به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، محدود شدن افزایش دمای زمین به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نیازمند اختصاص ۷۵ تا ۹۵ درصدی بازار فروش خودروهای سواری به خودروهای الکتریکی تا سال ۲۰۳۰ است. در این صورت اهداف آب‌وهوایی بین‌المللی در بخش حمل‌ونقل برآورده خواهد شد و از بسیاری از اثرات مخرب تغییرات اقلیمی جلوگیری می‌شود. با توجه به رشد نمایی اخیر که در فروش خودروهای الکتریکی دیده می‌شود، این هدف قابل دستیابی به‌نظر می‌رسد.
وسایل‌نقلیه الکتریکی (EV) نسبت به خودروهای بنزینی و گازوئیلی، گازهای گلخانه‌ای کمتری تولید می‌کنند و اگر شبکه برق مورد نیاز آن‌ها با استفاده از روش‌های بدون کربن تأمین شود، انتشار گازهای گلخانه‌ای این وسایل‌نقلیه حتی کمتر خواهد شد. به همین دلیل افزایش خودروهای الکتریکی یکی از مهم‌ترین گام‌ها در کاهش انتشار آلاینده‌های حمل‌ونقل در کنار کاهش سفر با وسایل‌نقلیه شخصی و جایگزینی آن با حمل‌ونقل عمومی، دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی خواهد بود.
افزایش فروش خودروهای الکتریکی در جهان
نرخ فروش سالانه خودروهای الکتریکی در جهان طی پنج سال گذشته ۶۵ درصد رشد کرده است، با این حال رسیدن به نقطه هدف سال ۲۰۳۰ به متوسط نرخ رشد سالانه ۳۱ درصدی نیاز دارد. البته کاهش هزینه‌ها و پیشرفت‌های فناوری باعث شده است که فروش خودروهای برقی امروزی با سرعت بیشتری نسبت به گذشته افزایش پیدا کند که این امر حاکی از روندی امیدوارکننده در آینده این صنعت است.
نرخ فروش خودروهای الکتریکی در نروژ طی ۱۲ سال گذشته از کمتر از یک درصد به ۸۰ درصد رشد داشته و به همین دلیل این کشور پیشرو جهانی در صنعت خودروهای برقی محسوب می‌شود. فروش این خودروها در هند از ۰.۴ درصد سال ۲۰۲۱ به ۱.۵ درصد سال ۲۰۲۲ افزایش داشته که این رشد تقریباً سه برابر سریع‌تر از میانگین جهانی است که سه سال طول کشید از ۰.۴ درصد سال ۲۰۱۵ به ۱.۶ درصد سال ۲۰۱۸ رشد کند. با این حال برای دستیابی به اهداف آب‌وهوایی تا سال ۲۰۳۰، جهان باید فروش خودروهای برقی را تقریباً به سرعت نروژ افزایش دهد.
کشورهای جهان با بیشترین فروش خودروهای الکتریکی
فروش خودروهای الکتریکی در تعدادی از کشورهای جهان با سرعت چشمگیری گسترش داشته است. تاکنون بیشتر پیشروان خودروهای برقی از کشورهای با درآمد بالا مانند اسکاندیناوی یا کشورهایی با قدرت بازار زیاد مانند چین بوده‌اند که سیاست‌های قوی دولت و مشوق‌های مالی در آن‌ها راه را برای رشد صنعت خودروهای الکتریکی هموار کرده است. در حال حاضر نیز هرچه شرایط اقتصادی این خودروها مطلوب‌تر شود، سایر کشورهای با درآمد پایین‌تر نیز می‌توانند به همان سرعت یا حتی سریع‌تر در این زمینه پیشرفت کنند.
پنج کشور برتر با بیشترین سهم فروش این خودروها عبارتند از:
نروژ که وسایل‌نقلیه تمام‌برقی در آن ۸۰ درصد از فروش خودروهای سواری در سال ۲۰۲۲ را تشکیل می‌داد.
