به گزارش خبرنگار ایمنا، حیوانات خانگی جزو میهمانان ناخوانده‌ای هستند که در بیشترِ خانه‌ها یافت می‌شوند. حیواناتی که به‌طورقطع در فرهنگ ایرانی‌اسلامی جایی نداشته‌اند، اکنون روزبه‌روز به دارندگان این نوع از حیوانات افزوده می‌شود و همین میهمانان ناخوانده هستند که عضوی عزیز برای خانواده‌های جدید خود به‌حساب آمده‌اند.
سگ به عنوان یکی از مخلوقات، محاسن خود را دارد، اما نباید در آپارتمان نگهداری شود، زیرا برای همسایه‌ها مزاحمت‌هایی ایجاد می‌کند. درپی گسترش مشکلات نگهداری از این حیوان در آپارتمان و منازل مسکونی، قانون‌گذار طی سال‌های اخیر دست به اقداماتی زده است تا با تصویب قوانین جدید از مخاطراتی مانند افزایش بیماری‌های حاصل از نگهداری سگ جلوگیری کند. سگ‌گردانی در معابر هم مشکلات خاص خود را دارد؛ اول اینکه با دفع ادرار و مدفوع حیوان همراه است و قطعاً با آلودگی‌های محیطی مواجه خواهیم بود. برخلاف کشورهای اروپایی و آمریکایی در ایران هنوز این موضوع جا نیفتاده که صاحبان این سگ‌ها موارد بهداشتی آنها را در معابر رعایت کنند، در نتیجه انتشار آلودگی و بیماری از آنها دور از ذهن نیست. گاه حمله این نوع سگ‌ها به انسان‌ها خبرساز شده که نمونه‌هایی از آن را می‌توان با یک جست‌وجوی ساده در اخبار مشاهده کرد.
برای مثال، یک زن باردار درحالی‌که قصد فرار از دست یکی از این سگ‌های خانگی را داشت به زمین خورد و فرزندش سقط شد، یا جوانی ۲۸ ساله به منظور محافظت از خواهرزاده خردسالش از حمله سگی که بدون نظارت رها شده بود، سنگی را به سمت آن پرتاب می‌کند که مالک سگ در پاسخ به این واکنش مبادرت به ایراد ضرب‌وجرح با چاقو و در نهایت قتل آن جوان می‌کند؛ این موارد نمونه‌هایی اندک از مشکلات رها بودن و افزایش این حیوانات است.
برخوردهای پلیس با سگ‌گردانی درخواست مردم است
سردار مهدی حاجیان، سخنگوی فرماندهی کل انتظامی کشور درباره برخورد پلیس با سگ‌گردانی، اظهار می‌کند: در موضوع سگ‌گردانی، آنجا که موجب رعب و وحشت شود و مردم از این موضوع آسیب ببینند، پلیس به واسطه درخواست‌های مردم به صحنه ورود و برخورد می‌کند. مبنای بسیاری از برخوردهای پلیس با سگ‌گردانی درخواست مردم است؛ مردمی که در آپارتمان‌ها زندگی می‌کنند هم از پلیس تقاضا دارند تا با این موضوع برخورد کند.
وی تصریح می‌کند: پلیس در معابر عمومی هم با سگ‌گردانی برخورد می‌کند، چراکه عموم مردم حق دارند در معابر با آسایش تردد کنند و وجود سگ‌ها این آسایش را بر هم می‌زند؛ در اینجا پلیس طبق قانون و شرع تذکر می‌دهد.
ورود سگ به پارک موجب سلب آسایش مردم است
سخنگوی فرماندهی کل انتظامی کشور با اشاره به اینکه ورود سگ‌ها به پارک‌ها ممنوع است، تأکید می‌کند: ورود سگ به پارک‌ها را مردم بارها از طریق ۱۱۰ به پلیس اعلام کردند و خواستار برخورد با افرادی که سگ داخل پارک می‌آورند، شدند؛ چراکه پارک‌ها محل آسایش افراد هستند و سگ‌ها این آسایش را برهم می‌زنند.
