تحت برنامه پیام‌رسان شاد که ویژه تحصیل و آموزش دانش‌آموزان تولید شده است، با دانش‌آموزان در ارتباط باشند و با ارسال محتواهای آموزشی در قالب‌های مختلف متن، صوت و فیلم فرایند آموزش را ادامه دهند و کلاس درس را به فضای خانه‌ها بیاورند که البته این روش از آموزش نیز عوارضی به همراه داشت.
بعد از شروع کلاس‌های مجازی در دوران شیوع کرونا و ادامه یافتن فضای آموزش مجازی بعد از آن، استفاده دانش‌آموزان از تلفن‌های هوشمند و رسانه‌ها افزایش چشمگیری داشت که نیازمند فرهنگ‌سازی در نسل جوان، نوجوان و کودک امروزی بود، اما از طرف خانواده‌ها مورد بی‌توجهی قرار گرفت و همین باعث شد دانش‌آموزان به اعتیاد رسانه‌ای دچار شوند و شاهد بروز مشکلات روحی، روانی و جسمی اعم از پرخاشگری، انزوا، خستگی مکرر، درد کمر و مهره‌ها و عوارضی از این قبیل در آن‌ها باشیم.
باید تکالیف عید را برای دانش‌آموزان معنادار و کاربردی کنیم
مجتبی یوسف‌زاده، مشاور تحصیلی مدارس استعدادهای درخشان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص لزوم وجود تکلیف عید برای دانش‌آموزان اظهار می‌کند: با فرا رسیدن بهار طبیعت و عید نوروز، به مدت ۲۰ روز شرایطی ایجاد می‌شود که سبب قطع ارتباط دانش‌آموز با فرایند آموزش شده که بعد از ایام عید آسیب‌هایی برای دانش‌آموز به همراه خواهد داشت.
وی می‌افزاید: در دهه‌های گذشته برای جلوگیری از این قطع ارتباط، معلمان تکالیفی را به عنوان تکلیف عید نوروز برعهده دانش‌آموزان می‌گذاشتند که به علت حجم بالایی که داشت، دانش‌آموزان بدون میل و رغبت و با اجبار در روزهای پایانی تعطیلات مشغول به انجام دادن آن می‌شدند.
مشاور تحصیلی مدارس استعدادهای درخشان عنوان می‌کند: بعد از چندسال تکلیف‌های عید جای خود را به پیک‌های نوروزی دادند، اما پیک‌های نوروزی نیز بازدهی بالایی برای دانش‌آموزان نداشت؛ به همین سبب باید برنامه‌هایی جذاب و متنوع برای دانش‌آموز برنامه‌ریزی کنیم که با علاقه به انجام آن بپردازد و بهره‌وری خوبی داشته باشد.
وی با بیان اینکه نوشتن تکلیف عید برای دانش‌آموزان در دوره‌های مختلف تحصیلی به خصوص دوره ابتدایی دشوار است، اشاره می‌کند: تعطیلات عید نوروز فرصتی برای آزاد شدن و تفریح برای تمام افراد است، اما با این حال فرایند آموزش نباید قطع شود، بلکه باید به‌صورت غیرمستقیم ادامه پیدا کند تا استعدادهای دانش‌آموز کشف شده و ذوق او برای درس خواندن کاهش نیابد.
یوسف‌زاده با اشاره به اینکه هدف از تعطیلات، فاصله گرفتن کوتاه مدت دانش‌آموز از فضای رسمی آموزش است، ادامه می‌دهد: باید تکالیف عید را برای دانش‌آموزان معنادار و کاربردی کنیم که در طی آن علاوه بر لذت بردن دانش‌آموز، با ارائه آموزش‌های غیرمستقیم بتوانیم مهارت‌های او را افزایش دهیم.
وی بیان می‌کند: معلمان باید آموزش‌هایی برای والدین در نظر بگیرند تا در روزهای تعطیل، والدین برنامه‌ای هدفمند برای فرزند خود طرح کنند؛ در آموزش هدفمند اجباری در کار نیست، اما تکلیفی برعهده دانش‌آموز گذاشته می‌شود که باعث رشد مهارت‌های مختلف او مانند مهارت نوشتن، سخن گفتن، مشاهده کردن و مهارت‌هایی از این قبیل می‌شود.
این مشاور تحصیلی با بیان راهکارهایی برای رشد و تقویت مهارت‌های دانش‌آموزان اضافه می‌کند: والدین می‌توانند در روزهای ابتدایی عید نوروز، از فرزندان خود بخواهند که درخواست خاطره‌گویی از پدربزرگ و مادربزرگ خود داشته باشند، هنگام سفر و مهمانی از منظره‌های زیبا عکاسی کنند یا رویدادهای مهم تعطیلات را به‌صورت خلاصه بنویسند.