- ایسلند (۴۱ درصد)
- سوئد (۳۲ درصد)
- هلند (۲۴ درصد)
- چین (۲۲ درصد)
جایگاه چین در این فهرست به‌ویژه با توجه به این‌که بزرگ‌ترین بازار خودرو در جهان است، قابل توجه به‌نظر می‌رسد. دو بازار بزرگ دیگر خودرو که فروش خودروهای الکتریکی کمتری دارند، اما این بازار به سرعت درون مرزهای آن‌ها در حال رشد است، اتحادیه اروپا با رشد ۱۲ درصدی و ایالات متحده با رشد ۶ درصدی محسوب می‌شوند.
گذار بزرگ‌ترین بازارهای خودرو جهان به صنعت خودروهای الکتریکی
گذار جهان به وسایل‌نقلیه برقی تا حد زیادی به عملکرد سه بازار بزرگ خودرو یعنی چین، اروپا و ایالات متحده متکی است که در مجموع ۶۰ درصد از کل فروش جهانی را بر عهده دارند. هر سه بازار در چند سال گذشته شاهد رشد چشمگیری در فروش خودروهای برقی بوده‌اند؛ سهم فروش خودروهای برقی چین در حال حاضر دو برابر میانگین جهانی و سهم فروش خودروهای برقی اروپا کمی بالاتر از میانگین جهانی است، با این حال سهم فروش این خودروها در ایالات متحده حدود یک سال از میانگین جهانی عقب مانده است. فروش خودرو در هند و ژاپن که به ترتیب چهارمین و پنجمین بازار بزرگ خودرو هستند نیز همچنان پایین است. با این حال این کشورها سرعت رشد بیشتری دارند، زیرا کشورهایی که در یک مسأله دیرپذیر هستند، اغلب سریع‌تر از پذیرندگان اولیه رشد می‌کنند.
رشد چشمگیر صنعت خودورهای الکتریکی در نروژ
نروژ تنها کشوری است که بخش عمده فروش خودرو در آن تماماً برقی است. این کشور یکی از سردترین مناطق جهان به‌شمار می‌رود و با توجه به نگرانی‌های موجود مبنی بر عمل نکردن مؤثر باتری‌ها در دمای پایین و ارائه نکردن برد خودروهای بنزینی، انتظار می‌رفت یکی از آخرین مناطق پذیرای خودروهای برقی باشد، ولی برعکس نروژ و همسایگان اسکاندیناوی آن مانند ایسلند و سوئد پیشتازان پذیرش سنعت وسایل‌نقلیه الکتریکی هستند و در سال ۲۰۲۲ از هر ۱۰ خودروی سواری در نروژ، هشت خودرو تمام‌الکتریکی بوده و در مجموع ۱۵۰ هزار دستگاه فروخته شد. دلیل این پیشرفت اقدامات دولت است که تبلیغات در این زمینه را از سال ۱۹۹۰ و بسیار زودتر از سایر کشورها شروع کرد. نروژ نخستین کشوری است که قصد دارد فروش خودروهای بنزینی و گازوئیلی را تا سال ۲۰۲۵ متوقف کند.
دلایل موفقیت نروژ در گذار به خودروهای الکتریکی
اولین دلیل طرح‌های تشویقی مالی دولت برای مصرف‌کنندگان خودروهای الکتریکی است. به این صورت که نروژی‌هایی که خودروهای تمام‌برقی می‌خرند، مجبور نیستند مالیات بر ارزش افزوده بالا و مالیات ثبت نام بپردازند و از مزایای مالی دیگری نیز بهره‌مند می‌شوند. به این ترتیب بخش قابل‌توجهی از هزینه خرید این خودروها برای آن‌ها حذف می‌شود. این طرح به تدریج در دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ با حمایت چندین دولت و همه احزاب سیاسی ادامه داشت و نقطه عطف آن سال ۲۰۱۲ بود؛ زمانی که کل هزینه داشتن یک خودروی برقی در طول عمر آن (شامل هزینه‌های خرید، نگهداری و شارژ خودرو) ارزان‌تر از کل هزینه داشتن یک وسیله‌نقلیه بنزینی یا گازوئیلی بود و حتی شامل تمام معافیت‌های مالیاتی هم می‌شد.
