به گزارش خبرگزاری ایمنا، منطقه یک شهرداری اصفهان سال ۱۳۴۷ تأسیس شد؛ این منطقه در بخش مرکزی کلان‌شهر اصفهان با مساحت ۸۱۰ هکتار، از شمال به میدان جمهوری اسلامی در مسیر خیابان فروغی تا فلکه شهدا، از جنوب به میدان انقلاب در مسیر زاینده‌رود تا پل وحید، از شرق به فلکه شهدا در مسیر خیابان چهارباغ تا میدان انقلاب و از غرب به پل وحید در مسیر اتوبان شهید خرازی - سه راه اشرفی اصفهانی- خیابان خرم تا میدان جمهوری اسلامی محدود می‌شود.
منطقه یک شهرداری اصفهان با دارا بودن بناها و محلات تاریخی مهم که بعضاً محل تولد و زندگانی بزرگان علمی و دینی، دانشمندان و محدثان بزرگ بوده است، یکی از مهم‌ترین محلات اصفهان محسوب می‌شود؛ مجموعه تاریخی علی‌قلی‌آقا شامل مسجد، حمام و بازارچه به عنوان یکی از شاهکارهای دوران صفوی، محله درب‌کوشک به عنوان یکی از قدیمی ترین محلات اصفهان، دارای بناهای تاریخی و محل تولد و زندگانی بزرگان علمی و دینی، محله بیدآباد به عنوان یکی از محلات مهم و معروف تاریخی در شمال زاینده رود که علما، دانشمندان و محدثان بزرگی از آن درخشیدند، محله عباس آباد مربوط به دوران صفویه، محله لنبان دارای پل‌ها و باغات معروف و مساجد قدیمی، فقط بخشی از ارزش تاریخی این منطقه است.
جمعیت این منطقه ۷۹ هزار و ۷۴۵ نفر است که در آن تعداد ۲۵ هزار و ۷۹۰ خانوار ساکن هستند؛ این منطقه دارای ۱۱ محله از جمله خرم، جامی، علی‌قلی‌آقا، درب‌کوشک، بیدآباد، جوزدان، خلجا، شاهزاده ابراهیم، لنبان، عباس‌آباد و صائب است. بیشترین جمعیت منطقه یک در محله جوزدان و الیادران و کمترین جمعیت در محله صائب ساکن هستند.
این منطقه با دارا بودن بناها و آثار تاریخی متعدد، قدیمی و مهم، همچنین با توجه به اینکه بخشی از آن در حاشیه زاینده‌رود قرار گرفته، دارای جاذبه‌های گردشگری قابل توجهی است؛ به‌عنوان مثال محله تاریخی علی‌قلی‌آقای اصفهان شاهکاری از هنر معماری و شهرسازی دوران صفویه و جاذبه گردشگری کم نظیر نصف جهان است.
وجود بیش از ۱۰ مسجد قدیمی به‌ویژه مسجد لنبان به عنوان اولین مسجدی که در اصفهان بنا شده و حضرت مجتبی (ع) در آن نماز خوانده است، همچنین قرار گرفتن قبر یکی از پیامبران زیر شبستان این مسجد، منطقه یک را یکی از مناطق شهر اصفهان از نظر ویژگی‌های مذهبی می‌سازد.
همچنین وجود مرقد مطهر امام‌زاده ابراهیم در محله مستهلک (شاهزاده ابراهیم) منتسب به حضرت موسی بن جعفر (ع) در گورستان مربوط به دوران صفویه از جمله دیگر ویژگی‌های خاص منطقه یک به‌شمار می‌رود، اما این منطقه با مشکلات و چالش‌هایی از جمله ترافیک سنگین بافت مرکزی شهر، وجود بافت فرسوده و گلوگاه‌های ترافیکی فراوان، همچنین سرانه پایین فضای سبز و فضاهای ورزشی و تفریحی روبه‌رو است.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با علی رضی‌زاده، مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان برای آگاهی شهروندان از روند برنامه‌ها و اقدامات شهرداری در این منطقه است.
وجود ۱۷ هتل و ۱۸ مهمان‌پذیر در منطقه یک اصفهان
ایمنا: به ظرفیت‌های منطقه اشاره کنید.
