به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سال‌های نه چندان دور حوض و حیاط خانه مادربزرگ‌ها پر از شمعدانی‌های رنگارنگ و گل‌های همیشه بهار با یک تنفس عمیق هوای پاک چشم‌نوازی می‌کرد، اما امروزه زندگی در آپارتمان این نعمت بزرگ را از آدمی سلب کرده است و شاید استفاده از گل‌های آپارتمانی در این شرایط یک از بهترین راه‌ها برای پیشگیری و درمان آثار زیان‌آور زندگی پرمشغله و صنعتی امروز است؛ لذا استفاده از حتی گیاهان آپارتمانی در محیط خانه و کار یکی از ساده‌ترین و مهمترین اقدام برای حفظ سلامت روان و کاهش آلودگی هوا شناخته می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند که ۶.۷ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند، از آنجایی که مردم در سراسر جهان حدود ۹۰ درصد از زمان خود را در داخل ساختمان، از جمله در ادارات، خانه‌ها یا مدارس می‌گذرانند، کارشناسان خواستار اتخاذ استراتژی‌های جدیدی برای بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان‌ها شده‌اند، از این‌رو بر اساس مطالعه جدید محققان و دانشمندان اذعان دارند؛ یک دیوار سبز کوچک حاوی طیف وسیعی از گیاهان آپارتمانی می‌تواند به طور مؤثری آلاینده‌های سمی هوا را تنها در عرض هشت ساعت پاک کند.
در حالی که مطالعات قبلی نشان داده است که گیاهان می‌توانند طیف وسیعی از آلاینده‌های هوای داخل ساختمان را حذف کنند، جدیدترین مطالعه از این دست برای اولین بار نشان می‌دهد که آنها می‌توانند بخارات بنزین را که یکی از بزرگترین منابع ترکیبات سمی در ساختمان‌ها در سراسر جهان است، پاک کنند، زیرا دفاتر ادارات و ساختمان‌ها اغلب به طور مستقیم از طریق درها و کانال‌های آسانسور با پارکینگ‌ها ارتباط دارند و این جلوگیری از نفوذ ترکیبات مضر مرتبط با بنزین به محل کار و واحدهای مسکونی را دشوار می‌کند.
مطالعات نشان داده است که بسیاری از ساختمان‌ها نیز در معرض دود سمی بنزین از جاده‌ها و بزرگراه‌های مجاور قرار دارند، اما دانشمندان توانایی سیستم دیواره گیاه آمبیوس را که در داخل محفظه‌هایی با حجم کمی از بنزین بخار، قرار داده بودند، آزمایش کرده و آن را با محفظه‌هایی که هیچ گیاهی در داخل آن نبود، مقایسه کردند. در حالی که نمی‌توان از نشتی هر یک از محفظه‌ها چشم‌پوشی کرد، محققان ابراز اطمینان داشتند که گیاهان همچنان بیش از ۴۰ درصد از کل ترکیبات آلی فرار را در دوره‌ی آزمایشی هشت ساعته حذف کرده‌اند و به طور تقریبی تمام مواد شیمیایی مضر مانند آلکان‌ها، مشتقات بنزن و سیکلوپنتان‌ها از بین رفته‌اند.
محققان می‌گویند، دیوار سبز آمبیوس می‌تواند تنها در عرض هشت ساعت ۹۷ درصد از سمی‌ترین ترکیبات را از هوای اطراف حذف کند، از این‌رو دیوار سبز شامل گیاهانی مانند پتوس، سینگونیوم پودوفیلوم و گیاهان گندمی بود و دانشمندان دریافتند که در طول یک روز کاری معمولی، این گیاهان می‌توانند سطوح غلظت برخی از ترکیبات مضر سرطان‌زا را به کمتر از ۲۰ درصد کاهش دهند، گیاهان نه تنها می‌توانند اکثر آلاینده‌ها را در عرض چند ساعت از هوا حذف کنند، بلکه مضرترین آلاینده‌های مربوط به بنزین را به بهترین نحو از بین ببرند، آنها معتقدند؛ کیفیت هوای داخل خانه اغلب به طور قابل توجهی آلوده‌تر از هوای بیرون است، که به نوبت خود بر سلامت روحی و جسمی تأثیر می‌گذارد، اما این مطالعه نشان داده است که گیاهان در داخل خانه می‌توانند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
گیاهان خانگی علیه امواج مغناطیسی!
الهه پهلوان، کارشناس ارشد برنامه‌ریزی محیط‌زیست و عضو بنیاد حفاظت از محیط زیست و حیات وحش ایران اظهار کرد: بر اساس جدیدترین پژوهش (۲۰۲۳) انتشار یافته، آلودگی هوا تنها محدود به آلودگی هوای بیرون نیست، بلکه آلودگی هوای داخل ساختمان بسیار آلوده‌تر از آلایندگی‌ها بیرون است، بنابراین نیاز است مطالعات بیشتری بر روی خطرات مرتبط با کیفیت هوای ساختمان‌ها متمرکز شود.
