به گزارش خبرگزاری ایمنا، سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده است که سرطان دومین دلیل اصلی بروز مرگ‌ومیر در سراسر دنیا است و رایج‌ترین سرطان در میان مردان شامل سرطان‌های ریه، پروستات، روده بزرگ، معده و کبد می‌شود، در حالی که رایج‌ترین سرطان‌ها در زنان شامل سرطان‌های سینه، روده بزرگ، ریه و تیروئید است.
بنابر تحقیقات انجام شده، مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده خطر ابتلاء به سرطان روده بزرگ و لوسمی لنفوسیتی مزمن را افزایش می‌دهد، جایگزین کردن ۱۰ درصد از غذاهای فرآوری شده با مقدار مساوی از غذاهای کمتر فرآوری شده با کاهش خطر ابتلاء به سرطان‌های روده بزرگ، کبد و رکتوم همراه است.
چاقی خطر بروز سه نوع سرطان، مرگ‌ومیر ناشی از آن و همچنین انواع بیماری‌ها را افزایش می‌دهد و در بیشتر موارد نادیده گرفته می‌شود، اطلاعات ارائه شده نشان می‌دهد که ۱۳ درصد سرطان‌های تشخیص داده شده در سال ۲۰۱۸ میلادی ناشی از ویروس هپاتیت B بوده است.
پاتوژن‌های دیگر عامل سرطان شامل هلیکوباکتر پیلوری، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروس هپاتیت C و ویروس اپشتین بار بودند، متخصصان معتقدند که دریافت واکسن هپاتیت B خطر ابتلاء به سرطان کبد را کاهش می‌دهد؛ ویروس مهم دیگری که خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم در میان زنان را افزایش می‌دهد، ویروس پاپیلومای انسانی است، به گفته متخصصان، واکسن HPV می‌تواند خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم را تا ۷۰ درصد کاهش دهد.
توصیه شده است که به منظور پیشگیری از بروز سرطان، از مصرف غذاهای فرآوری شده، غذاهای ناسالم و گوشت قرمز خودداری کنید و به جای آن مصرف میوه، سبزیجات و غذاهای دریایی را افزایش دهید، همچنین، شاخص توده بدنی (BMI) خود را در محدوده مناسب حفظ کنید، زیرا اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلاء به سرطان‌ها مانند سرطان سینه و سرطان آندومتر را افزایش می‌دهد؛ لازم است افراد به صورت منظم معاینه شوند و آزمایش‌های مربوطه مانند آزمایش خون، ماموگرافی و پاپ اسمیر را انجام دهند، این کار احتمال بروز سرطان را کاهش نمی‌دهد، اما به تشخیص و درمان به موقع آن کمک می‌کند.
پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان در اولویت کاری مراقبین سلامت
کوروش اعتماد، مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، در همایش علمی کشوری برنامه ملی پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان به مناسبت هفته ملی مبارزه با سرطان، با اشاره به تجربه موفق در برنامه پویش ملی سلامت و غربالگری فشارخون و دیابت و مشارکت حداکثری مردم بر اهمیت پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان اظهار کرد: موضوع پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان جزو اولویت‌های کاری مراقبین سلامت است.
وی با اشاره به اینکه سرطان یکی از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در کشور است، افزود: پیشگیری از سرطان می‌تواند از طریق ترویج سبک زندگی سالم، غربالگری و آموزش انجام شود، همچنین تشخیص زودهنگام سرطان می‌تواند به افزایش شانس بقا و بهبودی بیماران کمک کند.
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به برنامه ملی پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان تصریح کرد: این برنامه با هدف کاهش مرگ‌و میر ناشی از سرطان در کشور تدوین شده و شامل اقداماتی مانند غربالگری سرطان سینه و روده بزرگ، آموزش به جامعه و ارتقای کیفیت خدمات تشخیصی و درمانی است.
