قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا چیست و با چه هدفی اجرا شده است؟

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا، جولای ۲۰۲۲ توسط پارلمان اروپا به تصویب رسید و از روز بیست‌وپنجم آگوست، به مرحله اجرا گذاشته شد. اتحادیه با این قانون به‌دنبال تضمین امنیت آنلاین و مهار پلتفرم‌های بزرگ فناوری هم‌چون فیس‌بوک و گوگل است تا برای تعدیل محتوای غیرقانونی و جلوگیری از ترویج نفرت‌پراکنی در پلتفرم‌های آنلاین خود اقداماتی به‌کار گیرند. به‌طور کلی قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا به‌دنبال تضمین امنیت بیشتر حوزه دیجیتال و رعایت حقوق اساسی افرادی است که از پلتفرم‌های آنلاین استفاده می‌کنند. به گفته کمیسیون اروپا، این مقررات شامل چارچوبی برای نظارت، پاسخگویی و شفافیت فضای آنلاین در پاسخ به خطرات نوظهور است.

با تصویب این قانون غول‌های بزرگ فناوری مانند گوگل، فیس‌بوک، آمازون و دیگر موارد از این پس باید از قوانین گسترده‌ای پیروی کنند که پلتفرم‌های آنلاین آن‌ها را از نظر قانونی در برابر محتوای پست‌شده در آن‌ها مسئول می‌داند.

اتحادیه هنوز شرکت‌های کوچک‌تر را ملزم به رعایت این قانون نکرده، اما از پلتفرم‌های آنلاین بسیار بزرگ خواسته است طی مدت چهار ماه آینده تمام موارد آن را اجرایی کنند. تصویب این قانون در اتحادیه اروپا با اثرات گسترده جهانی همراه خواهد بود، زیرا شرکت‌ها و مؤسسات دیگر نقاط جهان را به تنظیم مجدد سیاست‌های خود به‌منظور رعایت این قوانین سوق می‌دهد.

قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا چیست؟

هدف کلی قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا ایجاد محیط‌های امن‌تر است. پلتفرم‌های آنلاین طبق این قوانین جدید باید راه‌هایی را برای جلوگیری و حذف پست‌های حاوی کالاها، خدمات یا محتوای غیرقانونی اجرا کنند و در عین حال ابزاری برای گزارش این نوع محتوا در اختیار کاربران قرار دهند. این قانون همچنین تبلیغات هدفمند بر اساس گرایش‌های جنسیتی، مذهب، قومیت یا عقاید سیاسی افراد را ممنوع و محدودیت‌هایی را برای هدف قرار دادن کودکان در تبلیغات اعمال می‌کند. طبق قانون جدید پلتفرم‌های آنلاین باید شفافیت بیشتری در مورد نحوه عملکرد الگوریتم‌های خود ارائه دهند.

قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا مقررات جدید و بیشتری برای پلتفرم‌های آنلاین بسیار بزرگ و غول‌های فناوری وضع و آن‌ها را مجبور می‌کند تا به کاربران این حق را بدهند که از سیستم‌های توصیه و نمایه‌سازی انصراف دهند، داده‌های کلیدی را با محققان و مقامات به اشتراک بگذارند، با الزامات واکنش به بحران همکاری کنند.

پلتفرم‌های آنلاین مورد هدف قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا

در اتحادیه اروپا پلتفرم‌هایی با بیش از ۴۵ میلیون کاربر ماهانه در سراسر اتحادیه، پلتفرم‌ها یا موتورهای جستجوی آنلاین بسیار بزرگ در نظر گرفته می‌شود. بر همین مبنا تاکنون ۱۹ پلتفرم و موتور جست‌وجو مشمول قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا شده است. این لیست شامل سایت‌های رسانه‌های اجتماعی متا (اینستاگرام و فیس‌بوک)، ایکس (توئیتر سابق)، لینکدین، پینترست، اسنپ‌چت، ویکی‌پدیا، یوتیوب و تیک‌تاک، موتورهای جست‌وجوی گوگل و بینگ، دایرةالمعارف آنلاین ویکی‌پدیا، بازارهای آنلاین علی بابا از علی اکسپرس، آمازون، بوکینگ دات‌کام و زالاندو و در نهایت فروشگاه‌های اپلیکیشن موبایل گوگل‌پلی، اپ‌استور، گوگل‌استور و پلتفرم هدایتگر دیجیتال گوگل‌مپ است.

هر یک از این پلتفرم‌ها ملزم شده‌اند که حداقل هر شش ماه شماره کاربری خود را به‌روزرسانی کنند و اگر هر یک کمتر از ۴۵ میلیون کاربر ماهانه برای یک سال کامل داشته باشد، از لیست حذف خواهند شد، همچنین این امکان برای کمیسیون اروپا وجود دارد که در ماه‌های آینده به پلتفرم‌های آنلاین بیشتری دسترسی پیدا کند تا امنیت آنلاین کودکان و بزرگسالان را تضمین کند.

پلتفرم‌ها پیش از اجرایی شدن نهایی این قانون باید اعلام می‌کردند که در نظر دارند چگونه از مقررات دیجیتال اتحادیه اروپا پیروی کنند و به حذف محتوای غیرقانونی و تضمین حریم خصوصی و شفافیت برای کاربر بپردازند.

عواقب امتناع از اجرای قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا

پلتفرم‌های آنلاینی که قوانین خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا را رعایت نمی‌کنند، به‌اندازه ۶ درصد از گردش مالی جهانی خود جریمه خواهند شد. به گفته کمیسیون اتحادیه اروپا، هماهنگ‌کننده خدمات دیجیتال و کمیسیون این اختیار را خواهند داشت که در صورت لزوم برای رسیدگی به آسیب‌های بسیار جدی، اقدامات فوری به‌کار گیرند. علاوه بر این، پلتفرمی که به‌طور مستمر از قوانین جدید پیروی نکند با تعلیق موقت در اتحادیه اروپا مواجه خواهد شد.

مخالفان با قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا در حال حاضر با مخالفت تعدادی از شرکت‌ها و پلتفرم‌های آنلاین مواجه شده است. زالاندو با رفتار نابرابر ناشی از فقدان یک روش مشخص و منسجم برای ارزیابی این‌که آیا این شرکت یک پلت‌فرم آنلاین بسیار بزرگ است یا نه، مخالفت کرده است. آمازون و زالاندو هر دو با طرح شکایت علیه کمیسیون اتحادیه اروپا مدعی شده‌اند که طبق تعریف ارائه‌شده توسط اتحادیه در زمره یک پلتفرم آنلاین بسیار بزرگ قرار نمی‌گیرند.

بعضی از شرکت‌ها نیز به‌دلیل قوانین جدید از معرفی برنامه‌های خاص خود در اتحادیه اروپا خودداری کرده‌اند. به عنوان مثال متا عرضه نسخه X خود را که Threads نامیده می‌شود در اتحادیه اروپا به تأخیر انداخته است.

بسیاری از نقاط جهان باور دارند قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا پیامی بسیار بدبینانه به کاربران و قانون‌گذاران ارسال می‌کند مبنی بر این‌که شما برای اجرای قانونی که هدف اصلی آن در واقع حفاظت از حقوق بشر و دموکراسی آنلاین است، آماده نیستید. اما اتحادیه اروپا یکی از بزرگترین بلوک‌های تجاری در جهان است و مشارکت نکردن در قوانین آن تنها به این دلیل است که مواردی وجود دارد که آن‌ها را ملزم به انطباق با دموکراسی و حقوق بشر می‌کند.

با این حال قوانین دیجیتال جدید اتحادیه می‌توانند سیستم‌های هوش مصنوعی مورد استفاده توسط پلتفرم‌های آنلاین بسیار بزرگ را یا انواع تعهدات دیگر هم‌چون شناخت مشتری تجاری را بررسی کنند و اصول آن به‌ویژه برای پلتفرم‌هایی که با جلب توجه کاربران نهایی پول زیادی به دست می‌آورند، منجر به واسطه‌گری آنلاین مسئولانه‌تر می‌شود، برای نخستین بار اطلاعات بسیار جامعی در مورد این‌که چرا محتوا تعدیل، حذف یا ممنوع شده است در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت تا شفافیت را تضمین کند. مصرف‌کنندگان و گروه‌های حقوق مصرف‌کننده نیز می‌توانند در صورتی که محتوای آن‌ها تا فوریه سال آینده تعدیل شده باشد، از مکانیسم‌های مختلف برای تجدیدنظر در تصمیمات استفاده کنند.

موافقان با قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا

گوگل، متا، تیک‌تاک و اسنپ‌چت تاکنون بدون هیچ مخالفتی به پیروی از قوانین خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا پرداخته‌اند و در این زمینه اقداماتی انجام داده‌اند.

گوگل به سازندگان یوتیوب توانایی‌هایی به‌منظور ارائه درخواست تجدیدنظر برای حذف و محدودیت‌های ویدئو، داده و اعلام کرده است مرکز شفافیت تبلیغات خود را برای برآورده کردن الزامات مندرج در قانون گسترش می‌دهد تا خطرات بالقوه انتشار محتوای غیرقانونی یا خطرات موجود برای حقوق اساسی، سلامت عمومی یا گفتمان مدنی را تحلیل می‌کند.

متا، شرکت مادر فیس بوک و اینستاگرام، در حال توسعه کتابخانه تبلیغات خود با بهره‌گیری از پارامترهای مشخص برای هدف قرار دادن تبلیغات و افرادی است که تبلیغ را دریافت می‌کنند. در ماه ژوئن نیز به‌عنوان بخشی از تلاش خود به سمت شفافیت، گزارشی طولانی درباره نحوه عملکرد الگوریتم خود در فیس‌بوک و اینستاگرام منتشر کرد. متا به کاربران اروپایی نیز اجازه می‌دهد تا محتوا را به صورت زمانی در ریلزها، استوری‌ها و سرچ‌های فیس‌بوک و اینستاگرام خود مشاهده کنند، بدون این‌که مشمول موتور شخصی‌سازی آن شوند.

تیک‌تاک اقداماتی مشابه متا به‌کار برده و اعلام کرده است که الگوریتم خود را برای کاربران اتحادیه اروپا اختیاری می‌کند. این پلتفرم کاربران را قادر می‌کند تا محتوا را به صورت زمانی در فیدهای دنبال‌کننده و دوستان خود مشاهده کنند. برای کاربران اروپایی ۱۳ تا ۱۷ ساله نشان دادن تبلیغات شخصی‌سازی شده را بر اساس فعالیت آنها در برنامه متوقف می‌کند.

اسنپ‌چت نیز به کاربران اتحادیه اروپا این امکان را می‌دهد که از فیدهای شخصی‌شده در صفحات خود انصراف دهند و گزارش‌هایی در مورد نحوه رتبه‌بندی پست‌ها در این فیدها منتشر کرده است. این شرکت متعهد شده است که اطلاعات بیشتری را در مورد دلیل حذف پست‌ها یا حساب کاربری در اختیار کاربران قرار دهد و ابزارهایی را که برای تجدیدنظر در این تصمیم نیاز دارند، فراهم آورد. اسنپ‌چت تبلیغات شخصی‌سازی‌شده را برای کاربران اروپایی ۱۳ تا ۱۷ خود ساله ارائه نمی‌دهد و آرشیو تبلیغات هدفمندی برای نمایش در اتحادیه اروپا ایجاد می‌کند که به کاربران اروپایی بالای ۱۸ سال کنترل بیشتری بر تبلیغات خود می‌دهد.