به گزارش خبرنگار ایمنا، محیط‌زیست منطقه‌ای است که زندگی تمام موجودات به آن وابسته است. این منطقه مجموعه‌ای از عوامل خارجی و موجودات زنده را شامل می‌شود که با یکدیگر در ارتباط هستند و اقلیم بر نحوه زندگی آن‌ها تأثیرگذار است. امروزه شرایط زیست‌محیطی زمین برای تمام دنیا مورد توجه قرار گرفته زیرا تغییرات اقلیمی، افزایش دما و کاهش آب مسائل بسیار مهمی است که به‌طورمستقیم و غیرمستقیم بر زندگی جامعه تأثیر دارد.
درحال‌حاضر دنیا به‌سمت توجه به مشکلات زیست‌محیطی سوق یافته، زیرا بشر دریافته است که برای پایداری حیات در آینده باید از امروز به محیط‌زیست و طبیعت توجه کرد. در این بین فرهنگ‌سازی و آموزش نقش بسیاری در پیشگیری از مشکلات زیست‌محیطی زمین دارد، زیرا هنگامی که فرهنگ حمایت از محیط‌زیست در بین مردم گسترش یابد، دیگر کسی به این منبع حیات آسیب وارد نمی‌کند.
لزوم توسعه فرهنگ و ایجاد تفکر سبز
علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در رابطه با اهمیت فرهنگ‌سازی در مسائل زیست‌محیطی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هنگامی که شرایط کنونی را ریشه‌یابی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که مشکل اساسی در آموزش و فرهنگ‌سازی است.
وی می‌افزاید: یکی از مسائل حائز اهمیت این است که چه مقدار به مسائل زیست‌محیطی توجه داشته‌ایم، چند درصد کتاب‌های درسی را براساس محیط‌زیست تحریر کرده‌ایم و نویسندگان چه‌میزان به حفاظت از محیط‌زیست اعتقاد دارند؟
دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ادامه می‌دهد: اگر شرایط کنونی را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم، متوجه می‌شویم که مشکل کنونی نبود تفکر مبتنی بر فرهنگ سبز است.
وی تصریح می‌کند: فرهنگ سبز یعنی اینکه تفکر و اعمال مردم در جهتی شکل بگیرد که هم‌راستا با احترام به محیط‌زیست، زمین و عناصر حیاتی مانند آب، خاک و هوا باشد. اگر این سه عنصر اساسی مورد احترام بشر قرار بگیرد و فرهنگ احترام به آن‌ها توسعه یابد دیگر نیازی به نگرانی پیرامون بسیاری از مسائل نیست.
نصراصفهانی می‌افزاید: هنگامی که فرهنگ سبز وجود داشته‌باشد، قانون‌گذار از تفکری سبز برخوردار است بنابراین به‌هیچ عنوان به‌تخریب محیط‌زیست نمی‌پردازد.
وی اشاره می‌کند: جامعه باید به سمتی هدایت شود که از فرهنگ سبز پیروی کند؛ البته این فرهنگ در آموزش‌های فرهنگی و اعتقادی مردم ایران وجود داشته، اما متأسفانه به مرور زمان کم‌رنگ شده است.
دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در رابطه با فرهنگ سبز در دیگر کشورها می‌گوید: هنگامی که به کشورهای بزرگ و توسعه یافته دنیا نگاه و تاریخ آن‌ها را بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از کشورهای توسعه یافته پس از جنگ جهانی دوم شروع به بازسازی خود کرده‌اند.
وی در همین رابطه ادامه می‌دهد: کشوری مانند اتریش برای بازسازی خود پس از جنگ جهانی دوم، حجم بسیاری از سرمایه را برای بازسازی مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی اختصاص داد و تربیت نسل جوان را نسبت به احداث کارخانه و گسترش صنایع ترجیح داد.
نصراصفهانی تاکید می‌کند: این مسئله درس بزرگی را به سایر کشورها می‌دهد؛ آنان معتقد بودند که جوان‌ها آینده را در دست دارند و باید فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست، دوستی و عشق به دنیا را از کودکی یاد بگیرند.