وی می‌افزاید: لایحه‌هایی درمورد سگ‌گردانی به مجلس رفته است که باید زودتر در رابطه با آن تصمیم‌گیری شود و مجازات‌های بازدارنده جایگزین مجازات‌های فعلی شود، مجازات‌های فعلی باعث تنبیه افراد نمی‌شود، قانون‌گذار باید به معنای واقعی برای مجازات‌های مربوط به سگ‌گردانی تعیین تکلیف کند، چراکه سگ‌گردانی باعث مشکلات بهداشتی و رعب و وحشت است.
حضور سگ در خودرو از دلایل پرتکرار تصادفات رانندگی
وی با اشاره به اینکه یکی از دلایل پرتکرار تصادفات رانندگی این بوده که سگ از داخل ماشین بیرون آمده و باعث حواس‌پرتی راننده شده است، می‌گوید: حضور سگ در خودرو جریمه دارد اما رقم این جریمه بسیار پایین است و اصلاً بازدارنده نیست.
سردار جاجیان درباره اینکه اگر افراد از حضور سگ در محلی شکایت داشته باشند، پلیس چگونه مداخله می‌کند، اظهار می‌کند: پلیس در صحنه حضور می‌یابد و سگ و صاحب سگ را بعد از تشکیل پرونده به کلانتری منتقل می‌کند. مردمی که در آپارتمان خود سگ دارند می‌توانند تحت عنوان سلب آسایش اقدام و شکایت خود را نزد پلیس مطرح کنند.
افزایش کیست هیداتید بر اثر انتشار مدفوع سگ
علیرضا ادیبان، معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه بیماری‌های مشترک بسیار زیادی بین انسان و دام وجود دارد، اظهار می‌کند: در این بین بیماری‌هایی نیز بین انسان و سگ مانند هاری به صورت مشترک وجود دارد که لازم است پروتکل‌های واکسیناسیون آن رعایت شود.
وی تصریح می‌کند: اگر شهروندان در نگهداری سگ یا حیوان خانگی خود دقت لازم را نداشته باشند ممکن است خود و جامعه را به خطر بیندازند. بیماری هاری از معدود بیماری‌هایی است که درمانی برای آن وجود ندارد و ظرف چند روز باعث تلف شدن انسان یا حیوان می‌شود.
این دامپزشک ادامه می‌دهد: بیماری «کیست هیداتید» از دیگر بیماری‌های مشترک بین انسان و سگ است. این یک بیماری انگلی است که در در روده سگ تخم‌ریزی می‌کند و از طریق مدفوعش این تخم‌ها در طبیعت منتشر می‌شود. این انگل از طریق دام یا انسان آلوده ممکن است وارد کشتارگاه شده و به طور مجدد وارد بدن سگ شود.
وی می‌گوید: اکنون کیست هیداتید در جامعه افزایش یافته است که نشان می‌دهد حیوانی مانند سگ به عنوان میزبان نهایی، این بیماری را در مدفوع خود نشر می‌دهد و این چرخه انگلی همواره در جامعه وجود دارد.
سقط جنین از عوامل خطرزای نگهداری گربه در منزل
ادیبان می‌افزاید: شناخت بیماری‌های انسان و حیوان برای کسانی که سگ، دام یا حیوان نگهداری می‌کنند بسیار مهم است. این افراد باید بسیار مراقب انتقال این بیماری‌ها باشند؛ به طور مثال در گربه نیز یک بیماری انگلی به نام «توکسوپلاسماگوندی» وجود دارد که انسان‌هایی که با گربه زندگی می‌کنند به ویژه زنان باردار را ممکن است درگیر کند. زنان باردار در صورت مصرف تخم این انگل مشکلاتی برای آنها به وجود می‌آید که حتی ممکن است باعث سقط یا کوری جنین شود.
وی با بیان اینکه کسانی که سگ یا گربه در خانه نگهداری می‌کنند باید در نحوه تغذیه حیوان خود بسیار مراقب باشند تا حیوانشان درگیر این انگل‌ها نشود، تاکید می‌کند: اگر حیوان خانگی مانند سگ یا گربه دچار این بیماری‌ها شود برای صاحب آن حیوان نیز مشکلات بسیاری را به وجود می‌آورد.
