فرزاد مؤمنی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: با توجه به اهمیت شناخت آسیب‌پذیری و مقاوم‌سازی ساختمان‌های بنایی غیرمسلح در برابر زلزله در ایران، یکی از راهکارهای بهینه، ایمن‌سازی فضاها با تاکید بر سطح عملکردی جانی کاربران است.
وی افزود: در کنار بسیاری از علوم و دانش‌های مطرح جهت کاهش آسیب‌های ناشی از زلزله، دانش شهرسازی را می‌توان از جمله علوم و دانش‌های مؤثری دانست که جامعه گسترده‌تری را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.
این کارشناس شهرسازی خاطرنشان کرد: نتایج تحقیقات نشان می‌دهد افزایش مقدار متغیرهایی همچون شیب زمین، تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، عمر ساختمان‌ها و فاصله از فضاهای باز باعث افزایش آسیب‌پذیری و در مقابل افزایش مقدار متغیرهایی مانند فاصله از گسل، مساحت قطعات، دسترسی بر اساس عرض معبر و سازگاری کاربری‌ها از نظر همجواری موجب کاهش آسیب‌پذیری می‌شود.
مؤمنی اضافه کرد: کاهش آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله در بلندمدت، زمانی محقق خواهد شد که ایمنی شهر در برابر خطرات زلزله به عنوان یک هدف در تمام سطوح برنامه‌ریزی مدنظر قرار گیرد.
این کارشناس شهرسازی با بیان اینکه در این میان سطح میانی یعنی شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری از کارآمدترین سطوح برنامه‌ریزی برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر زلزله خواهد بود، تصریح کرد: در واقع دانش شهرسازی به علت نقش کلیدی در فرآیند توسعه کالبدی شهر و شکل‌دهی به ابعاد کمی و کیفی توسعه می‌تواند در مقیاس کلان عامل مؤثری به منظور تجهیز و توانمندسازی سکونتگاه‌های شهری در برابر شرایط ناشی از بحران‌های ناگزیر طبیعی یا بحران‌های ناشی از عوامل انسانی باشد.
مؤمنی تاکید کرد: یکی از مسائل مورد توجه امروز کلان‌شهر تهران، کمبود فضاهای باز قابل استفاده در زمان بحران است، به نحوی که تناسب لازم میان سطح فضای ساخته شده، تراکم ساختمانی و فضای باز قابل استفاده در مواقع بحران وجود ندارد، بدیهی است فضاهای باز شهری را می‌توان در مواقع بحران به عنوان پایگاه‌های امدادرسانی و در صورت امکان برای اسکان‌های بزرگ، اضطراری و موقت مورد بهره‌برداری قرار داد.
وی ادامه داد: آسیب‌پذیری اصطلاحی اقدامی جهت نشان دادن میزان و وسعت آسیب و خساراتی است که بر اثر سوانح طبیعی به جوامع در ابعاد مختلف اجتماعی، کالبدی-فیزیکی وارد می‌شود؛ بنابراین میزان حساسیت محیط در مقابل سوانح، آسیب‌پذیری آن را مشخص می‌کند.
این کارشناس شهرسازی با بیان اینکه زلزله می‌تواند دامنه وسیعی از خسارات را به خصوص برای مناطق کویری داشته باشد، گفت: وقوع مخاطرات طبیعی از جمله زلزله نه تنها باعث وارد آمدن خسارت به زیرساخت‌های کالبدی و فیزیکی در مناطق زلزله‌زده می‌شود، بلکه ساختار اجتماعی آن مناطق را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مؤمنی افزود: ارزیابی آسیب‌پذیری شهرها در برابر این مخاطرات، تنها به عناصر کالبدی و فیزیکی آنها محدود نشده است، در این راستا عناصر اجتماعی این شهرها را باید مورد مطالعه و بررسی قرار داد و از آنجا که مدیریت مخاطرات در برنامه‌ریزی شهری از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برای کاهش حجم آسیب‌ها و تلفات انسانی ناشی از مخاطرات طبیعی و انسانی برخوردار است، ارزیابی آسیب‌پذیری شهرها در برابر این مخاطرات از ابعاد مختلف به عنوان یکی از عوامل تعیین‌کننده میزان خطر می‌تواند به کاهش خسارات کالبدی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از وقوع چنین حوادثی منجر شود.
نظر شما