به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، «درد» یکی از مؤثرترین مکانیسم‌های تکامل برای تشخیص آسیب و آگاه‌کردن انسان از اشتباه است که به‌عنوان یک سیستم هشدار عمل کرده و زمان توقف یک فعالیت و توجه به بدن را اعلام می‌کند. درواقع درد چیزی فراتر از یک زنگ خطر صرف است و نوعی عنصری محافظتی در بدن محسوب می‌شود.
تحقیقات جدید و شگفت‌انگیز محققان دانشکده پزشکی هاروارد روی موش‌ها نشان می‌دهد که نورون‌های درد از روده در برابر آسیب محافظت می‌کند. نورون‌های درد در روده موش وجود مخاط محافظ را در شرایط عادی تنظیم و سلول‌های روده را تحریک می‌کند تا مخاط بیشتری را در طول حالت‌های التهاب آزاد کند. این کار مراحل یک سیگنال‌دهی آبشاری یا آبشار انتقال سیگنال پیچیده را توصیف می‌کند و نشان می‌دهد که نورون‌های درد در ارتباط مستقیم با سلول‌های روده حاوی مخاط، معروف به سلول‌های جامی هستند.
سیگنال‌دهی آبشاری، زنجیره‌ای از رویدادها است که سیگنال را از طریق سلول منتقل می‌کند و مزیت اصلی آن جایی است که اجازه می‌دهد مولکول‌های خارج سلولی به داخل سلول برده شود تا پاسخی را آغاز کنند. سلول‌های جامی نیز نوعی سلول اپیتلیال مخاط روده است که از سلول‌های بنیادی پرتوان به وجود می‌آید و نام خود را از ظاهر فنجان‌مانندشان گرفته‌اند که شبیه یک جام است. این سلول‌ها به‌عنوان محل اولیه هضم مواد مغذی و جذب مخاط عمل می‌کند و عملکرد اصلی آن‌ها ترشح موسین و ایجاد یک لایه مخاطی محافظ است. اعتقاد بر این است که سلول‌های جامی نیز در تنظیم سیستم ایمنی نقش دارند.
درد؛ آلارم هشدار یا عامل حفاظت؟
به‌نظر می‌رسد درد به روش‌های مستقیم‌تری نسبت به عملکرد کلاسیک خود برای تشخیص آسیب احتمالی و ارسال سیگنال‌ها به مغز از بدن محافظت می‌کند. تحقیقات جدید محققان هاروارد نشان می‌دهد که اعصاب واسطه درد در روده با سلول‌های اپیتلیال مجاور پوشاننده روده‌ها تعامل دارند. این بدان معنا است که سیستم عصبی، فراتر از ایجاد یک احساس ناخوشایند و بیش از این‌که یک عامل کلیدی در حفظ سد روده و یک مکانیسم محافظتی در هنگام التهاب است، نقش مهمی در روده ایفا می‌کند.
روده‌ها و مسیرهای تنفسی با سلول‌های جامی پوشیده شده است. این سلول‌ها حاوی مخاط ژل‌مانند ساخته‌شده از پروتئین و قند است که به‌عنوان پوششی محافظ عمل می‌کند که از سطح اندام‌ها در برابر سایش و آسیب محافظت می‌کند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد سلول‌های جامی روده در اثر تعامل مستقیم با نورون‌های حس‌کننده درد در روده، مخاط محافظ آزاد می‌کنند.
محققان در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها مشاهده کردند که موش‌های فاقد نورون‌های درد، مخاط محافظ کمتری تولید و تغییراتی را در ترکیب میکروبی روده‌شان تجربه می‌کنند. این حالت برابر است با فقدان تعادل در میکروب‌های مفید و مضر که به نام «دیسبیوزیس» شناخته می‌شود. برای روشن شدن چگونگی ایجاد این تداخل محافظتی، آن‌ها رفتار سلول‌های جامی را در حضور و غیاب نورون‌های درد مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دادند و دریافتند که سطوح سلول‌های جامی حاوی نوعی گیرنده به نام RAMP1 است که تضمین می‌کند سلول‌ها می‌توانند به نورون‌های درد مجاور پاسخ دهند که توسط سیگنال‌های غذایی و میکروبی و همچنین فشار مکانیکی، تحریک شیمیایی یا تغییرات شدید دما فعال می‌شود.
آزمایش‌های محققان هاروارد همچنین نشان داد هنگامی که نورون‌ها تحریک می‌شود، این گیرنده‌ها با یک ماده شیمیایی به نام CGRP که توسط نورون‌های درد مجاور آزاد می‌شود، ارتباط دارند. علاوه بر این مشخص شد که وجود میکروب‌های روده خاص، آزادسازی CGRP را برای حفظ هموستاز روده فعال می‌کند.
نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن بود که این اعصاب نه تنها با التهاب حاد، بلکه از همان ابتدا تحریک می‌شود. به نظر می‌رسد وجود میکروب‌های منظم روده در اطراف، اعصاب را برمی‌انگیزد و باعث می‌شود سلول‌های جامی مخاط آزاد کنند. این حلقه بازخورد تضمین می‌کند که میکروب‌ها به نورون‌ها سیگنال بدهند، نورون‌ها مخاط را تنظیم کنند و مخاط میکروب‌های روده را سالم نگه دارد.
مطالعه حاضر نشان داد که علاوه بر حضور میکروبی، عوامل غذایی نیز در فعال کردن گیرنده‌های درد نقش دارند. وقتی محققان به موش‌ها کپسایسین دادند نورون‌های درد موش‌ها به‌سرعت فعال و باعث شد سلول‌های جامی مقادیر زیادی مخاط محافظ آزاد کند. کپسایسین ماده اصلی فلفل چیلی است که به‌واسطه توانایی خود در تحریک درد شدید و حاد شناخته می‌شود. در مقابل، موش‌هایی که فاقد نورون‌های درد یا گیرنده‌های سلول جامی برای CGRP بودند، بیشتر مستعد ابتلاء به کولیت (نوعی التهاب روده) بودند که این یافته می‌تواند توضیحی باشد بر این‌که چرا افراد مبتلا به «دیسبیوز» روده ممکن است بیشتر مستعد ابتلاء به کولیت باشند.
هنگامی که محققان به حیواناتی که نورون‌های درد نداشتند CGRP سیگنال‌دهنده درد دادند، موش‌ها بهبود سریعی در تولید مخاط داشتند که این درمان از آن‌ها در برابر کولیت حتی در غیاب نورون‌های درد محافظت کرد. این یافته نشان می‌دهد که CGRP یک محرک کلیدی سیگنال‌دهی آبشاری است که منجر به ترشح مخاط محافظ می‌شود. در حالت کلی تحقیقات نشان داد که هرچند درد یک علامت شایع بیماری‌های التهابی مزمن روده مانند کولیت است، درد حاد نقش محافظتی مستقیمی نیز در بدن ایفا می‌کند.
یک نقطه ضعف احتمالی برای سرکوب درد
آزمایش‌های محققان هاروارد همچنین نشان داد موش‌هایی که گیرنده‌های درد نداشتند نیز در هنگام وقوع کولیت آسیب بدتری را تجربه می‌کردند. محققان معتقدند با توجه به این‌که داروهای ضد درد اغلب برای درمان بیماران مبتلا به کولیت استفاده می‌شود در نظر گرفتن پیامدهای مضر احتمالی مسدود کردن درد دارای اهمیت است.
درد، یکی از علائم اصلی در افراد مبتلا به التهاب روده است، بنابراین بسیاری از افراد بر این باورند که درمان به کاهش رنج ناشی از بیماری کمک می‌کند. قابل‌توجه این‌که بخشی از این سیگنال درد می‌تواند به‌طورمستقیم به‌عنوان یک رفلکس عصبی محافظتی عمل کند که البته این امر، پرسش‌های مهمی را درباره چگونگی مدیریت دقیق درد به گونه‌ای ایجاد می‌کند که منجر به آسیب‌های دیگر نشود.
محققان اعلام کرده‌اند که دسته‌ای از داروهای رایج میگرن که ترشح CGRP را سرکوب می‌کند، ممکن است با تداخل در سیگنال‌دهی محافظ درد، به بافت‌های سد روده آسیب بزنند. از سوی دیگر سلول‌های جام دارای عملکردهای متعدد دیگری نیز در روده هستند؛ آن‌ها گذرگاهی برای آنتی‌ژن‌ها فراهم و مواد شیمیایی ضدمیکروبی تولید می‌کنند که از روده در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کند.
آنتی‌ژن‌ها پروتئین‌هایی هستند که روی ویروس‌ها و باکتری‌ها یافت می‌شود و پاسخ ایمنی محافظتی بدن را آغاز می‌کند؛ بنابراین پرسش دیگری که برای محققان در تحقیق‌های آینده ایجاد می‌شود، این است که آیا این اختلال در بیمارانی که استعداد ژنتیکی برای بیماری التهابی روده دارند، وجود دارد یا خیر؟
نظر شما