ایجاد آلرژی از مشکلات نگهداری حیوانات در منزل
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان اصفهان تصریح می‌کند: در نگهداری پرندگان نیز باید این مراقبت‌ها صورت بگیرد؛ به طور مثال طوطی یک نوع بیماری قارچی و انگلی را می‌تواند به انسان منتقل کند؛ بنابراین نباید زیاد به پرندگان دست زد و آنها را باید در قفس نگهداری کرد.
ادیبان خاطرنشان می‌کند: برخی پرندگان نیز در محیط بالکن نگهداری می‌شوند که ممکن است در ارتباط با سایر پرندگان قرار بگیرند؛ این پرندگان می‌توانند باعث گرفتن انگل از محیط بیرون و انتقال آن به محیط خانه شوند. برخی افراد همچنین نسبت به پرندگان آلرژی دارند که این موضوع باعث می‌شود هوای استنشاقی خانه به هم بریزد، در مورد موی سگ و گربه نیز به همین شکل است.
قوانین سختگیرانه‌ای برای نگهداری سگ در بسیاری از کشورها وجود دارد
وی سلامت حیوان و بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان و مراقبت جامعه از این بیماری‌ها را مورد تاکید جامعه دامپزشکان می‌داند و می‌افزاید: بسیاری از کشورهایی که اجازه نگهداری حیوان در خانه یا آپارتمان را می‌دهند قوانین سختگیرانه‌ای وضع می‌کنند و همه باید در چارچوب آن قوانین را رعایت کنند.
این دامپزشک ادامه می‌دهد: به طور مثال در برخی کشورها سگ‌های درون ماشین حتماً باید در جعبه یا قفس قرار بگیرند اما در ایران بسیاری از سگ‌ها در فضای آزاد خودرو قرار گرفته و سرشان از پنجره ماشین بیرون است که خلاف موازین بهداشتی و ایمنی است.
وی با بیان اینکه برای مدفوع کردن سگ‌ها در پارک‌ها نیز در بسیاری از کشورها قوانین سختگیرانه‌ای وجود دارد، اضافه می‌کند: سگ هر فرد باید دارای شناسنامه بهداشتی باشد و اگر نداشته باشد جرم سنگینی مرتکب شده و اگر سگ در پارک یا فضای عمومی مدفوع کرد صاحب آن سگ موظف است مدفوع حیوان خود را در پلاستیکی جمع‌آوری کند اما این مسائل و تمام قواعد مربوط به نگهداری حیوان در جامعه ما اجرا نمی‌شود.
اهمیت واکسیناسیون به هنگام حیوان خانگی
ادیبان می‌گوید: لازم است در کشور تصمیمات و شرایطی را برای صاحب سگ تعیین کنند تا هر فردی که آگاهانه یا ناآگاهانه اقدام به نگهداری سگ می‌کند بداند ممکن است خودش و جامعه را دچار تهدید بهداشتی کند. یکی از حربه‌های دفاعی سگ گاز گرفتن و در گربه پنجه زدن است؛ این موارد حتی در سگ‌های تربیت شده و اهلی نیز وجود دارد و نمی‌توانیم منکر این موضوع شویم.
این دامپزشک خاطرنشان می‌کند: برخی تنها به نگهداری سگ می‌پردازند اما اهمیتی به چکاپ و واکسیناسیون به هنگام حیوان خانگی خود نمی‌دهند؛ برخی نیز توانایی مالی نگهداری سگ‌های خود را از نظر بهداشتی ندارند که خطری جدی برای جامعه به وجود می‌آورند.
غذا دادن به سگ‌های ولگرد تعادل بین اکوسیستم منطقه را از بین می‌برد
وی می‌افزاید: سگ‌ها به دو بخش تقسیم شدند، یکی سگ‌های نگهبان و یا سگ‌های گله صاحب‌دار که مورد نیاز هستند و دامپزشکی خدماتی را به صورت رایگان برای این سگ‌ها انجام می‌دهد. یکسری سگ‌های دیگر سگ‌های ولگرد بدون صاحب هستند که جامعه شهری و روستایی را تهدید می‌کند.
