به گزارش خبرگزاری ایمنا، با گذشت ۱۰ روز از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و مشخص شدن راه‌یافتگان نهایی به خانه ملت، می‌توان با نگاهی دقیق‌تر ترکیب و آرایش سیاسی مجلس آتی را بررسی کرد؛ مجلسی که تاکنون از چند نظر نکات قابل توجهی در خود داشته است. مهم‌ترین نکته در خصوص این مجلس میزان مشارکتی است که پس از تلاش‌های بسیار جریان‌های اپوزیسیون و معاند در جهت تحریم انتخابات رقم خورد و باید توجه داشت اگرچه کاهش مشارکت به زیر ۵۰ درصد در دو دوره اخیر مجلس حامل پیام‌های سیاسی متعدد است، اما این میزان مشارکت با وجود هجمه‌های سنگین رسانه‌ای که هدف کاهش مشارکت تا کمتر از ۲۰ درصد را دنبال می‌کرد اتفاق افتاده است.
علاوه بر این در انتخابات اخیر شاهد حجم بالایی از ثبت‌نام‌کنندگان و تأیید صلاحیت شدگان بودیم که سبب شد تا با تأیید صلاحیت بیش از ۷۵ درصد متقاضیان، در ازای هر کرسی مجلس، ۵۲ نامزد با یکدیگر به رقابت بپردازند، همین مسئله سبب شد تا در انتخابات مجلس دوازدهم شاهد لیست‌های متعدد جریانات سیاسی مختلف به‌ویژه جریان اصولگرایی، در شهرهای بزرگ باشیم، اما نگاهی به راه‌یافتگان مجلس دوازدهم نشان می‌دهد بسیاری از مردم بدون پایبندی به کلیت یک لیست، ترجیح داده‌اند به افراد مطلوب خود رأی دهند و در نتیجه همین اتفاق، برای اولین بار در تهران تنها ۱۶ تن از نامزدهای انتخاباتی توانستند به‌طور مستقیم به مجلس دوازدهم راه پیدا کنند و تکلیف ۱۴ نماینده دیگر تهران در دور دوم انتخابات مشخص خواهد شد. موضوع بی‌سابقه‌ای که به نظر می‌رسد آرای قابل توجه باطله و سفید از سویی و از سوی دیگر تعدد لیست‌های اصولگرایی و لیستی رأی ندادن مشارکت‌کنندگان بر آن تأثیر مستقیم گذاشته است.
به‌طور کلی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی، شورای وحدت اصولگرایان، اُمناء (ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب)، جبهه صبح ایران و صدای ملت (با محوریت چهار حزب اصلاح‌طلب کارگزاران سازندگی، اعتدال و توسعه، اعتماد ملی و ندای ایرانیان) اصلی‌ترین جریان‌های سیاسی حاضر در انتخابات اخیر بودند که در ادامه به بررسی میزان موفقیت نامزدهای مورد حمایت هر یک از آن‌ها در راهیابی به خانه ملت می‌پردازیم.
بر اساس نتایج اعلام شده در سراسر کشور ۹۳ نفر از لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی در دور اول انتخابات به مجلس راه یافتند که از این تعداد ۴۴ نفر گزینه‌های اختصاصی شانا بودند.
همچنین شورای وحدت در بیانیه‌ای اعلام کرد ۹۰ نفر از نامزدهای مورد حمایت این شورا در سراسر کشور به مجلس راه پیدا کرده‌اند که ۶۰ تن از آن‌ها نامزد اختصاصی این جریان بودند.
جبهه شریان (شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی) نیز در استان‌ها موفق شد ۷۳ نفر از گزینه‌های خود را به مجلس بفرستد و ائتلاف نیروهای مردمی انقلاب اسلامی موسوم به «اُمناء» با توجه به اینکه اعلام کرده بود غیر از تهران در هیچ‌یک از حوزه‌های انتخابیه لیست ندارد، در دور اول انتخابات هفت کرسی از سهمیه تهران را در مجلس به دست آوردند. البته باید گفت که جبهه شریان یکی از تشکل‌هایی است که ائتلاف امنا را شکل داده است و به همین دلیل نامزدهای مورد حمایت شریان هم‌سو با امنا محسوب می‌شوند.