رضی‌زاده: در این منطقه ۹ بیمارستان از جمله کاشانی، مهرگان، عیسی بن مریم، سینا، شهید بهشتی، احمدیه، سیدالشهدا، امام رضا (ع) و خانواده قرار دارد، همچنین در سطح منطقه ۱۷ هتل و ۱۸ مهمان‌پذیر وجود دارد و تعداد مساجد سطح منطقه ۷۷ باب است،
در این منطقه علاوه بر بیمارستان‌ها، ۹ درمانگاه نیز وجود دارد، همچنین تعداد مدارس منطقه یک ۸۹ واحد و کتابخانه‌های آن پنج باب است. در سطح منطقه یک، سه ایستگاه دوچرخه فعال است.
از دیگر ظرفیت‌های زیبای منطقه به وجود ۹ مادی اشاره کرد که شامل الیادران، بیدآباد، تیران، جوی‌شاه، حاجی، دستگرده، فدن، فرشادی و نیاصرم است.
در سطح این منطقه هفت مرکز ورزشی از جمله زمین فوتبال خیابان پنج رمضان، ورزشگاه تختی، ورزشگاه آرامان، ورزشگاه شهید بهشتی، زمین فوتبال علامه طباطبایی، زمین روباز حد فاصل پل فلزی تا پل آذر و زورخانه علی‌قلی‌آقا واقع شده است، همچنین چهار مرکز فرهنگی از جمله خانه انقلاب اسلامی و ولایت، حمام علی‌قلی‌آقا، خانه فرهنگی شهید بهشتی و فرهنگسرای پرسش قرار دارد.
ایمنا: مساحت بافت فرسوده منطقه یک چقدر است؟
رضی‌زاده: دو میلیون و ۱۳۰ هزار متر مربع از مساحت منطقه یک را بافت فرسوده تشکیل داده است که بیشتر آن در محله‌های علی‌قلی‌آقا، درب‌کوشک، بیدآباد، خلجا، الیادران و لنبان است.
در واقع ۳۴ درصد منطقه یک را بافت فرسوده و ۴۰ درصد را حریم تاریخی تشکیل می‌دهد.
۲۶۸۰ حلقه چاه جذبی در منطقه یک
ایمنا: در حوزه خدمات شهری در سطح منطقه چه اقداماتی انجام شده است؟
رضی‌زاده: سرانه روزانه تولید پسماند تر در این منطقه بر حسب نفر ۶۶۰ گرم است و سهم رفت‌وروب مکانیزه ۳۴.۳ درصد کل مساحت معابر نظافت شده، در واقع روزانه یک میلیون و ۸۹۲ هزار و ۳۱۳ متر مربع است.
سرانه روزانه تولید پسماند خانگی بر حسب نفر ۷۹۵ گرم و جمع‌آوری پسماند تر ۵۲ هزار و ۷۴۱ کیلوگرم است، همچنین متوسط روزانه جمع‌آوری پسماندهای خانگی ۶۳ هزار و ۵۳۷ کیلوگرم است.
تعداد سپتینگ‌های سطح منطقه نیز شش مورد است و ۲۶۸۰ حلقه چاه جذبی وجود دارد، همچنین در ۱۴ نقطه رفع آب‌گرفتگی انجام شده و ۱۷ کانال هدایت آب تعبیه شده است.
در سطح این منطقه ۲۳ چاه خشک شده و ۱۱ چاه فعال وجود دارد.
در ساختمان فرهنگسرای پرسش و ساختمان شهری نیروگاه‌های خورشیدی پنل‌های خورشیدی نصب شده است.
تعداد ۴۵ آبنما در مساحت ۳۶۱۴ متر مربع تعبیه شده است.
دومین مسجد بزرگ اصفهان واقع در منطقه یک است
ایمنا: به نظر می‌رسد با توجه به قرار گرفتن منطقه در بخش مرکزی شهر اصفهان، جاذبه‌های تاریخی منطقه کم نباشد.
رضی‌زاده: بله، همینطور است.
خانه دکتر سیدمحمد حسینی‌بهشتی در خیابان شهید بهشتی و کوچه‌ای به همین نام قرار دارد؛ این خانه با توجه به سبک معماری از جمله آثار دوره پهلوی است و متعلق به شهید دکتر بهشتی بوده است که در مساحتی حدود ۲۲۰ متر مربع ساخته شده و مجموعه فضاهای آن در دو قسمت شمال و جنوب حیاط مستطیل شکل طراحی شده است.