اعتماد با اشاره به موضوع سالمندی جمعیت کشور گفت: با بالا رفتن سن و سالمندی، احتمال ابتلاء به سرطان نیز افزایش پیدا می‌کند و همین موضوع در سال‌های آتی افزایش سرطان را در بر خواهد داشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی باید در زمینه پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان برنامه‌های مدون و بررسی و رصد لازم را داشته باشند.
۷۰ درصد سرطان‌ها درمان‌پذیر است
صنعتی شدن جوامع و در نتیجه تغییر سبک زندگی انسان‌ها، کم‌تحرکی، استفاده از غذاهای پرکالری، چرب و فست‌فودها و انجام برخی رفتارهای پرخطر مانند مصرف دخانیات (سیگار و قلیان) از عوامل شیوع بیماری‌های غیرواگیر است، همچنین استرس نیز تأثیر بسزایی در ایجاد و تشدید بیماری‌های غیرواگیر ازجمله فشار خون، بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها دارد و استرس‌های محیطی نیز می‌تواند به‌شدت بدن انسان را تحت تأثیر قرار دهد.
با توجه به آلودگی‌های زیست‌محیطی در ۱۰ سال اخیر علاوه‌بر افزایش تعداد بیماران در همه حوزه‌ها از جمله بیماری‌های ریوی، قلبی و سرطان‌ها، سن بروز بیماری‌ها در افراد کاهش و در مقابل، شدت بیماری‌ها افزایش یافته است، گاهی مشاهده می‌کنیم روش‌های درمانی که شاید ۱۰ سال گذشته در بهبود بیماری تاثیرگذارتر عمل کرده است، درحال‌حاضر آن طور که باید، مؤثر نیست و این موضوع نشان از نقش و تأثیر فاکتورهای محیطی در انواع بیماری‌ها و بروز آن دارد.
از نظر سازمان جهانی بهداشت، آلودگی آب و هوا یکی از عوامل اثبات شده در بروز بیماری‌هایی ازجمله سرطان‌ها است، بنابراین علاوه بر هوای پاک، مصرف آب سالم نیز از ضرورت‌های سبک زندگی سالم است، به طور مثال نیترات موجود در آب می‌تواند خطر ابتلاء به بیماری‌های مختلفی مانند سرطان را افزایش دهد.
نکته قابل توجه درمورد بیماری‌های غیرواگیر به ویژه سرطان‌ها، نبود علائم هشداردهنده در فرد مبتلا بوده که در مراحل اولیه بدون علامت است، از این رو هر فرد برای داشتن زندگی سالم و پیشگیری از انواع بیماری‌ها، ملزم به داشتن سبک زندگی سالم از جمله تحرک، تغذیه سالم مانند استفاده کافی از میوه‌ها و سبزیجات، مصرف کمتر گوشت قرمز، حذف دخانیات، مصرف پروتئین‌ها مانند خوردن حداقل هفته‌ای دو بار غذاهای دریایی و انجام آزمایش‌ها به‌طورمنظم و طبق پروتکل‌ها است.
لازم است بدانیم سرطان پستان از شایع‌ترین انواع سرطان در زنان است که از هر هشت تا ۹ نفر، یک زن به آن مبتلا می‌شود. تمام زنان از سن ۴۰ سالگی باید ماموگرافی انجام دهند؛ درحال‌حاضر به خاطر فرم جمعیتی، سن بروز سرطان پستان در زنان یک دهه کاهش یافته و پیک سنی بروز این بیماری که در سن ۵۰ تا ۶۰ سال بوده، به ۴۰ تا ۵۰ سالگی رسیده است.
به‌طورکلی ۷۰ درصد از سرطان‌ها درمان‌پذیر است، اما درصورتی‌که دیر تشخیص داده شود، به‌طورقطع خطر مرگ را افزایش می‌دهد، لذا برای درمان سرطان‌ها علاوه بر تشخیص صحیح و درمان لازم، فرهنگ‌سازی برای رجوع به موقع افراد به پزشک هنگام مشاهده علائم و انجام غربالگری‌ها به‌شدت ضروری است، درواقع نگرشی که در مورد بیماری سرطان در جامعه وجود دارد باید تغییر کند.
نظر شما