احزاب اصلاح‌طلب (شامل کارگزاران، ندای ایرانیان، اعتماد ملی و اعتدال و توسعه) که با اجماع حول لیست صدای ملت و با شعار اعتدال گرایی و میانه روی پا به عرصه انتخابات گذاشته بودند بدون موفقیت در کسب آرای تهران، در مجموع ۴۰ کرسی را در استان‌ها از آن خود کردند که این آمار با احتساب چهره‌هایی است که علاوه بر لیست مورد حمایت اصلاح طلبان در دیگر لیست‌ها نیز حضور داشته‌اند. «مسعود پزشکیان»، شاخص‌ترین چهره سیاسی از این طیف است که در حوزه انتخابیه خود پیروز شد. پس از پزشکیان، می‌توان به «غلامرضا تاجگردون» دیگر نماینده ادوار مجلس اشاره کرد که صلاحیتش برای شرکت در این دوره تأیید و از گچساران (کهگیلویه و بویراحمد) وارد رقابت شد و به پیروزی رسید.
همچنین بنا بر اعلام صفحه رسمی جبهه صبح ایران، ۳۵ نفر از کاندیداهای این تشکل کرسی‌های مجلس را از آن خود کردند. لازم به ذکر است که جبهه صبح ایران در استان‌ها گزینه‌های مشترک زیادی با جبهه شریان داشت.
«منوچهر متکی» تنها چهره‌ای است که در تهران از لیست شورای وحدت اصولگرایان به مجلس راه یافته است، اگرچه اعضای این شورا اعلام کرده‌اند در سراسر کشور بین ۴۵ تا ۵۰ گزینه مشترک با جبهه شریان و جبهه صبح ایران دارند.
بر اساس نتایج نهایی اعلام شده از سوی ستاد انتخابات کشور، تکلیف ۲۴۵ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس در دور اول انتخابات مشخص شده است و ۴۵ نماینده دیگر در مرحله دوم انتخابات که در اردیبهشت سال آینده برگزار می‌شود به مجلس خواهند رفت.
کدام فراکسیون‌ها در مجلس دوازدهم تشکیل می‌شود؟
با توجه به اینکه محمدباقر قالیباف، مرتضی آقاتهرانی، مسعود پزشکیان، منوچهر متکی، و حمید رسایی شاخص‌ترین چهره‌های راه‌یافته به مجلس دوازدهم هستند به نظر می‌رسد فراکسیون‌های عمده مجلس آینده با محوریت این افراد تشکیل خواهد شد.
یکی از محتمل‌ترین فراکسیون‌های مجلس دوازدهم، فراکسیونی متشکل از افراد نزدیک به قالیباف و کاندیدهای مورد حمایت شانا است که به احتمال زیاد رویکردی مشابه «فراکسیون انقلاب اسلامی» در مجلس فعلی در پیش خواهد گرفت.
جریان دیگری که احتمالاً فراکسیون اختصاصی خود را خواهد داشت، افرادی هستند که ذیل فهرست شریان و اُمنا به مجلس رفتند و حمید رسایی و مهدی کوچک‌زاده در صورت تشکیل این فراکسیون محور اصلی آن خواهند بود.
رسایی: در مجلس دوازدهم ۳ فراکسیون سیاسی شکل می‌گیرد
حجت‌الاسلام حمید رسایی به‌تازگی در مصاحبه‌ای با اشاره به آرایش سیاسی مجلس آینده اظهار کرد: پیش‌بینی من آن است که در مجلس دوازدهم، سه فراکسیون سیاسی شکل بگیرد، طیفی از نمایندگان مجلس دوازدهم نیز، گرایش اصلاح‌طلبی و تمایل به دولت قبل دارند که این طیف، یک فراکسیون جداگانه تشکیل خواهند داد.
وی ادامه داد: برخی نمایندگان هم نسبت به محمدباقر قالیباف تمایل دارند که این طیف هم یک فراکسیون مجزا در مجلس بعدی تشکیل خواهند داد.
منتخب مردم تهران در مجلس دوازدهم افزود: برخی نمایندگان مجلس دوازدهم نیز که به‌تازگی به مجلس راه یافته‌اند، در پی تحول و منتقد وضع موجود هستند که آن‌ها هم یک طیف جداگانه خواهند بود؛ این طیف نسبت به مواضع هر دو طیف مقابل خود، موضع انتقادی خواهد داشت.
شورای وحدت نیز در بیانیه خود با اشاره به اینکه ۹۰ نفر از نامزدهای مورد حمایت شورای وحدت با رأی مردم به مجلس راه یافته‌اند که ۶۰ نفر آنان از نامزدهای اختصاصی این شورا بوده‌اند، اعلام کرد: شورای وحدت به عنوان نخستین گام، اقدام به تشکیل فراکسیون وحدت در مجلس دوازدهم می‌کند و تصمیم‌سازی در سه حوزه بررسی طرح‌ها و لوایح، رأی اعتماد به وزیران و امر مهم نظارت مجلس بر امور کشورداری را بر اساس خرد جمعی و تبادل نظر کارشناسی و بهره‌گیری از دیدگاه‌های صاحب‌نظران سامان می‌دهد.
