به گزارش خبرنگار ایمنا، دولت سیزدهم به محض آغاز فعالیت خود در شهریورماه دو سال گذشته سیاست همگرایی، همسایگی و همسومحور را اعلام و آن را دنبال کرده است. سیاستی که دستاورد آن دیپلماسی عزتمندانه بدون توجه به دخالت‌ها و دسیسه‌های نظام سلطه و با رویکرد نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی است؛ رویکردی که نه از دیدگاه نگاه اضلاعی و ریاضی به شرق و غرب می‌نگرد، بلکه دیدگاه تفکری و اندیشه‌ای نه شرقی و نه غربی را از منظر فکری و انقلابی‌گرایانه مطرح کرده و تأثیرات خود را هم گذاشته است.
در امتداد همین رویکرد همسایگانی و همسومحور، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه برای نخستین بار بعد از تصدی این سمت و در پی انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ترکیه و رقابت نفس‌گیر قلیچدار اوغلو با اردوغان، به تهران سفر کرده است. این مقام امنیتی سیاسی ظهر یکشنبه، دوازدهم شهریورماه در محل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، مورد استقبال رسمی حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود قرار گرفت.
وی همچنین با علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
دیدارها و گفت‌وگوهای دیپلماتیک که از جنبه‌های مختلف سیاسی، منطقه‌ای، بین‌المللی، امنیتی به‌ویژه اقتصادی، دارای اهمیت و قابل توجه است. فیدان از جمله سیاست‌گذاران برجسته آنکارا در روابط خارجی ترکیه و شخصیتی تأثیرگذار در عرصه‌های راهبردی این کشور محسوب می‌شود. فیدان به نوشته شماری از رسانه‌ها و جراید منطقه‌ای، علاقه‌مند به برقراری رابطه قوی‌تر با تهران است.
در امتداد تحقق خواسته‌های اردوغان
او در قامت وزیر خارجه در کابینه تازه‌نفس اردوغان ودر امتداد تحقق برنامه‌های وی در منطقه، همچنین تکمیل و توسعه برنامه‌ها و اهداف بلندپروازانه رجب طیب اردوغان گام برخواهد داشت.
هدف‌گذاری برای ارتقای مبادلات تجاری تا ۳۰ میلیارد یورو با ترکیه، محوری‌ترین نکته دیدار وزیران خارجه دو کشور همسایه اعلام شده است. هدفی که در میانه راه است و سفرهای سران و مقام‌های دو کشور از جمله معاون اقتصادی وزارت امورخارجه به آنکارا، در راستای دستیابی به همین هدف ارزیابی شده است.
تمدید قرارداد گازی ۲۵ ساله، تداوم رایزنی درباره پرونده‌های اختلافی درباره سوریه و قفقاز، همچنین خروج نیروهای نظامی ترکیه از خاک سوریه، از مهم‌ترین محورهایی است که دو طرف درباره آنها رایزنی خواهند کرد؛ هر چند در مواردی مانند حضور نیروهای ترک در سوریه اختلاف نظر و دیدگاه دو طرف جدی است.
در رابطه با مناطق مرزی و اختلافات قفقاز، ارمنستان و آذربایجان نیز ترک‌ها نظرات و دیدگاه‌هایی دارند که در این سفر به‌طور قطع درباره آنها صحبت شده است و وزیر امور خارجه کشورمان همچنان بر همان موضع تغییر نکردن مرزها تاکید دارد.
موضوع استراتژیک دیگر برای ترکیه گروه پ.ک.ک است؛ مقر این گروه در جنوب شرق ترکیه است و اعضای آن از همین محل، وارد مناطق شمال شرق سوریه شده‌اند و در آنجا با همکاری یگان‌های خلق کُرد، این گروه را تقویت کرده‌اند. این مسئله نیز برای در مذاکرات طرفین مطرح شده و قطع به یقین درباره راهکارهای مشترک به منظور محدود کردن و عقب راندن این گروه رایزنی خواهد شد.
ترکیه طی چندسال گذشته به‌خصوص دو سال اخیر، عملیات‌های زیادی در شمال عراق علیه پ.ک.ک انجام داده است و تمایل زیادی دارد که بغداد و تهران هم به این عملیات بپیوندند، چون نخست این اقدام باعث می‌شود عملیات‌های ترکیه در عراق مشروعیت پیدا کند و از اشغالگری خارج شود و دوم اینکه اگر عملیات علیه تروریسم همه‌جانبه باشد، می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد، لذا هر بار که مقامات ترک به ایران سفر کرده‌اند یا مقامات ایران به ترکیه سفر کرده‌اند، مقامات ترکیه به این موضوع تاکید داشته‌اند که عملیات‌ها علیه پ.ک.ک مشترک باشد.