دلیل دوم، سرمایه‌گذاری هنگفتی بود که دولت روی شارژرهای برقی انجام داد و در نتیجه نروژ در حال حاضر دارای بیشترین سرانه شارژرهای سریع عمومی در میان هر کشوری در جهان شد که می‌توانند باتری خودروهای برقی را در کمتر از ۲۰ دقیقه از صفر تا ۸۰ درصد شارژ کند. علاوه بر این، صاحبان ساختمان‌های آپارتمانی کمک‌های بلاعوض برای نصب شارژرهای خود دریافت می‌کنند.
دلیل سوم این‌که نروژ به صاحبان خودروهای برقی امتیازات جذابی مانند پارکینگ رایگان، معافیت‌ها یا کاهش عوارض جاده‌ها، دسترسی به خطوط اتوبوس‌رانی اولویت‌دار و کاهش نرخ برای وسایل‌نقلیه الکتریکی که با کشتی حمل می‌شوند، ارائه کرده است.
دولت نروژ با توجه به موفقیت سیاست‌های وسایل‌نقلیه الکتریکی شروع به لغو تدریجی مشوق‌های خود برای خودروهای لوکس و بعضی از مزایای دیگر برای همه خودروهای الکتریکی کرده است، زیرا اکنون که همه در حال خرید خودروهای الکتریکی هستند، بیش از این منطقی نیست به همه خودروها اجازه دسترسی به خط اتوبوس و پارکینگ رایگان داده شود. از سوی دیگر بعضی از این سیاست‌ها ممکن است مردم را تشویق کند که سفر با خودرو را به جای حمل‌ونقل عمومی انتخاب کنند که این امر باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود، بنابراین نروژ اکنون آگاهانه‌تر در حال بررسی نحوه تبلیغ سایر گزینه‌های حمل‌ونقل به جز خودروهای شخصی است.
رشد صنعت خودورهای الکتریکی در چین
چین بیشتر از مجموع سایر نقاط جهان خودروهای برقی می‌فروشد و ۲۲ درصد از وسایل‌نقلیه فروخته‌شده در این کشور طی سال ۲۰۲۲، تمام‌الکتریکی بودند. فروش این خودروها در این سال به ۴.۴ میلیون رسید که بالاتر از مجموع ۳ میلیون خودروی الکتریکی فروخته‌شده در سایر نقاط جهان بود. حمایت چین از خودروهای برقی به کاهش هزینه باتری و تسهیل پذیرش خودروهای الکتریکی در سراسر جهان کمک کرده است. این کشور که در تولید خودروهای موتور احتراق داخلی بسیار عقب‌تر از سایر کشورها بود، ضمن توجه به تأثیر خودروهای برقی در کاهش آلودگی هوا و کاهش وابستگی به نفت وارداتی، خودروهای برقی را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری استراتژیک در حوزه جدیدی از خودروسازی در نظر گرفت.
دلایل موفقیت خودروهای الکتریکی در چین
چین در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ برای اولین بار یارانه‌های مالی و معافیت‌های مالیاتی را برای تولیدکنندگان و کاربران خودروهای الکتریکی در نظر گرفت که ارائه آن‌ها از شهرهای آزمایشی در سراسر کشور آغاز شد. این کشور پس از برنامه‌های آزمایشی به صرف میلیاردها دلار برای یارانه‌های مختلف ملی و محلی و معافیت‌های مالیاتی ادامه داد و در سال ۲۰۱۸ برای جایگزینی یارانه‌های مستقیم، انتقال به سیستم اعتباری خودروهای بدون آلایندگی مبتنی بر بازار را آغاز کرد که از دستورات خودروهای بدون آلایندگی کالیفرنیا اقتباس شده بود.
امروزه هشت مدل از ۱۰ مدل برتر خودروهای الکتریکی فروخته شده در چین توسط شرکت‌های چینی ساخته می‌شوند و علاوه بر آن این کشور صادرات خودروهای برقی را در سطح جهانی آغاز کرده است.
