به گزارش خبرنگار ایمنا، عضو هیئت کارشناسی شورای ملی ثبت آثار میراث فرهنگی ناملموس کشور روز گذشته از ثبت ترانه «دایه دایه وقت جنگه» در فهرست ملی میراث ناملموس خبر داد، ترانه‌ای که اگرچه قدمت آن به جنگ جهانی اول و زمان حضور قوای روس و انگلیس در ایران بر می‌گردد، اما شهرت آن در ارتباط با پخش آن از رادیو در نخستین ماه‌های شروع جنگ تحمیلی است، زمانی که رژیم بعث عراق بخش‌های عمده‌ای از خاک ایران را به تصرف خود در آورده بود، این ترانه به زبان لری مردم را به مقاومت دعوت می‌کرد. دایه دایه وقت جنگه از همان زمان تا امروز در گوش و ذهن مردم ماندگار شد. به بهانه ثبت این ترانه در این گزارش نگاهی خواهیم داشت به ماندگارترین آثار موسیقایی دوران دفاع مقدس که در همان فضای ملتهب آن دوران تولید شدند اما در ذهن و دل مردم جای گرفتند.
دایه دایه وقت جنگه
خواننده قطعه ماندگار و نوستالژیک «دایه دایه وقت جنگه» رضا سقایی است، خواننده مشهور و پرآوازه موسیقی لری که صدای پر سوز آن هنوز هم در ذهن مخاطب به یادگار مانده است. این قطعه با وجود آنکه سال‌های بسیار از تاریخ تولید آن می‌گذرد همچنان نو و شنیدنی است و شاید خاصیت این قطعه در همان خالص بودن این اثر باشد. این کار که در قالب موسیقی فولک ایران و منطقه لرستان تولید شده، به آهنگسازی مجتبی میرزاده است که البته پیش از انقلاب ساخته شد، اما با تنظیمی جدید سقایی آن را خوانده و لحن حماسی آن یادآور جنگ ایران و عراق است و برای نسل‌های دیروز و امروز شنیدنی است.
کجایید ای شهیدان خدایی
سرود زیبای «کجایید ای شهیدان خدایی» یکی از آثار ماندگار موسیقی ایران با صدای بیژن کامکار و آهنگسازی هوشنگ کامکار است که به مناسبت سوم خرداد و آزادسازی خرمشهر ساخته شد و بنا به گفته خواننده این اثر، این آهنگ در یک فضا و شرایط خاص در دوران دفاع مقدس و انقلاب ساخته شد و در خاطره‌ها هم ماند و در زمان جنگ در نسخه‌های متعددی توزیع شد. کارهایی که به گفته بیژن کامکار نه سفارشی بود و نه دستوری و تنها جوش وخروش درونی بود. به گفته او نخستین سرود جنگ را در حالی ساختیم که هنوز مردم جنگ را باور نداشتند و این آهنگ (کجاییدای شهیدان خدایی) در زیرزمین وزارت ارشاد و با کمترین امکانات ساخته شد. این قطعه روی غزل معروف مولانا در دیوان شمس در دستگاه ماهور است که هوشنگ کامکار در سال ۱۳۵۸ آن را ساخت و به همکاری ارکستر سمفونیک تهران به رهبری حشمت سنجری اجرا شد.
ممد نبودی...
جواد عزیزی به یاد محمد جهان‌آرا از سرداران نامدار جنگ سرود که زاده خرمشهر و فرمانده سپاه این شهر بود، این شعر را سرود و بعد از آزادسازی خرمشهر حسین فخری، همرزم شهید جهان‌آرا این سرود را نخستین‌بار بر سر مزارش خواند و بعد از آن غلام کویتی‌پور با بهره‌گیری از فضای نوحه‌های منطقه بوشهر و شروه‌خوانی‌های آن منطقه خواند.
هنرمندان بسیاری قطعه «ممد نبودی ببینی شهر آزاد گشته خون یارانت پر ثمر گشته» را خوانده‌اند و این شعر خاطره‌انگیز بارها و بارها از رادیو و تلویزیون شنیده شده است، اما انگار با صدای غلام کویتی پور با آن آشنا شده‌ایم.
مادر برام قصه بگو
اثر «مادر برام قصه بگو» در ژانر موسیقی کودک و نوجوان و در سال‌های پایانی جنگ ایران و عراق توسط گروه سرود آباده خوانده شد و بارها در برنامه کودک تلویزیون پخش شد. دهه‌های ۷۰-۶۰ این سرود را خیلی خوب به یاد می‌آورند.
این قطعه که روایتی داستانی دارد، دلتنگی‌های فرزند خردسالی که پدرش را که به جنگ رفت و بخواب دیده است بیان می‌کند و مادر قصه دلاوری‌های پدر رزمنده‌اش را برای او تعریف می‌کند. قصه بابا برای بار اول در یک رژه نظامی در حضور مقام معظم رهبری که رئیس‌جمهوری وقت ایران بودند، در شیراز خوانده شد و پس از پخش آن در صداوسیما شهرت بسیاری گرفت و رئیس‌جمهوری وقت از اعضای گروه تجلیل کرد.
ملوانان، خلبانان …
جمشید نجفی در دوران دفاع هشت‌ساله از میهن، یک قطعه بیشتر نخواند. همان یک کار آن‌قدر تأثیرگذار و زیبا بود که هنوز هم خیلی‌ها زمزمه‌اش می‌کنند. «پرواز کن» که در میان مردم با عنوان «خلبانان» شناخته می‌شود به دو زبان آذری و فارسی خوانده می‌شد: حمله‌ور شد ارتش خلق ایران / سوی دشمن از زمین و آسمان / نرود جز راه حق و راه دین / چون گرفته درس و مکتب از قرآن… پرواز کن / فرشته حق یارت باد / الله نگهدارت باد… خلبانان همان‌طور که از نامش پیدا است در وصف خلبانان تیزپرواز و شجاع هموطن در سال‌های دفاع‌مقدس سروده شده و در سال ٦٠ پخش شد.
نظر شما