به گزارش خبرگزاری ایمنا، طبق آخرین اظهارات رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با افزایش ۲۰ درصدی قیمت لاستیک در کارخانه‌ها، همچنین عرضه حدود ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک خودرو باید شاهد کاهش قیمت آن در بازار باشیم؛ قرار بر آن بود هرچه به بازار عرضه می‌شود، با قیمت مصوب باشد، اما به دلایلی مختلفی که به آن‌ها می‌پردازیم یک فاصله قیمتی ایجاد شده است.
بازار لاستیک سالانه نیازمند ۲۴ میلیون حلقه تایر است که بخشی از آن با واردات و بخشی دیگر از طریق تولید تأمین می‌شود، تولید داخل کشور سالانه ۲۱ میلیون حلقه و واردات آن نیز سه میلیون حلقه است، آمار موجود نشان می‌دهد در هشت ماه نخست سال جاری ۱۴ میلیون حلقه تولید داشته‌ایم که با احتساب این میزان تولید، در واقع کمبود و مشکلی وجود نداشته است، همچنین وزارت صمت اعلام کرده است که برای ثبات بازار تا پایان سال، هفت میلیون حلقه لاستیک هم وارد کشور خواهد شد، اما تا امروز طبق آخرین خبرها و رصدهای ضمنی و مداوم انجام شده در بازار، قیمت‌ها هنوز به صورت محسوس کاهش پیدا نکرده است و همچنان قیمت‌ها بالاتر از قیمت مصوب و دونرخی بودن که یک نرخ مصوب و دیگری نرخ فراتر از مصوب است، وجود دارد.
اگر فرایند تولید و عرضه لاستیک را مانند یک زنجیره در نظر بگیریم، انتظار می‌رود در صورتی که تولید کافی و توزیع به‌موقع انجام شده و عرضه شفاف باشد، شاهد نزولی شدن قیمت‌ها به سمت مصرف‌کننده باشیم.
تولیدکنندگان به تعهدات خود عمل کرده‌اند
جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک در خصوص دونرخی بودن لاستیک و با توجه به مجوز افزایش قیمت ۲۰ درصدی که برای رفع مشکل تولید صورت گرفته است، اظهار می‌کند: افزایش قیمت لاستیک به دلیل تغییر نرخ ارز ترجیهی به ارز نیمایی بوده که به واسطه آن قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کرده است.
وی ادامه می‌دهد: تولید به واسطه تأمین حدودی ارز توانسته است نقش خود را به خوبی ایفا کند و در هشت ماه نخست ۱۴۰۲، حدود ۱۴ میلیون حلقه تولید شده است، به دلیل آنکه تمام محصولات تولیدی در حال عرضه است، پس به‌طور طبیعی مشکلی نباید وجود داشته باشد.
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک می‌گوید: ما فرصت تولید ۱۰ درصدی را بابت تأمین نشدن به‌موقع ارز در شش‌ماهه نخست سال از دست دادیم، اما تا حدودی توانسته‌ایم آن را جبران کنیم و آنچه که در حال حاضر شامل تعهدات تولیدکنندگان بوده، جبران شده است.
میرزایی ادامه می‌دهد: تولید لاستیک باید به جای ۲۱ میلیون حلقه، ۲۳ میلیون حلقه باشد که متأسفانه این هم یکی دیگر از فرصت‌هایی بوده استکه در شش ماهه نخست سال از دست دادیم و امید داریم که در شش ماه دوم آن را جبران کنیم و سال آینده ۲۳ میلیون حلقه لاستیک تولید کنیم.
کاهش التهاب‌ها با واردات ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک
وی با اشاره به اینکه چند روز گذشته توافقاتی برای وارد کردن ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک برای کاهش تنش‌های ایجاد شده به بازار صورت گرفته می‌گوید: بیشتر این تایرها رینگ ۱۳ و بخشی از آن رینگ‌های ۱۴ و ۱۵ هستند، بیش از ۳۰۰ هزار حلقه لاستیک در بخش نمایندگی‌ها و حدود ۱۰۰ هزار حلقه در بخش عرضه مستقیم توزیع می‌شود که در مجموع تاکنون حدود ۶۰۰ هزار حلقه تایر توزیع شده است و در روزهای آینده باقی‌مانده آن توزیع خواهد شد.
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک با توجه به اینکه لاستیک‌ها در دو استان زنجان و قم به صورت آزمایشی و اینترنتی توزیع شده اما همچنان شاهد کمبود آن به‌خصوص رینگ ۱۳ هستیم ادامه می‌دهد: با کاهش التهاب و حذف تقاضای کاذب و همچنین افزایش تولید که امروز تولید روزانه را به حدود چهار هزار حلقه تایر افزایش داده‌ایم که در واقع روزانه بیش از ۱۰ هزار حلقه در حال تولید است؛ به‌طور قطع التهاب به وجود آمده با توجه به میزان تایری که در حال حاضر تولید و به بازار عرضه و به طور کامل مصرف نمی‌شود، فروکش خواهد کرد.
