به گزارش خبرگزاری ایمنا از قم، فصل سرد سال که از راه می‌رسد، لباس‌های گرم از کمدها بیرون می‌آید و بخاری‌ها جایشان را گوشه اتاق پیدا می‌کنند. شب‌های بلند فرصت خوبی برای گعده‌های خانوادگی است و صبح هر روز، خیابان‌ها با پالتوها و کلاه‌های پشمی رنگارنگ کودکان در مسیر مدرسه نقاشی می‌شود. غروب‌ها آسمان، رنگ نارنجی به چهره شهر اضافه می‌کند و شب با شوق دیدن روی سپید برف صبحگاهی به سر می‌شود، اما همه این زیبایی‌ها چند سالی است با ابر سیاهی که در فصل سرد آسمان را می‌پوشاند همراه شده است. ابری سیاه از آلاینده‌های شیمیایی که نفس را به شماره می‌اندازد و دل را پژمرده می‌کند.
نیمه دوم سال آبی آسمان در بسیاری از کلان‌شهرها خود را در حجم بزرگی از تیرگی گازهای شیمیایی گم می‌کند. آمار می‌گوید آلودگی هوا در کشور سالانه ۲۰ هزار قربانی می‌گیرد، اما هنوز مقصر اصلی مشخص نیست. گاهی یک عضو شورای شهر در کلان‌شهرها از مازوت‌سوزی انتقاد می‌کند و گاهی خبری دیگر در رسانه‌ها منتشر می‌شود که منابع متحرک از جمله خودروها را مقصر اصلی ماجرا می‌داند.
به گفته کارشناسان خسارت‌های آلودگی هوا در دنیا تنها به علت از کارافتادگی افراد از ۱۴۴ میلیارد دلار فراتر رفته است و در ایران سالانه حدود ۱۱ میلیارد دلار به کشور خسارت وارد می‌کند که بیش از یک میلیارد دلار آن در بخش بهداشت و درمان است. ۱۲.۶ درصد مرگ‌های زودرس در ایران به علت آلودگی رخ می‌دهد و بیشتر آن در ۲۷ کلان‌شهر اتفاق می‌افتد.
قم نیز چند سالی است به جرگه شهرهای آلوده پیوسته و هر سال تعداد روزهایی که آسمان شهر آبی است در نمودارها بیشتر آب می‌رود، در حالی که مسئولان می‌گویند در نیروگاه قم مازوت‌سوزی اتفاق نمی‌افتد، اما استفاده از سوخت مایع یا همان گازوئیل موضوعی است که هر از گاهی رخ می‌دهد و به کیفیت هوای شهر آسیب می‌زند.
هرچند تا امروز شهر قم پاییز نسبتاً گرمی را پشت سر گذاشته است، اما شکنندگی شرایط کیفیت هوا و نگرانی شهروندان از روزهای آلوده، نشان از لزوم توجه بیشتر به این امر دارد. بنا به گفته کارشناسان محیط زیست در فصل سرد سال متهم ردیف اول آلودگی هوا در شهر قم نیروگاه سیکل ترکیبی است که با سوزاندن سوخت مایع حجم زیادی از آلایندگی را به آسمان قم تحمیل می‌کند.
۲ عامل اصلی علت آلودگی هوای شهرهای بزرگ است
احمدرضا شفیعی، معاون اداره کل محیط زیست استان قم با اشاره به اینکه آلودگی هوای شهری دو عامل اصلی در تمام شهرهای بزرگ دنیا دارد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مسئله اول سوخت خودروها و مسئله دوم نیروگاه‌های تولید برق است.
وی با اشاره به اینکه آلودگی هوا می‌تواند شامل آلودگی‌های شیمیایی و آلودگی ذرات باشد، می‌افزاید: آلودگی‌های زمستانه اغلب شامل ترکیبات شیمیایی در کنار ذراتی است که در فرایند سوخت ناقص تولید می‌شود.
مصرف روزانه ۳ میلیون لیتر گازوئیل در نیروگاه قم
معاون اداره کل محیط زیست استان قم با اشاره به اینکه مسائلی همچون نوع سوخت و موقعیت جغرافیایی شهرها در بروز این آلودگی‌ها مؤثر است، اضافه می‌کند: در شهری همچون قم طبق مطالعات انجام شده توسط مشاوران، عامل اصلی آلودگی هوا در زمستان نیروگاه سیکل ترکیبی است.