کاربران چینی هم‌اکنون می‌توانند از بین نزدیک به ۳۰۰ مدل خودروهای الکتریکی که بیشتر از هر جای دیگری است، دست به انتخاب خودروی موردعلاقه خود بزنند. در بسیاری از کشورهای دیگر تمرکز بر وسایل‌نقلیه بزرگ‌تر بوده است که به باتری‌های گران‌تری نیاز دارند، اما در چین وسایل‌نقلیه کوچک‌تر معمول هستند. علاوه بر این قیمت خرده‌فروشی بسیاری از خودروهای الکتریکی در چین با احتساب یارانه‌ها، کمتر از قیمت خودروهای گازسوز یا بنزینی است و ورود تسلا به بازار چین هزینه‌های خودروهای برقی را کمتر کرد.
یکی دیگر از عوامل مهم و تأثیرگذار در این پیشرفت این است که چین ۷۶۰ هزار ایستگاه شارژ سریع عمومی و یک میلیون ایستگاه شارژ آهسته عمومی نصب کرده که بیشتر از مجموع سایر نقاط جهان است و مانند نروژ مزایایی را به رانندگان خودروهای برقی، عمدتاً در سطح شهر، ارائه داده است. به عنوان مثال در شهر پکن دریافت پلاک خودرو زمان انتظار طولانی دارد، اما این روند برای خریداران خودروهای الکتریکی لغو می‌شود.
جایگاه بزرگ‌ترین بازارهای خودروی الکتریکی در جهان
تجربیات نروژ و چین می‌تواند درس‌هایی را برای سایر کشورها فراهم کند. هر دو کشور دارای دولت‌هایی بودند که انتخابی عمدی برای ترویج خودروهای برقی داشتند، روی شارژرهای عمومی سرمایه‌گذاری کردند و سیاست‌هایی را برای رقابتی ساختن خودروهای برقی مقرون‌به‌صرفه به اجرا گذاشتند. زمانی که خودروهای برقی از لحاظ مالی شرایط بهتری برای خریداران نسبت به خودروهای سنتی داشته باشد، استقبال از آن‌ها به سرعت رشد می‌کند، به‌ویژه در صورتی که خریداران از محدوده تردد خودروی خود و دسترسی آسان به شارژرهای عمومی اطمینان داشته باشند، با این حال همه کشورها به ثروت نروژ یا قدرت بازار و ساختار دولتی چین دسترسی ندارند، به این ترتیب حمایت‌های مالی برای بودجه‌های دولتی بسیار گران است و باید به دنبال راه‌های دیگر باشند. در حال حاضر ۱۶ کشور از جمله کانادا، ژاپن و بریتانیا نوعی سیاست را اتخاذ کرده‌اند که فروش صد درصدی خودروهای الکتریکی را در سال ۲۰۳۵ یا قبل از آن الزامی می‌کند. البته کشورهای بیشتری باید چنین سیاست‌هایی را ایجاد و اجرا کنند.
اگر اتحادیه اروپا، ایالات متحده و چین مقررات ملی خود را با هدف فروش صد درصدی خودروهای برقی تا سال ۲۰۳۵ هماهنگ کنند، برابری هزینه را در کشورهای دیگر مانند هند تا سه سال به جلو می‌برند. علاوه بر این، کشورها باید تعداد شارژرهای عمومی و به‌ویژه تعداد شارژرهای عمومی سریع را افزایش دهند تا مالکیت خودروهای برقی را به یک انتخاب آسان تبدیل کنند.
از طرفی گذار به خودروهای برقی باید به‌طور عادلانه انجام شود، دولت‌ها باید خودروسازان را تشویق کنند تا مدل‌های برقی مقرون‌به‌صرفه‌تر تولید کنند و لازم است برای خانوارهای کم‌درآمد یارانه‌هایی تعیین شود که علاوه بر عادلانه بودن، در افزایش پذیرش خودروهای الکتریکی نیز مؤثر است، زیرا افراد کم‌درآمد نسبت به قیمت حساس‌تر هستند.
نکته قابل توجه این است که هدف نباید این باشد که همه صاحب خودروی الکتریکی شوند. گذار سیستم حمل‌ونقل برای افزایش دسترسی به سایر اشکال حمل‌ونقل می‌تواند انتشار گازهای گلخانه‌ای و مرگ‌ومیر ناشی از خودروها را کاهش دهد، در زمان از دست‌رفته در ترافیک صرفه‌جویی و آسیب‌های وارده بر اکوسیستم را محدود کند.
نظر شما