به گزارش خبرنگار ایمنا، درختان شهری یکی از ارزشمندترین سرمایه‌های شهرهای شلوغ و پرتراکم امروزی هستند، با این وجود در سال‌های اخیر بسیاری از این درختان در سطح شهرها به بهانه اقدامات عمرانی و تأمین منافع شهر قطع شده‌اند یا به دلیل بی‌توجهی آسیب دیده‌اند. قطع درختان شهری در شهرهای کشورهای در حال توسعه با عواقب جدی و برخورد مدیریت شهری همراه است، اما در کشور ما این موضوع چندان از سوی مسئولان امر جدی گرفته نمی‌شود؛ لذا بسیاری از سودجویان بدون توجه به اهمیت این میراث ارزشمند اقدام به تخریب فضاهای درختکاری شده و درختانی می‌کنند که به نوعی هویت یک شهر محسوب می‌شوند.
خرم‌آباد از جمله شهرهای کشور است که سرانه فضای سبز آن بالا است، اما این میراث ارزشمند همچون بسیاری از شهرها مورد بی‌توجهی و دست‌درازی قرار گرفته و زمینه را برای نابودی محیط زیست شهری فراهم کرده است؛ حرص و طمع بعضی از ساکنان شهر برای دریافت سود بیشتر و نبود قانون مدون در این زمینه موجب شده است تا درختان این شهر سرسبز در معرض تهدید جدی قرار بگیرند.
رد پای ذی‌نفعان در قطع درختان
سلیمان میرزاپور، کارشناس برنامه‌ریزی شهری در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در بحث قطع درختان شهر موضوع اصلی وجود ذی‌نفعانی است که می‌خواهند برای کسب سود بیشتر و سهولت در انجام کار خود درختان را قطع کنند، در این میان مغازه‌داری که می‌خواهد ویترین مغازه‌اش نمایان شود و پیمانکاری که می‌خواهد داربست بزند و ساختمان‌سازی کند، درخت را مزاحم می‌بیند و اقدام به قطع آن می‌کند.
وی می‌افزاید: در شهرهایی که جلوی قطع درختان گرفته شده است، عواقب قانونی و جرایم به نحوی است که پیمانکار و مالک به هیچ‌وجه اقدام به قطع درخت نمی‌کند؛ میزان جریمه به حدی است که این افراد حتی فکر قطع درخت را هم نمی‌کنند، اما در شهرهای ایران از جمله خرم‌آباد اینگونه نیست.
این کارشناس برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان می‌کند: در شهر خرم‌آباد به دلیل وجود ارتباطات فامیلی، طایفه‌ای و محله‌ای شهروندان و پیمانکاران با عوامل مختلف مدیریت شهری مخالفت می‌کنند و بعضی توصیه‌ها را نادیده می‌گیرند.
میرزاپور تاکید می‌کند: چنانچه برای فردی که درختی را قطع می‌کند یا به اموال عمومی شهر آسیب می‌زند، جریمه‌ای در نظر گرفته شود، از قطع درختان و آسیب به آنها جلوگیری می‌شود، اما در بیشتر موارد جریمه‌ها یا کاهش می‌یابد یا بخشیده می‌شود، در حالی که قوانین در خصوص درختان شهر باید آنقدر قوی و سختگیرانه باشد که افراد ذی‌نفع دست به چنین اقداماتی نزنند.
وی تصریح می‌کند: درختان باید توسط کارشناسان کشاورزی و منابع طبیعی ارزش‌گذاری شوند، چراکه بعضی اوقات ارزش یک درخت برای محیط زیست رقمی میلیاردی است و به هیچ‌وجه با پرداخت جریمه‌های اندک جبران نخواهد شد؛ لذا در این خصوص نیازمند یک بازنگری کلی در زمینه جرایم، نوع جرایم و علت اقدام به قطع درختان هستیم.
این کارشناس برنامه‌ریزی شهری اضافه می‌کند: در شهر خرم‌آباد در این زمینه کم‌کاری شده است و اقدامات به درستی و به موقع انجام نمی‌شود. قوانین در خصوص قطع درخت آنقدر قوی و سختگیرانه نیست که افراد ذی‌نفع دست به چنین اقدامی نزنند.
میرزاپور ادامه می‌دهد: درختان زیادی در سطح شهر ابتدا خشکانده و سپس قطع می‌شوند، چرا که ذی‌نفعانی هستند که نمی‌خواهند این درختان وجود داشته باشد، در حالی که باید با پلاک‌کوبی سریالی یا شمارش درختان که کار بسیار راحتی است، علت خشک شدن آنها بررسی شود.
وی تاکید می‌کند: در شرایط کنونی باید سازوکار و نوع برخورد شهرداری تغییر کند و نظارت‌ها قوی‌تر شود، چراکه خرم‌آباد با توجه به نامش که از خرمی و آبادی می‌آید باید فضای سبز، تعداد درختان و سبزینگی بالاتری نسبت به شهرهای هم‌قد و قواره خود داشته باشد.
خرم‌آباد بدون آب و درخت نه خرم است و نه آباد!
این کارشناس برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان می‌کند: زمانی که برنامه‌ریزان و مدیران شهری به این موضوع توجه نکنند، فضای سبز و فضای درختکاری شده با بیلان منفی مواجه می‌شود، یعنی نه تنها قادر به کاشت درختان جدید و تولید فضای سبز نخواهیم بود، بلکه بخشی از درختان که از قبل هم وجود داشته است نیز از دست خواهد رفت و بدون شک اگر به همین روش پیش برویم با وجود ساختمان‌ها، برج‌ها و مغازه‌های جدید و مدرنی که هر روز احداث می‌شود، سودجویان دستشان باز است.