شفیعی تصریح می‌کند: زمانی که نیروگاه از سوخت گاز وارد سوخت مایع می‌شود، روزانه تقریباً سه میلیون لیتر گازوئیل مصرف می‌کند. این عدد تقریباً برابر یا کمی بیشتر از کل مصرف بنزین و گازوئیل تمام خودروهای شهر است، از طرفی بنزینی که در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود دارای استاندارد یورو چهار است، اما سوختی که در نیروگاه مصرف می‌شود گازوئیل با کیفیت نازل است و آلودگی بیشتری به همراه دارد. نتیجه منطقی این است که سهم نیروگاه از آلودگی هوا در زمستان‌ها سهم اندکی نیست.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه نیروگاه سیکل ترکیبی شهر قم در حریم شهر و با فاصله بسیار کمی قرار گرفته است، ادامه می‌دهد: در زمینه آلودگی هوا توجه به مسائل اقلیمی نیز بسیار مهم است، در همه روزهای سال خودروها سوخت مصرف می‌کنند و نیروگاه هم کار می‌کند، اما در همین شرایط روزهایی هوای پاک و هوای قابل قبول داریم، اما در زمستان‌ها که پدیده پایداری وضعیت جوی را مشاهده می‌کنیم، این مسئله بیشتر خودش را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به اهمیت بلندمرتبه‌سازی و پدیده‌هایی مانند توپوگرافی شهر تاکید می‌کند: وارونگی دمایی یک فرایند طبیعی است که در آن مسئله توسعه شهرها و شهرسازی هم نقش دارد و می‌تواند ضریب بحران را جدی‌تر کند.
معاون اداره کل محیط زیست استان قم با اشاره به اینکه اثرات آلایندگی نیروگاه سیکل ترکیبی قم در زمانی وارد فاز سوخت مایع می‌شود، اثبات شده است، اظهار می‌کند: خواهش ما از مسئولان ملی این است که اختصاص سوخت نیروگاه قم را حداقل در دوره‌هایی که وارونگی دمای جامع در کشور داریم، از سوخت گاز قرار دهند.
تدبیر ویژه برای آلایندگی بیشتر!
مرتضی خوش‌لهجه، مدیرعامل شرکت گاز استان قم، یکشنبه دوازدهم آذر در یک مصاحبه خبری مکتوب از آمادگی برای مقابله با ناترازی گاز در استان قم خبر داد. آن‌طور که در متن خبر مطرح شده، تدبیر ویژه شرکت گاز استان قم سوق دادن صنایع و اصناف به استفاده از سوخت مایع است که نیروگاه نیز جزئی از همین صنایع محسوب می‌شود؛ موضوعی که هشداردهنده روزهای آلوده بیشتر برای شهر قم است.
در این میان البته رتبه دوم مقصران آلایندگی را باید به منابع متحرک در شهر داد که خودرو و موتورسیکلت از آن جمله است. وجود حدود دو هزار تاکسی فرسوده در کنار ۳۰۰ هزار موتورسیکلت که قدرت آلایندگی چند برابری نسبت به خودرو دارد، از مواردی است که نباید از نظر دور داشت.
معاینه فنی جدی گرفته شود
رضا خانه‌زاد یزدی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به اهتمام این معاونت برای اجرای قانون هوای پاک، اظهار می‌کند: در گذشته تنها هفت سامانه کنترل تخلفات رانندگی در شهر قم فعال بود، اما این سامانه‌ها در حال افزایش است و در آینده نزدیک این دوربین‌ها به امکان جریمه خودروهای فاقد معاینه فنی مجهز خواهد شد.
وی می‌افزاید: به زودی تردد خودروهایی که فاقد معاینه فنی هستند، در سطح شهر با جریمه همراه خواهد بود و انتظار داریم این موضوع به بهبود کیفیت هوای شهر قم کمک کند.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به انجام مطالعات جامع موتورسیکلت توسط مشاور اضافه می‌کند: در قالب این مطالعات تمام اثرات مثبت و منفی موتورسیکلت در سطح شهر بررسی و برای کاهش اثرات منفی که از آن جمله می‌توان به آلودگی هوا اشاره کرد، راهکارهایی ارائه خواهد شد.
زندگی کردن در کشوری که رتبه ششم تولید کربن در دنیا را دارد بدون معضل آلودگی هوا چندان قابل تصور نیست، اما با تدبیر بهتر برای استفاده از گاز در نیروگاه و تحقق بخشیدن به طرح آمایش استان قم که جانمایی مناسب‌تری برای صنایع اطراف شهر در نظر گرفته است، می‌توان بخشی از این مشکلات را رفع کرد.
نظر شما