سیدمحمدعلی سیدحنایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: ایده برگزاری اولین کنگره بین‌المللی دیپلماسی ملل حدود یک‌سال قبل با برخی دیپلمات‌های برجسته و پیشکسوت کشور مطرح شد. در این طرح به دنبال این بودیم که از طریق دیپلماسی غیررسمی یا ملل، ارتباطات مؤثری با جامعه جهانی و دیگر کشورها برقرار کنیم.
وی با اشاره به اینکه این مهم در راستای بازنمایی و نشان دادن چهره درست از کشورمان انجام می‌شود، افزود: صاحب‌نظران روابط بین‌الملل، دیپلماسی را به سه دسته اصلی تقسیم می‌کنند. دیپلماسی خط یک که میان دولت‌ها و به شکل رسمی است و بین سران حکومت‌ها و مقامات رسمی ساری و جاری است.
دبیر کنگره بین‌المللی دیپلماسی ملل ادامه داد: نوع دوم دیپلماسی خط یک‌ونیم است که در این مدل، افراد و تشکل‌های غیررسمی مانند تشکل‌های مردم‌نهاد با مقامات دولتی در ارتباط هستند. مقامات در جمع رسانه‌ای یا دانشگاهی و رسانه‌ای صحبت می‌کنند و مخاطب آن عامه مردم نیستند بلکه تعدادی از نخبگان سیاسی، فرهنگی و اجتماعی جامعه هستند که با مقامات سیاسی مصاحبه می‌کنند.
فعالیت‌های مؤثر در دیپلماسی خط یک
وی با تاکید بر اینکه در مدل دیپلماسی نوع خط یک فعالیت‌های خوبی را شاهد هستیم، تصریح کرد: فعالیت نوع دوم، یعنی دیپلماسی خط یک‌ونیم در برخی دوره‌ها بیشتر بوده است؛ مانند نشست‌های وزیران خارجه که با سازمان‌های مردم‌نهاد، محافل دانشگاهی و رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های خارجی برگزار شد که در پیشبرد اهداف و کسب حداکثر منابع ملی ما مؤثر بود.
سیدحنایی خاطرنشان کرد: مقامات سیاسی کشور با نخبگان جامعه، دیپلماسی خط یک‌ونیم را پیگیری می‌کنند و آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند به این ترتیب دیپلماسی نوع دوم روی نوع اول یعنی مدل خط یک تأثیر دارد.
وی ادامه داد: مدلی از دیپلماسی که کمتر در کشور ما به آن پرداخته شده و مغفول مانده است، دیپلماسی خط دو یا دیپلماسی ملل است؛ در این مدل مقامات و کارگزاران حکومتی و دولتی نقشی ندارند، بلکه دانشگاهیان، خبرنگاران، صاحب‌نظران، پژوهشگران، اندیشمندان و چهره‌های برجسته علمی و اجتماعی مواضعی که قرار است کشورشان آن را تبیین کند را به صورت مستقل و علمی نسبت به دولت اعلام می‌کنند.
دبیرکل اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران گفت: این نوع دیپلماسی بر دو نوع دیگر ب‌شدت تأثیرگذار است و در دنیا کاربرد زیادی دارد، حتی علیه کشورمان هم چندین‌بار استفاده شده است.
به گفته وی، کشورهایی که از این خط دیپلماسی علیه ما استفاده کرده‌اند، بسیار موفق بوده‌اند و توانسته‌اند اهداف و منافعشان را با استفاده از این روش ارتباطی پیش ببرند، مانند گروه اتحاد علیه ایران اتمی یا United Against Nuclear Iran که تعدادی از بزرگان دنیا و استادان شناخته شده در آن حضور داشتند و تأثیر زیادی در سیاست‌های ضد ایرانی داشتند.
سیدحنایی با بیان اینکه این موضع تأثیر زیادی بر دیپلماسی رسمی یا خط یک و نیم داشته است، اظهار کرد: این دیپلماسی در واقع برگرفته از دیپلماسی خط دو یا ملل است که می‌تواند تأثیر زیادی در جوامع علمی، دانشگاهی، رسانه‌ای و در نهایت مردم و ملت‌های دنیا داشته باشد.
وی تاکید کرد: این نکته مهم در عرصه سیاست خارجی ایران مغفول مانده بود، بنابراین تصمیم گرفته شد گفتمانی نو در فضای علوم سیاسی و روابط بین‌الملل ایران ایجاد شود که در همین راستا نخستین کنگره دیپلماسی ملل طراحی شد و به اجرا درخواهد آمد تا در این مسیر دیپلماسی خط دو را گفتمان‌سازی کنیم و روی آن بیشتر مانور دهیم.