وی با بیان اینکه والدین نقش نظارت بر انجام تکالیف دانش‌آموزان را برعهده دارند، تاکید می‌کند: اگر معلمان تکالیفی را برای دانش‌آموزان تعیین کردند، والدین نباید دانش‌آموز را از مهمانی، سفر و تفریحات دیگر منع کند، بلکه باید با برنامه‌ریزی خانوادگی از فرصت عید نوروز به خوبی استفاده کنند.
یوسف‌زاده می‌گوید: بهتر است والدین قبل از عید با دانش‌آموزان مشورت کرده و با گفت‌وگو خانوادگی برنامه‌ای مشخص برای ایام عید نوروز تعیین کنند تا دانش‌آموزان بتوانند علاوه بر پیشبرد آموزش در عید نوروز و انجام تکلیف‌های عید، از حضور در مهمانی و سفر لذت ببرند.
با تغییر روش‌های یادگیری دیگر تکالیف عید به روش سنتی کاربردی ندارد
حمید خسرویان، کارشناس مشاوره تحصیلی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در چندسال اخیر تکالیف عید از مدارس حذف شده است، زیرا در سال‌های گذشته به هدف حفظ مطالب و فراموش نکردن محتوای آموزشی این تکالیف ارائه می‌شد، اما با تغییر روش‌های یادگیری دیگر تکالیف عید به روش سنتی کاربردی ندارد.
وی با بیان اینکه معلمان درس خواندن دانش‌آموز را ملاک قرار می‌دهند، می‌افزاید: دانش‌آموزان از طریق فیلم‌های آموزشی و کتاب‌های کمک درسی فرایند آموزش را در عید نوروز دنبال کرده و با برنامه‌ریزی دروس را مطالعه می‌کنند، حتی برخی معلمان در فضای مجازی با دانش‌آموزان در ارتباط خواهند بود.
عضو انجمن علمی مرکز تحقیقات معلمان استان اصفهان در خصوص میزان استفاده از تلفن همراه برای دانش‌آموزان عنوان می‌کند: اگر فرهنگ استفاده از موبایل را به دانش‌آموزان آموزش دهیم و محدودیت‌هایی برای آن‌ها قائل شویم، می‌توان فرایند آموزش را به‌صورت نوین و با استفاده از فضاهای آموزش مجازی پیش برد.
وی با اشاره به اینکه والدین باید بر فعالیت دانش‌آموز در فضای مجازی نظارت غیرمستقیم داشته باشند، خاطرنشان می‌کند: در طی آموزش مجازی امکان دارد برخی دانش‌آموزان دچار اعتیاد رسانه‌ای شوند و زمان خود را با گشت‌وگذار در میان محتواهای نامحدود فضای مجازی از دست دهند.
خسرویان با بیان راهکارهایی برای جلوگیری از اعتیاد رسانه‌ای در دانش‌آموزان می‌گوید: دانش‌آموزان اولین منبع درسی خود را کتاب آموزشی مدرسه قرار دهند و با مطالعه و خلاصه‌نویسی سعی بر تسلط یافتن بر محتوای کتاب‌ها داشته باشند، سپس با بیان مطالب خوانده شده برای دوستان یا خانواده می‌توانند به درک و یادگیری خود کمک کنند، همچنین استفاده از فضای مجازی را کاهش دهند تا دچار خستگی و بی‌حالی نشوند.
وی اضافه می‌کند: دانش‌آموزان باید آموزش منظم و منسجمی را برای عید نوروز مشخص کنند و حجم درس خواندن را کمتر کرده، اما به‌صورت مستمر پایبند به انجام دادن آن باشند؛ همچنین والدین باید با رفتار خود سعی کنند الگویی نمونه برای دانش‌آموزان باشند و به صورت غیرمستقیم فرهنگ مطالعه و کتابخوانی را در فرزند خود گسترش دهند.
بر این اساس، فعالیت و تکالیف نوروزی دانش‌آموزان باید بر اساس علاقه‌مندی، توانایی‌ها و امکانات دانش‌آموزان تعیین شود، همچنین فعالیت‌های نوروزی باید بیشتر بر جنبه مهارتی و سرگرمی تمرکز داشته باشد و باعث ارتقای مهارت‌های دانش‌آموزان شود. معلمان می‌توانند یک لیست از مجموعه فعالیت‌های مهارت محور فرهنگی و هنری تهیه کنند و در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند، بدین ترتیب دانش‌آموزان با توجه به حوزه‌ی مورد علاقه خود یک فعالیت نوروزی را انتخاب می‌کنند.
عکاسی در ژانرهای تاریخی، فرهنگی و طبیعت، قصه‌گویی، نقاشی کشیدن و رنگ‌آمیزی با موضوع طبیعت یا عید نوروز، تهیه گزارش از مهمانی‌ها و سفر و اجرای چالش‌هایی مانند جمع کردن زباله در محیط زیست، چالش درخت‌کاری، درست کردن سرپناه برای حیوانات و غذا دادن به آن‌ها از فعالیت‌های مورد پسند و مناسبی است که معلمان می‌توانند برای فعالیت عید نوروز به دانش‌آموزان معرفی کنند.
نظر شما