بخش نظارتی بر انبارهایی که امکان احتکار دارند متمرکز شود
میرزایی در ارتباط با اینکه التهاب‌های به وجود آمده چه زمانی فروکش خواهد کرد می‌گوید: تصور ما بر آن است که این التهاب‌ها با توجه به تولیدات انجام شده تا به امروز باید برطرف شده باشند و واقعیت این است که ما تایری با عنوان تایر دولتی نداریم زیرا خوراک آزاد و تایر هم به نرخ آزاد می‌فروشیم و اینکه عده‌ای تایر را به امید آنکه بعدها بتوانند گران‌تر بفروشند خریداری می‌کنند تصور غلطی است و باید از بین برود.
وی ادامه می‌دهد: التهاب‌های به‌وجود آمده یک بخش آن مربوط به سیاست‌گذاری‌ها و انتظار خارج شدن قیمت‌گذاری دستوری به آزاد و بخش دیگر، بحث سیستم‌های نظارتی است که انتظار داریم بیشتر در حوزه انبارها حتی انبارهای که امکان احتکار دارد متمرکز شود.
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک در خصوص اینکه آیا ایجاد سامانه برای توزیع لاستیک می‌تواند به کاهش التهاب‌ها کمک کند، می‌گوید: انتظار نمی‌رود بحث سامانه‌ای بتواند مشکلات را حل کند به این دلیل که یک‌سری از تقاضاهایی که در سامانه حق تلقی می‌شوند، مصرف‌کننده نیستند و این امکان وجود دارد که شخص محق که مصرف‌کننده هم نیست، سهم خود را تهیه و آن را در بازار آزاد به‌فروش برساند که در این زمینه سکوهای فروش می‌توانند کمک‌کننده باشند، اما ما در این حوزه نقشی نداریم و تنها تولیدکننده هستیم.
طی ۱۵ روز بازار به ثبات خواهد رسید
بهنام نیک‌منش، معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران نیز با بیان اینکه با روند فعلی طی ۱۵ روز بازار به ثبات خواهد رسید اظهار می‌کند: بعد از التهاباتی که در بازار لاستیک به‌وجود آمد رصد و پایشی که توسط بازرسان اتاق اصناف سراسر کشور به اتاق اصناف ایران واصل شد، اتاق اصناف ایران هم گزارشات تحلیلی بازار را برای آنکه حفظ آرامش بازار و عرضه مکفی تایر صورت بگیرد گزارش‌های تحلیلی را به استحضار معاون اول رئیس‌جمهور و مسئولان ستاد تنظیم بازار رساند و از طرفی دیگر هم جلسات متعددی را با وزارت صنعت معدن تجارت برای تأمین مکفی به‌خصوص در رینگ‌های ۱۳، ۱۴ و۱۵ انجام شود گذاشته شد.
معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف اظهار می‌کند: مواردی مانند مشکلات تولیدی و کاهش سطح عرضه باعث ایجاد التهاب و تقاضای کاذب و یا همان افزایش خرید می‌شود.
شفاف سازی عرضه با راه اندازی سامانه جامع تجارت
غلامعلی مهدوی، دبیر هیئت عالی نظارت برسازمان‌ها نیز با اشاره به به‌هم‌ریختگی در عرضه می‌گوید: باید عرضه را در قالب سامانه‌ها شفاف‌سازی کنیم، یعنی اجازه اینکه یک شخص بیشتر از نیاز خود لاستیک تهیه کند و به شبکه توزیع آسیب برساند را بگیریم که برای آن تدابیر و تمهیداتی در برخی شهرها به صورت آزمایشی انجام گرفته است.
وی ادامه می‌دهد: برای شبکه توزیع هیچ‌گونه محدودیتی نداریم و لازم است از تمام ظرفیت‌های خود استفاده کنیم و برای تحقق این امر سامانه جامع تجارت راه‌اندازی شده است.
دبیر هیئت عالی نظارت برسازمان‌ها با اشاره به اطلاعیه‌ی هفته گذشته اتاق اصناف می‌گوید: همه واحدهای صنفی لاستیک فروش باید کد نقش دریافت کنند و هنگامی‌که فروش لاستیک را آغاز می‌کنند باید اطلاعات شخص خریدار مانند کد ملی، شماره موبایل، همچنین اطلاعات خودرو مانند شاسی یا شماره پلاک خودرو را در سامانه ثبت کنند.