دبیرکل اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران گفت: هدفی که به طور مشخص پیگیری می‌کنیم در چارچوب شعار «ایران، تمدنی ماندگار» است که با دنبال کردن این مهم برای ایجاد فضایی نو در جهت آشنایی با فرهنگ و تمدن غنی و اصیل ایرانی رقم خواهد خورد. این موضوع بر مبنای دو ستون و پایه استوار به‌عنوان فرهنگی که ماندگار بوده و در تاریخ در برابرهجمه‌ها نه تنها مقاومت کرده بلکه دشمنان و مهاجمان را به سمت خود جذب کرده و در مواردی دشمنان و مهاجمان به فرهنگ ایرانی علاقه‌مند شده‌اند.
تلاش برای ترویج فرهنگ صلح و دستی میان ملت‌ها
وی خاطرنشان کرد: پایه و ستون استوار دیگر این مدل، منطق علمی و دانشگاهی مستقل با نگاه غیردولتی با تخصص محور که با تکیه بر آن اهداف این کنگره تحت عنوان دیپلماسی ملل را دنبال می‌کنیم و در نهایت به عنوان ترویج فرهنگ صلح میان ملت‌ها و فراهم آوردن بستری در امتداد دیپلماسی علمی و فرهنگی با بهره‌گیری از اندوخته‌های علمی و فرهنگی میان ملت‌ها برای ایجاد زمینه‌های مناسب برای گفت‌وگو و تعاملات میان فرهنگی همچنین ترویج ارزش‌های انسان دوستانه‌ای باشد که ملت‌ها را به سمت صلح، دوستی و مقابله با خشونت سوق دهد.
سیدحنایی تصریح کرد: میهمانان ویژه این برنامه سفیران و نمایندگان دیپلماتیک شماری از کشورهای شاخص و مورد هدف ما هستند که با توجه به اینکه این برنامه و این ایده و گفتمان، برای اولین بار در فضای کشور مطرح می‌شود، خواستیم برای اولین بار با تعداد محدودی از دیپلمات‌ها که در حوزه People to People Diplomacy ارتباط برقرار کنیم و در مراحل بعدی بتوانیم ارتباطات گسترده‌تری بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: سفیران، استادان برجسته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل سراسر کشور، نمایندگان دیپلماتیک تعدادی از کشورها، مدیران اندیشکده‌های فعال در حوزه ارتباطات بین‌الملل، دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در ایران و دبیران انجمن‌های فعال علم سیاسی در ایران و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های سراسر کشور که اعضای اتحادیه هستند، در این همایش حضور پیدا خواهند کرد.
به گفته دبیرکل اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی، برنامه‌های این رویداد، به دو بخش علمی و فرهنگی تقسیم شده است و روز یکشنبه افتتاحیه برنامه برگزار خواهد شد. پس از آن دو پنل تخصصی تحت عنوان دیپلماسی عمومی و دیپلماسی علمی برگزار می‌شود که در آن تعدادی از دیپلمات‌های کشورهای خارجی پیرامون موضوع پنل و اهداف کنگره سخنانی ارائه خواهند کرد.
وی اظهار کرد: پس از اتمام برنامه‌های علمی داخل دانشگاه، برنامه‌های فرهنگی و هنری نظیر بازدید از آثار و ابنیه تاریخی اصفهان برگزار می‌شود، دلیل برگزاری رویداد دیپلماسی ملل در اصفهان این است تا این مدل از دیپلماسی رسمی میان پایتخت‌ها را تغییر دهیم و آن را میان ملت‌ها و شهرهایی غیر از پایتخت‌های سیاسی دنبال کنیم.
سیدحنایی خاطرنشان کرد: این رویکرد نیازمند این بود که مکان اجرای رویداد، غیر از پایتخت در یکی از شهرهای فرهنگی باشد. اصفهان شهر جهانی ثبت‌شده در یونسکو و از شهرهای انگشت‌شمار دنیا است که ثبت جهانی شده است و فضایی خوب برای تبادل دیپلماسی ملل و فرهنگ ملت‌ها محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: برنامه‌های فرهنگی با اقامت سفیران در یک هتل سنتی که فضای فرهنگی و تاریخی ایران را در دل خود دارد، دنبال می‌شوند. همچنین ورزش‌های باستانی، زورخانه‌ای، موسیقی، نقالی و دیگر هنرهایی که از دیرباز در ایران وجود داشته است در این رخداد دیپلماتیک برای حاضران عرضه خواهد شد.
دبیرکل اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران افزود: در روز دوم شاهد برگزاری اختتامیه در دانشگاه همراه با قرائت بیانیه و قطعنامه پایانی خواهیم بود.
نظر شما