وی افزود: تاکنون انواع روش‌های فیزیکی و شیمیایی یا فناوری‌های مبتنی بر علم به طور مؤثر برای کاهش آلودگی هوای داخل ساختمان به کار گرفته شده‌اند، اما به دلیل هزینه‌های بالای نگهداری این فناوری‌های مرسوم موجود، باید با روش‌های زیست پالایی مقرون‌به‌صرفه، سازگار با محیط زیست و غیرتهاجمی جایگزین شوند، یکی از بهترین راهکارها برای افزایش کیفیت زندگی در شهرها زیستن با گیاهان آپارتمانی است.
عضو بنیاد حفاظت از محیط زیست و حیات وحش ایران تصریح کرد: در این رابطه گیاهان زینتی به واسطه دارا بودن تعداد و تنوع گیاهی خیلی زیاد، درجات مختلفی از تحمل در غلظت‌های متفاوت آلاینده‌ها را نشان می‌دهند. این گیاهان علاوه بر دارا بودن توان پاکسازی فضاهای بسته و سرپوشیده از آلودگی هوا، امواج مغناطیسی، ارزش‌های اقتصادی مانند کاهش هزینه‌های درمانی، زیباسازی مناظر و زیبایی بصری را نیز به همراه دارند.
وی درباره اثر گیاهان خانگی بر کاهش هزینه‌های درمانی، گفت: برای نمونه به عقیده بسیاری از پزشکان حوزه سلامت وجود گل و گیاه طبیعی در محیط پیرامون افراد، از بروز افسردگی و اضطراب جلوگیری می‌کند و نقش و تأثیر قابل تأملی در سلامت روح و روان افراد به همراه دارد.
پهلوان ادامه داد: آنچه بیشتر از همه مهم است؛ بحث گیاه پالایی در محیط‌های داخلی و سربسته بر اساس نوع گیاه است که چه مقدار از آلاینده‌ها را توسط اندام‌های خود ذخیره می‌کنند. گیاهان آپارتمانی با فیلتراسیون زیستی از جمله رویکردهای نوظهوری هستند که می‌توانند هوای داخل خانه و سایر محیط‌های سربسته را به طور مؤثر تصفیه کنند و اگر گیاه درست انتخاب شود، بدون ایجاد علائم سمیت به بقای خود ادامه خواهد داد. یک نکته مهم دیگری که در بحث نگهداری از گیاهان آپارتمانی مطرح است مقاومت و سازگاری با نور کم و نیاز آبی کم است.
وی خاطر نشان کرد: دو گیاه آپارتمانی مورد علاقه اکثر خانواده‌های ایرانی پوتوس (پتوس) و سانسوریا هستند، در مطالعه‌ای توسط محققان با عنوان «[مقایسه توان گیاه پالایی دو گیاه زینتی پوتوس و سانسوریا به هنگام مواجه با آلودگی‌های فضای بسته» به بررسی دو گیاه آپارتمانی پوتوس و سانسوریا در برابر آلودگی و میزان جذب آلودگی پرداخته شده است. نتایج هر دو گونه در این پژوهش نشان داد، دو گیاه قادر به گیاه پالایی محیط‌های بسته هستند و پوتوس سازگاری بالاتری با شرایط و بیش از سانسوریا دارد.
ضرورت نگهداری گیاهان برای تصفیه هوای داخل آپارتمان‌ها
مجید عرفان‌منش، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان می‌گوید: یکی از توصیه‌های این سازمان برای کاهش آلودگی هوا و کمک به بهبود سلامتی شهروندان، نگهداری و استفاده از انواع گیاهان آپارتمانی در منازل است.
وی با اشاره به مسئله آلودگی هوای شهر اصفهان اظهار می‌کند: به‌رغم اینکه وجود درختان سطح شهر اصفهان تا حدودی کاهش دهنده آلودگی هوا هستند، همچنان شاهد آلودگی هوا هستیم.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان به‌رغم بی‌آبی موجود در شهر اصفهان تلاش می‌کند از میراث گران‌بهای شهر یعنی فضای سبز موجود با انواع روش‌ها حفظ و نگهداری کند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر آلودگی هوا در شهر نمایان است، می‌افزاید: یکی از توصیه‌های این سازمان برای کاهش آلودگی هوا و کمک به بهبود سلامتی شهروندان، نگهداری و استفاده از انواع گیاهان آپارتمانی در منازل است.
عرفان‌منش می‌گوید: این اقدام به میزان قابل توجهی به تصفیه هوای اماکن سربسته کمک می‌کند، به‌عنوان مثال گیاه شفلرا (درخت چتر) در اندازه یک متری با انشعابات خود قادر است روزانه به مقدار زیادی آلاینده‌های خطرناکی همچون بنزن‌ها (از مشتقات بنزین) و هیدروکربن‌ها (از مشتقات گاز آشپزخانه) را کاهش دهد که جهت بهبود تنفس کودکان در منازل نیز بسیار حائز اهمیت است.