خانه دهدشتی از جاهای دیدنی شهر اصفهان مربوط به دوره قاجار است که در دروازه دولت، ابتدای خیابان باب‌الرحمه، کوچه جهان‌نما، انتهای بن‌بست دشتی واقع شده است؛ این اثر در بیستم اسفند ۱۳۸۵ با شماره ثبت ۱۸۱۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
محله و مسجد علی‌قلی‌آقا از دیگر نقاط دیدنی این منطقه است، علی‌قلی‌آقا یکی از خواجه‌سرایان نیکوکار زمان شاه سلطان حسین صفوی بود که در زمان حیات با برکت خود مسجد و بازار و سرا و چهار سوق زیبایی به نام خود و در محله بیدآباد اصفهان ساخت.
پل تاریخی مارنان واسط اتصال دو ساحل شمالی و جنوبی رودخانه در غربی‌ترین قسمت شهر اصفهان بوده و شکل امروزی این پل با نمای ساختمانی عصر صفوی تغییر اساسی نکرده است، اما تعمیرات مکرری را پشت سر گذرانده است.
آرامگاه صائب مربوط به دوره پهلوی است و در اصفهان خیابان بهشتی، خیابان صائب واقع شده که بیستم بهمن ۱۳۵۵ با شماره ثبت ۱۳۳۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، صائب تبریزی یکی از شعرای معروف قرن یازدهم هجری است که بر سنگ قبر او تاریخ ۱۰۸۷ هجری قمری حک شده است.
خانه انقلاب اسلامی و ولایت در اصفهان و خیابان جامی شرقی واقع شده است و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی همچون حمام تاریخی علی‌قلی‌آقا قرار گرفته است.
امام‌زاده شاهزاده ابراهیم در محله عباس‌آباد اصفهان در خیابان شمس‌آبادی واقع شده است.
مسجد قطبیه مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان خیابان طالقانی نرسیده به چهارراه خلجا واقع شده است؛ این اثر در تاریخ بیست‌وسوم شهریور ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۲۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه شیخ‌بهایی به‌عنوان یک اثر فرهنگی تاریخی در شهر اصفهان در فهرست آثار ملی ثبت شده است
خانه عطاءالملک دهش نزدیک به دو دهه جایگاه موزه آموزش‌وپرورش اصفهان است، عمارت تاریخی دهش با ظاهری بسان قصری برآمده از قاجار دارای دو طبقه است که به سبک دوره پهلوی اول بنا شده و سرسرا و سالن‌های بزرگ و مجلل آن همراه با طاق‌ها و ستون‌های رفیع در قسمت ورودی بنا نشان‌دهنده تلفیق هنر و معماری ایرانی و اروپایی در این بنای خاطره‌انگیز است.
مسجد لنبان یکی از آثار دوره صفوی در اصفهان است؛ این مسجد در زمان شاه سلیمان صفوی بر خرابه‌های مسجدی بنا شده که در قرن هشتم احداث شده بود این مسجد در خیابان بهشتی خیابان مسجد لنبان واقع شده، این اثر در بیست‌ونهم آذر ۱۳۱۶ با شماره ثبت ۲۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یکی دیگر از بناهای جالب و نفیس اصفهان مسجد رحیم‌خان است، ساختمان این مسجد در سال ۱۲۹۰ هجری قمری شروع و در ۱۳۰۴ هجری قمری به پایان رسیده است، شیوه معماری و خطوط و تزئینات مسجد رحیم خان شباهت زیادی با مسجد سید اصفهان دارد مسجد رحیم‌خان پس از مسجد سید بزرگترین مسجد اصفهان دانست.
سرای عطار در اصفهان و خیابان مسجد سید واقع شده و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی همچون حمام تاریخی و بازارچه علی‌قلی‌آقا قرار گرفته است.
حسینیه غدیریه در خیابان زاهد واقع شده است، همچنین خانه شیخ‌بهایی یک اثر تاریخی در یک محور تاریخی با معماری باشکوه ایرانی بنایی متعلق به دوران صفویه در محله نو یکی از محلات تاریخی شهر اصفهان در محدوده خیابان طالقانی است که به دلیل تاریخی بودن و قرار گرفتن در یک محور تاریخی به‌عنوان یک اثر فرهنگی تاریخی در شهر اصفهان در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
ایمنا: ظرفیت‌های تجاری منطقه کدامند؟
رضی‌زاده: مجتمع تجاری اداری و فرهنگی ارگ جهان‌نما از مراکز خرید اصفهان است که با متدها و اصول خرید و فروش مدرن در خیابان امام حسین (ع) به بهره‌برداری رسیده است.