ادیبان می‌گوید: برخی افراد جامعه فکر می‌کنند غذا دادن به سگ‌های ولگرد کار مثبتی است اما این گروه از جامعه نمی‌دانند که این غذا دادن تعادل بین اکوسیستم منطقه را از بین می‌برد. بنابراین باید با فرهنگ‌سازی مناسب از کار این افراد جلوگیری شود.
نگهداری حیوان خانگی در بلندمدت انزوای اجتماعی به همراه دارد
علیرضا شریفی یزدی جامعه‌شناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به تبعات اجتماعی نگهداری حیوان خانگی به طور مشخص سگ یا گربه در منزل، اظهار می‌کند: نگهداری حیوان خانگی در منزل با بحث عدم تمایل به فرزندآوری به طور صددرصد همخوان نیست. در بحث حیوانات خانگی موضوع تغییر سبک زندگی در جامعه حائز اهمیت است؛ بسیاری از افراد جامعه با تأثیرپذیری از فرهنگ کشورهای دیگر امروز علاقه‌مند به نگهداری حیوان در منزل هستند که یکی از دلایل آن می‌تواند کوچک شدن ابعاد خانوار باشد.
وی تصریح می‌کند: ابعاد خانوار در جامعه ما طی ۵۰ سال اخیر کوچک شده و همین موضوع باعث شده تا افراد برای جبران تنهایی‌های خود به نگهداری حیوان خانگی روی بیاورند. در مورد ارتباط کاهش فرزندآوری و نگهداری حیوانات خانگی در ایران پژوهش‌های جامعی صورت نگرفته است. برخی می‌گویند چون نمی‌توانیم بچه بیاوریم علاقه‌مند به نگهداری حیوان خانگی هستیم نه اینکه چون حیوان خانگی داریم بچه نمی‌آوریم این دو موضوع تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند.
دلایل مختلف ترغیب افراد به نگهداری حیوانات خانگی
این جامعه‌شناس ادامه می‌دهد: من اعتقادی به اینکه می‌گویند فرد به دلیل اینکه در خانه خود سگ و گربه نگهداری می‌کند علاقه‌ای به فرزندآوری ندارد، ندارم. بسیاری بنابه دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و اینکه برای بسیاری امکان ازدواج نیست و نمی‌توانند فرزندی داشته باشند اقدام به نگهداری حیوان خانگی می‌کنند زیرا هزینه و طول عمر کمتر این حیوانات بسیاری را نسبت به نگهداری آنها ترغیب می‌کند.
وی با بیان اینکه درصد افرادی که به دلیل نگهداری حیوان خانگی علاقه‌ای به فرزندآوری ندارند بسیار کم است، می‌افزاید: بخش اعظم جامعه اگر در یک بستر طبیعی و اجتماعی مناسب اعم از تحصیل به موقع، پیدا کردن شغل، درآمد مکفی و ازدواج به هنگام قرار بگیرند به طور حتم علاقه بیشتری به فرزندآوری خواهند داشت.
ارتباط کاهش فرزندآوری به نگهداری حیوان خانگی یک خطای شناختی است
شریفی یزدی اضافه می‌کند: به دلیل مشکلات اجتماعی متعدد موجود در جامعه بسیاری از ازدواج‌ها منجر به طلاق می‌شوند؛ در سال ۱۴۰۰ چیزی حدود ۱۳۸ هزار ازدواج و حدود ۴۸ هزار طلاق در کشور ثبت شده که آمار بسیار بالایی است و به همین دلیل بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند فرزندی به دنیا نیاورند.
وی با بیان اینکه اتصال دادن این موضوعات به نگهداری حیوان خانگی تنزل دادن معضلات اجتماعی ما است، ادامه می‌دهد: اینکه بخواهیم بگوییم افراد به دلیل نگهداری حیوان خانگی علاقه‌ای به فرزندآوری ندارند یک خطای شناختی است و این افراد درک مشخصی از بحث والدگری ندارند زیرا حیوان خانگی به هیچ عنوان نمی‌تواند جای فرزند را به لحاظ عاطفی و ارتباط انسانی بگیرد.