از طرفی ایران نیز طی یک‌سال گذشته، عملیات‌های خود علیه گروه‌های تروریستی کردی مثل حزب کومله و دموکرات را افزایش داده و برای این موضوع به اقلیم کردستان یعنی اربیل و بغداد یک فرصت مشخص داده است که گروه‌ها از مرزهای ایران فاصله بگیرند و خلع سلاح شوند. با توجه به سابقه امنیتی هاکان فیدان، امکان گفت‌وگوها در این خصوص وجود دارد، چون شاخه ایرانی پ.ک.ک یعنی پژاک در کوه‌های قندیل مستقر است و اگر به‌صورت همه‌جانبه با این گروه‌ها برخورد شود، می‌توان نتیجه بهتری کسب کرد.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان در نشست خبری روز یکشنبه با همتای ترک خود از تشکیل نشست سه‌جانبه اقتصادی ایران، ترکیه و عربستان خبر داده و گفته بود: درباره مسئله قفقاز معتقد هستیم دوره عبور از تنش به دوره صلح و ثبات فرارسیده است.
وی همچنین گفته بود که حضور رژیم صهیونیستی در منطقه نتیجه‌ای جز فتنه‌انگیزی و اختلاف‌افکنی بین مسلمانان نداشته است؛ امروز شاهد پیشنهاد طرح ایجاد امنیت مرزی از سوی فیدان وزیر خارجه ترکیه بودم.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه هم در این دیدار اظهار کرد: در چارچوب هشتمین نشست شورای عالی ایران و ترکیه در روزهای آینده پذیرای آیت‌الله رئیسی در ترکیه خواهیم بود.
همچنین در رابطه با گام‌ها برای افزایش حجم تجارت گفت‌وگو کردیم. در تجارت مرزی، کشاورزی، حمل‌ونقل و چند مسئله دیگر از جمله انرژی موقعیت کشورهای خودمان را مطرح کردیم.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه هم در این دیدار، اظهار کرد: در چارچوب هشتمین نشست شورای عالی ایران و ترکیه در روزهای آینده پذیرای آقای رئیسی در ترکیه خواهیم بود. همچنین در رابطه با گام‌ها برای افزایش حجم تجارت گفت‌وگو کردیم. در تجارت مرزی؛ کشاورزی، حمل و نقل و چند مسئله دیگر از جمله انرژی موقعیت کشورهای خودمان را مطرح کردیم.
اقتصاد و باز هم اقتصاد
بر همین اساس، در موضوع روابط اقتصادی ایران و ترکیه، نه تنها ظرفیت تجاری و بازرگانی بین دو کشور بالاست، حتی در پروژه‌های کلان از جمله کریدورهای اقتصادی و طرح‌های ژئواکونومیکی مطرح ظرفیت بالایی وجود دارد. ترکیه مسیر مبادلات تجاری ایران با قاره اروپا محسوب شده و ایران نیز مسیری برای برقراری ارتباط ترکیه با شبه‌قاره بزرگ و پرجمعیت هند است.
همچنین نباید موضوع جنگ اوکراین و تأثیر آن بر دیگر مسائل منطقه و جهان را فراموش کرد. نبردی که به‌ویژه در مسئله قفقاز و روابط، سه کشور روسیه، ترکیه و ایران را به سمت و سوی همکاری بیشتر و نزدیک‌تر درباره اختلافات دو کشور ارمنستان و آذربایجان سوق داده است، به‌خصوص اینکه روس‌ها نیازمند راهی برای ارتباط زمینی و دریایی با سایر کشورها در دورانی هستند که از طرف غربی‌ها تحریم شده است.
سفر آتی رئیس‌جمهور ایران به ترکیه و تسهیل در تعاملات تجاری دو کشور، محور گفت‌وگوهای دوجانبه، تحولات سوریه موضوع گفت‌وگوهای منطقه‌ای و تحولات جنگ روسیه و اوکراین کانون رایزنی‌های بین‌المللی فیدان با مقامات ایرانی قرار گرفته است. وزیر خارجه ۵۵ ساله ترکیه در این سفر ضمن پیگیری محورهای اشاره شده، تلاش داشته است ارزیابی دقیقی از مواضع تهران در برابر مسائل مختلف به دست آورد تا تصمیم‌گیران در دولت جدید اردوغان را به درک درستی از روابط با ایران برساند.
در مجموع با وجود اتخاد سیاست همسویی و همگرایی در پیش گرفته شده از سوی دولت سیزدهم باید امیدوارانه به این سفر نگریست و منتظر سفر بلندپایه‌ترین مقام اجرایی کشورمان به آنکارا و تأثیرات مثبت آن ماند.
نظر شما