وی می‌افزاید: در اروپا مردم می‌کوشند که از جنگل‌ها محافظت کنند، اما متأسفانه این امر در ایران مشاهده نمی‌شود و اگر این مسئله را در ایران بررسی کنیم، شاهد خواهیم بود که علاوه بر قطع درختان، مردم نیز در هنگام تفریح آسیب‌های بزرگی به محیط‌زیست وارد می‌کنند.
دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان اشاره می‌کند: این مسئله نشان‌دهنده نبود فرهنگ سبز است و به همین جهت تمام دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط با این حوزه باید فرهنگ حمایت از محیط‌زیست را در بین مردم توسعه دهند.
فرهنگ‌سازی؛ حلقه مفقود جامعه کنونی
ساسان صفریان، کارشناس ارشد انرژی در رابطه با اهمیت آموزش و فرهنگ‌سازی در مصرف انرژی و مسائل زیست‌محیطی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: یکی از معضلات جامعه کنونی فرهنگ‌سازی در حوزه انرژی و محیط‌زیست است.
وی می‌افزاید: محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین منابع برای تأمین نیازهای انسان محسوب می‌شود و عملاً می‌توان گفت اگر انسان‌ها محیط‌زیست را از دست بدهند، هیچ چیز برای تداوم حیات نخواهند داشت.
این کارشناس ارشد انرژی ادامه می‌دهد: یکی از مهم‌ترین مقوله‌هایی که انسان همواره با آن درگیر است، نحوه رفتار با محیط‌زیست است و بشر همیشه به‌دنبال راهی است که در کنار استفاده از محیط‌زیست به آن آسیب وارد نکند.
وی اشاره می‌کند: این مسئله در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته در حال مرتفع شدن است، اما مسائل زیست‌محیطی برای برخی از کشورها اهمیتی ندارد.
صفریان تصریح می‌کند: اگر در منطقه‌ای زباله به خوبی بازیافت شود، شهر پاکیزه باشد و هوای آن محدوده نیز آلوده نباشد از دیدگاه بین‌المللی مردم آن منطقه از سواد بالایی برخوردار هستند؛ درواقع در دنیای کنونی سواد براساس سطح علمی سنجیده نمی‌شود.
وی در رابطه با جایگاه فرهنگ‌سازی استفاده از محیط زیست در ایران می‌گوید: فرهنگ‌سازی در نحوه استفاده از انرژی و حفاظت محیط‌زیست باید در مهد کودک، مدارس و دانشگاه‌ها تدریس شود ولی متأسفانه در تمام این مقاطع با کمبودهایی مواجه هستیم.
این کارشناس ارشد انرژی می‌افزاید: حفاظت از محیط‌زیست باید از دوران کودکی آموزش داده شود و در دوران تحصیل نیز باید دروسی پیرامون محیط‌زیست و انرژی ایجاد شود. متأسفانه در شرایط کنونی دانش‌آموزان تنها طی چند درس با مسائل زیست‌محیطی آشنا می‌شوند که این کافی نیست.
وی تاکید می‌کند: ما در زمینه فرهنگ‌سازی مشکل داریم و متأسفانه در سطوح دانشگاهی نیز کم‌ترین تخصص را در حوزه‌های مرتبط با انرژی و محیط‌زیست داریم؛ تعداد رشته‌ها و دانشگاه‌های فعال در زمینه انرژی و زیست‌محیطی فوق‌العاده محدود است.
صفریان در همین رابطه می‌گوید: متأسفانه حفاظت از محیط‌زیست و انرژی در ایران جایگاه مناسبی ندارد و همین مسئله باعث شده منابع طبیعی استانی مانند اصفهان از بین برود و با بحران کم‌آبی مواجه شود که اگر این وضعیت ادامه یابد، ممکن است در آینده اصفهان قابل سکونت نباشد.
وی می‌افزاید: متأسفانه میزان روزهایی که هوای اصفهان پاک باشد، طبق آمار بسیار کم است و این مسئله نشان‌دهنده وضعیتی بحرانی در این استان است؛ بنابراین برای حفاظت از محیط‌زیست همین امروز هم دیر است.
این کارشناس ارشد انرژی خاطرنشان می‌کند: امیدواریم مسئولان مربوطه طی بازنگری مجدد در استراتژی زیست‌محیطی و انرژی کشور بتوانند، فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست را ایجاد و اهمیت این مسائل را به مردم یادآور شوند.
نظر شما