نگهداری سگ و گربه به سطوح متوسط رسیده است
این جامعه‌شناس می‌گوید: نگهداری حیوان هزینه‌های سنگینی دارد با این وجود کیفیت نگهداری نیز بسیار مهم است برخی به این موضوع اهمیت بسیاری می‌دهند و برای برخی دیگر این موضوع اهمیت چندانی ندارد. با توجه به آمارها نگهداری سگ و گربه از لایه‌های بالای جامعه به سطوح متوسط رسیده است. لایه‌های پایین جامعه نیز معمولاً نه فرصت و نه پولی برای نگهداری حیوان خانگی دارند. در شرایط فعلی جامعه به طور عمده طبقه متوسط جامعه به بسیاری از دلایل به این موضوع علاقه‌مند شده و بخشی از درآمد خود را صرف این موضوع می‌کند.
وی با بیان اینکه در لایه‌های متوسط جامعه مهمترین عامل فرزندآوری مسئله اقتصادی و عامل دوم شیوه و سبک زندگی است، تاکید می‌کند: در گذشته شیوه زندگی بسیاری از بانوان فرزندآوری و امور مربوط به خانه بوده است اما در شرایط فعلی بسیاری از خانواده‌ها به دنبال علایق شخصی خود نیز می‌روند.
شریفی یزدی خاطرنشان می‌کند: بسیاری از کسانی که حیوان خانگی دارند دختران و پسرانی هستند که ازدواج نکردند، اگر مطالعه ساده‌ای روی این موضوع صورت بگیرد نگهداری سگ و گربه به طور عمده به جوانان و نوجوانانی برمی‌گردد که تاکنون ازدواج نکرده و یا شرایط آن را ندارند.
وی در ارتباط با آسیب‌های بلندمدت نگهداری حیوانات، اضافه می‌کند: این موضوع دارای معایب و محاسنی است، در روانشناسی بحثی به نام پترآپی وجود دارد که از طریق نگهداری حیوان خانگی بسیاری از اختلالات روانی درمان می‌شود اما اینکه در بلندمدت افراد صرفاً به نگهداری حیوان خانگی بپردازند یکی از عواملی است که باعث پیری جمعیت شده و تجدید نسل را با خطر مواجه می‌کند.
دور کردن حیوان از محیط طبیعی زندگی خود حیوان آزاری است
این جامعه‌شناس می‌گوید: زمانی که ما حیوانی را از زندگی و محیط طبیعی خود خارج کرده و آن را در شرایط مصنوعی قرار می‌دهیم به نوعی دچار حیوان آزاری شده‌ایم درحالی که کسانی که با حیوان خانگی سروکار دارند برعکس این موضوع فکر می‌کنند اما این افراد باید بدانند نگهداری سگ یا گربه در محیط‌های محصوری مانند آپارتمان ظلم به این حیوانات است چراکه این حیوانات اصلاً برای چنین محیط‌هایی خلق نشدند.
وی با بیان اینکه به لحاظ اجتماعی در بلندمدت سرگرم شدن به حیوان خانگی می‌تواند زمینه‌ای برای کاهش تبادلات اجتماعی افراد و منزوی شدن آنها شود، می‌افزاید: این افراد ساعت‌های طولانی را با حیوان خانگی خود سپری می‌کنند و دیگر وقت و حوصله یا انگیزه‌ای برای ارتباط با انسان‌های دیگر ندارند که نتیجه آن این می‌شود افراد به ذرات معلق در فضا تبدیل می‌شوند.
شریفی یزدی ادامه می‌دهد: نوجوانان ما که هم‌اکنون حیوان خانگی دارند زمان کمی را برای ارتباط‌گیری با هم نسلان خود و خانواده یا فامیل می‌گذارند و این گوشه‌نشینی و انزوا در بین این نوجوانان دیده می‌شود.
نظر شما