وی می‌افزاید: به شهروندان توصیه می‌شود با شناخت انواع گیاهان آپارتمانی متناسب با میزان نور و شرایط منازل و اماکن گیاهان مناسب همچون دیفن باخیا، انواع پتوس، برگ انجیری، فیکوس‌ها، سانسیوریا و برگ قاشقی را انتخاب و نگهداری کنند.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با اشاره به تنوع گیاهان فضای سبز شهر خاطر نشان می‌کند: در سطح گسترده‌تر، انواع درختان پهن برگ موجود در فضای سبز شهر اصفهان همچون چنار، نارون و زبان‌گنجشک علاوه بر مقاوم‌بودن به خشکی، مقادیر بالایی از آلاینده‌های هوا (سرب و بنزن) و گردوغبار ناشی از تردد را کاهش داده است و در این روزهای پاییزی پر از آلودگی در شهر اصفهان، با خزان زیبای خود جلوه شهر را نمایان‌تر می‌کنند.
گیاهان؛ کارخانه ساخت اکسیژن
شیوا بحرینیان، کارشناس گل و گیاه، فعال و تولیدکننده نمونه گل و گیاه زینتی نگاه کردن به گل و گیاه را باعث افزایش حس مثبت‌اندیشی، دوری از غم‌ها و ایجاد شادابی می‌داند و به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: موضوعات خوشایند و ناخوشایند در فرهنگ‌های مختلف متفاوت است اما تنها زبان مشترک کل دنیا که در همه سنین، نژادها و ملیت‌ها جواب می‌دهد، زبان گل است و به همین دلیل در تمام جشن‌ها یا حتی مناسبت‌های ناراحتی، برای حال بهتر گل هدیه می‌دهیم.
وی یکی از کارکردهای مهم پرورش گیاهان در خانه را انتقال حس خوب و انرژی مثبت می‌داند و می‌افزاید: گیاهان به دلیل تأثیراتی که در روح و روان افراد به‌جا می‌گذارند، طرفداران بسیار زیادی دارند و بسیاری از افراد همیشه در حال خرید گل و گیاه هستند، این موضوع تنها مربوط به فرهنگ ما نیست و در تمام دنیا این علاقه دیده می‌شود.
این کارشناس و تولیدکننده نمونه گل و گیاه، مهمترین کارکرد نگهداری گیاهان در خانه را تولید اکسیژن در فضا می‌داند و ادامه می‌دهد: گیاهان با تولید اکسیژن در فضا، برای ما هوای پاک فراهم می‌کنند، همه انسان‌ها و موجودات دیگر به جز گیاهان، مصرف کننده اکسیژن هستند و با تنفس این گاز، دی‌اکسید کربن تولید می‌کنند؛ در حالی که گیاهان برعکس ما، دی اکسید کربن را جذب و تبدیل به اکسیژن حیاتی برای موجودات می‌کنند.
وی میزان دی‌اکسید کربنی که شب‌ها از گیاهان تولید می‌شود را به اندازه یک‌صدم تنفس هر فرد می‌داند و اظهار می‌کند: گیاهان با این مکانیسم، کارخانه تولید اکسیژن به شمار می‌آیند، بنابراین هیچ محدودیتی برای داشتن گل و گیاه در خانه نداریم و توصیه می‌شود به ازای هر ۱۰ متر فضای خانه، یک گلدان گیاه متوسط در فضا وجود باشد؛ یعنی در یک فضای ۱۵۰ متری بهتر است ۱۵ گلدان گل قرار دهیم.
بحرینیان با اشاره به کارکردهای گوناگون گیاهان در محیط زندگی انسان‌ها، ادامه می‌دهد: علاوه بر تأمین سبزی، شادابی و طراوت محیط، استفاده از گیاهان در مکان‌هایی مانند بالکن خانه‌ها، می‌تواند امکان محدود کردن فضای دید خانه را فراهم کند؛ همچنین افراد بسیاری در این فصل علاقه به کاشت سبزیجات و تولید محصولات ارگانیک برای خود و خانواده‌شان دارند که با رعایت برخی توصیه‌ها می‌توان به راحتی سبزیجات مورد نیاز را پرورش داد.
وی درباره محدودیت‌های تولید گیاهان آپارتمانی در اصفهان، می‌گوید: برخی از گیاهان آپارتمانی با اقلیم اصفهان سازگاری ندارند و گرچه ممکن است در برخی گلخانه‌ها به شکل شاداب به چشم بخورند، اما وقتی به خانه انتقال می‌یابند، به سرعت پژمرده و خشک می‌شوند؛ این کار باعث می‌شود مردم از خرید گیاهان منصرف شوند.
در نهایت؛ امروزه با توجه به سبک زندگی، مردم از طبیعت فاصله گرفتند و خیلی وقت‌ها می‌بینیم در تعطیلات آنها رنج ترافیک را متحمل می‌شوند تا ساعاتی را در دامان طبیعت باشند و این در حالی است که می‌توانیم بخشی از خانه خود را به گل و گیاه اختصاص دهم و طبیعت را به آنجا بیاوریم و با آن از دنیای پراسترس خارج شویم.
نظر شما