به گزارش خبرنگار ایمنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد واعظی صبح امروز _پنجشنبه سوم آذرماه_ در نشست علمی «بایستگی و چگونگی احیا و تقویت فلسفه اسلامی»، اظهار کرد: وقتی از ارتقا و تقویت جایگاه هر مؤلفه‌ای حرف می‌زنیم باید آن را در جغرافیای موجود در نظر بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که قصد داریم علم، صنعت، اقتصاد و دیگر عناصر ازاین‌دست در یک کشور را بررسی و برای رشد و تقویت آن‌ها اقدام کنیم، ابتدا از جغرافیای آن مبحث تصور درست و دقیقی داشته باشیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: منهای در نظر گرفتن جغرافیای کلان یک حوزه مطالعاتی، نمی‌توان از توسعه و رشد آن بخش سخن گفت. ابتدا باید بدانیم آن بخش چه جغرافیایی دارد. در بحث فلسفی هم ابتدا اینکه جغرافیای فلسفه اسلامی در چه محدوده‌ای است اهمیت دارد.
وی بابیان اینکه ترسیم تفکر فلسفی معاصر در جهان دارای سه جریان اصلی است، اظهار کرد: جریان نخست، معتقد به پایان یافتن فلسفه نظری است. دیدگاه‌هایی که می‌گویند است آن تصوری که ما به کمک عقل نظری می‌توانیم حقایقی را کشف کنیم و عقل نظری می‌تواند به معرفت برسد، این پایان فلسفه نظری است و درواقع عقل نمی‌تواند به پایان فلسفه نظری برسد.
حجت‌الاسلام واعظی با یادآوری اینکه «میشل فوکو» از سردمداران نظریه پایان فلسفه نظری است و معتقد است آنچه از این نوع فلسفه باقی می‌ماند تبارشناسی است، افزود: نظام دانایی محصول قدرت است و فلسفه نمی‌تواند کشف حقیقت کند اما می‌تواند تبارشناسی و باستان‌شناسی معرفتی داشته باشد.
وی تصریح کرد: جریان دوم معتقد است تفکر فلسفی باید تغییر جهت بدهد که در این حوزه تاریخ فکر فلسفی را مشتمل بر اشتباهات می‌دانند و معتقدند فلسفه ورزی باید تغییر شکل بدهد. هرمنوتیک فلسفی در این زمینه پیشنهاد داده که فلسفه برای باقی ماند باید به سمت هرمنوتیک برود.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: دیدگاه جریان سوم در این بخش، رونق و رواج بخشیدن به فلسفه است که به برکت انقلاب اسلامی و تحولات وسیع در حوزه و دانشگاه، وضعیت تفکر فلسفی در ایران معاصر قابل‌مقایسه با دوران قبل از انقلاب نیست.
وی تأکید کرد: امروز رشد کمی و کیفی خوبی در عرصه فلسفه اسلامی شاهد هستیم به‌گونه‌ای که میزان آشنایی با فلسفه غرب و رشته‌های متعدد مرتبط با فلسفه در حوزه و دانشگاه افزایش چشمگیری داشته است.
حجت‌الاسلام واعظی بابیان اینکه فلسفه اسلامی را در دو بخش می‌توان مطرح و بررسی کرد، افزود: فلسفه اسلامی آن‌گونه که هست و فلسفه اسلامی آن‌گونه که باید باشد، دو نگاه در این حوزه است. در افق فلسفه اسلامی آن‌گونه که باید باشد، نگاه توسعه‌گرا است و باید به امکان‌هایی فرای آنچه هست، توجه کنیم.
وی ادامه داد: در نگاه آن‌گونه که فلسفه اسلامی می‌تواند باشد دو راهبرد ترویجی و آموزشی، پژوهشی می‌تواند به رشد و تقویت فلسفه اسلامی کمک کند. برای معرفی و ایجاد آشنایی بیشتر و بازنمایی ترویج فلسفه اسلامی باید رویکرد بازگفت، بازنمایی و درنهایت ترویج را دنبال کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: تربیت دانشجو و طلبه، سوق دادن فراگیران به سمت فلسفه اسلامی، فراهم ساختن بستر پژوهش‌های بیشتر نسبت به هویت تاریخی فلسفه اسلامی، یافتن استدلال‌ها و تقریرهای جدید از مسائل در راهبرد آموزش و پژوهش می‌توانند راهکارهای پیشنهادی مؤثری در این بخش باشند.
وی با تأکید بر اینکه در چند دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی گام‌های مؤثری درزمینهٔ ارتقا فلسفه اسلامی برداشته‌شده، اضافه کرد: هر دو راهبرد ترویجی و آموزشی، پژوهشی در این سال‌ها عملیاتی شده، اما بازهم جای کار بیشتر در این حوزه‌ها وجود دارد.
حجت‌الاسلام واعظی خاطرنشان کرد: گشودن افق‌های جدید فلسفی و درگیرشدن با فلسفه معاصر و مرزهای جدید فکر فلسفی راهبردهایی هستند که هر دو با یکدیگر ارتباط طولی و ترتیبی دارند؛ به‌گونه‌ای که اگر راهبرد اول یعنی گشودن افق‌های فلسفی جدید محقق شود، خودبه‌خود راهبرد دوم یعنی درگیری با مرزهای جدید فکر فلسفی هم اتفاق می‌افتد.
وی تأکید کرد: آنچه برای گشودن افق‌های جدید پیش روی فلسفه اسلامی نیاز داریم، جدی گرفتن و پرداختن به حکمت عملی است. رونق دادن به زیرشاخه‌های نوین فلسفه هم موضوع دیگری است که باید بیش از گذشته به آن توجه داشت.
نظر شما