جبهه صبح ایران با محوریت «علی‌اکبر رائفی‌پور» و «سعید محمد» که در آستانه انتخابات اخیر اعلام موجودیت کرد، جریان دیگری است که ممکن است به سمت تشکیل یک فراکسیون پیش برود یا با نیروهای شریان به توافق برسد و در مجلس آینده خود را ذیل آن‌ها تعریف کند.
اصلاح‌طلبان و فراکسیون اقلیت
علاوه بر موارد فوق، یکی از اصلی‌ترین فراکسیون مجلس دوازدهم از آن اصلاح‌طلبان خواهد بود و چنان‌که روزنامه هم‌میهن نیز خبر داده به احتمال زیاد با ریاست مسعود پزشکیان فعالیت خواهد کرد. با توجه به اینکه اصلاح‌طلبان گزینه‌های متعددی در مجلس ندارند به احتمال قوی ذیل یک فراکسیون، مجتمع خواهند شد تا با تشکیل فراکسیون اقلیت برنامه‌های خود را در مجلس دوازدهم پیگیری کنند.
در همین راستا، «سعید نورمحمدی» سخنگوی حزب اصلاح‌طلب ندای ایرانیان با اشاره به ترکیب سیاسی مجلس دوازدهم گفته است: در مجموع دستاورد مورد انتظار ما برای تشکیل فراکسیونی که مد نظر داشتیم محقق شد.
نامزدهای مستقل نیز دیگر گروهی هستند که در انتخابات این دوره حضور پررنگی داشتند و مشخص نیست که آیا به سمت تشکیل فراکسیون مستقلین می‌روند یا پس از راهیابی به مجلس ذیل دیگر گروه‌ها قرار می‌گیرند. در مجلس یازدهم فراکسیون مستقلین با حضور غلامرضا نوری قزلجه تشکیل شده بود، اما وی در این دوره به عنوان گزینه حزب اعتدال و توسعه راهی بهارستان شده است، از این‌رو تشکیل فراکسیون مستقلین در مجلس دوازدهم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
فراکسیون زنان
مجلس دوازدهم تا اینجای کار دست‌کم ۱۱ نماینده زن دارد که اگر در دور دوم انتخابات در تهران، هر هفت کاندیدای زن رأی بیاورند، در بهترین حالت فراکسیون زنان مجلس دوازدهم ۱۸ نفره می‌شود. این فراکسیون در مجلس یازدهم به ریاست فاطمه قاسمپور، نماینده مردم تهران تشکیل شده بود که حضور او در مجلس دوازدهم مشروط به کسب آرای لازم در دور دوم انتخابات است.
تغییر شاکله مجلس دوازدهم
از دیگر موضوعات درخور توجه در مجلس دوازدهم جمع زیادی از نمایندگان مجلس یازدهم است که در مجلس آتی حضور ندارند، البته غیبتی که فقط بر اساس رأی نیاوردن نیست زیرا مطابق قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، داوطلبان موقع ثبت‌نام باید حداقل ۳۰ سال تمام و حداکثر ۷۵ سال تمام داشته باشند و بر این اساس، «سیدمصطفی میرسلیم» و حجت‌الاسلام «سیدرضا تقوی» مطابق با این اصل از قانون انتخابات، برای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت‌نام نکردند. همچنین برخی از نمایندگان مجلس یازدهم برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی مجلس دوازدهم از سوی شورای نگهبان تأیید صلاحیت نشدند. علاوه بر این، برخی از نمایندگان مجلس فعلی مانند «ابوالفضل عمویی» و «عزت‌الله اکبری تالارپشتی» پیش از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، از شرکت در انتخابات مجلس انصراف دادند؛ به‌طور کلی ۱۴۷ نماینده مجلس یازدهم، در مجلس آینده نخواهند بود و شاکله مجلس دوازدهم دستخوش تغییرات اساسی شده است.
پیروزی برخی چهره‌های شاخص سیاسی در انتخابات مجلس دوازدهم، موجب شد که گمانه‌زنی‌های مختلفی در مورد آرایش سیاسی و ترکیب هیئت رئیسه مجلس دوازدهم مطرح شود، با همه این احوال باید منتظر تشکیل مجلس دوازدهم در روز هفتم خرداد ۱۴۰۳ ماند و دید در نهایت سرنوشت این گمانه‌زنی‌ها به کجا خواهد رسید و درواقع چه رقم خواهد خورد.
نظر شما