مجتمع عظیم ارگ جهان‌نما با مساحت زیربنایی ۷۸ هزار متر مربع حدفاصل چهارباغ عباسی و خیابان‌های طالقانی و شمس‌آبادی بنا شده است.
ایمنا: سرانه فضای سبز منطقه چقدر است؟
رضی‌زاده: مساحت کل فضای سبز منطقه یک شهرداری اصفهان ۵۴۹ هزار و ۵۳۹ متر مربع، میزان چمن معمولی ۱۴ هزار و ۱۱۱ متر مربع و چمن متحمل ۳۹۵۳ متر مربع است، همچنین ۷۲ هزار و ۶۷۸ اصل درخت در سطح منطقه وجود دارد.
تعداد چهار پارک شهری شامل پارک زاینده‌رود، کودک، وحید و پارک سی‌وسه پل در سطح این منطقه وجود دارد و علاوه بر آن ۱۲ پارک محلی به مساحت ۱۴۹ هزار و ۹۴۳ متر مربع و هفت پارک همسایگی به مساحت ۶۵۹۳ در منطقه قرار دارد.
بهره‌برداری از مخزن ۵۰۰ هزار لیتری تا پایان سال
ایمنا: برای تأمین آب برای آبیاری فضای سبز چه تدبیری اندیشیده‌اید؟
رضی‌زاده: با توجه به مباحث کمبود آب و خشکسالی، برنامه‌ریزی شد که مخزن آب ۵۰۰ هزار لیتری که در میدان جمهوری است را تا پایان سال جاری افتتاح و برای آبیاری درختان در تابستان استفاده کنیم.
سال گذشته همکارانم سخت تلاش کردند تا یک درخت هم خشک نشود که امیدوارم سال جاری با وجود این مخزن آب، آبیاری فضای سبز با کمترین مشکل مواجه باشد.
ایمنا: منطقه یک با چه معضلاتی مواجه است؟
رضی‌زاده: با توجه به وجود بیمارستان‌ها و هتل‌ها در این منطقه، ترددهای بسیار زیادی در منطقه یک انجام می‌شود و به‌نوعی مرکز تردد ترانزیتی است، همچنین بخش مواصلاتی خطوط اتوبوس و ارتباطاتی که مردم نیاز دارند تا در این منطقه برقرار شود، موجب شده است رفت‌وآمد و تردد در این منطقه بسیار زیاد باشد که این موضوع مسئولیت ما را سخت می‌کند.
علاوه بر ترافیک، آلودگی هوا در این منطقه بیش از سایر مناطق است، همچنین با توجه به وجود بافت فرسوده مشکلات تردد در محلات نیز زیاد است.
به دلیل وجود بافت فرسوده در این منطقه حدود ۱۸۶ گلوگاه شناسایی شده که شهروندان را برای تردد دچار مشکل کرده است.
ایمنا: چه تعداد پروژه در سال جاری برای منطقه پیش‌بینی شده بود؟
رضی‌زاده: در مدتی که فرصت خدمت‌رسانی داشته‌ام، حدود ۷۶ پروژه در حوزه‌های مختلف عمرانی از جمله ترافیکی و خدمات شهری آغاز، تمام یا ادامه داده شده است؛ البته بیشترین مطالبات مردم از ما اقدامات در حوزه ترافیکی است.
کاهش ۲۵ درصدی ترافیک با اجرای طرح تعریض بخشی از بزرگراه شهید خرازی
ایمنا: چند پروژه‌های شاخص در این منطقه دارید؟
رضی‌زاده: در حال حاضر چهار پروژه شاخص در سطح این منطقه در حال اجرا است؛ اولین پروژه ایستگاه‌های مترو است که در حال حاضر دو ایستگاه خلجا و صاحب روضات را در حال احداث داریم، هر چند شهروندان از اتفاقات زیر زمین اطلاع ندارند، اما همکاران ما در سازمان قطار شهری و مترو شبانه‌روزی مشغول فعالیت هستند تا این دو ایستگاه فعال و به ناوگان قطار شهری اضافه شود.