مهدوی ادامه می‌دهد: در این صورت شخص خریدار هنگامی‌که کد ملی خود را وارد سامانه می‌کند دیگر امکان تهیه لاستیک از فروشنده دیگر یا تهیه بیشتر از حد مورد نیاز را ندارد.
وی می‌گوید: خط تولید بیشتر روی سایزهای پر تقاضا متمرکز شده است که این خود نوید خوبی به همراه دارد و گمان می‌کنیم طی یک ماه آینده با هماهنگی بین شبکه تولید، تأمین و توزیع این التهاب‌ها برطرف شوند و ما هم به نوبه خود سعی داریم عرضه به صورت شفاف صورت گیرد.
هر فرد تنها دو حلقه لاستیک دریافت می‌کند
مصطفی تنها، سخنگوی انجمن تایرسازان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره عرضه لاستیک‌های دولتی اظهار می‌کند: لاستیک‌های دولتی در سطح بازار به وسیله نمایندگان شرکت‌های مختلف تایر سایزی در سطح کشور عرضه می‌گردد.
وی ادامه می‌دهد: نحوه دریافت لاستیک به‌صورت حضوری و با دریافت اطلاعات هویتی شخص و خودرو صورت می‌گیرد و هر شخص فقط مجاز به دریافت دو حلقه لاستیک است.
سخنگوی انجمن تایرسازان با اشاره به اینکه هر فرد بیشتر از دو حلقه لاستیک مجاز به خرید نیست می‌افزاید: امکان دارد اشخاصی با در دست داشتن چند کارت ملی اقدام به خرید لاستیک بیشتری کنند، اما فروشندگان موظف‌اند مدارک هویتی فرد، مالکیت خود شخص بر خودرو و همچنین مدارک خودرو از جمله شماره خودرو و شاسی را در سامانه ثبت و پس از صحیح بودن اطلاعات تنها دو حلقه لاستیک به خریداران تحویل دهند.
لاستیک عادلانه توزیع می‌شود
تنها در ارتباط با توزیع عادلانه لاستیک می‌گوید: توزیع و فروش لاستیک‌های دولتی عادلانه و از طریق نمایندگی‌های فروش که قبلاً مجوز نمایندگی خود را گرفته‌اند عرضه می‌گردد.
وی خاطرنشان می‌کند: لاستیک‌های تحویلی به فروشندگان با نظارت پلیس امنیت اقتصادی و ستاد تعزیرات و همچنین بازرسی و مدارک و مستندات خود فروشندگان انجام می‌شود.
سخنگوی انجمن تایرسازان در ادامه می‌گوید: تولید کنندگان تایر تعداد، نوع و اندازه تایر را برای فروشندگان در سامانه ثبت می‌کنند، اطلاعات بارگذاری شده در حساب بدهی فروشندگان ثبت و در صورت پایان لاستیک‌های تحویلی و تقاضای ثبت سفارش مجدد، فروشندگان باید در سامانه درازای هر لاستیک فروخته شده مدارک ثبت کرده باشند و تمام این مراحل به وسیله دستگاه‌های نظارتی نام برده رسد خواهد شد.
وی در خصوص اختلاف قیمت لاستیک در بازار آزاد و دولتی می‌افزاید: امکان دارد شخصی که خودرو به نام خود ندارد برای تهیه تایر به ناچار به بازار آزاد مراجعه کند و به دلیل اینکه طرح فعلی به‌تازگی در حال اجرایی شدن است پس امکان دارد تایرهای موجود در بازار آزاد از مبادلات قبل باشند.
بیشتر بخوانید:
با توجه به آنچه گفته شد، نظام عرضه و تقاضای تایر با ورود محتکران و بر هم خوردن نظم تقاضا بر هم خورده است، علاوه بر این، تأمین نشدن به‌موقع ارز برای تولیدکنندگان منجر به کاهش ظرفیت تولید شده بود که با تخصیص ارز انتظار می‌رود در شش ماهه دوم سال این مسئله رفع و شاهد افزایش تولید باشیم. اما آنچه مشخص است این وضعیت بازار علاوه بر تولیدکنندگان به ضرر مصرف‌کنندگان نهایی که لاستیک را با چند برابر قیمت می‌خرند، تمام می‌شود. در این بین افرادی که با استفاده از شرایط ویژه می‌توانند مقدار قابل توجهی لاستیک خریداری کنند و در التهابات بازار آن را به صورت قطره‌چکانی و با قیمت‌های چند برابری به بازار عرضه کنند، از جیب مردم سود می‌برند.
این موضوعات همان‌طور که گفته شد با تشدید نظارت‌ها و راه‌اندازی سامانه‌ای جامع برای فروش لاستیک رفع خواهد شد و امید است همان‌طور که مسئولان وعده داده‌اند در هفته‌های آینده شاهد به ثبات رسیدن بازار لاستیک باشیم.
گزارش از: سمانه رمضانی، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما