به گزارش خبرنگار ایمنا، حضور گدایان در گوشه و کنار شهرها به‌ویژه نقاط پرجمعیت همواره یکی از معضلات مدیریت شهری در کلان‌شهرهای مهاجرپذیر کشور بوده است. شدت این معضل بسته به شرایط اقتصادی و اجتماعی در هر دوره زمانی کاهش یا افزایش پیدا می‌کند. استان کردستان یکی از استان‌های کشور است که شهرهای آن از وجود متکدیان رنج می‌برد.
سرانه درآمد خانوارهای کردستانی از گذشته و بر اساس آمارهای اعلام شده نصف میانگین کشوری بوده است و این استان از لحاظ درآمدی در وضعیت چندان مطلوبی قرار ندارد. افزایش نرخ تورم و نوسانات اقتصادی چند سال اخیر نیز مزید بر علت شده است، سطح درآمدی مردم پایین‌تر آمده و این شرایط منجر به افزایش تعداد متکدیان در سطح شهرهای استان شده است.
با وجود تمام تنگناهای معیشتی سخاوت و بخشندگی مردم کردستان نسبت به متکدیان کمتر نشده و به گفته کارشناسان یکی از دلایل اصلی افزایش متکدیان نیز کمک کردن مردم به آن‌ها است که موجب سوءاستفاده برخی گدایان غیرمستحق از احساسات خیرخواهانه شهروندان می‌شود.
امروزه تکدی‌گری در شهری همچون سنندج در اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد؛ از روش‌های سنتی گذشته همچون نشستن در معابر و خیابان‌ها یا رفتن به در منازل گرفته تا روش‌های جدیدتر که با نیاتی همچون نداشتن پول دکتر و هزینه عمل جراحی، در راه ماندن و نداشتن پول کرایه انجام می‌شود.
امروزه شاهد حضور متکدیانی در سطح شهر هستیم که در مقابل شهروندان حاضر می‌شوند با قسم دادن به مقدسات و به اجبار، درصدد کمک گرفتن هستند. ظاهر این افراد موجه است، به متکدی شبیه نیستند و هیچ مشکل جسمی و حرکتی ندارند. همین مسئله سبب شده است که شناسایی مستحق واقعی از غیرواقعی بسیار دشوار باشد.
پیشنهاد رشوه ۱۲ میلیون تومانی یک متکدی به مدیر شهرداری
نکته جالب توجه به دست آوردن درآمدهای هنگفت از گدایی توسط برخی متکدیان سطح شهر سنندج است. همین یک ماه پیش یکی از متکدیان که اتفاقاً غیربومی بود، پیشنهاد رشوه ۱۲ میلیون تومانی خود را در قبال اجازه تکدی‌گری به مدیر مرکز ساماندهی متکدیان شهر سنندج داد که او قبول نکرد.
سیدانور رشیدی، شهردار سنندج در مورد جزئیات این پیشنهاد اظهار می‌کند: در راستای اجرای طرح ساماندهی متکدیان نیروهای شهرداری حین گشت‌زنی در سطح شهر، فرد متکدی را در یکی از خیابان‌ها و حین تکدی‌گری شناسایی و برای بررسی وضعیت معیشتی به مرکز ساماندهی متکدیان شهرداری سنندج منتقل کردند.
وی می‌افزاید: این فرد متکدی که از یکی از شهرستان‌های استان برای تکدی‌گری وارد شهر سنندج شده بود، وانمود می‌کرد از ناحیه دست دارای معلولیت است که در بررسی‌های اولیه مشخص شد، هیچ‌گونه معلولیتی ندارد.
شهردار سنندج ادامه می‌دهد: وی بار اول و طی دو ساعت تکدی‌گری، ۷۰۰ هزار تومان پول جمع‌آوری کرده بود که با اخذ تعهد مبنی بر ترک تکدی‌گری به شهرستان محل سکونت خود منتقل شد. بر اساس اظهارات این فرد متکدی وی در محل سکونتش ماهانه بیش از ۱۵ میلیون تومان درآمد داشته است.
درآمد ۶۰ میلیون تومانی متکدی غیربومی در شهر سنندج
رشیدی اضافه می‌کند: این فرد برای تکدی‌گری ماهیانه ۱۵ میلیون تومان هزینه آژانس برای تردد بین شهری پرداخت می‌کرده و بنا به اعتراف خودش بیش از ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان از محل تکدی‌گری درآمد داشته است.
وی خاطرنشان می‌کند: چند روز بعد این فرد با مراجعه به مرکز متکدیان شهرداری سنندج به مدیر این مرکز پیشنهاد رشوه ماهیانه ۱۲ میلیون تومانی را در قبال اجازه تکدی‌گری می‌دهد. مدیر مرکز متکدیان شهرداری سنندج نیز در راستای اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی شهروندان از وضعیت مالی متکدیان، لحظه پیشنهاد رشوه را مستندسازی کرده است.
شهردار سنندج تصریح می‌کند: مدیر مرکز متکدیان شهرداری سنندج نیز با هدف اطلاع‌رسانی هرچه بیشتر در مورد سوءاستفاده این اشخاص از عواطف مردم از وی درخواست پول می‌کند که این متکدی بلافاصله مبلغ سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را به عنوان پیش پرداخت رشوه ۱۲ میلیونی در ماه به این مدیر تحویل می‌دهد.
رشیدی اظهار می‌کند: این متکدی همچنین پیشنهاد یک گوشی آیفون ۱۲ پرومکس را به این مدیر داده بود که تمام مراحل شناسایی، پیشنهاد و تحویل رشوه این متکدی برای آگاه‌سازی هرچه بیشتر مردم توسط مجموعه روابط عمومی شهرداری سنندج تصویربرداری و صورت جلسه شده است و این فرد متکدی برای بررسی موضوع به مراجع قضائی معرفی شد.
فعالیت شبانه‌روزی مرکز ساماندهی متکدیان شهر سنندج
صلاح وکیلی، مرکز مرکز جمع آوری و ساماندهی متکدیان شهر سنندج در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، می‌گوید: مرکز ساماندهی متکدیان مرکز استان واقع در خیابان ۱۷ شهریور متکدیان را با اکیپ سه‌نفره از نیروهای شهرداری در طول شبانه‌روز جمع‌آوری می‌کند، در این مرکز وضعیت معیشتی متکدیان بررسی و سپس تقسیم‌بندی آن‌ها انجام می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: اطلاعات این متکدیان ثبت می‌شود تا اگر نیازمند واقعی بودند به نهادها ذی‌ربط معرفی شوند و اگر غیربومی باشند از آن‌ها تعهد گرفته شود که به شهر خود بازگردند.
مدیر مرکز ساماندهی متکدیان شهر سنندج با بیان اینکه طبق ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی تکدی‌گری جرم است، تاکید می‌کند: این مرکز ظرفیت نگهداری ۵۰ نفر متکدی را دارد، اما متکدیان به صورت موقت در آنجا ساماندهی می‌شوند. اطلاعات کامل این افراد در سامانه آسیب‌دیدگان اجتماعی (سادا) ثبت می‌شود، کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست شناسایی و به بهزیستی معرفی می‌شوند.
خیرخواهی مردم سنندج از دلایل اصلی افزایش متکدیان
وکیلی می‌افزاید: یکی از دلایل اصلی افزایش متکدیان در شهر سنندج احساسات خیرخواهانه شهروندان است، متکدیان غیربومی زیادی درآمد خوبی از این راه کسب و نسبت به انجام این کار در شهر سنندج اقدام می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه شهروندان به هیچ عنوان به متکدیان خیابانی کمک نکنند، می‌افزاید: کسانی که در چهارراه‌ها و خیابان‌ها تکدی‌گری می‌کنند نیازمند واقعی نیستند و مردم به آن‌ها اعتماد نکنند.
مدیر مرکز ساماندهی متکدیان شهر سنندج خاطرنشان می‌کند: در اوج کرونا که مردم کمتر پول نقد را به دلیل رعایت مسائل بهداشتی نگهداری می‌کردند، جمعیت متکدیان سطح شهر سنندج کاهش پیدا کرد، اما اکنون باز هم پول به مراودات مالی بازگشته است و قطعاً بخشی از آن به گدایان اختصاص پیدا می‌کند.
وکیلی در مورد میزان درآمد یک گدا در شهر سنندج، می‌گوید: میانگین درآمد یک گدا در شهر سنندج روزی حداقل دو میلیون تومان است، به عنوان مثال متکدی که به بنده پیشنهاد رشوه داد به اذعان خودش ماهی ۶۰ میلیون تومان در شهر سنندج درآمد داشته است.
وی با اشاره به آمار متکدیان شهر سنندج، ادامه می‌دهد: آمار دقیقی از تعداد متکدیان حال حاضر سطح شهر سنندج وجود ندارد، اما کانون‌های اصلی آن‌ها چهارراه‌ها، تقاطع‌های پرتردد، آرامستان‌ها، بیمارستان‌ها و پیاده‌راه فردوسی است.
جمع‌آوری ۲۲۴ نفر متکدی در شهر سنندج طی یک سال گذشته
مدیر مرکز ساماندهی متکدیان شهرداری سنندج با بیان اینکه سال گذشته ۲۲۴ نفر متکدی در شهر سنندج جمع‌آوری شدند که ۱۴۴ نفر مرد، ۸۰ نفر زن و ۱۱۹ نفر آن‌ها کودک بودند، خاطرنشان می‌کند: ۶۳ متکدی در سه ماهه نخست امسال از سطح شهر جمع‌آوری شده‌اند، از این تعداد ۳۳ نفر مرد و ۳۰ نفر زن بودند که ۵۶ نفر از آن‌ها متعهد به ترک تکدی‌گری و شش کودک نیز تحویل خانواده‌های خود شدند.
وکیلی با بیان اینکه از هر چهار متکدی شهر سنندج یک نفر غیربومی است، می‌افزاید: براساس تجربه بیش از ۱۰ ساله فعالیت در مرکز جمع‌آوری متکدیان، ۹۰ درصد از کسانی که در طول این سال‌ها شناسایی و جمع‌آوری شده‌اند نیازمند واقعی نبوده‌اند و تنها با استفاده از عواطف مردم درآمدهای میلیونی را به جیب می‌زنند.
وی معتقد است نیازمندان واقعی به دلیل کرامت انسانی هرگز حاضر نیستند دست نیاز به سمت دیگران دراز کنند و بهتر است کمک به نیازمندان از طریق مؤسسات خیریه و نهادهای حمایتی همچون کمیته امداد و بهزیستی صورت گیرد.
مدیر مرکز ساماندهی متکدیان شهرداری سنندج تاکید می‌کند: چنانچه تمام نیروهای شهرداری نیز به ساماندهی متکدیان بپردازند، تا زمانی که مردم به آن‌ها کمک کنند این معضل ریشه‌کن نمی‌شود. نباید اجازه دهیم آن‌ها از احساسات مردم سوءاستفاده کنند.
وکیلی از شهروندان سنندجی درخواست می‌کند به ظاهر متکدیان توجه نکنند، چراکه آن‌ها از احساسات خیرخواهانه مردم سوءاستفاده می‌کنند. دستگاه‌های حمایتی و مؤسسات خیریه افراد مستحق را شناسایی کرده‌اند و شهروندان از این طریق می‌توانند به آن‌ها کمک کنند.
مشکلات اقتصادی دلیل روی آوردن مردم به پدیده تکدی‌گری
در همین پیوند خالد توکلی، دکترای جامعه‌شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا به جنبه‌های دیگر افزایش پدیده تکدی‌گری در جامعه اشاره و اظهار می‌کند: علل مختلفی باعث رواج پدیده تکدی‌گری در جامعه می‌شود و آنچه بیش از دلایل دیگر می‌تواند منجر به گسترش این پدیده شود، فقر اقتصادی، نابرابری اقتصادی و نبود زمینه کار مناسب برای افراد است.
وی ادامه می‌دهد: نبود فرهنگ کار، تنبلی، مهاجرت و سوءاستفاده بعضی از افراد از زنان، سالمندان و کودکان در قالب باندهای تکدی‌گری از دیگر دلایل افزایش این پدیده محسوب می‌شود.
این دکترای جامعه‌شناسی تصریح می‌کند: نبود نهادهای دولتی و غیردولتی که بتواند از همه افراد نیازمند حمایت کند و با افرادی که سوءاستفاده می‌کنند، برخورد کند از دیگر دلایل افزایش تکدی‌گری در سطح جامعه است.
توکلی ضعف اخلاق در برخی خانواده‌ها را از دیگر عوامل تأثیرگذار بر افزایش پدیده تکدی‌گری می‌داند و می‌افزاید: برخی از خانواده‌ها افراد معلول یا سالمندان را در خیابان‌ها رها می‌کنند و آن‌ها نیز چاره‌ای جز تکدی‌گری ندارند، چراکه نهادهای حمایتی دولتی و غیردولتی در جامعه زیاد فعال نیستند و نمی‌توانند از همه افراد به طور ویژه و مستمر حمایت کنند.
تشخیص مستحق واقعی از غیرواقعی دشوار است
وی ادامه می‌دهد: امروزه مستحق واقعی را از غیرواقعی تشخیص دادن بسیار دشوار است، اگر در جامعه نهادهای مدنی غیردولتی و دولتی وجود داشته باشد، به صورت شفاف با مردم ارتباط داشته باشند و حسابرسی‌های دقیق از وضعیت مالی آن‌ها ارائه شود، مستحقان واقعی شناسایی می‌شوند.
این دکترای جامعه‌شناسی می‌گوید: از جمله پیامدهای منفی تکدی‌گری این است که برخی از افراد به شاخص‌های اخلاقی پایبند نیستند و از سالمندان و کودکان در راستای تکدی‌گری سوءاستفاده و چهره شهر را زشت می‌کنند و ممکن است نیازمند واقعی شناسایی نشود.
به گزارش ایمنا، شاید نتوان به طور کامل گدایان را از سطح شهر حذف کرد، اما لازم است با همکاری مردم در شهر سنندج و آگاه‌سازی آن‌ها تدابیری اندیشیده شود تا تعداد متکدیان کاهش پیدا کند و نیازمندان واقعی تحت حمایت قرار بگیرند.
گزارش از ویدا باغبانی؛ خبرگزاری ایمنا
نظر شما