میرزاپور ادامه می‌دهد: این افراد زمانی که احساس کنند پاسخی از طرف شهرداری یا سایر ارگان‌های عمومی دریافت نمی‌کنند، با حرص و ولع دوچندان سایر درختان شهر را از بین می‌برند.
وی اظهار می‌کند: با توجه به وضع موجود، دورنمای مثبتی نمی‌بینم، چراکه واکنش‌های شهرداری مانع نیست و پیگیری نکردن، مجازات یا اعمال جریمه پایین و انفعال منجر به کاهش و از بین رفتن درختان می‌شود.
سازمان فضای سبز شهرداری علت خشکیدگی درختان را بررسی می‌کند
احد بیرانوند، رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری خرم‌آباد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: برای قطع هر سانتی‌متر درخت یک میلیون و دویست میلیون تومان جریمه در نظر گرفته شده است.
وی می‌افزاید: با توجه به فرآیند ثبت ملی درختان در شهر خرم‌آباد، هرگونه آسیب به درخت پیگرد قانونی دارد؛ لذا از همشهریان خرم‌آبادی تقاضا داریم مثل همیشه شهرداری خرم‌آباد را در این زمینه یاری دهند.
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری خرم‌آباد خاطرنشان می‌کند: آسیب رساندن به درختان شهر خرم‌آباد پیگرد قانونی دارد، در خرم‌آباد باب شده است هرکسی که می‌خواهد ساختمان بسازد در نخستین گام اقدام به خشک کردن درختان در ورودی پارکینگ ساختمان می‌کند، اما با توجه به عوامل بازدارنده که سازمان سیما و منظر شهرداری در نظر گرفته است هرکس به هر دلیلی اقدام به قطع درخت کند به مراجع قضائی معرفی خواهد شد و سازمان مجدد اقدام به کاشت درخت در همان نقطه خواهد کرد.
بیرانوند ادامه می‌دهد: در فرآیند ثبت ملی درختان شهر خرم‌آباد قدمت درخت مهم است، از آنجا که خرم‌آباد معروف به شهر چنارها است، برای اجرای این طرح ابتدا کار را از درختان چنار هسته مرکزی شهر که کل هسته شهر را در بر می‌گیرد، آغاز می‌کنیم.
وی با بیان اینکه درختان ریه‌های تنفسی شهر هستند و همه ما وظیفه داریم از درختان محافظت کنیم، می‌گوید: از همشهریان درخواست داریم هر کجا دیدند درختی در خطر است به ما اعلام کنند تا رسیدگی شود.
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری خرم‌آباد تصریح می‌کند: هرکس قصد داشته باشد در شهر خرم‌آباد درختی بکارد به او درخت رایگان می‌دهیم، اما نگهداری درخت بر عهده شهروند خواهد بود.
دخالت انسان علت خشک شدن درختان شهر
در همین پیوند کورش چگنی، مدیر آزمایشگاه خاک، آب و گیاه نیز که به تازگی به کمک سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری خرم‌آباد برای ریشه‌یابی مشکل خشکیدگی درختان شهر آمده است، می‌گوید: یکی از علت‌های خشک شدن درختان دخالت انسان است، به این صورت که یا موادی پای ریشه می‌ریزند که باعث خشک شدن و قطع حیات درخت می‌شود یا ارتباط ریشه را با قسمت سبز درخت قطع می‌کنند، به نحوی که پوست درخت کنده می‌شود و قسمت سبز درخت قادر نیست غذا را به سمت ریشه هدایت کند؛ بنابراین مرگ ریشه رقم می‌خورد و درخت طی چند سال از بین می‌رود که نمونه آن در شهر خرم‌آباد مشاهده می‌شود.
وی می‌افزاید: برای محیط زیست و فضای سبز باید شدیدترین مقررات اعمال شود و اگر کسی درختی را قطع کرد، نباید به یک جریمه برای او بسنده کرد بلکه باید بررسی کرد که قطع درخت به چه منظوری انجام شده است، اگر برای ساخت‌وساز و گرفتن مجوز از شهرداری است، پروانه ساخت باید ابطال شود، باید بخشنامه‌ای در نظر گرفته شود تا به کسانی که اقدام به قطع درخت می‌کنند، به هیچ‌وجه مجوز ساخت داده نشود.
چگنی می‌گوید: با همکاری سازمان سیما و منظر شهرداری خرم‌آباد در حال بررسی علت خشک شدن درختان هستیم و علت خشکیدگی این درختان از جمله آفات و امراض گیاهی، آب و فاضلاب، اضافه شدن مواد سمی و آلاینده به درخت توسط انسان بررسی و با خاطیان به شدت برخورد خواهد شد.
وی گفت: جدا از تمام دلایل، مسئله مهمی که نباید از دید کارشناسان فضای سبز دور بماند، هوادهی درختان است که در شهرها دیده می‌شود.
مدیر آزمایشگاه خاک، آب و گیاه شهرداری خرم‌آباد تاکید می‌کند: فضای سیمانی اطراف درخت جلوی نفس کشیدن آن را می‌گیرد، در حالی که اطراف هر درخت با توجه به سن آن دو تا سه متر فضای تنفس نیاز است و باید به این مهم نیز توجه شود تا اقدام سودجویان موجب از بین رفتن درختان نشود.
گزارش از: بتول صادقی‌مهر، خبرنگار شهر و کلان‌شهر خبرگزاری ایمنا
نظر شما