آزادسازی در این دو بخش تمام و عدد قابل توجهی هزینه شده است، از طرفی تمام عملیات زیرِزمین است و تعداد زیادی از کارگران و مهندسان در این پروژه مشغول فعالیت هستند که امیدواریم راه‌اندازی و بهره‌برداری آن به‌زودی انجام شود، چرا که تأثیر زیادی در روان‌سازی ترافیک منطقه دارد.
تردد در بزرگراه شهید خرازی با مشکل مواجه بود و به‌طور کامل متوقف می‌شد، از این‌رو سال جاری دو اقدام خوب انجام شد؛ بازگشایی گلوگاه‌های مسیر اتوبان و لکه‌های فضای سبز که جزو گلوگاه‌های ترافیکی محسوب می‌شد و آزادسازی آن سال‌ها جزو دستور کار بود، مهر سال جاری این گلوگاه‌ها آزادسازی و یک باند به مسیر بزرگراه اضافه شد و با مطالعاتی که توسط معاونت ترافیک انجام شده است، در این قسمت ترافیک حدود ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است.
این اقدام حدفاصل ورودی پل شهید مطهری تا خروجی خیابان خرم انجام شده است و لکه‌هایی که در این فاصله وجود داشت، از دو طرف حذف شد که این اقدام در کاهش ترافیک تأثیر زیادی داشت و شهروندان نیز رضایت خود را اعلام کردند.
پروژه بعدی پل صاحب روضات است که به‌طور مشترک توسط مناطق یک و ۹ شهرداری در حال اجرا است. سال‌ها قرار بود این پل اجرا شود که سال جاری همکارانم این طرح را تحقق بخشیدند.
پل صاحب‌روضات ترافیک را در محدوده خیابان جهاد و محلات الیادران و جوزدان کاهش می‌دهد
پل صاحب روضات یک پل استراتژیک است که مناطق یک و ۹ را به یکدیگر متصل می‌کند، در واقع خیابان صاحب روضات را به خیابان بهستان در منطقه ۹ متصل می‌کند و موجب کاهش چشمگیر ترافیک و ایجاد یک حلقه ترافیکی می‌شود، با تلاش همکارانم در سازمان عمران شهرداری این پل تا پایان سال جاری افتتاح می‌شود.
پل صاحب‌روضات ترافیک را در محدوده خیابان جهاد و محلات الیادران و جوزدان نیز کاهش می‌دهد، همچنین این پل موجب کاهش ترافیک در هر دو منطقه، حتی خیابان آتشگاه می‌شود.
پروژه دیگر مسیر بی‌آرتی خیابان شهید بهشتی است که جزو خطوط بسیار پر تردد شهر به‌شمار می‌رود؛ حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار مسافر از خط میدان جمهوری اسلامی تا پل فلزی جابه‌جا می‌شوند، همچنین خطوط مختلف اتوبوسرانی از این قسمت عبور می‌کند.
ایستگاه بی‌آرتی جزو طرح‌هایی بود که سال‌ها پیگیری می‌شد و در مقطعی از زمان نیز تا حدودی اجرا شد، اما به دلیل بعضی مشکلات، متوقف شده بود، در حالی که این خط در سرعت انتقال مسافر حدود هفت دقیقه مؤثر است و پس از بهره‌برداری در این قسمت اتوبوس‌های تندرو مستقر می‌شوند.
۱۸ ایستگاه اتوبوس در این محدوده تردد دارد که با توجه به عرض کم خیابان، اتوبوس‌ها دچار معضل پارک بودند، اما با اجرای این پروژه مشکل آن‌ها رفع خواهد شد.
روکش آسفالت این مسیر که حدود ۱۳ سال ترمیم نشده بود، با توجه به تردد زیاد مسافر و شهروندان تا پایان سال انجام می‌شود، همچنین جوی‌های آب کنار خیابان جدول نداشت و شهروندان هنگام پارک خودرو با مشکل مواجه بودند، از این‌رو جداولی در کنار این جوی‌ها قرار داده شد تا مشکل پارک خودروها رفع شود.
پیاده‌روسازی‌های این محدوده به‌صورت فاز به فاز از سمت میدان جمهوری به سمت چهارراه وفایی انجام می‌شود، همچنین پیاده‌روسازی در محدوده خیابان‌های لنبان، خیابان طالقانی و میدان انقلاب تا پایان سال تکمیل می‌شود و در اقدامی دیگر پیاده‌روسازی در پارک‌ها از پل فلزی به سمت پل مارنان آغاز شده است.
گفت‌وگو از: راضیه کشاورز
نظر شما